Các đồng chí Lãnh đạo, nguyên Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trân Tổ quốc Việt Nam và các đại biểu dự Lễ khai mạc Đại hội. 

“Trong quá trình chuẩn bị đại hội các cấp, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã nhận được sự quan tâm, lãnh đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, sự phối hợp của các cơ quan Nhà nước, của các tỉnh, thành phố, các tổ chức thành viên; sự quan tâm, góp ý sâu sắc của các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; của đông đảo các tầng lớp nhân dân. Đại hội xin trân trọng cảm ơn về những tình cảm, trách nhiệm và sự quan tâm quý báu đó.” Chủ tịch Trần Thanh Mẫn bày tỏ.

Theo Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn, tình hình thế giới và khu vực đang diễn biến nhanh chóng, phức tạp và khó lường; cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư phát triển mạnh mẽ, tác động sâu rộng, đa chiều đến nhiều mặt của thế giới; khoa học, công nghệ; đổi mới, sáng tạo ngày càng trở thành nhân tố quyết định năng lực cạnh tranh của mỗi quốc gia. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn gay gắt và ngày càng phức tạp; xung đột thương mại; tranh chấp biển, đảo, khủng bố, bạo loạn, "diễn biến hòa bình” là những thách thức lớn đối với nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Trước bối cảnh đó, đồng chí Trần Thanh Mẫn khẳng định, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần nhận diện đầy đủ, sâu sắc những thuận lợi, khó khăn, thời cơ, thách thức của đất nước để xác định nhiệm vụ trọng tâm, khơi dậy mọi tiềm năng, phát huy mọi nguồn lực, nhất là nguồn lực nội sinh của đất nước; tăng cường sự ủng hộ của bạn bè quốc tế; tạo sự đồng thuận xã hội, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; củng cố, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; nâng cao hơn nữa đời sống vật chất và tinh thần của các tầng lớp nhân dân; góp phần tích cực đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Với tinh thần “Đoàn kết, dân chủ, đổi mới, phát triển”, thay mặt Đoàn Chủ tịch Đại hội, đồng chí Trần Thanh Mẫn đã tuyên bố Khai mạc Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019 - 2024.

Đoàn đại biểu nhân dân Thủ đô Hà Nội thay mặt các tầng lớp nhân dân cả nước chào mừng Đại hội.

Trong phiên khai mạc, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khóa VIII Hầu A Lềnh đã trình bày Báo cáo tóm tắt của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa VIII trình Đại hội. Trong nhiệm kỳ qua, MTTQ Việt Nam đã nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân, củng cố, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; phát huy tinh thần sáng tạo, tự quản của nhân dân, triển khai các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước; phát huy dân chủ, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, giám sát và phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền. Đồng thời, Mặt trận mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại nhân dân, tăng cường đoàn kết hữu nghị, hợp tác quốc tế; hoàn thiện cơ chế, nâng cao năng lực hoạt động của hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Với mục tiêu đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động, nhiệm kỳ 2019 – 2024 Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xác định 5 chương trình hành động trọng tâm: Tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân, củng cố, tăng cường, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; vận động nhân dân thi đua lao động sáng tạo, thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh của đất nước; thực hiện dân chủ, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, giám sát, phản biện xã hội, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh; tăng cường đoàn kết quốc tế, mở rộng hoạt động đối ngoại nhân dân và củng cố tổ chức, đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Thay mặt Bộ Chính trị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại Đại hội và nhấn mạnh, trải qua gần 90 năm hình thành và phát triển, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã không ngừng được củng cố và lớn mạnh. Mặt trận đã tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân thành lực lượng cách mạng to lớn đưa nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác; từ thân phận nô lệ trở thành chủ nhân của đất nước; mở ra kỷ nguyên độc lập, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ cho Tổ quốc.

Đất nước ta tiếp tục phát triển nhanh và khá toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực, với đà thuận lợi từ những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của đất nước qua hơn 30 năm đổi mới. Những kết quả quan trọng đó đã để lại những ấn tượng tốt đẹp và cho chúng ta thêm nhiều bài học kinh nghiệm quý, trong đó có bài học về phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân, sự vào cuộc và phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, sự đồng tình, ủng hộ, cổ vũ, động viên của cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân, các cơ quan thông tin, báo chí... Trong những thành tựu chung đó, có sự đóng góp quan trọng, tích cực của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể quần chúng.

“Với những thành tích đạt được trong thời gian qua, MTTQ tiếp tục xứng đáng với vai trò là liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện, là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, là tổ chức nòng cốt trong hệ thống chính trị ở nước ta”, Thủ tướng nói.

Tuy nhiên, công tác Mặt trận còn những hạn chế, bất cập, cần có các giải pháp để khắc phục. Đó là nội dung và phương thức vận động, tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân vẫn chưa đáp ứng kịp thời trước những biến đổi nhanh chóng của đời sống xã hội. Các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước có nơi còn hình thức, chưa hiệu quả; vai trò đại diện, bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân và giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận còn hạn chế. Hoạt động của ủy ban mặt trận Tổ quốc ở một số nơi chậm đổi mới, kém hiệu quả; chưa khắc phục được tình trạng hành chính hóa.

Tại Đại hội, Thủ tướng đã gợi mở thêm một số vấn đề để các đại biểu thảo luận, quyết định. Trước hết, xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân, của cả hệ thống chính trị, trong đó mặt trận Tổ quốc đóng vai trò nòng cốt. Nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của mặt trận Tổ quốc là tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Mặt trận Tổ quốc cần động viên các tầng lớp nhân dân củng cố, tăng cường khối liên minh giữa công nhân - nông dân - trí thức, làm nền tảng cho khối đại đoàn kết toàn dân. Phát huy vai trò của các cá nhân tiêu biểu trong các giới, các dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài.

Mặt trận Tổ quốc cần phát huy dân chủ, thân ái trao đổi, bàn bạc, bảo đảm sự bình đẳng, tôn trọng, thông cảm lẫn nhau; tôn trọng những điểm khác biệt không trái với lợi ích chung của quốc gia - dân tộc; làm sao để mặt trận Tổ quốc các cấp thực sự là trung tâm đoàn kết, tập hợp mọi lực lượng xã hội, là nơi mọi người có thể nói lên tiếng nói, nguyện vọng của mình, đóng góp trí tuệ, công sức cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Mặt trận Tổ quốc cần tiếp tục chủ động tham gia sâu hơn, toàn diện, hiệu quả hơn và động viên nhân dân tích cực tham gia vào công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, công tác cải cách hành chính, cải cách tư pháp, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Phát huy vai trò tích cực trong tham gia kiểm soát quyền lực, giám sát để quản lý xã hội công khai, minh bạch; phát huy vai trò giám sát của mình, của nhân dân, báo chí và công luận. Mặt trận phải là nơi tin cậy để người dân phản ánh, tố giác tội phạm, tham nhũng, "lợi ích nhóm", tố giác những người có biểu hiện suy thoái, tiêu cực, nhũng nhiễu nhân dân.

Mặt trận Tổ quốc cần đổi mới nội dung và phương thức hoạt động theo hướng gắn bó thường xuyên, mật thiết với nhân dân, vì quyền lợi chính đáng của nhân dân, tập trung hướng mạnh về cơ sở.

Nhân dịp này, Thủ tướng đề nghị các cấp ủy đảng tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và các cơ quan chính quyền cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa với mặt trận Tổ quốc; tiếp tục hoàn thiện cơ chế hoạt động và chính sách đối với công tác mặt trận nhằm tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân và nâng cao chất lượng công tác mặt trận trong tình hình mới. 

PV