Sau khi Ban Thường vụ (BTV) Tỉnh ủy Bình Định tổ chức hội nghị nghiên cứu, quán triệt Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 30-5-2019 của Bộ Chính trị; các huyện ủy, thị ủy, thành ủy và đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy đã tổ chức hội nghị quán triệt các văn bản của Trung ương, của Tỉnh ủy và triển khai kế hoạch đại hội cấp mình đến cấp ủy và cán bộ chủ chốt cơ sở; phân công các đồng chí ủy viên BTV, cấp ủy viên, thành lập các tổ công tác hướng dẫn, kiểm tra việc chuẩn bị và tiến hành đại hội ở các TCCSĐ. Đến nay, công tác tổ chức đại hội đảng bộ cấp cơ sở đã đạt được những kết quả cụ thể.
Chuẩn bị kỹ các điều kiện cần thiết
Quán triệt, tuyên truyền: Các TCCSĐ đã tổ chức quán triệt đến các chi bộ, đảng viên về tổ chức đại hội; thành lập các tiểu ban chuẩn bị đại hội như Tiểu ban nội dung, Tiểu ban nhân sự, Tiểu ban phục vụ, tuyên truyền…, ban hành kế hoạch, phân công cấp ủy chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra việc tổ chức đại hội. Các cấp ủy đã kịp thời nắm bắt tình hình, diễn biến tư tưởng của cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân. Công tác tuyên truyền, cổ động, trang trí đại hội được thực hiện đúng quy định, trang trọng. Các xã, phường đều treo cờ, băng rôn, pa-nô chào mừng đại hội tại trung tâm hành chính xã, phường, các trục đường chính, nhất là xung quanh hội trường tổ chức đại hội; viếng nghĩa trang liệt sỹ trước khi khai mạc đại hội. Phát động phong trào thi đua, tổ chức các hoạt động, biểu diễn văn nghệ chào mừng đại hội; truyền thanh trực tiếp phiên khai mạc đại hội.
Lựa chọn đơn vị tổ chức đại hội điểm: Thường trực Tỉnh ủy chọn các đơn vị như Đảng bộ xã Hoài Châu Bắc (huyện Hoài Nhơn); Đảng bộ xã Vĩnh Thuận (huyện Vĩnh Thạnh), Đảng bộ phường Nguyễn Văn Cừ (TP. Quy Nhơn) chỉ đạo đại hội điểm đảng bộ cấp cơ sở. Các huyện ủy, thị ủy, thành ủy và đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy đã chọn 32 TCCSĐ đại hội điểm, gồm 21 đảng bộ cơ sở (trong đó có 14 đảng bộ xã, phường, thị trấn và 7 đảng bộ các loại hình cơ quan hành chính, sự nghiệp, công an, quân đội và doanh nghiệp) và 11 chi bộ cơ sở để chỉ đạo đại hội điểm, rút kinh nghiệm trước khi đại hội đại trà. Đồng thời, chọn 3 đảng bộ cơ sở thực hiện thí điểm bầu trực tiếp BTV, bí thư, phó bí thư là Đảng bộ xã Hoài Châu Bắc (huyện Hoài Nhơn), Đảng bộ xã Bình Thuận (huyện Tây Sơn) và Đảng bộ xã Canh Liên (huyện Vân Canh). 11 đảng bộ cơ sở thực hiện bầu trực tiếp bí thư tại đại hội gồm Đảng bộ xã Nhơn Hội (TP. Quy Nhơn), xã Phước Sơn (huyện Tuy Phước), xã Nhơn Lộc (huyện An Nhơn), xã Cát Hiệp, Cát Minh (huyện Phù Cát), xã Mỹ Trinh (huyện Phù Mỹ), xã Ân Đức (huyện Hoài Ân), thị trấn An Lão (huyện An Lão), xã Vĩnh Hảo (huyện Vĩnh Thạnh), Đảng bộ Sở Tài chính (Khối Cơ quan tỉnh) và Đảng bộ Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Bình Định (Khối Doanh nghiệp tỉnh).
Các đảng bộ cơ sở đã thành lập tổ công tác kiểm tra, hướng dẫn và chọn 1 chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở đại hội điểm để rút kinh nghiệm trước khi đại hội đại trà và đã hoàn thành đại hội chi bộ trực thuộc trước khi tiến hành đại hội đảng bộ 1 tháng.
Chuẩn bị văn kiện: Báo cáo chính trị, báo cáo kiểm điểm của đảng bộ cấp cơ sở được chuẩn bị kỹ, bám sát quy định về chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ cấp cơ sở, nghị quyết của đại hội đảng bộ nhiệm kỳ 2015-2020; tiếp thu ý kiến tham gia của BTV cấp huyện và cán bộ, đảng viên và các tổ chức thành viên trong hệ thống chính trị ở cơ sở. Dự thảo nghị quyết đại hội được chuẩn bị đầy đủ nội dung, sát với báo cáo chính trị. Chuẩn bị nhân sự: Đảng ủy cấp cơ sở thực hiện rà soát, bổ sung quy hoạch nhiệm kỳ 2015-2020, xây dựng quy hoạch nhiệm kỳ 2020-2025 trình BTV cấp huyện phê duyệt. Xây dựng đề án nhân sự cấp ủy và các chức danh chủ chốt HĐND, UBND cấp xã. Các đề án nhân sự BCH, BTV, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra đảng ủy và đoàn đại biểu đi dự đại hội đảng bộ cấp huyện được chuẩn bị đúng nguyên tắc, quy trình và được cấp ủy cấp huyện phê duyệt trước khi tiến hành đại hội.
Kết quả bước đầu
Đến nay, Đảng bộ tỉnh Bình Định đã có 3.092/3.159 chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở tổ chức đại hội, đạt 97,88%; có 24/32 đảng bộ cấp cơ sở đại hội điểm; 3/3 đảng bộ cấp cơ sở đại hội thí điểm bầu BTV, bí thư, phó bí thư; 7/11 đảng bộ cấp cơ sở đại hội thí điểm bầu trực tiếp bí thư; Có 125/839 TCCSĐ đã đại hội; trong đó có 43 đảng bộ cơ sở (31 đảng bộ xã, phường, thị trấn và 12 đảng bộ các loại hình cơ quan hành chính, sự nghiệp, công an, quân đội, doanh nghiệp) và 82 chi bộ cơ sở.
Nhìn chung, đại hội đảng bộ cấp cơ sở thực hiện theo quy trình và thực hiện đầy đủ 4 nội dung theo Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 30-5-2019 của Bộ Chính trị. Các tổ chức đảng đều chuẩn bị chương trình đại hội chi tiết và “kịch bản” để điều hành đại hội. Các đại hội đảng bộ cấp cơ sở đều tiến hành phiên họp trù bị (0,5 ngày), đại hội chính thức diễn ra trong 1 ngày; tuy nhiên, có một số đảng bộ xã tổ chức 0,5 ngày như Đảng bộ xã Vĩnh Thuận (huyện Vĩnh Thạnh), Đảng bộ xã Canh Liên (huyện Vân Canh).
Các báo cáo chính trị trình đại hội đã nêu được kết quả thực hiện nghị quyết đại hội nhiệm kỳ 2015-2020 và đề ra mục tiêu, chỉ tiêu, phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp thực hiện nhiệm kỳ 2020-2025 phù hợp với tình hình của địa phương. Báo cáo kiểm điểm của BCH đảng bộ nhiệm kỳ 2015-2020 trình đại hội đã thể hiện được tinh thần tự phê bình và phê bình; việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, sự lãnh đạo, chỉ đạo của đảng ủy và từng đảng ủy viên… làm rõ trách nhiệm của BCH, chỉ ra khuyết điểm, yếu kém và đề ra các giải pháp để khắc phục. Nhìn chung, tại đại hội các ý kiến tham gia của đại biểu, đảng viên đều chuẩn bị bằng tham luận, trình bày tại đại hội, các đại hội đều có từ 4 tham luận trở lên, nơi cao nhất có 6 tham luận (Đảng bộ phường Nguyễn Văn Cừ (TP. Quy Nhơn) có 6 tham luận và 2 ý kiến thảo luận tại Đại hội). Việc đề cử và bầu cử BCH đảng bộ, BCH đảng bộ thực hiện bầu BTV, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra thực hiện theo đúng Quy chế bầu cử trong Đảng.
Các đảng ủy cơ sở đều chuẩn bị nhân sự có số dư từ 10 đến 15%; tại đại hội không có ứng cử, đề cử, bầu một lần đủ số lượng và các đồng chí trúng cử với tỷ lệ cao, nhiều đồng chí đạt tỷ lệ số phiếu bầu 100%. Bầu BTV của các đảng bộ cơ sở đều có số dư là 20%; bầu bí thư, phó bí thư đều không có số dư, kết quả đúng dự kiến của BCH khóa cũ chuẩn bị.
Kết quả 103 TCCSĐ (gồm 38 đảng bộ cơ sở và 65 chi bộ cơ sở) như sau:
Đảng bộ cơ sở: Số lượng cấp ủy viên được bầu 512 đồng chí; trong đó, cấp ủy viên tham gia lần đầu 124 đồng chí, chiếm 24,22%; số cấp ủy viên là nữ: 123, chiếm 24,02%; số cấp ủy viên là người dân tộc thiểu số 30, chiếm 5,86%. Độ tuổi bình quân của cấp ủy: 43,73 tuổi. Chi bộ cơ sở: Số lượng cấp ủy viên được bầu 178 đồng chí; trong đó, cấp ủy viên tham gia lần đầu 38 đồng chí, chiếm 21,35%; số cấp ủy viên là nữ: 39, chiếm 21,91%. Độ tuổi bình quân của cấp ủy: 47,77 tuổi.
Nhìn chung, kết quả bầu cử đúng như dự kiến nhân sự của cấp uỷ triệu tập đại hội. Tổng hợp bước đầu có 16 cấp ủy viên khóa 2015-2020 được giới thiệu tái cử, nhưng không trúng cử ở 13 đảng bộ xã, thị trấn và 2 đảng bộ các loại hình công an, doanh nghiệp (trong đó, có 1 ủy viên BTV đảng ủy xã). Sau khi công bố kết quả bầu cử cấp ủy khóa mới, các TCCSĐ đều lấy phiếu giới thiệu của đại hội đối với chức danh bí thư cấp ủy khóa mới trong số các đồng chí vừa trúng cử vào BCH đảng bộ.
Kết quả lấy phiếu cho thấy, hầu hết chức danh bí thư đều đúng như dự kiến của cấp ủy khóa cũ chuẩn bị và cấp ủy cấp trên duyệt. Tỷ lệ phiếu đạt trên 90%, nhiều nơi đạt 100%. Thực hiện thí điểm chủ trương đại hội đảng bộ cơ sở trực tiếp bầu bí thư, 10 đồng chí bí thư đảng ủy cơ sở được bầu trực tiếp tại đại hội; trong đó, bí thư tham gia lần đầu 3 đồng chí, chiếm 30%; bí thư là nữ 1 đồng chí, chiếm 10%; bí thư là người dân tộc thiểu số 1 đồng chí, chiếm 10%. Độ tuổi bình quân 46,90 tuổi. Hầu hết các đồng chí bí thư đảng ủy trúng cử với tỷ lệ 90% số phiếu bầu trở lên. Đại hội Đảng bộ xã Hoài Châu Bắc (huyện Hoài Nhơn), Đại hội Đảng bộ xã Canh Liên (huyện Vân Canh), Đại hội Đảng bộ xã Bình Thuận (huyện Tây Sơn) đã tiến hành bầu trực tiếp BTV, bí thư, phó bí thư tại đại hội, thực hiện đúng quy trình theo Hướng dẫn số 24-HD/BTCTW ngày 6-3-2009 của Ban Tổ chức Trung ương; kết quả bầu cử đã phát huy quyền dân chủ trực tiếp của đảng viên, mở rộng dân chủ trong bầu cử của Đảng, được đảng viên trong các đảng bộ đồng tình cao; đồng chí bí thư đảng ủy xã đạt tỷ lệ 92% trở lên số phiếu bầu.
Các đại hội đảng bộ cấp cơ sở đã bầu 1 lần với 444 đại biểu chính thức theo phân bổ đi dự đại hội đảng bộ cấp trên và 118 đại biểu dự khuyết. Việc bầu đoàn đại biểu dự đại hội đảng bộ cấp trên được thực hiện công khai, dân chủ, đúng quy định, hướng dẫn và Quy chế bầu cử trong Đảng; bảo đảm tiêu chuẩn và số dư cần thiết để đại biểu lựa chọn khi bầu cử.
Một số hạn chế
Báo cáo chính trị của một số đảng bộ cơ sở chưa xác định chủ đề; chưa có những giải pháp mang tính đột phá để đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị cơ sở. Việc đánh giá kết quả thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ, việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý chưa thật sự sâu sắc, toàn diện.
Một số báo cáo kiểm điểm của cấp ủy còn nhiều nội dung trùng lắp với báo cáo chính trị, chưa thẳng thắn tự phê bình và phê bình; chưa thể hiện vai trò lãnh đạo của cấp ủy, nhất là việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc của cấp ủy và việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ của mỗi cấp ủy viên…
Thời gian dành cho thảo luận và số ý kiến thảo luận tại đại hội còn ít, nội dung tham luận nặng về báo cáo thành tích. Việc tham gia ý kiến vào dự thảo báo cáo chính trị cấp huyện còn hạn chế.
Công tác điều hành của đoàn chủ tịch có nơi còn bị động, phân công điều hành chưa hợp lý. Tỷ lệ nữ, tỷ lệ trẻ tham gia BCH ở một số đảng bộ còn thấp hơn so với yêu cầu của Chỉ thị số 35-CT/TW.
Sau khi chỉ đạo thành công đại hội điểm đảng bộ cấp cơ sở của tỉnh, của huyện, BTV Tỉnh ủy Bình Định, các BTV huyện ủy đã tổ chức hội nghị rút kinh nghiệm việc chỉ đạo đại hội điểm để triển khai đại trà trên toàn Đảng bộ tỉnh thành công.
Lê Anh