Điểm mới trong lãnh đạo, chỉ đạo
Cụ thể hóa Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị vào điều kiện thực tiễn của tỉnh, đồng thời kế thừa, phát huy kinh nghiệm từ các nhiệm kỳ trước về tổ chức đại hội đảng bộ các cấp, Tỉnh ủy Quảng Ninh đã ban hành kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo với 5 điểm đổi mới nổi bật. Một là, tiếp tục thực hiện bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp huyện ở 3 địa phương. Trong nhiệm kỳ, thực hiện bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã tối thiểu 75% trở lên. Hai là, sắp xếp, bố trí cán bộ để từ đầu nhiệm kỳ có 100% bí thư cấp ủy cấp huyện không là người địa phương, 75% trở lên bí thư cấp xã không là người địa phương. Ba là, thực hiện 100% việc bầu bí thư cấp ủy tại đại hội đảng bộ cơ sở và cấp trên cơ sở, kể cả Đảng bộ Công an tỉnh, Đảng bộ Biên phòng tỉnh sau khi thống nhất với Đảng ủy Lực lượng vũ trang Trung ương. Bốn là, tiếp tục thống nhất chủ trương 100% bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn, bản, khu phố theo phương châm “Dân tin, Đảng cử”, bầu cử trưởng thôn, bản, khu phố trước trong cùng ngày 5-1-2020 sau đó đại hội chi bộ. Năm là, tiếp tục duy trì các mô hình hợp nhất cơ quan ủy ban kiểm tra - thanh tra; cơ quan tổ chức - nội vụ; cơ quan tham mưu giúp việc chung khối mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp huyện ở 13/13 địa phương.
Nhằm bảo đảm công tác chuẩn bị và tổ chức thành công đại hội đảng các cấp trong thời điểm dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, khó lường, BTV Tỉnh ủy đã chủ động ban hành và tập trung, quyết liệt chỉ đạo thực hiện nghiêm nội dung: “những địa phương đang có dịch hoặc tiềm ẩn nguy cơ phát sinh, lây nhiễm dịch thì cần bố trí thời gian tổ chức đại hội đảng cấp cơ sở (kể cả đơn vị làm điểm) và phương án, kịch bản tổ chức bảo đảm kiểm soát chặt chẽ, không để có nguy cơ lây nhiễm; trong đó cần có biện pháp phù hợp giám sát sức khỏe các đại biểu trong vòng 14 ngày trước khi tổ chức đại hội".
Một số kết quả nổi bật
Đối với đại hội chi bộ trực thuộc đảng uỷ cơ sở
Đại hội chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở nhiệm kỳ 2020-2022 diễn ra từ đầu tháng 1-2020. Đến hết ngày 29-2-2020 có 4.925/4.925 chi bộ đã tổ chức thành công đại hội, đạt tỷ lệ 100%. 100% chi bộ thôn, bản, khu phố (gọi chung là thôn) tiếp tục thực hiện thành công chủ trương “Dân tin - Đảng cử”. Cách làm của tỉnh là thực hiện thống nhất, đồng bộ bầu trưởng thôn trong cùng ngày (5-1-2020), sau đó tiến hành đại hội chi bộ đồng bộ, thống nhất, tạo không khí ngày hội của nhân dân địa bàn khu dân cư. Các chi bộ định hướng giới thiệu đảng viên để nhân dân bầu trưởng thôn, sau đó tiến hành đại hội chi bộ và giới thiệu các đồng chí trúng cử trưởng thôn, phó thôn để bầu vào chi ủy, bí thư, phó bí thư chi bộ. Kết quả đến nay Quảng Ninh đã hoàn thành mục tiêu 100% trưởng thôn là đảng viên; 1.540/1.542 (99,9%) bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn (năm 2016, tỷ lệ trưởng thôn chưa là đảng viên chiếm 68,2%; bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn mới thực hiện ở một số khu phố).
Đối với đại hội cấp cơ sở
Trong tháng 3-2020, Quảng Ninh đã tổ chức thành công đại hội điểm ở 47 chi bộ, đảng bộ cơ sở. Đến ngày 31-5-2020 toàn tỉnh hoàn thành đại hội ở 735/735 (100%) TCCSĐ, sớm 1 tháng so với quy định của Trung ương. Trong đó, 408/408 (100%) đảng bộ cơ sở tiến hành bầu trực tiếp bí thư tại đại hội; số phiếu bầu đạt tỷ lệ cao, nhiều đồng chí bí thư cấp ủy đạt 100% phiếu bầu. 18 đảng bộ quân sự không thực hiện bầu trực tiếp và có 5 đảng bộ cơ sở đại hội 3 nội dung, 7 đảng bộ cơ sở chưa có nhân sự để bầu bí thư.
Sau khi hoàn thành đại hội cấp cơ sở, các xã, phường, thị trấn trong tỉnh tiếp tục thực hiện kiện toàn bố trí bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch HĐND (hiện có 16/177 đồng chí, chiếm 9%); bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND (hiện có 108/177 đồng chí, chiếm 61%). Đã thực hiện 145/177 (82%) bí thư cấp xã không là người địa phương, vượt 10% so với kế hoạch đề ra. Thực hiện thống nhất chủ trương người đứng đầu cơ quan, đơn vị làm bí thư chi, đảng bộ ở 100% cơ quan, đơn vị. Trong các đơn vị ngành Than, sau đại hội đã bố trí thống nhất 36/41 (88%) bí thư chi, đảng bộ cơ sở là giám đốc các công ty, xí nghiệp, đơn vị sự nghiệp.
Đối với đảng bộ cấp trên cơ sở
Tỉnh ủy Quảng Ninh đã chỉ đạo lựa chọn 3 đảng bộ cấp trên cơ sở đại hội điểm: 1 đảng bộ huyện đại diện cho khối đảng bộ các huyện; Đảng bộ TP. Móng Cái - đại diện cho khối đảng bộ các thành phố, thị xã; Đảng bộ Than Quảng Ninh - đại diện cho khối các đảng bộ trực thuộc tỉnh. Cả 3 đảng bộ đã hoàn thành đại hội điểm trong tháng 5-2020 và tiến hành bầu trực tiếp bí thư tại đại hội. Kết quả trúng cử đảm bảo số lượng, cơ cấu cấp ủy tỷ lệ bầu cao.
Qua rút kinh nghiệm tại các đại hội cho thấy, công tác chuẩn bị văn kiện đại hội cơ bản đã bám sát yêu cầu Chỉ thị của Bộ Chính trị, kế hoạch của Tỉnh ủy, kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị. Công tác tuyên truyền trước, trong và sau đại hội được thực hiện tốt. Các đại hội được tiến hành trang nghiêm, đúng quy định, đầy đủ nội dung, chương trình đề ra. Công tác chuẩn bị nhân sự và bầu cử được thực hiện theo đúng quy định của Điều lệ Đảng và Quy chế bầu cử trong Đảng. Việc bầu cử cấp ủy, bí thư tại đại hội đều bảo đảm số lượng, cơ cấu nhân sự như dự kiến. Đại hội thực hiện tốt công tác phòng chống dịch COVID-19 theo chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh, quá trình tổ chức đại hội bảo đảm an toàn, đạt chất lượng tốt…
Tuy nhiên, việc chuẩn bị báo cáo chính trị ở một số cấp ủy chưa cân đối, nội dung còn dàn trải, chưa tập trung vào những vấn đề trọng tâm, trọng điểm theo chức năng, nhiệm vụ; chưa chú trọng đến nội dung xây dựng Đảng. Báo cáo kiểm điểm của một số cấp ủy còn nặng về thực hiện nhiệm vụ chính trị. Dự thảo chương trình hành động ở một số TCCSĐ bố cục chưa hợp lý, còn lặp lại phương hướng nhiệm vụ trong báo cáo chính trị…
Một số kinh nghiệm
Các cấp ủy, tổ chức đảng cần tiếp tục quán triệt, triển khai, thực hiện tốt Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị, các chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương và của tỉnh. Trong quá trình chuẩn bị và tiến hành đại hội phải lãnh đạo làm tốt công tác tư tưởng chính trị; tập trung xử lý, giải quyết những vấn đề tồn tại, nảy sinh, bức xúc mà cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm. Làm tốt công tác tuyên truyền trước, trong và sau đại hội; phát động phong trào thi đua phấn đấu hoàn thành thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của địa phương, đơn vị; phát huy vai trò của cấp ủy cấp trên và sự chủ động của cơ sở.
Quá trình chuẩn bị và tổ chức đại hội phải bảo đảm hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị. Chuẩn bị kỹ lưỡng về văn kiện, nhân sự, chương trình và nắm vững Quy chế bầu cử trong Đảng, nguyên tắc tập trung dân chủ. Điều hành đại hội theo đúng nội quy, quy chế, linh hoạt trong điều hành, phát huy dân chủ, tập trung trí tuệ thảo luận, đóng góp ý kiến vào văn kiện trình tại đại hội, các dự thảo văn kiện Đại hội XIII của Đảng, văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh; thực hiện đầy đủ nội dung theo Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị.
Đoàn kết thống nhất trong cấp ủy, đồng thuận trong xã hội là yếu tố quyết định bảo đảm cho thành công của đại hội. Công tác chuẩn bị là yếu tố cơ bản, phải bám sát chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh; quan tâm, sát sao, nghiêm túc và trách nhiệm cao trong quá trình chuẩn bị, đặc biệt là công tác chuẩn bị nhân sự. Phát huy dân chủ và thực hiện công khai, minh bạch, dân chủ rộng rãi trong quá trình tổ chức đại hội, nhất là quy trình nhân sự.