Trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19 đã và đang tác động, ảnh hưởng lớn đến mọi mặt của nền kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân, ngày 1-7, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 68/NQ-CP về một số chính sách hỗ trợ người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. Đáng chú ý, trong 12 chính sách hỗ trợ có 3 chính sách liên quan đến bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), cụ thể như:
1. Chính sách giảm mức đóng bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
NSDLĐ được áp dụng mức đóng bằng 0% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH vào Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (TNLĐ-BNN) trong 12 tháng (thời gian từ ngày 1-7-2021 đến hết ngày 30-6-2022) cho NLĐ thuộc đối tượng áp dụng chế độ bảo hiểm TNLĐ-BNN (trừ cán bộ, công chức, viên chức, người thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, NLĐ trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước, cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập được hưởng lương từ ngân sách Nhà nước). NSDLĐ hỗ trợ toàn bộ số tiền có được từ việc giảm đóng Quỹ Bảo hiểm TNLĐ-BNN cho NLĐ phòng chống đại dịch Covid-19.
2. Chính sách tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất
NSDLĐ đã đóng đủ BHXH hoặc đang tạm dừng đóng vào Quỹ Hưu trí và tử tuất đến hết tháng 4-2021 mà bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 dẫn đến phải giảm từ 15% lao động tham gia BHXH trở lên so với thời điểm tháng 4-2021 (kể cả lao động ngừng việc, tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, thỏa thuận nghỉ không hưởng lương) thì NLĐ và NSDLĐ được tạm dừng đóng vào Quỹ Hưu trí và tử tuất 6 tháng kể từ thời điểm nộp hồ sơ đề nghị. Đối với trường hợp đã được giải quyết tạm dừng đóng theo Nghị quyết số 42/NQ-CP ngày 9-4-2020 và Nghị quyết số 154/NQ-CP ngày 19-10-2020 của Chính phủ, nếu đủ điều kiện thì vẫn được giải quyết nhưng tổng thời gian tạm dừng đóng không quá 12 tháng.
3. Chính sách hỗ trợ đào tạo duy trì việc làm cho NLĐ
NSDLĐ được hỗ trợ kinh phí đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề từ Quỹ BHTN khi đóng đủ BHTN cho NLĐ từ đủ 12 tháng trở lên tính đến thời điểm đề nghị hỗ trợ; thay đổi cơ cấu công nghệ theo quy định tại khoản 1 Điều 42 Bộ luật Lao động; có doanh thu của quý liền kề trước thời điểm đề nghị hỗ trợ giảm từ 10% trở lên so với cùng kỳ năm 2019 hoặc năm 2020; có phương án hoặc phối hợp với cơ sở giáo dục nghề nghiệp có phương án đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho NLĐ theo quy định. Mức hỗ trợ tối đa là 1.500.000 đồng/NLĐ/tháng và thời gian hỗ trợ tối đa 06 tháng. Hồ sơ đề nghị hỗ trợ được nộp trong thời gian từ ngày 1-7-2021 đến hết ngày 30-6-2022.
Liên quan đến nội dung của các chính sách hỗ trợ NLĐ và NSDLĐ tại Nghị quyết này, trước đó, với mục tiêu hỗ trợ, tạo điều kiện cho NLĐ và các đơn vị, doanh nghiệp gặp khó khăn do đại dịch Covid-19, BHXH Việt Nam cũng kịp thời đề xuất và có ý kiến thống nhất với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trình Chính phủ một số giải pháp cụ thể như: Tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí, tử tuất đối với doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19; đề xuất chính sách hỗ trợ NLĐ thực hiện cách ly y tế từ quỹ BHTN…
Trong năm 2020, thực hiện Nghị quyết số 42/NQ-CP ngày 9-4-2020 và Nghị quyết số 154/NQCP ngày 19-10-2020 của Chính phủ, BHXH Việt Nam đã chủ động triển khai kịp thời một số nhiệm vụ được Chính phủ giao như: Tiếp nhận hồ sơ và giải quyết tạm dừng đóng vào Quỹ Hưu trí và tử tuất đối với 1.847 đơn vị, doanh nghiệp, với 192.503 lao động và số tiền tạm dừng đóng vào Quỹ Hưu trí và tử tuất là trên 786,8 tỷ đồng; Xác nhận danh sách NLĐ tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương của doanh nghiệp đối với 168.163 lao động để ngân sách nhà nước hỗ trợ 1,8 triệu đồng/người/tháng. Xác nhận danh sách NLĐ bị ngừng việc do ảnh hưởng của dịch Covid-19 là 585 lao động để đơn vị, doanh nghiệp được vay ngân hàng trả lương ngừng việc cho NLĐ.
Có thể khẳng định, trước tình hình diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, đã và đang tác động, ảnh hưởng lớn đến mọi mặt của nền kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân, Chính phủ đã có những chỉ đạo rất kịp thời nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vượt qua khó khăn của đại dịch, thực hiện mục tiêu “kép” vừa phòng, chống dịch, bảo vệ sức khoẻ Nhân dân, vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Bên cạnh đó, thông qua các chính sách này cũng cho thấy sự nỗ lực của ngành BHXH Việt Nam với vai trò là cơ quan tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN trong việc chủ động tham mưu, đề xuất kịp thời nhiều giải pháp hỗ trợ để doanh nghiệp và NLĐ vượt qua các tác động tiêu cực của đại dịch, góp phần ổn định đời sống, phục hồi hoạt động sản xuất - kinh doanh.
Thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP, BHXH Việt Nam sẽ chủ động, tích cực phối hợp với các bộ, ngành triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, tạo điều kiện hỗ trợ doanh nghiệp, NLĐ trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.
P.V