Thực hiện Kết luận số 148-KL/TW ngày 16-7-2004 của Bộ Chính trị, Ban Tổ chức Trung ương ban hành Hướng dẫn số 32-HD/BTCTW ngày 13-10-2004 về việc bổ sung phó bí thư các huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn trọng điểm vùng Tây Nguyên. Sau 5 năm triển khai thực hiện chủ trương bổ sung phó bí thư cấp ủy phụ trách công tác xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở (gọi tắt là phó bí thư phụ trách cơ sở) của các tỉnh Tây Nguyên (Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk Nông), kết quả như sau: Ở Cấp tỉnh, trong 5 năm qua, Trung ương đã luân chuyển 2 đồng chí về giữ chức vụ phó bí thư phụ trách cơ sở của tỉnh Gia Lai và Đăk Nông (đầu năm 2010, đồng chí phó bí thư phụ trách cơ sở của tỉnh Đăk Nông được bầu giữ chức chủ tịch UBND tỉnh); đồng ý bầu bổ sung 2 đồng chí phó bí thư tỉnh uỷ phụ trách cơ sở của tỉnh Kon Tum và Đăk Lăk từ nguồn tại chỗ.

Ở cấp huyện, Kon Tum có 4/9, Gia Lai có 8/17, Đăk Lăk có 6/15, Đăk Nông có 4/8 đơn vị cấp huyện bố trí phó bí thư phụ trách cơ sở.

Ở cấp xã, trên cơ sở đồng ý bổ sung chức danh phó bí thư phụ trách cơ sở cho các tỉnh Tây Nguyên của Trung ương; đến nay, các tỉnh: Kon Tum đã bố trí được 8/33; Gia Lai đã bố trí được 44/57; Đăk Lăk đã bố trí được 35/46; Đăk Nông đã bố trí được 14/23 xã, phường, thị trấn có phó bí thư phụ trách cơ sở.

Việc thực hiện chủ trương bổ sung phó bí thư phụ trách cơ sở ở các tỉnh Tây Nguyên nhìn chung mang lại hiệu quả tích cực. Việc tăng thêm 1 phó bí thư phụ trách cơ sở đã góp phần giúp các cấp ủy chuẩn bị tốt nội dung, chương trình, kế hoạch xây dựng, củng cố hệ thống chính trị, nhất là ở cơ sở.

Các tỉnh Tây Nguyên đã gắn việc bố trí đồng chí phó bí thư phụ trách cơ sở với công tác luân chuyển, đào tạo cán bộ, trong đó chú trọng cán bộ là người dân tộc thiểu số Tây Nguyên (cấp xã: Gia Lai 66%, Đăk Lăk 42,9%; cấp huyện: Gia Lai 50%, Đăk Lăk 66,7%), giúp cho cán bộ gần dân hơn, chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với người dân nhiều hơn, thuận lợi hơn.

Đa số các đồng chí phó bí thư phụ trách cơ sở đã bám sát cơ sở, theo dõi, phát hiện và kịp thời chỉ đạo những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn và hoạt động của các tổ chức trong hệ thống chính trị cơ sở. Hệ thống chính trị ở cơ sở từng bước được củng cố, kiện toàn, chất lượng hoạt động được nâng lên, dần đi vào nền nếp; công tác phát triển đảng viên, xây dựng đội ngũ cán bộ ở cấp xã, thôn, buôn được chú trọng hơn, nhất là tại các xã, thôn, buôn có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số (từ năm 2006-2009, tỉnh Kon Tum kết nạp 4.049 đảng viên, trong đó 56,5% kết nạp tại xã, phường, thị trấn; riêng 4 huyện trọng điểm của tỉnh số đảng viên kết nạp bằng 28,7% tổng số đảng viên kết nạp toàn tỉnh, trong đó có 383 đảng viên là nông dân trực tiếp sản xuất…), góp phần thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn; thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở.

Bên cạnh những kết quả đạt được, còn một số hạn chế và những khó khăn cần được tháo gỡ là:

- Việc hướng dẫn về trách nhiệm, quyền hạn của phó bí thư phụ trách cơ sở còn chậm, dẫn đến một số chồng chéo, cấp uỷ còn lúng túng trong việc xác định phân công trách nhiệm, quyền hạn của phó bí thư phụ trách cơ sở.

- Tất cả các tỉnh Tây Nguyên chưa bố trí đủ số lượng phó bí thư phụ trách cơ sở ở cấp xã. Tỉnh Gia Lai chưa bố trí đủ số lượng phó bí thư phụ trách cơ sở cấp huyện theo hướng dẫn của Trung ương. Một số xã có số lượng đảng viên thấp, số lượng cấp ủy viên, ban thường vụ ít; hệ thống chính trị cơ sở yếu, mất đoàn kết nội bộ, trình độ cán bộ còn nhiều hạn chế… nhưng không bố trí được phó bí thư phụ trách cơ sở do hết chỉ tiêu biên chế.

- Một số ít đồng chí phó bí thư phụ trách cơ sở chưa yên tâm công tác, chưa chủ động, sáng tạo, bám sát cơ sở, thậm chí có đồng chí lớn tuổi, năng lực hạn chế… nên hiệu quả công tác chưa cao.

Quốc Khánh