Chiều 12-7-2016 (theo giờ Việt Nam), Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở La Hay (Hà Lan) đã ra phán quyết vụ Phi-lip-pin kiện Trung Quốc về yêu sách “đường 9 đoạn”. Đây là phán quyết quốc tế đầu tiên liên quan đến tranh chấp ở Biển Đông.
Theo phán quyết của PCA, yêu sách của Trung Quốc về "các quyền lịch sử" đối với các vùng biển nằm trong "đường 9 đoạn" là trái với Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS). Phán quyết khẳng định Trung Quốc đã gây ra những nguy hại lâu dài đối với hệ sinh thái dải san hô ở quần đảo Trường Sa. Trung Quốc không có căn cứ lịch sử nào về vùng biển ở Biển Đông và Bắc Kinh không có cơ sở pháp lý để đưa ra những tuyên bố về "các quyền lịch sử" đối với những nguồn tài nguyên trong cái mà Bắc Kinh gọi là "đường 9 đoạn".
Phán quyết của PCA còn khẳng định rằng không một đảo nào thuộc quần đảo Trường Sa tạo cho Trung Quốc quyền có vùng đặc quyền kinh tế. Ngoài ra PCA còn nhấn mạnh Trung Quốc đã can thiệp vào các quyền đánh bắt truyền thống của Phi-lip-pin tại bãi Scarborough trên Biển Đông.
PCA cũng khẳng định thực thể Ba Bình (Trung Quốc và Đài Loan gọi là đảo Thái Bình) thuộc quần đảo Trường Sa trên Biển Hoa Nam (Biển Đông) là "bãi đá", vì vậy Ba Bình không thể có vùng đặc quyền kinh tế.
Bất chấp sự phản đối từ cộng đồng quốc tế, Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền với 80% diện tích Biển Đông thông qua yêu sách "đường 9 đoạn" hay "đường lưỡi bò" . Trung Quốc cũng liên tục bồi lấp, xây dựng hàng loạt cơ sở hạ tầng trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông. Ngày 22-1-2013, Phi-lip-pinđã đệ đơn lên PCA kiện yêu sách của Trung Quốc về quyền chủ quyền, quyền tài phán và "các quyền lịch sử" đối với các vùng biển nằm trong "đường 9 đoạn" trái với UNCLOS 1982 vượt quá những giới hạn mà Trung Quốc có thể đòi hỏi theo Công ước.
Nguồn: TTXVN