Việc thực hiện chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) cho mọi người dân nói chung, trong đó có một bộ phận không nhỏ là học sinh, sinh viên (HSSV) đã được quy định, luật hóa một cách thống nhất, mang tính bắt buộc và là bước đi quan trọng trong tiến trình thực hiện BHYT toàn dân ở nước ta.
Tỷ lệ bao phủ BHYT HSSV đã phát triển ổn định và tăng dần qua các năm. Chỉ tính riêng năm học 2019-2020, số HSSV tham gia BHYT trên cả nước đạt 18,16 triệu người (đã bao gồm tham gia theo nhóm đối tượng khác), ước đạt tỉ lệ 95,2% tổng số HSSV đang theo học tại các cơ sở giáo dục, cơ sở dạy nghề, tăng 1% so với năm học 2018-2019. Một số tỉnh có tỉ lệ HSSV tham gia BHYT đạt 100% là: Hải Dương, Hà Giang, Ninh Bình, Bắc Giang.
Ý nghĩa, lợi ích của chính sách BHYT HSSV
BHYT HSSV do BHXH Việt Nam tổ chức thực hiện là chính sách BHYT mang tính xã hội, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện theo quy định tại Luật BHYT và được thực hiện theo nguyên tắc: bảo đảm chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia BHYT.
Về mức đóng: Đối tượng HSSV tham gia BHYT được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng. Mức đóng BHYT HSSV được xác định theo tỷ lệ phần trăm của mức lương cơ sở. Năm học 2020-2021 không có sự thay đổi về mức đóng BHYT của HSSV. Theo đó, HSSV vẫn đóng với mức đóng là 4,5% mức lương cơ sở tương đương với 4,5% x 1.490.000 đồng = 67.050 đồng/tháng, trong đó được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% nên số tiền thực tế mà HSSV phải đóng hằng tháng là 46.935 đồng/tháng tương đương với 563.220 đồng/năm.
Về quyền lợi: Trong khi nguồn ngân sách nhà nước còn hạn chế thì cơ chế BHYT đã từng bước bảo đảm việc trích chuyển 5% từ nguồn thu BHYT để phục vụ công tác phát triển y tế học đường. Ngay khi bắt đầu tham gia BHYT, HSSV đã được hưởng các quyền lợi thông qua công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu ngay tại nhà trường như: Sơ cấp cứu, xử lý ban đầu khi bị tai nạn thương tích, các bệnh thông thường trong thời gian học tập.
Về mức chi trả: Nếu đi khám, chữa bệnh (KCB) BHYT đúng tuyến, HSSV được chi trả các mức 80% - 95% - 100%, tùy theo từng mã thẻ và trong phạm vi chi trả của quỹ BHYT; theo đó, HSSV được hưởng các dịch vụ kỹ thuật, thuốc, máu, vật tư y tế theo danh mục điều kiện, tỷ lệ quy định của Bộ Y tế. Mặt khác, HSSV được miễn đồng chi trả chi phí KCB BHYT khi tham gia BHYT từ 5 năm liên tục trở lên, có số tiền cùng chi trả chi phí KCB BHYT trong năm vượt quá 6 tháng lương cơ sở và đi KCB đúng quy định. Thực tế cho thấy, nhiều trường hợp HSSV không may mắc bệnh nặng nhưng nhờ tham gia BHYT đã giảm đáng kể chi phí khi khám và điều trị bệnh.
Về số lượt và số tiền quỹ KCB BHYT chi trả cho đối tượng HSSV năm 2019 và 2020
- Năm 2019:
+ Số lượt: 8.498.462 lượt.
+ Số chi BHYT: 2.566.226.903.510 đồng.
- Năm 2020 (ước đến ngày 14-9-2020):
+ Số lượt: 4.321.922 lượt.
+ Số chi BHYT: 1.490.593.690.957 đồng.
(Số liệu lấy từ nguồn giám sát của BHXH Việt Nam).
Về một số trường hợp HSSV được chi trả chi phí KCB BHYT cao
Danh sách 20 HSSV KCB BHYT có chi phí cao trong năm 2019 và 2020 (tính đến ngày 10-9-2020), cụ thể như sau:
Stt | Tỉnh/Thành phố | Mã thẻ | Chi phí quỹ BHYT thanh toán (đơn vị: đồng) |
1 | Hòa Bình | HS41717200xxxxx | 1.072.297.658 |
2 | Hà Nội | HS40101215xxxxx | 1.013.223.405 |
3 | Hồ Chí Minh | HS47979390xxxxx | 947.680.798 |
4 | Bà Rịa - Vũng Tàu | HS47777219xxxxx | 933.684,566 |
5 | Thái Bình | HS43434216xxxxx | 922,258.024 |
6 | Bình Dương | HS47475261xxxxx | 908.803.125 |
7 | Long An | HS48001254xxxxx | 875.053.443 |
8 | Đắc Lắc | HS46666221xxxxx | 792.489.487 |
9 | Cần Thơ | HS49292213xxxxx | 789.521.555 |
10 | Quảng Bình | HS44444205xxxxx | 781.200.335 |
11 | Quảng Nam | HS44949201xxxxx | 738.442.984 |
12 | Đồng Nai | HS47575263xxxxx | 727.636.213 |
13 | Hà Nội | HS40101216xxxxx | 726.973.241 |
14 | Hà Nội | HS40101231xxxxx | 694.141.990 |
15 | Đồng Nai | HS47575241xxxxx | 689.753.233 |
16 | Long An | HS48080221xxxxx | 687.200.454 |
17 | Hồ Chí Minh | HS47979378xxxxx | 684.078.989 |
18 | Hồ Chí Minh | SV47979314xxxxx | 674.005.571 |
Thực hiện tốt chính sách BHYT, không chỉ bảo đảm cho các em HSSV được chăm sóc tốt sức khỏe ban đầu, mà còn giảm được những rủi ro khi các em không may mắc phải những căn bệnh hiểm nghèo cần chi phí điều trị cao.
Năm học mới 2020-2021 đã bắt đầu, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT, tạo điều kiện giúp các em được phát triển toàn diện cả về trí tuệ và thể lực rất cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị từ Trung ương tới các địa phương, đặc biệt là vai trò, trách nhiệm của các nhà trường, thầy cô giáo trong việc vận động HSSV, cũng như phụ huynh của các em tham gia BHYT HSSV
P.V