Công tác phát triển đảng viên là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong các tổ chức đảng, đặc biệt là trong các trường đại học, cao đẳng. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đề ra chủ trương: “Chú trọng phát hiện, bồi dưỡng kết nạp vào Đảng những đoàn viên ưu tú, trưởng thành trong lao động, học tập, trong lực lượng vũ trang; quan tâm phát triển đảng viên là công nhân, trí thức, doanh nhân để tạo nguồn cán bộ cho hệ thống chính trị các cấp ”; Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4-11-2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo cũng đã đề ra nhiệm vụ "Coi trọng công tác phát triển đảng, công tác chính trị tư tưởng trong các trường học". Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng đã chỉ rõ “phát triển đảng viên theo đúng quy định, chú ý những người ưu tú trong công nhân, đội ngũ trí thức, đoàn viên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh…”.

Đ/c Vũ Hữu Thi, TUV, Bí thư Đảng ủy Khối Các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Nam Định phát biểu tại buổi tọa đàm "Tăng cường công tác phát triển đảng viên đối với sinh viên trong các trường đại học, cao đẳng", tháng 5-2022.

Kết quả tích cực

Những năm qua, công tác phát triển đảng viên trong lực lượng học sinh, sinh viên là một trong những nhiệm vụ thường xuyên tại các trường đại học, cao đẳng trong Đảng bộ Khối Các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Nam Định, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối và cấp ủy các tổ chức đảng các trường đại học, cao đẳng trực thuộc đã lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác phát triển đảng viên trong sinh viên; với nhiều cách làm mới, sáng tạo, thiết thực đã đạt được kết quả nhất định, chuyển biến mạnh mẽ, tích cực, có sức lan tỏa trong sinh viên, góp phần tạo ra phong trao thi đua học tập tốt, rèn luyện tốt trong các nhà trường.

Đồng chí Vũ Thị Bích Hòa, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo Đảng ủy Khối cho biết: Trong những năm qua, cấp ủy các trường xác định phát triển đảng viên trong sinh viên là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác xây dựng Đảng của các nhà trường, từ đó tạo nên phong trào thi đua “học tập rèn luyện vì ngày mai lập nghiệp”, có tác động tích cực, sức lan tỏa sâu rộng trong sinh viên. Công tác phát triển đảng viên trong sinh viên còn có ý nghĩa xây dựng thương hiệu, hình ảnh của các nhà trường trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh và các địa phương, góp phần xây dựng người cán bộ vừa hồng, vừa chuyên. Nhiều sinh viên được kết nạp vào Đảng sau khi ra trường đã tìm được việc làm đúng với chuyên môn đào tạo, phát huy được vai trò tiền phong gương mẫu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp vững mạnh toàn diện.

Hiện nay, Đảng bộ Khối có 9 đảng bộ, chi bộ cơ sở các trường đại học, cao đẳng, với 115 chi bộ trực thuộc và 1.186 đảng viên. Các trường hiện có hơn 35.000 đoàn viên đang sinh hoạt tại các chi đoàn trực thuộc các trường cao đẳng, đại học. Đây là nguồn nhân lực dồi dào, là lực lượng trẻ năng động, nhiệt huyết, rất cần được rèn luyện, bồi dưỡng để lựa chọn những đoàn viên ưu tú giới thiệu đứng vào hàng ngũ của Đảng.

Trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác phát triển đảng viên đối với sinh viên, cấp ủy các nhà trường đã đưa nội dung phát triển đảng viên đối với sinh viên vào nghị quyết đại hội đảng trong từng nhiệm kỳ và chương trình công tác hằng năm, đưa chỉ tiêu kết nạp đảng viên, trong đó có chỉ tiêu kết nạp đảng trong sinh viên. Lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức đoàn thể tích cực tham gia công tác tuyên truyền, bồi dưỡng tạo nguồn và phát triển đảng viên trong sinh viên; thành lập chi bộ phòng công tác sinh viên để trực tiếp theo dõi, bồi dưỡng quần chúng ưu tú, kết nạp đảng viên là sinh viên, tạo điều kiện để đảng viên hoạt động và sinh hoạt đảng hiệu quả; chỉ đạo chi bộ các khoa, phòng trực thuộc gắn trực tiếp theo dõi, bồi dưỡng tạo nguồn, kết nạp đảng viên và quản lý đảng viên là sinh viên… Cấp ủy các chi bộ đã phân công nhiệm vụ cho các đồng chí đảng viên theo dõi, bồi dưỡng, giúp đỡ quần chúng ưu tú là sinh viên có đủ tiêu chuẩn, điều kiện để giới thiệu cho Đảng. Trong các buổi sinh hoạt chi bộ thường kỳ, đảng viên được phân công theo dõi, bồi dưỡng, giúp đỡ báo cáo tình hình phấn đấu, rèn luyện của quần chúng ưu tú, từ đó có kế hoạch tiếp tục bồi dưỡng tạo nguồn và kết nạp đảng viên trong thời gian tới.

Đồng chí Lê Quỳnh Lan, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Phòng Tổ chức hành chính, Trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Nam Định cho biết: Đảng ủy, Ban Giám hiệu nhà trường luôn đoàn kết, thống nhất; các cấp uỷ chi bộ luôn nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác phát triển đảng viên, đặc biệt là công tác phát triển đảng viên trong sinh viên, xác định công tác phát triển đảng viên nói chung, đặc biệt công tác phát triển đảng viên trong sinh viên là nhiệm vụ quan trọng để xây dựng Ðảng bộ trong sạch, vững mạnh, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho xã hội. Đồng thời, nâng cao yêu cầu chất lượng kết nạp đảng viên tác động trực tiếp tới sự vững mạnh của tổ chức đảng và mang ý nghĩa nêu gương, giáo dục đối với quần chúng.

Đối với quần chúng là đoàn viên sinh viên, cấp ủy các nhà trường đã ban hành hướng dẫn, tiêu chuẩn, quy trình xét quần chúng ưu tú đi học lớp đối tượng Đảng, kết nạp đảng viên mới và đưa vào chương trình, nội dung học tập ngay từ tuần giáo dục công dân đầu khóa, bảo đảm theo Điều lệ Đảng, phù hợp với tình hình nhà trường; đồng thời được công bố công khai rộng rãi trên cuốn Cẩm nang sinh viên, trên Website của trường. Tiêu chuẩn xét quần chúng ưu tú đi học lớp đối tượng đảng và kết nạp đảng viên phải đảm bảo kết quả rèn luyện đạt loại tốt; có thành tích học tập xếp loại khá trở lên; đồng thời sinh viên đó còn phải là nhân tố tích cực trong các hoạt động, phong trào đoàn thanh niên nhà trường, được tập thể lớp và chi đoàn tín nhiệm; ngoài ra các cấp ủy còn đặt ra việc xem xét tới những trường hợp sinh viên đạt thành tích đặc biệt trong học tập, rèn luyện, các hội thi, các phong trào thi đua, có ý nghĩa đóng góp xây dựng hình ảnh, thương hiệu nhà trường. Cấp ủy các trường Đại học Điều dưỡng; Đại học Kinh tế kỹ thuật công nghiệp; Đại học Sư phạm kỹ thuật Nam Định, Trường Cao đẳng Sư phạm… hằng năm đã chủ động xây dựng kế hoạch đề nghị Ban Thường vụ Đảng ủy Khối mở lớp cho quần chúng là đoàn viên sinh viên ưu tú tham gia lớp Bồi dưỡng lý luận chính trị ngay tại nhà trường.

Chú trọng xây dựng và phát huy vai trò của Đoàn thanh niên, Hội sinh viên trong việc phát triển đảng viên đối với sinh viên. Các cấp ủy đã phân công đồng chí bí thư đoàn trường, trưởng phòng công tác sinh viên trực tiếp phụ trách theo dõi công tác phát triển đảng viên trong sinh viên. Hằng năm, các tổ chức đoàn thể cùng các chi bộ xây dựng kế hoạch bồi dưỡng tạo nguồn và kết nạp đảng viên. Các hoạt động và phong trào thi đua được tổ chức, tạo điều kiện thuận lợi cho đoàn viên, hội viên có nhiều cơ hội rèn luyện, học tập, công tác; luôn có nhiều hoạt động lồng ghép để tuyên truyền Chủ nghĩa Mác - Lênin; tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, qua đó góp phần ổn định tư tưởng, củng cố niềm tin, giúp sinh viên nhận thức sâu sắc về vai trò, tầm quan trọng, ý nghĩa của tổ chức đảng và đảng viên, dần hình thành lý tưởng, động cơ phấn đấu vào Đảng đúng đắn cho các đoàn viên sinh viên như: Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với các phong trào, chương trình “Thắp sáng ước mơ”, “Rèn đức luyện tài”, “Sao tháng giêng”, “Sáng tạo khởi nghiệp”, “Sinh viên nghiên cứu khoa học”, “Tiếp sức mùa thi”, “Mùa hè xanh”, “Ngày chủ nhật đỏ” và phong trào đền ơn đáp nghĩa, các hoạt động tình nguyện, nhân đạo, từ thiện v.v. Qua quá trình thực hiện các phong trào hoạt động đã xuất hiện nhiều đoàn viên ưu tú, là nguồn để tổ chức đoàn giới thiệu quần chúng ưu tú tham gia lớp Bồi dưỡng lý luận chính trị dành cho đối tượng Đảng và kết nạp sinh viên vào Đảng.

Quy trình, thủ tục kết nạp đảng viên được triển khai chặt chẽ, đảng viên trực tiếp được cấp ủy phân công làm công tác kết nạp đảng viên là những đồng chí vững vàng nghiệp vụ công tác đảng, tâm huyết, trách nhiệm với công việc; thủ tục kết nạp đảng viên được thực hiện khẩn trương, đảm bảo đúng Điều lệ Đảng, quy định, hướng dẫn của cấp ủy cấp trên. Công tác tổ chức lễ kết nạp đảng viên được tổ chức trang trọng. Các buổi lễ kết nạp đảng viên thường được lựa chọn vào các ngày lễ, ngày kỷ niệm lớn của Đảng, Nhà nước và của dân tộc, ngày truyền thống của trường, nhờ đó kết quả công tác kết nạp đảng viên ở một số đơn vị có sức lan tỏa và chuyển biến tích cực.

Đồng chí Vũ Hồng Thanh, Bí thư Đoàn Thanh niên Trường Đại học Kinh tế - Kỹ thuật công nghiệp chia sẻ: Đoàn trường đã tích cực tổ chức tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, truyền thống vẻ vang của dân tộc, của Đảng, của Đoàn cho đoàn viên, thanh niên; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, qua đó góp phần hình thành lý tưởng, động cơ phấn đấu vào Đảng đúng đắn cho đoàn viên, thanh niên trong nhà trường. Phát động các phong trào học tập, rèn luyện trong đoàn viên như hoạt động tình nguyện, đền ơn đáp nghĩa, chiến dịch mùa hè xanh… để rèn luyện thử thách qua thực tiễn và làm căn cứ để Đoàn trường định kỳ lựa chọn, giới thiệu đoàn viên ưu tú với Đảng ủy nhà trường.

Kết quả đạt được, từ năm 2015 đến năm 2022, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối đã mở 43 lớp bồi dưỡng lý luận chính trị dành cho đối tượng kết nạp Đảng, trong đó có 15 lớp dành cho sinh viên với tổng số 1.530 đoàn viên sinh viên ưu tú; kết nạp cho 475 đảng viên là sinh viên đạt tỷ lệ 17% so với tổng số đảng viên mới được kết nạp trong toàn Khối (cụ thể: Năm 2015, kết nạp 74 đảng viên, bằng 16,9%; Năm 2016, kết nạp 62 đảng viên, bằng 13,1%; Năm 2017, kết nạp 85 đảng viên, bằng 19,5%; Năm 2018, kết nạp 69 đảng viên, bằng 20,6%; Năm 2019, kết nạp có 51 đảng viên, bằng 22,8%; Năm 2020, kết nạp 52 đảng viên, bằng 14,1%; Quý I-2022, kết nạp 82 đảng viên là sinh viên, bằng 19,3%). Qua số liệu trên cho thấy: trong những năm qua, các cấp ủy đã làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho sinh viên, nên số lượng sinh viên tích cực phấn đấu vào Đảng ngày càng nhiều, qua đó tạo khí thế sôi nổi trong trong tập, rèn luyện và nghiên cứu khoa học trong sinh viên, sinh viên là đảng viên đều có việc làm phù hợp sau khi tốt nghiệp, thể hiện được vai trò đảng viên nơi công tác, khẳng định được uy tín và chất lượng đào tạo của các nhà trường.

Một số hạn chế

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc tổ chức triển khai thực hiện còn bộc lộ một số hạn chế: Một số cấp ủy nhà trường chưa quan tâm đúng mức, thiếu quyết liệt trong công tác bồi dưỡng, tạo nguồn, kết nạp đảng viên trong sinh viên dẫn đến kết quả công tác bồi dưỡng tạo nguồn và kết nạp đảng viên trong sinh viên tỷ lệ chưa tương xứng với số lượng sinh viên hiện có. Số lượng và tỷ lệ sinh viên được đi học lớp Bồi dưỡng lý luận chính trị dành cho đối tượng kết nạp Đảng và kết nạp đảng viên thường tập trung vào sinh viên là cán bộ lớp, cán bộ đoàn. Một số sinh viên chưa kiên trì bền bỉ trong phấn đấu, sau khi đạt được nguyện vọng lại sa sút trong học tập, chưa phát huy tốt vai trò tiền phong, gương mẫu trong sinh hoạt, làm ảnh hưởng đến tinh thần phấn đấu của các sinh viên khác cũng như kết quả tạo nguồn phát triển đảng viên của nhà trường.

Nhiệm vụ thời gian tới

Để công tác phát triển đảng viên đối với sinh viên trong các trường đại học, cao đẳng trong Đảng bộ Khối thời gian tới đạt được kết quả cả về số lượng và chất lượng, cấp ủy các nhà trường đại học, cao đẳng cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:

Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, truyền thống vẻ vang của dân tộc, của Đảng, của Đoàn cho sinh viên; tuyên truyền, giáo dục chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trách nhiệm của thanh niên đối với sự phát triển của đất nước nói chung và của giáo dục, đào tạo nói riêng trong giai đoạn hiện nay, qua đó góp phần hình thành lý tưởng, động cơ phấn đấu vào Đảng đúng đắn cho sinh viên.

Hai là, đẩy mạnh công tác bồi dưỡng tạo nguồn và phát triển đảng viên đối với sinh viên; coi đây là một trong những hoạt động quan trọng đào tạo, bồi dưỡng sinh viên phát triển toàn diện, đáp ứng được nhu cầu thị trường lao động, sự phát triển của các ngành nghề và xã hội. Cấp ủy các nhà trường cần đặt ra chi tiêu  xây dựng kế hoạch, giải pháp thực hiện sát tình hình thực tế; chỉ đạo quyết liệt, gắn trách nhiệm tổ chức thực hiện đối với các tổ chức đảng trực thuộc, tổ chức Đoàn thanh niên, Hội sinh viên, phòng, khoa chuyên môn; cán bộ, đảng viên, giảng viên trong việc phát triển đảng viên là sinh viên của trường.

Ba là, tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung tiêu chuẩn, quy trình xét quần chúng ưu tú đi học lớp đối tượng kết nạp Đảng, xét kết nạp đảng viên đối với sinh viên, đảm bảo theo Điều lệ Đảng và các quy định, hướng dẫn của cấp ủy cấp trên, phù hợp với chương trình, kế hoạch đào tạo và tình hình thực tế của nhà trường. Chú trọng rà soát bổ sung hoặc điều chỉnh phù hợp về nội dung tiêu chuẩn chung, tiêu chuẩn cụ thể, xét quần chúng được đi học lớp đối tượng kết nạp Đảng, xét kết nạp đảng viên; những tiêu chuẩn để xét sinh viên có thành tích đặc biệt trong học tập rèn luyện, các cuộc thi, các phong trào thi đua, có ý nghĩa đóng góp xây dựng hình ảnh, thương hiệu các nhà trường.

Bốn là, phát huy vai trò tổ chức Đoàn thanh niên, Hội sinh viên trong việc tổ chức các phong trào thi đua, tạo môi trường để sinh viên có nhiều cơ hội hoạt động rèn luyện tu dưỡng và thể hiện năng lực học tập chuyên môn, năng lực hoạt động xã hội; tổ chức các hoạt động tuyên truyền giáo dục chính trị tư tưởng, bồi dưỡng lý tưởng sống, rèn luyện, tu dưỡng chuẩn bị hành trang bước vào cuộc sống, cống hiến cho xã hội và cộng đồng. Tổ chức đoàn triển khai nghiêm túc, đảm bảo nguyên tắc, dân chủ, công khai trong việc giới thiệu sinh viên là đoàn viên ưu tú cho cấp ủy đảng để xét học lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng.

Năm là, cấp ủy cùng tập thể lãnh đạo, quản lý nhà trường quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất để tổ chức đoàn; phòng, khoa và các đơn vị liên quan của nhà trường triển khai hiệu quả các phong trào thi đua; chủ động đề nghị Đảng ủy Khối tổ chức các lớp đối tượng kết nạp Đảng tại trường và hướng dẫn thực hiện quy trình kết nạp đảng viên đối với sinh viên đảm bảo thuận lợi, đặc biệt chú trọng bồi dưỡng cho đối tượng là những sinh viên vùng sâu, vùng xa, sinh viên nghèo vượt khó có ý thức, nỗ lực phấn đấu, rèn luyện vươn lên để trở thành đảng viên. Hằng năm, cấp ủy nhà trường tổ chức tổng kết, đánh giá công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện việc bồi dưỡng tạo nguồn và phát triển đảng viên đối với sinh viên, ghi nhận biểu dương những tập thể, cá nhân có đóng góp trong công tác phát triển đảng viên của trường; đề ra mục tiêu, chỉ tiêu, giải pháp thực hiện trong thời gian tới đạt kết quả thiết thực.

Trong những năm đầu thực hiện nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, cấp ủy các trường đại học, cao đẳng đang tập trung chỉ đạo phát triển đảng viên với những giải pháp, chỉ tiêu cụ thể. Trên lộ trình đó, cấp ủy các cấp quan tâm, trăn trở đề ra chỉ tiêu cụ thể hằng năm và có phương pháp, cách làm mới, có hiệu quả, phù hợp với thực tiễn để phát triển đảng viên là người sinh viên. Sự vào cuộc tâm huyết, trách nhiệm và chủ động, sáng tạo của cả hệ thống chính trị từ Đảng bộ Khối đến cơ sở trong công tác phát triển đảng viên chính là những “phù sa cách mạng” để có thêm nhiều “hạt giống đỏ” nảy mầm.