Giải báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng mang tên Búa liềm vàng mùa thứ năm - năm 2020 tiếp tục tạo sự lan tỏa mạnh mẽ, khẳng định vị thế, uy tín và tầm vóc của một giải báo chí lớn. “Búa liềm vàng” giờ không chỉ là tên gọi của một giải báo chí, mà còn gắn liền với công tác xây dựng Đảng; đã trở thành niềm tin, trách nhiệm của mọi công dân Việt Nam, những người luôn tâm huyết, mong muốn đóng góp để xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh. Kỷ niệm 91 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3-2-1930 - 3-2-2021), mừng Xuân Tân Sửu 2021, tối 13-1-2021 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Ban Tổ chức Trung ương chủ trì, phối hợp với Báo Nhân Dân, Tạp chí Cộng sản, Đài Truyền hình Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Lễ công bố và trao Giải báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng (Búa liềm vàng) lần thứ V - năm 2020, đánh dấu một bước phát triển của công tác tuyên truyền về xây dựng Đảng, tổng kết chặng đường 5 năm với quá trình tổ chức cũng như chất lượng tác phẩm ngày càng được nâng lên.

Giải Búa liềm vàng lần thứ V - năm 2020 khép lại đầy thành công với số lượng tác giả, tác phẩm tham gia đông đảo, chất lượng tác phẩm được nâng lên. Đó là kết quả của quá trình tổ chức nền nếp, bài bản với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức Giải; sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy các cấp, các hội nhà báo, các cơ quan báo chí cả nước.

Ngay sau Lễ phát động Giải Búa liềm vàng lần thứ V - năm 2020 (ngày 15-1-2020), Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức Giải đã ban hành Kế hoạch số 255-KH/BTCTW ngày 18-3-2020 của Ban Tổ chức Trung ương kèm theo Thể lệ Giải báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng (Giải Búa liềm vàng) lần thứ V - năm 2020; Kế hoạch số 258-KH/BTCTW ngày 1-4-2020 của Ban Tổ chức Trung ương về thông tin, tuyên truyền công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị năm 2020 để tạo sự đồng bộ trong việc tổ chức tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị. Tiếp đó, Ban Tổ chức Trung ương ban hành Công văn số 11021-CV/BTCTW ngày 31-3-2020 về việc hưởng ứng Giải Búa liềm vàng, đề nghị các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương và các ban cán sự đảng, đảng đoàn ở Trung ương quan tâm chỉ đạo các cơ quan báo chí trong phạm vi phụ trách tích cực hưởng ứng Giải. Ban Tuyên giáo Trung ương có Công văn số 8392-CV/BTGTW ngày 13-4-2020 gửi các ban tuyên giáo tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và các cơ quan báo chí về việc hưởng ứng Giải Búa liềm vàng. Hội Nhà báo Việt Nam trong các công văn gửi các hội nhà báo tỉnh, thành ủy, chi hội, liên chi hội trực thuộc Trung ương Hội đều có nội dung động viên hội viên tích cực tham dự Giải.

Tích cực hưởng ứng Giải, các cơ quan, đơn vị, địa phương đã xây dựng kế hoạch thông tin, tuyên truyền chi tiết, cụ thể phù hợp tình hình thực tế ở địa phương, đơn vị. Đồng thời, có văn bản chỉ đạo các cơ quan báo chí trong phạm vi quản lý xây dựng chương trình, kế hoạch tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng, định hướng thông tin, dư luận vào những vấn đề xã hội quan tâm.

Để trang bị kiến thức và bồi dưỡng kỹ năng sáng tạo tác phẩm về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị cho các phóng viên, biên tập viên, góp phần nâng cao chất lượng Giải Búa liềm vàng, hằng năm Ban Tổ chức Trung ương phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng kế hoạch tổ chức hội nghị tập huấn. Năm 2020, tuy gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nhưng vẫn tổ chức được 1 lớp bồi dưỡng kiến thức cho 120 học viên khu vực phía Nam.

Tác phẩm ngày càng được đầu tư công phu

Cùng với việc tăng lên về số lượng, chất lượng tác phẩm dự Giải Búa liềm vàng năm 2020 không ngừng được nâng lên. Các tác phẩm năm nay phong phú về chủ đề, thể loại và đã phủ khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước. Nhiều tác giả có sự tìm tòi, phân tích, đánh giá, đưa ra những dẫn chứng phong phú, sinh động từ hiện thực cuộc sống, có những đề xuất thiết thực, hiệu quả, thể hiện sự tâm huyết, trách nhiệm qua mỗi trang viết. Có đơn vị sau khi Trung ương phát động Giải đã ra quyết định thành lập nhóm tác giả viết bài dự Giải Búa liềm vàng, lựa chọn vấn đề nổi bật, có sự đầu tư về thời gian, trí tuệ nhằm bảo đảm chất lượng của tác phẩm. Nhiều bài viết công phu, được đầu tư kỹ lưỡng từ khâu xác định đề tài, chủ đề, nghiên cứu thực tiễn đến cách thể hiện. Điều này chứng tỏ ban biên tập các cơ quan báo, đài đã tập trung chỉ đạo, phân công phóng viên, biên tập viên có năng lực thực hiện, thu hút trí tuệ tập thể, nâng cao chất lượng tác phẩm. Loạt tác phẩm về những sự kiện kỷ niệm lớn trong năm được thể hiện đa dạng, công phu, nhiều kỳ, với cách thức mới dạng như longform, megastory, cho thấy các cơ quan báo chí đã ứng dụng công nghệ truyền thông, đổi mới cách thức truyền tải thông tin. Nhiều bài viết ngắn gọn, súc tích, cách thể hiện sinh động, ngôn ngữ trong sáng, dung dị, khá hấp dẫn bạn đọc. Số tác phẩm có từ 2 đến 5 kỳ chiếm đa số trong các tác phẩm báo in và điện tử.

Năm 2020 là năm cuối thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, năm tổ chức đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội lần thứ XIII của Đảng; đồng thời, cũng là năm diễn ra nhiều sự kiện quan trọng của Đảng và đất nước: Kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng, 130 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, 75 năm Quốc khánh; toàn Đảng tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cùng các nghị quyết Trung ương khóa XII với tinh thần tích cực, hiệu quả hơn. Năm 2020 cũng là năm có nhiều diễn biến phức tạp: Dịch bệnh COVID-19 bùng phát trên toàn cầu trong thời gian dài, đến nay vẫn còn nguy cơ tiềm ẩn, hậu quả do thiên tai, bão lũ gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống của người dân các tỉnh miền Trung… Với chất liệu phong phú từ thực tiễn cuộc sống, vượt qua những khó khăn, thử thách, nhiều tác giả đã dấn thân đi vào vùng thiên tai, đến các cơ sở cách ly, chữa bệnh COVID-19 để tác nghiệp nhằm phản ánh sinh động nhất những vấn đề được dư luận quan tâm.

Tính đến thời điểm kết thúc nhận bài tham dự Giải Búa liềm vàng lần thứ V - năm 2020, Cơ quan Thường trực Giải (Tạp chí Xây dựng Đảng) đã nhận được tổng số 1.710 tác phẩm, tăng 50 tác phẩm so với mùa giải trước. Trong đó có 730 tác phẩm báo in, 400 tác phẩm báo điện tử, 397 tác phẩm truyền hình, 139 tác phẩm phát thanh và 44 tác phẩm ảnh báo chí. Bên cạnh những chủ đề quen thuộc về xây dựng Đảng, điểm nổi bật của năm nay là có nhiều loạt bài có chất lượng về các tổ chức đảng, đảng viên tiêu biểu trong học tập và làm theo Bác, tạo được sức lan toả với phương châm “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”. Hình ảnh những tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên nỗ lực, nêu gương trong những hoàn cảnh cam go nhất đã được tuyên truyền đậm nét trên mỗi trang viết, tạo được sự lan toả và xúc động cho độc giả. Những tác phẩm phản ánh việc lựa chọn nhân sự cho Đại hội XIII, những bài học đúc kết từ đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XIII của Đảng; về đổi mới công tác đánh giá cán bộ; việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; về phát triển lý luận về xây dựng Đảng; tích cực đấu tranh chống “diễn biến hòa bình”; phản bác các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch; phản ánh những mô hình mới, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong việc triển khai, học tập, quán triệt các nghị quyết của Đảng và kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XII, nhất là Nghị quyết Trung ương 4, 5, 6, 7, 8 và những cố gắng để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các địa phương, đơn vị; vấn đề kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền; cơ chế khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm; cách lựa chọn người có đức, có tài; những mô hình mới thực hiện thí điểm trong nhiệm kỳ Đại hội XII cần tổng kết để áp dụng trên diện rộng; những vấn đề mới về lý luận và thực tiễn cần nghiên cứu, phân tích, lý giải; phát triển lý luận để chỉ đường cho cách mạng tiến lên trong giai đoạn mới; về củng cố mối quan hệ giữa Đảng với Nhân dân; về phát huy vai trò của Nhân dân trong xây dựng Đảng; về nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng ở các địa bàn, các lĩnh vực cụ thể (Quân đội, Công an, doanh nghiệp, đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đồng bào có đạo...) tiếp tục được phản ánh khá toàn diện.

Quy mô giải thưởng được mở rộng

Với tinh thần khẩn trương, trách nhiệm, công tâm, khách quan, Hội đồng Chung khảo đã lựa chọn 62 tác phẩm xuất sắc nhất trong số 101 tác phẩm chung khảo để trao Giải. Trong đó có 1 giải Đặc biệt, 5 giải A, 10 giải B, 16 giải C, 27 giải Khuyến khích và 8 giải chuyên đề gồm: Giải tác phẩm xuất sắc tuyên truyền về đại hội Đảng; Giải tác phẩm xuất sắc về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; Giải tác phẩm xuất sắc về đấu tranh chống “diễn biến hòa bình”; Giải tác phẩm xuất sắc phát triển lý luận về xây dựng Đảng; Giải tác phẩm xuất sắc về phát hiện tấm gương tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Giải tác phẩm xuất sắc của tác giả cao tuổi; Giải tác phẩm xuất sắc của tác giả trẻ tuổi; Giải tác phẩm xuất sắc của tác giả là người Việt Nam ở nước ngoài. Ngoài ra, Ban Tổ chức Giải đã vinh danh 1 nhà báo tiêu biểu có nhiều đóng góp với sự nghiệp phát triển của báo chí nước nhà và giải thưởng cho 15 cơ quan báo chí, hội nhà báo và ban tuyên giáo cấp ủy có thành tích xuất sắc trong việc tổ chức tham gia hưởng ứng Giải. Đặc biệt, năm nay 3 nhân vật trong trong 3 tác phẩm “Ông Huy Bí thư”, “Người Dao xóm nhỏ làm việc lớn”, “Bríu Pố và chuyện nêu gương” được vinh danh là tấm gương điển hình “người tốt, việc tốt”, có tác dụng lan tỏa. Lần đầu tiên sau 5 năm tổ chức Giải, Ban Tổ chức giải đã trao Giải Đặc biệt cho tác phẩm truyền hình “Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh - Biên niên sử truyền hình” của nhóm tác giả đến từ Hãng phim Tài liệu và Điện ảnh Báo Nhân Dân.

Đánh giá một cách toàn diện, số lượng và chất lượng tác phẩm dự Giải Búa liềm vàng 5 năm qua, năm sau luôn cao hơn năm trước, có được là do sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức Giải, các đơn vị, địa phương đã chủ động, tích cực và sáng tạo trong việc triển khai Giải từ sớm; sự lao động sáng tạo không mệt mỏi của các phóng viên, biên tập viên, nhà báo chuyên và không chuyên trên khắp cả nước. Thành công của Giải Búa liềm vàng lần thứ V - năm 2020 nói riêng và chặng đường 5 năm nói chung không chỉ dừng lại ở số lượng tác giả, tác phẩm tham gia đông đảo, không chỉ sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy các cấp, của các hội nhà báo, các cơ quan báo chí trên khắp cả nước, mà quan trọng hơn, Giải đã tạo nguồn sinh khí mới trong tuyên truyền về xây dựng Đảng, thắp lên được cảm hứng, niềm say mê trong đội ngũ những người làm báo trong một lĩnh vực mà lâu nay vẫn được cho là “khó, khô và khổ”. Không những thế, Giải đã góp phần tuyên truyền sâu rộng, tạo sức lan tỏa, nâng cao nhận thức về Đảng, đề cao trách nhiệm và sự tích cực tham gia vào công tác xây dựng Đảng của cán bộ, đảng viên và Nhân dân.

Diệp Anh