Ông Nguyễn Tiến Lãng lật giở lại những bằng chứng, hồ sơ tố giác. (Ảnh: Hồng Kiều/Vietnam+).

Những năm 2004, 2005, người dân huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh rỉ tai nhau ​cùng làm hồ sơ thương binh giả để nhận hỗ trợ. Khi đó, ông Nguyễn Tiến Lãng và ông Nguyễn Công Uẩn đã 70 tuổi. Một người bạn của ông Nguyễn Tiến Lãng cũng chỉ cho ông cách làm hồ sơ thương binh, giấy giám định thương tật giả.

Ông Lãng kể: “Ngày ấy, bạn tôi nói mất 30 triệu đồng thì sẽ có hồ sơ thương binh, thêm 30 triệu đồng nữa thì sẽ có chứng nhận mức độ thương tật... Bỏ ra mấy chục triệu đồng thì sau này sẽ được nhận trợ cấp hàng tháng nên người dân đua nhau làm hồ sơ thương binh giả, thậm chí có người làm xong hàng tháng không dám đi nhận tiền trợ cấp mà nhờ vợ đi lấy hộ.”

Nhớ lại những ngày ấy, ông Lãng bồi hồi nói: “Lúc ấy tôi đau xót lắm, tôi từng đi bộ đội năm 1965 và trở thành lái xe phá bom của binh đoàn 559. Tôi chiến đấu hơn 10 năm, cũng bị thương nặng nhưng vì trục trặc giấy tờ không làm hồ sơ thương binh được, trong khi những người không chiến đấu ngày nào lại làm hồ sơ hưởng chính sách cho người có công.”

Bài 2: Hai ông lão 80 tuổi chống tham nhũng: Đấu tranh không vì được khen

Những người bị tố cáo càng đe dọa, càng ra sức phá hoại thì ông Nguyễn Công Uẩn (xã Ngũ Thái, huyện Thuận Thành, Bắc Ninh) và ông Nguyễn Tiến Lãng (xã Gia Đông, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh) càng thêm quyết tâm bảo vệ lẽ phải. Sự dũng cảm và kiên trì của hai ông lão được đền đáp khi hàng loạt sai phạm mà hai ông tố cáo bị đưa ra ánh sáng.

Tiết kiệm cho nhà nước hàng trăm tỷ đồng

Bài 3: Hai ông lão ở Bắc Ninh nhận bằng khen nhờ thành tích chống tham nhũng

Bảy năm trước, hai ông lão ở Bắc Ninh ký vào đơn cam kết 100% nội dung tố cáo các hành vi vi phạm trong thực hiện chính sách người có công là đúng sự thật và nếu tố cáo sai sẽ bị kỷ luật, thậm chí khởi tố. 

Ngày hôm nay 23/6, sau 7 năm ròng rã khiếu nại, tố cáo, vượt qua biết bao nghi kỵ, cản trở, bị vu oan, bôi xấu nhân phẩm, thậm chí bị đe dọa tính mạng, hai ông đã cầm trên tay Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội chứng nhận việc tố cáo đường dây làm hàng nghìn hồ sơ thương binh giả đã góp phần đấu tranh chống tiêu cực, thực hiện tốt chính sách lao động, người có công và xã hội.

Tại buổi lễ vinh danh những người có thành tích xuất sắc trong đấu tranh chống tiêu cực, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã khẳng định: “Hai ông dù tuổi cao sức yếu nhưng tinh thần cách mạng vẫn luôn là tấm gương cho thế hệ trẻ học tập".

Bài cuối: Vụ hai lão nông ở Bắc Ninh: Lan tỏa ngọn lửa chống tham nhũng

Câu chuyện hai lão nông chống tham nhũng được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng như tiếp thêm “lửa” vào hành trình chống tham nhũng trên cả nước. Ngày hai ông cụ nhận được bằng khen của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cũng là ngày mà khắp nơi chứng kiến sự chiến thắng của lẽ phải. 

Một tháng tiếp 50 đoàn đến chúc mừng

Ở Bắc Ninh, câu chuyện về hai ông lão tố cáo tham nhũng ai ai cũng biết đến, hàng xóm láng giềng ai cũng qua chúc mừng, đi đến đâu người dân gặp hai ông lão cũng tay bắt mặt mừng ca ngợi chiến công của hai ông. Thay vì thái độ thù ghét, cô lập trước kia thì nay hai ông sống trong những lời ngợi khen và yêu quý của người dân địa phương.

Ông Nguyễn Văn Ba, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã Gia Đông, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh khẳng định việc đấu tranh của ông Lãng được chính quyền địa phương ghi nhận, ủng hộ. Địa phương rất mừng khi biết những khiếu kiện của ông đều chính xác và người có sai phạm đã phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Sức lan tỏa của câu chuyện về hai ông lão chống tham nhũng ở Bắc Ninh đã vượt xa sự tưởng tượng của tất cả mọi người. Những lời chúc mừng cứ nối dài, nối dài. Thậm chí, những nhóm cựu chiến binh ở các địa phương tổ chức cả đoàn đến thăm và chúc mừng hai ông. Thư từ, điện thoại gọi về cho hai ông đến từ khắp mọi miền của Tổ quốc.

Cứ mỗi lần có thư gửi về, ông Lãng lại chạy xe đạp điện sang nhà ông Uẩn để đọc thư cho ông Uẩn nghe. Ông Lãng nhìn sang người bạn già cười và bảo: “Chúng tôi bằng tuổi nhau nhưng ông ấy yếu hơn, mắt lại kém nên tôi hay sang với ông ấy.”

Trong ngôi nhà nhỏ nhắn, đơn sơ ấy, hai ông đang ngồi đọc cho nhau nghe những bức thư, kể cho nhau nghe những cuộc điện thoại mới nhận. Những lúc như thế, họ lại cùng ôn lại những câu chuyện cũ, ngẫm nghĩ về những khó khăn đã trải qua.

“Ngày trước chúng tôi cứ miệt mài đi điều tra rồi đi tố cáo, trong tâm trí chúng tôi chỉ đau đáu làm sao đưa được những hành vi sai phạm ra ánh sáng mà không bao giờ ngồi nghĩ về những khó khăn, nguy hiểm đang rình rập. Giờ nhận được bằng khen, rồi lời chúc mừng từ khắp muôn nơi thì mình mới có thời gian dừng lại nhìn về cả chặng đường dài đã qua,” ông Lãng tâm sự.

Những ngày hai ông lão cơm nắm, muối vừng đạp xe mấy chục cây số đi tố cáo tham nhũng, rồi chịu đựng những lời mắng chửi, đe dọa, tàn phá hoa màu… đã qua. Những khó khăn, thử thách ấy chưa bao giờ khiến hai ông lão chùn bước, mà chỉ càng làm sắt đá thêm quyết tâm chống tham nhũng. Ngày hôm nay, câu chuyện của hai ông lão đã đến với người dân cả nước và cũng là câu trả lời cho những ai còn băn khoăn về hiệu quả của cuộc chiến chống tham nhũng.

Một tháng sau khi nhận được bằng khen của 

Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, hơn 50 đoàn từ các Hải Dương, Cao Bằng, Quảng Bình, Đắc Nông… đã đến tận nhà hai ông lão để trực tiếp gặp gỡ hai ông chúc mừng, chia sẻ câu chuyện chống tham nhũng của các địa phương khác. Người ta gọi hai ông là “anh hùng” trong cuộc chiến đấu chống tham nhũng.

Trong lá thư gửi về cho ông Lãng, ông Uẩn, ông Lê Quang Miêng (huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh) viết tặng mấy dòng thơ: 

Đặt lá thư người ta gọi hai ông là anh hùng xuống bàn, ông Lãng cười lớn và quả quyết nói: “Chúng tôi chỉ là những người bình thường cố gắng thực hiện trách nhiệm của một người công dân, một người Đảng viên của mình mà thôi. Việc chúng tôi làm được thì chắc chắn mọi người cũng làm được.”

Lan tỏa “ngọn lửa” đấu tranh chống tham nhũng

Trong những bức thư gửi về cho hai ông có không ít những người chia sẻ câu chuyện chống tiêu cực, tham nhũng của họ. Thậm chí, có người gửi cả bộ hồ sơ ra nhờ hai ông nghiên cứu, tư vấn. Và cứ như thế, mỗi đoàn người đến, mỗi bức thư về, mỗi cuộc điện thoại lại là một lần những kinh nghiệm, kiến thức có được sau hơn chục năm đấu tranh chống tiêu cực hai ông được chia sẻ, lan rộng đi khắp nơi.

Cầm trên tay cuốn sách Luật Phòng, chống tham nhũng, ông Lãng nói: “Muốn phát hiện sai phạm và tố cáo thì trước hết bản thân phải hiểu luật pháp. Trong quá trình điều tra phải luôn trung thực, cẩn thận… và hơn cả là phải có niềm tin vào lẽ phải, chuẩn bị tinh thần vững vàng vì đây là cuộc chiến khó khăn, nguy hiểm.”

Không biết đến smartphone, không biết đến mạng internet nhưng kiến thức pháp luật nào hai ông cũng nắm rõ, thậm chí hiểu đến cả nghị định, thông tư hướng dẫn. Chẳng thế mà mỗi lần đi tố cáo, hai ông lão đều rất tự tin, không run sợ trước những lời vặn vẹo, những câu hỏi khó về quy định pháp luật.

Cứ đấu tranh chống tiêu cực đến lĩnh vực nào là hai ông lại lọc cọc đạp xe đi tìm mua sách pháp luật về nghiên cứu, dần dần hai ông thuộc làu cả quyển sách luật, nào là Luật Đất đai, Luật Hình sự, Luật Phòng, chống tham nhũng, Pháp lệnh người có công… Rồi thì thời sự, tivi nói sửa đổi luật, quy định nào là hai ông lại tìm bằng được để cập nhật kiến thức mới.

Hai ông lão kể lại rằng, một vài năm trước chưa có những quy trình chuẩn về tố cáo tiêu cực, tham nhũng chúng tôi đi tố cáo rất vất vả, không có lịch hẹn làm việc tiếp dân, đơn từ gửi không biết bao giờ được trả lời, nhưng đơn từ tố cáo thậm chị bị lờ, bị ỉm đi.

Ông Uẩn nhớ lại: “Ngày ấy để gửi đơn tố cáo là chúng tôi đạp xe đi từ 3,4 giờ chiều ngày Chủ nhật, mắc võng ngủ ở ngay ủy ban để ngày hôm sau chúng tôi là những người đầu tiên đến làm việc, không phải xếp hàng chờ đợi. Hành trình mang đi chỉ có mỗi tài liệu và nắm cơm với muối vừng, cả tối chúng tôi bàn tính xem ngày mai nên gặp ai, nói những gì để việc tố cáo có hiệu quả.”

“Những con người đã đi qua chiến tranh, đau thương như chúng tôi luôn có niềm tin vào Đảng vào Nhà nước, vì thế, trước những câu chuyện đấu tranh chống tham nhũng chúng tôi biết khuyên họ không có hành động tiêu cực, dù làm gì cũng phải tuân thủ pháp luật, dựa theo pháp luật mà đấu tranh thì chắc chắn có ngày chiến thắng,” ông Uẩn nói.

Công lý đã chiến thắng, nhưng chắc chắn công cuộc đấu tranh chống tham nhũng sẽ còn lâu dài. Ông Lãng bảo, vẫn còn nhiều bất công, nhiều hành vi trục lợi từ việc lợi dụng sự thiếu hiểu biết về pháp luật của người dân, là một người Đảng viên, ông quyết không làm ngơ trước tham nhũng, tiêu cực và sẽ tiếp tục đấu tranh đến cùng để làm trong sạch đội ngũ của Đảng, tạo niềm tin trong nhân dân vào Đảng, Nhà nước. /.