Thành lập từ năm 2010 nhưng Trường Trung học Phổ thông (THPT) Chuyên Khoa học Tự nhiên trực thuộc Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội luôn chứng tỏ mình là ngôi trường giàu thành tích về mọi mặt. Tuổi đời non trẻ nhưng Trường luôn dẫn đầu cả nước về giải thưởng tại các kỳ thi quốc gia và quốc tế về các môn khoa học tự nhiên. Tới đây, nhân kỷ niệm 10 năm thành lập, Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên sẽ vinh dự đón nhận danh hiệu cao quý Anh hùng Lao động.
Trường “săn” giải thưởng
Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên được thành lập trên cơ sở sáp nhập các khối chuyên (Toán - Tin, Vật lý, Hóa học, Sinh học) trực thuộc trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. Đây là cơ sở giáo dục và đào tạo công lập trong hệ thống giáo dục quốc dân và hệ thống các trường phổ thông của thành phố Hà Nội với gần 2.000 học sinh thuộc 3 khối 10, 11 và 12.
Mang trong mình sứ mệnh “phát hiện và bồi dưỡng những học sinh có tố chất thông minh, đạt kết quả xuất sắc trong học tập, phát triển năng khiếu cho các học sinh về môn Toán học và các môn khoa học tự nhiên trên cơ sở đảm bảo nền học vấn phổ thông chất lượng cao, hướng tới chuẩn quốc tế”, ngay từ khi thành lập, đây đã là ngôi trường danh giá với tỷ lệ đầu vào luôn ở mức cao.
Đây là tập thể tiêu biểu dẫn đầu cả nước về thành tích đào tạo, bồi dưỡng học sinh trong các kỳ thi Ô-lim-píc quốc tế, Ô-lim-píc khu vực châu Á - Thái Bình Dương, các kỳ thi khoa học - kỹ thuật quốc tế, học sinh giỏi cấp quốc gia và khoa học - kỹ thuật cấp quốc gia lẫn các kỳ thi tuyển sinh đại học và THPT quốc gia.
Chỉ tính từ năm 2010 đến nay, học sinh của Trường đã giành được 23 huy chương Vàng (trên tổng số 73 huy chương Vàng của cả nước, chiếm tỷ lệ 31,5%); 18 huy chương Bạc và 12 huy chương Đồng tại các kỳ thi Ô-lim-píc quốc tế các môn Toán học, Tin học, Vật lý, Hóa học và Sinh học. Đặc biệt trong đó có nhiều em hai năm liên tiếp giành được huy chương quốc tế và được vinh danh gương mặt trẻ tiêu biểu của Thủ đô và toàn quốc.
Tại kỳ thi Ô-lim-píc khu vực châu Á và châu Á - Thái Bình Dương, từ năm 2010 đến nay học sinh của Trường đã giành được 7/18 huy chương Vàng của cả nước (chiếm tỷ lệ 38,9%), 20 huy chương Bạc và 7 huy chương Đồng.
Trường đã đạt được 56 giải Nhất trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia. Tỷ lệ học sinh đoạt giải tại các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia trong 10 năm là 95,6%. Từ năm 2013 đến nay, học sinh của Trường đã có 10 dự án đoạt giải Nhất tại các cuộc thi khoa học - kỹ thuật cấp quốc gia.
Trường cũng luôn là đơn vị dẫn đầu trong nhóm các trường có kết quả thi đầu vào đại học cao nhất cả nước. Bình quân mỗi năm, Trường có khoảng 30 đến 40 học sinh được nhận học bổng toàn phần của các trường đại học nổi tiếng ở Mỹ, Anh, Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc, Xin-ga-po...
Mô hình đổi mới, sáng tạo
Ngoài thành tích về các giải thưởng quốc gia, quốc tế, THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên cũng là ngôi trường có thành tích đặc biệt xuất sắc về lao động sáng tạo khi là một trong những đơn vị dẫn đầu toàn quốc trong việc đổi mới công nghệ, áp dụng các mô hình sáng tạo trong giảng dạy, đào tạo, bồi dưỡng học sinh.
Nhà trường phát triển theo phương châm “xây dựng trường trở thành mô hình kiểu mẫu của các trường THPT về tổ chức hoạt động giáo dục và đội ngũ nhà giáo; đồng thời nâng cao vị thế của Nhà trường như một vườn ươm nhân tài cho đất nước; tạo bản sắc riêng bằng mối liên hệ chặt chẽ giữa nhà trường với các khoa của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên”. Đây được coi là phương pháp để biến môi trường học tập trở thành sân chơi trí tuệ, giảm áp lực học tập, thúc đẩy tinh thần sáng tạo cho học sinh.
Trường là đơn vị đầu tiên trong các trường THPT trên cả nước triển khai và áp dụng hiệu quả chương trình giảng dạy môn Toán và các môn khoa học tự nhiên bằng tiếng Anh. Đặc biệt, Trường đã xây dựng chương trình phát hiện và bồi dưỡng học sinh năng khiếu về Toán học, Tin học, Vật lý, Hóa học và Sinh học theo hướng phát triển năng lực của giáo dục phổ thông trên thế giới.
Trường cũng là đơn vị cập nhật đổi mới giáo dục, áp dụng kinh nghiệm của các nền giáo dục phổ thông tiên tiến trên thế giới bằng cách triển khai cho học sinh nghiên cứu khoa học, thực hiện giáo dục tích hợp theo mô hình STEAM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học). Nhiều nhóm học sinh đã chủ động thực hiện nhiều đề tài nghiên cứu khoa học với sự hướng dẫn khoa học, bảo trợ của các giáo viên trong Trường và các trường đại học, viện nghiên cứu trong nước để tham gia các Cuộc thi khoa học - kỹ thuật cấp quốc gia, các triển lãm, hội chợ khoa học - kỹ thuật khu vực và quốc tế và giành được nhiều huy chương Vàng, Bạc, Đồng.
Trường còn được coi là đơn vị kiểu mẫu trong việc phát hiện và bồi dưỡng học sinh năng khiếu các môn Toán học, Vật lý, Hóa học và Sinh học để lan tỏa tới các trường THPT chuyên trên cả nước.
Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên là trường cấp 3 có đội ngũ cán bộ, viên chức, giáo viên có trình độ chuyên môn cao, tạo nguồn báo cáo viên cho Bộ Giáo dục và Đào tạo trong các đợt tập huấn, bồi dưỡng giáo viên trên toàn quốc cũng như các đợt bồi dưỡng đội tuyển quốc gia các môn Toán học, Tin học, Vật lý, Hóa học và Sinh học để chuẩn bị cho các cuộc thi Ô-lim-píc quốc tế. Đây là đội ngũ những nhà giáo được đầu tư phát triển giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, có khả năng nghiên cứu khoa học để tiếp cận được với trình độ của các trường THPT tiên tiến trên thế giới và trở thành những chuyên gia về phát hiện, bồi dưỡng các học sinh có năng khiếu về khoa học tự nhiên. Chính vì vậy, ngoài việc phát triển học sinh, việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên cũng được Nhà trường đặc biệt chú trọng vì đây chính là những người thầy “ươm mầm” nhân tài cho đất nước.
Chi bộ xuất sắc, Nhà trường kiểu mẫu
Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên được xếp tương đương với cấp khoa tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. Tuy chỉ có 28 đảng viên nhưng Chi bộ Nhà trường đã có biện pháp tổ chức quán triệt sâu sắc các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến toàn thể cán bộ, viên chức, giáo viên và tổ chức thực hiện một cách hiệu quả mọi mặt công tác. Đồng thời, Chi bộ quyết tâm phấn đấu xây dựng tổ chức đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, có đủ năng lực lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng thành công và phát huy ưu thế của một đơn vị hoạt động theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm. Hai năm liên tiếp 2018 và 2019, Chi bộ đạt danh hiệu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tiêu biểu trong Đảng bộ Nhà trường.
Từ đầu năm 2012, Đại học Quốc gia Hà Nội đã triển khai dự án “Xây dựng và phát triển Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên đạt chuẩn quốc tế”, trong đó, giai đoạn đầu sẽ đầu tư và nâng cấp hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học với kinh phí hơn 40 tỷ đồng. Vì thế, các phòng máy tính, phòng thí nghiệm Vật lý, Hóa học và Sinh học, các giảng đường đến nay cơ bản đã thực hiện được các chức năng và nhiệm vụ của Trường.
Chi ủy và Ban Giám hiệu Nhà trường luôn tìm cách khơi dậy niềm tự hào về cái nôi truyền thống trong mỗi thế hệ học sinh. Đồng thời, chú trọng phát huy truyền thống vẻ vang đó trong xây dựng và phát triển Nhà trường, trong việc xác định đúng và trúng mục tiêu nhiệm vụ trọng tâm ở mỗi giai đoạn phát triển cùng với xu thế phát triển hội nhập, đổi mới của đất nước và thế giới. Từ đây, nhiều phong trào thi đua trong Nhà trường được đẩy mạnh như: Thực hiện chủ đề “Đồng thuận cao - Thi đua giỏi - Về đích sớm”, “Đổi mới sáng tạo trong dạy và học” và các cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, “Dân chủ - Kỷ cương - Tình thương - Trách nhiệm”… Nhà trường cũng luôn thực hiện tốt việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và lời dạy của Người về thi đua yêu nước.
Trường chủ động tạo nhiều sân chơi để khích lệ, động viên giáo viên, học sinh sáng tạo thông qua các chương trình ngoại khoá, các hoạt động giáo dục toàn diện, thúc đẩy sự sáng tạo và sở thích của học sinh.
Những năm qua, nhiều tập thể, cá nhân của Trường trở thành điển hình trong Ngành Giáo dục của cả nước. Nhiều giáo viên và học sinh của Nhà trường được vinh danh Nhà giáo Nhân dân, được trao tặng nhiều huân chương của Đảng và Nhà nước.
Tập thể Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên từ khi thành lập đến nay, nhiều năm liên tiếp đạt danh hiệu tập thể lao động xuất sắc. Năm 2019, Trường xuất sắc nhận Cờ thi đua của Chính phủ. Đặc biệt, tập thể nữ giáo viên Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội là 1 trong 7 tập thể được trao Giải thưởng Phụ nữ Việt Nam năm 2020.
Khối chuyên Toán học - tiền thân của Trường (thành lập năm 1965) đã vinh dự được Nhà nước trao tặng Huân chương Độc lập hạng Nhì năm 2015; Khối chuyên Hóa học - tiền thân của Trường (thành lập năm 1992) đã được nhận Huân chương Lao động hạng Nhì năm 2017; Khối chuyên Sinh học - tiền thân của Trường (thành lập năm 1998) nhận Huân chương Lao động hạng Ba năm 2018.
Ngọc Anh