Nhìn chung, so với nhiệm kỳ 2015 - 2017, công tác chuẩn bị đại hội nhiệm kỳ 2017 - 2020 được các cấp uỷ quan tâm, nhất là sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, hướng dẫn của Ban Tổ chức Tỉnh uỷ, ban tổ chức huyện uỷ và tương đương sát với tình hình địa phương, đơn vị nên từ công tác chuẩn bị, tổ chức đại hội được thực hiện đúng theo quy định, hướng dẫn của Trung ương và của tỉnh; đảng viên về dự đại hội đầy đủ, chấp hành đúng nội quy, quy chế làm việc của đại hội. Đa số các đảng uỷ cơ sở đều chỉ đạo tổ chức đại hội điểm để rút kinh nghiệm, sau đó tổ chức đại hội diện rộng.

Các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của Tỉnh uỷ cử cán bộ dự một số chi bộ tổ chức đại hội điểm cho ý kiến rút kinh nghiệm trước khi tổ chức đại hội diện rộng. Ban thường vụ huyện uỷ và tương đương quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, sát diễn biến đại hội. Các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của cấp uỷ huyện và tương đương, đảng uỷ cơ sở trực tiếp tham dự hướng dẫn và kịp thời giải quyết những tình huống, vấn đề phát sinh trong đại hội.

Các cấp uỷ nắm rõ về quy trình, các bước xây dựng văn kiện, chuẩn bị nhân sự. Trong báo cáo thực hiện nghị quyết đại hội nhiệm kỳ qua, báo cáo kiểm điểm sự lãnh đạo, điều hành của chi uỷ hoặc đồng chí bí thư, phó bí thư chi bộ đã đánh giá được những ưu điểm, khuyết điểm, nêu được những hạn chế, yếu kém chưa làm được, phân tích chỉ ra nguyên nhân. Rút ra được bài học kinh nghiệm, các giải pháp khắc phục đưa vào phương hướng nhiệm kỳ tới. Dự thảo nghị quyết đại hội được xây dựng hoàn chỉnh, các nội dung trọng tâm thông qua tại đại hội, xác định rõ mục tiêu, chỉ tiêu chủ yếu để phấn đấu thực hiện trong nhiệm kỳ tới. Nhân sự được cơ cấu hợp lý, phù hợp tình hình thực tế của địa phương, cơ quan, đơn vị, hầu hết là các đồng chí có uy tín, được đảng viên và nhân dân tín nhiệm, đủ sức khoẻ để lãnh đạo chi bộ thực hiện nhiệm vụ; nhiều đồng chí đã tham gia chi uỷ, giữ chức vụ bí thư, phó bí thư chi bộ nhiều nhiệm kỳ, nhiệt tình trong công tác, nhất là các đồng chí bí thư chi bộ ấp, khóm.

Một số cấp uỷ địa phương quan tâm chỉ đạo nhân rộng mô hình bí thư đồng thời là trưởng ấp, khóm (huyện Lấp Vò, Thanh Bình, Châu Thành, TP. Cao Lãnh) nên số lượng tăng lên. Những đồng chí trưởng ấp, trưởng khóm được giới thiệu để bầu giữ chức bí thư chi bộ đều trúng cử với tỷ lệ phiếu tín nhiệm cao.

Tuy nhiên, qua đánh giá cho thấy việc lãnh đạo, chỉ đạo đại hội ở một số đơn vị vẫn còn hạn chế nhất định. Về trang trí, tiêu đề và chương trình đại hội, một số chi bộ chưa thực hiện thống nhất. Công tác chuẩn bị, tổ chức đại hội, xây dựng văn kiện một số nơi chưa sát thực tế; việc nắm tình hình, lãnh đạo, chỉ đạo của đảng uỷ cơ sở về chuẩn bị nhân sự một số nơi thiếu sâu sát, chặt chẽ dẫn đến một số chi bộ bầu cử chi uỷ, bí thư, phó bí thư không trúng so với dự kiến. Mô hình bí thư chi bộ đồng thời là trưởng ấp, khóm chưa được một số cấp uỷ quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhân rộng đối với những ấp, khóm có đủ điều kiện (chỉ dừng lại ở mức làm thí điểm), có nơi giảm số lượng so với trước đại hội, do bầu không trúng cử.

Nguyên nhân hạn chế nêu trên là do vai trò lãnh đạo của một số cấp uỷ cơ sở còn hạn chế, công tác thẩm định văn kiện một số nơi chất lượng chưa đạt yêu cầu, một số đảng uỷ cơ sở còn chủ quan trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và theo dõi, còn “khoán trắng” cho tổ thẩm định, bộ phận giúp việc; tỷ lệ đảng viên tham gia thảo luận còn ít, một phần do công tác điều hành và gợi ý thảo luận của đoàn chủ tịch (chủ tịch) đại hội. Công tác điều hành, xử lý tình huống trong đại hội một vài nơi còn lúng túng do một số đồng chí hạn chế về kỹ năng điều hành, chưa nắm vững các quy định, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh; mặt khác đây là nhiệm vụ không thường xuyên, 2,5 năm thực hiện 1 lần nên cũng gặp khó khăn trong điều hành.

Nhân sự chi uỷ dự kiến nhưng bầu không trúng cử còn cao (3,63%) nguyên nhân chủ yếu là do trình độ, năng lực, uy tín... chưa đủ để đảng viên tín nhiệm; mặt khác, tinh thần, trách nhiệm của đảng viên chưa cao, khi thực hiện quy trình lấy ý kiến giới thiệu nhân sự ứng cử chi uỷ, bí thư, phó bí thư biểu quyết thống nhất cao nhưng đến khi đại hội bầu lại không trúng cử.

Bài học kinh nghiệm

Đảng uỷ xã, phường, thị trấn tạo điều kiện, hỗ trợ các chi bộ ấp, khóm về hội trường, cờ, băng rôn, âm thanh và tăng cường cán bộ, đảng viên, giúp cho các chi bộ này trong quá trình tổ chức đại hội. Làm tốt công tác nắm tình hình nội bộ, dư luận đối với nhân sự dự kiến giới thiệu bầu vào các chức danh chi uỷ viên, bí thư, phó bí thư để kịp thời chỉ đạo, chấn chỉnh hoặc điều chỉnh nhân sự phù hợp.

Trước ngày đại hội, các đồng chí được phân công, phụ trách chỉ đạo đại hội, cán bộ tổ chức đảng uỷ cùng với những đồng chí bí thư, phó bí thư chi bộ phải tổ chức họp kiểm tra lần cuối, để dự đoán những tình huống, vấn đề có thể phát sinh trong đại hội, thống nhất phương án giải quyết.

Làm tốt quy trình giới thiệu nhân sự thực hiện mô hình bí thư chi bộ đồng thời là trưởng ấp, trưởng khóm.

Cơ cấu người hoạt động không chuyên trách cấp xã bầu giữ chức bí thư chi bộ ấp, khóm để tạo môi trường bồi dưỡng, rèn luyện nguồn cán bộ trong thực tiễn hoặc tăng cường đối với ấp, khóm khó khăn nguồn nhân sự.

Sơn Tra