Sáng 25-5, Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về quyết toán ngân sách nhà nước năm 2011.
Theo Báo cáo Thẩm tra về quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2011 của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, Tổng số thu cân đối ngân sách Nhà nước năm 2011 là 962.982 tỷ đồng (bao gồm cả thu chuyển nguồn từ năm 2010 sang năm 2011, thu kết dư ngân sách địa phương năm 2010, thu hồi vốn ngân sách cho vay, thu huy động đầu tư của ngân sách địa phương theo quy định của Luật ngân sách Nhà nước). Trong đó, thu theo dự toán Quốc hội giao năm 2011 là 721.804 tỷ đồng, vượt 126.804 tỷ đồng (21,3%). Đây là kết quả tích cực trong bối cảnh kinh tế đất nước gặp nhiều khó khăn, thể hiện sự cố gắng, nỗ lực của các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp, trong đó có sự đóng góp quan trọng của ngành Thuế, Hải quan.
Cũng theo báo cáo, tổng số chi cân đối ngân sách Nhà nước là 1.034.244 tỷ đồng (bao gồm cả chi chuyển nguồn từ năm 2011 sang năm 2012); bội chi ngân sách Nhà nước là 112.034 tỷ đồng, bằng 4,4% GDP (không bao gồm kết dư ngân sách địa phương).
Tuy nhiên, Báo cáo thẩm tra cũng đánh giá: Thu ngân sách Nhà nước tuy tăng cao nhưng thiếu vững chắc, chưa bắt nguồn từ nội lực của nền kinh tế. Việc lập dự toán chi hoàn thuế giá trị gia tăng trong năm 2011 chưa sát thực tế (dự toán năm 2011 là 42.000 tỷ đồng, thực hiện hoàn thuế là 61.000 tỷ đồng, tăng 19.000 tỷ đồng).
Mặc dù tăng thu xuất nhập khẩu 17.065 tỷ đồng nhưng vẫn để nợ số chi hoàn thuế giá trị gia tăng chưa có nguồn thanh toán lên tới 14.532 tỷ đồng, tạo thêm áp lực mất cân đối ngân sách những năm sau. Trong bối cảnh thực hiện chính sách tài khóa chặt chẽ, vừa phải tiết kiệm chi thường xuyên, vừa phải cắt giảm đầu tư công, nhưng tổng chi cân đối ngân sách Nhà nước vẫn tăng lớn (61.954 tỷ đồng), vượt 8,5% so với dự toán, trong đó chủ yếu là do tăng chi đầu tư phát triển (56.306 tỷ đồng).
Kết quả kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, giám sát cho thấy, số dự án triển khai dở dang, chậm tiến độ khá nhiều, gây lãng phí, khối lượng nợ đọng đầu tư xây dựng tăng cao, các vi phạm trong đầu tư xây dựng cơ bản xảy ra ở tất cả các khâu từ quy hoạch cho đến quyết toán công trình, hiệu quả chi đầu tư xây dựng cơ bản hạn chế, gây thất thoát, lãng phí lớn cho ngân sách Nhà nước. Chi cho một số lĩnh vực quan trọng như giáo dục, y tế, khoa học công nghệ, sự nghiệp kinh tế, chương trình mục tiêu quốc gia chưa đạt làm ảnh hưởng đến thực hiện nhiệm vụ và mục tiêu phát triển chung về kinh tế - xã hội.
Các ý kiến thảo luận tập trung vào những nội dung sau: Chất lượng xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2011 và các giải pháp nâng cao chất lượng xây dựng dự toán; Công tác quản lý thu, chấp hành nghĩa vụ thu nộp ngân sách nhà nước của các cơ quan, tổ chức, cá nhân và các giải pháp khắc phục hạn chế; Chi đầu tư xây dựng cơ bản, chi cho một số lĩnh vực quan trọng đã được Quốc hội quyết định và chi chuyển nguồn; Việc chấp hành kỷ luật tài chính tại các địa phương, bộ, ngành; Các giải pháp nâng cao hiệu quả chi ngân sách nhà nước…
Về những nội dung này, các đại biểu đề nghị làm rõ hiệu quả chi ngân sách Nhà nước năm 2011, nhất là đối với những nội dung chi đầu tư, xây dựng cơ bản; đồng thời cần chỉ rõ những cá nhân, tổ chức chi sai nguyên tắc, không hiệu quả, gây lãng phí, thất thoát ngân sách Nhà nước.
T.H