Công tác thu, phát triển người tham gia BHXH, BHTN, BHYT: 6 tháng đầu năm đã đạt được những kết quả tích cực và có sự tăng trưởng, phát triển người tham gia BHXH, BHTN, BHYT so với cuối năm 2022, cụ thể:
- Số người tham gia BHXH là 13.240 người, tăng 1.756 người (15,29%) so với cuối năm 2022, đạt 29,91% lực lượng lao động trong độ tuổi. Trong đó:
+ BHXH bắt buộc là 12.126 người, tăng 1.720 người so với cuối năm 2022.
+ BHXH tự nguyện là 1.114 người, tăng 36 người so với cuối năm 2022.
- Số người tham gia BHTN là 11.469 người, tăng 1.732 người so với cuối năm 2022.
- Số người tham gia BHYT là 91.056 người, tăng 1.234 người (1,37%) so với cuối năm 2022, tỷ lệ bao phủ BHYT xấp xĩ 93% dân số. Trong đó 34.976 người tham gia BHYT hộ gia đình, 21.045 học sinh sinh viên tham gia BHYT tương ứng với tỷ lệ 99,1%.
- Số thu BHXH, BHYT, BHTN lũy kế từ đầu năm đến hết tháng 6-2023 là 140,2 tỷ đồng, tăng 42,74 tỷ đồng (43,74%) so với cùng kỳ năm 2022; đạt 46,83% kế hoạch tạm giao.
Về thực hiện các chế độ BHXH, BHTN
Việc giải quyết, chi trả chế độ, chính sách BHXH, BHTN luôn được đảm bảo đầy đủ, kịp thời tới từng người tham gia, thụ hưởng, qua đó đã góp phần hỗ trợ, ổn định cuộc sống của NLĐ, đặc biệt là trong bối cảnh việc làm, thu nhập của người dân chịu ảnh hưởng tiêu cực từ tác động sau đại dịch Covid-19. Lũy kế 6 tháng đầu năm 2023, đã chi trả đầy đủ, kịp thời, an toàn cho 3.688 người hưởng lương hưu,trợ cấp BHXH hằng tháng; 1.583 lượt người hưởng chế độ BHXH ngắn hạn; 430 người hưởng trợ cấp BHXH một lần; tổng số chi BHXH là 131 đồng.
Tập trung tuyên truyền, vận động đẩy mạnh phương thức chi trả không dùng tiền mặt theo chủ trương của Chính phủ và BHXH Việt Nam. Đến hết tháng 6-2023 thành phố có 1.968 người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng đạt tỷ lệ 53,36% và trên 99% người nhận chế độ BHXH 1 lần qua tài khoản cá nhân. Người hưởng chế độ BHXH hài lòng về cách thức tổ chức chi trả, thời gian, cơ sở vật chất và thái độ phục vụ.
Thanh toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT
BHXH thành phố đã tổ chức ký hợp đồng KCB BHYT với Trung tâm Y tế Hội An theo phân cấp của BHXH tỉnh để triển khai công tác KCB BHYT, đảm bảo quyền lợi chăm sóc sức khỏe cho mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn. Phối hợp chặt chẽ với cơ sở KCB để kiểm tra sử dụng thẻ và thủ tục KCB BHYT. Chú trọng thực hiện công tác kiểm tra định kỳ và đột xuất người bệnh BHYT đang điều trị nội trú trong và ngoài giờ hành chính tại cơ sở KCB. Chấn chỉnh kịp thời những tồn tại, hạn chế trong chỉ định sử dụng Quỹ BHYT. Kết quả, đến 30-6-2023, có 51.190 lượt người KCB BHYT tại TTYT Hội An (trong đó: KCB ngoại trú 48.380 lượt người; KCB nội trú 2.810 lượt người), chi phí KCB BHYT là 12,26 tỷ đồng.
Công tác thanh tra, kiểm tra
Công tác thanh tra, kiểm tra được chú trọng thực hiện đúng theo quy định, góp phần thực hiện nghiêm chính sách BHXH, BHYT, BHTN và bảo vệ quyền lợi của người tham gia có hiệu quả. Trong 6 tháng đầu năm, BHXH thành phố đã tham gia cùng Đoàn Thanh tra BHXH tỉnh thực hiện thanh tra chuyên ngành 23 đơn vị sử dụng lao động; tham gia Đoàn Kiểm tra liên ngành của thành phố thực hiện kiểm tình hình thực hiện pháp luật lao động, Luật BHXH tại 3 doanh nghiệp; kiểm tra, xác minh 13 trường hợp thanh toán thai sản có thời gian tham gia 6-7 tháng. Qua thanh tra, kiểm tra đã chấn kịp thời các đơn vị trong việc thực hiện chính sách BHXH, BHTN, BHYT.
Công tác cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động BHXH, BHYT, BHTN tại địa phương
Triển khai kịp thời các quy định về cải cách thủ tục hành chính theo quy định của BHXH tỉnh và BHXH Việt Nam; 100% TTHC trong lĩnh vực BHXH, BHYT được cung cấp trực tuyến ở mức độ 4, doanh nghiệp, người dân có thể giao dịch với cơ quan BHXH 24/24 giờ, 7/7 ngày. Trong 6 tháng đã tiếp nhận và trả kết quả giải quyết 55.300 hồ sơ, tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn đạt 97,6%, rút ngắn tối đa thời gian giải quyết hồ sơ hưu trí, tử tuất và cấp lại thẻ ngay tại chỗ đối với các trường hợp bị mất, hỏng.
Đẩy mạnh ứng dụng CNTT bảo đảm xử lý kịp thời, công khai, đầy đủ, đúng quy định các chế độ chính sách BHXH, BHYT, BHTN, đáp ứng được yêu cầu của người dân và doanh nghiệp. Khai thác ứng dụng cài đặt “VssID - BHXH số” cho người tham gia đem lại hiệu quả thiết thực, đã có hàng nghìn lượt sử dụng thẻ BHYT trên ứng dụng “VssID” để khám, chữa bệnh BHYT, tra cứu các thông tin liên quan đến việc tham gia và hưởng các chế độ BHXH, BHYT, BHTN. Thực hiện Đề án 06 của Chính phủ, đến nay đã có 83.711 người tham gia BHXH, BHYT (đạt tỷ lệ 92,16%) được đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Về truyền thông, tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT
Phối hợp với Trung tâm Văn hóa thể thao - Truyền thanh Truyền hình thành phố thực hiện chuyên mục và tiết mục “Bảo hiểm xã hội Hội An” gồm tin, bài, phỏng vấn, hỏi đáp, thông tin về Luật BHXH, BHYT và các chính sách liên quan, phát trên sóng phát thanh, truyền hình thành phố Hội An tối thiểu 4 lần/tuần.
Phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật lao động, chính sách BHXH và vận động các tầng lớp nhân dân tham gia BHXH tự nguyên, BHYT hộ gia đình bằng nhiều hình thức; tổ chức hội nghị đối thoại, tư vấn chính sách cho người lao động; tuyên truyền theo nhóm nhỏ; tận dụng lợi thế của mạng xã hội để đăng tải những bài viết, hình ảnh, câu chuyện nhằm lan tỏa sâu rộng các thông điệp, ý nghĩa nhân văn, sâu sắc của chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình để mọi người dân biết và tích cực tham gia. Khuyến khích viên chức, người lao động sử dụng tài khoản mạng xã hội cá nhân tuyên truyền BHXH tự nguyện, chia sẻ các thông tin hữu ích về BHXH, BHYT lên trang Facebook, Zalo,… nhằm lan tỏa rộng rãi các sản phẩm truyền thông.
Tồn tại, hạn chế
Đa số các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch - dịch vụ đều có quy mô nhỏ, còn gặp rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế thế giới và hậu quả của dịch bệnh Covid-19.
Vẫn còn tình trạng chây ì, chậm đóng BHXH, BHTN kéo dài của một số doanh nghiệp làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Một số doanh nghiệp không có khả năng thanh toán tiền chậm đóng, doanh nghiệp có chủ sử dụng lao động bỏ trốn, mất tích… song chưa có chế tài hoặc hướng dẫn cụ thể để giải quyết quyền lợi cho người lao động.
Tỷ lệ người lao động phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện còn thấp, chưa tương xứng với lực lượng lao động trong độ tuổi của thành phố. Đa số người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn. Nhiều trường hợp đăng ký đóng được thời gian ngắn đã dừng, không tiếp tục tham gia.
Nguyên nhân
Khả năng chống chịu của các doanh nghiệp sau thời gian dài bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đã đến mức tới hạn; tiếp theo là suy thoái kinh tế, khách quốc tế chủ yếu đi theo quy mô gia đình, nhóm nhỏ và có xu hướng thắt chặt chi tiêu, khách trong nước đến lưu trú chủ yếu vào dịp cuối tuần, lễ, mức chi tiêu thấp, ít sử dụng các dịch vụ mua sắm...dẫn đến nhiều doanh nghiệp kinh doanh du lịch - dịch vụ gặp khó khăn, hoạt động không hiệu quả, dẫn đến việc chậm đóng, nợ BHXH, BHTN kéo dài.
Nhận thức về quyền lợi và trách nhiệm trong việc chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT một số doanh nghiệp còn chưa cao.
Việc thanh tra, xử lý vi phạm của các cơ quan có thẩm quyền chưa được thực hiện thường xuyên, chưa đủ sức răn đe các đơn vị sử dụng lao động.
Theo quy định, BHXH bắt buộc được hưởng 5 chế độ dài hạn và ngắn hạn, tuy nhiên người tham gia BHXH tự nguyện chỉ được hưởng 2 chế độ là hưu trí và tử tuất, quy định điều kiện về thời gian tối thiểu đóng BHXH để hưởng lương hưu là 20 năm, như vậy là còn khá dài, điều này làm giảm tính hấp dẫn, chưa thu hút người dân tích cực tham gia BHXH tự nguyện.
Lực lượng lao động trong độ tuổi lao động còn nhiều nhưng thiếu việc làm ổn định, thu nhập khó khăn nên chưa nhiệt tình tham gia BHXH tự nguyện.
Nhiệm vụ, công tác trọng tâm thời gian tới
Một là, tiếp tục tập trung mọi nguồn lực, phấn đấu hoàn thành xuất sắc tất cả các chỉ tiêu, nhiệm vụ của Ngành và địa phương giao. Tham mưu Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT thành phố triển khai thực hiện Chỉ thị số 39-CT/TU ngày 30-5-2023 của Tỉnh ủy về tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHTN, BHYT trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2022-2025.
Hai là, đẩy mạnh thực hiện công tác thu, đôn đốc các đơn vị SDLĐ trích nộp BHXH, BHYT, BHTN đầy đủ, kịp thời nhằm đảm bảo tiến độ thu theo quy định; đồng thời tích cực thu hồi số tiền chậm đóng để giảm tỷ lệ tiền chậm đóng tại các đơn vị sử dụng lao động, đảm bảo quyền lợi cho người lao động.
Ba là, thực hiện tốt giám định theo chuyên đề và cảnh báo của Trung tâm Giám định BHYT và Thanh toán đa tuyến. Kiên quyết từ chối thanh toán chi phí bất hợp lý, không đúng quy định, đồng thời cảnh báo và chấn chỉnh kịp thời cơ sở KCB có chi phí KCB gia tăng bất thường. Tiếp tục thực hiện các giải pháp giám sát sử dụng thẻ BHYT của người bệnh tại cơ sở y tế nhằm kiểm soát chi phí KCB BHYT.
Bốn là, thường xuyên rà soát, hoàn thiện cơ sở dữ liệu người người chưa tham gia để xây dựng kế hoạch, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT, BHTN; đổi mới toàn diện nội dung, hình thức và phương pháp tuyên truyền, trong đó trọng tâm là BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình nhằm duy trì và phát triển người tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn.
Năm là, tăng cường công tác kiểm tra và đề nghị BHXH tỉnh thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT; đồng thời phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành của thành phố tổ chức kiểm tra liên ngành, trong đó tập trung kiểm tra các đơn vị, doanh nghiệp cố tình chậm đóng BHXH, BHTN kéo dài.
Sáu là, tiếp tục nâng cao chất lượng phục vụ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BHTN. Thực hiện tốt công tác cải cách hành chính, chuyển đổi số. Tập trung hoàn chỉnh đồng bộ dữ liệu người tham gia theo Đề án 06 của Chính phủ, phấn đấu 100% người tham gia BHXH, BHYT, BHTN được đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BHTN.
P.V