Vượt khó khăn, đảm bảo an sinh xã hội
Tại các Hội nghị đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác thu, phát triển người tham gia BHXH, BHYT và công tác KCB BHYT tại 8 cụm địa phương, Giám đốc BHXH các tỉnh đã báo cáo Tổng Giám đốc và các Phó Tổng Giám đốc về những kết quả đạt được trong 7 tháng đầu năm 2022, trong đó tập trung phân tích những khó khăn, vướng mắc trong công tác đôn đốc thu, thu nợ, phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN và công tác KCB BHYT..., từ đó tham mưu, đề xuất các giải pháp trọng tâm trong những tháng cuối năm để hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ năm 2022.
Theo báo cáo của BHXH 63 tỉnh, thành phố, thời gian qua, trong điều kiện kinh tế - xã hội chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, BHXH các tỉnh luôn nhận được sự chỉ đạo trực tiếp, sâu sát của BHXH Việt Nam, của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh; sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành trên địa bàn. Các quy trình nghiệp vụ của Ngành luôn được đổi mới phù hợp với yêu cầu thực tiễn nhằm triển khai đồng bộ, kịp thời các mảng nghiệp vụ, tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN. Đồng thời, BHXH các tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong công tác phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN cũng như công tác thu và đôn đốc thu hồi nợ BHXH, BHYT; giải quyết nhanh chóng các chế độ BHXH, BHYT, BHTN cho người tham gia; kịp thời triển khai hiệu quả các gói hỗ trợ từ quỹ BHXH, BHTN cho đơn vị SDLĐ, NLĐ bị ảnh hưởng của đại dịch Covid-19; tăng cường đẩy mạnh cải cách TTHC, ứng dụng CNTT; các giải pháp kiểm soát, ngăn chặn tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT, BHTN… Kết quả, hầu hết các chỉ tiêu, nhiệm vụ về BHXH, BHYT, BHTN của các tỉnh đều tăng so với cùng kỳ năm 2021. 
Đơn cử, tại Hà Nội, hết tháng 7-2022, toàn thành phố đạt tỷ lệ bao phủ BHYT là 91,4% dân số với hơn 7,5 triệu người tham gia, tăng 0,5% so với cuối năm 2021. Số người tham BHXH bắt buộc đạt trên 1,9 triệu người (chiếm 39% lực lượng lao động trong độ tuổi), 64.301 người tham gia BHXH tự nguyện, đều tăng hơn 2% so với cuối năm 2021. Đến nay, trên 99,9% các đơn vị, doanh nghiệp tham gia BHXH trên địa bàn đã thực hiện giao dịch hồ sơ điện tử, số còn lại thực hiện giao dịch qua dịch vụ bưu chính công ích. Đặc biệt, để đảm bảo an sinh xã hội cho mọi người dân Thủ đô, ngoài mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, từ tháng 8-2022 đến hết tháng 12-2025, Hà Nội còn có cơ chế hỗ trợ thêm tiền đóng BHXH tự nguyện: 30% đối với người thuộc hộ nghèo; 25% đối với người thuộc hộ cận nghèo và 10% với các trường hợp khác, nâng tổng mức hỗ trợ lần lượt của các trường hợp này lên thành: 60%, 50% và 20% (tỷ lệ % trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn). Riêng với quận Long Biên (Hà Nội), 100% người thuộc hộ nghèo, cận nghèo của Quận có nhu cầu được hỗ trợ chính sách BHXH tự nguyện, đủ điều kiện tham gia thì sẽ được hỗ trợ 100% tiền đóng BHXH tự nguyện theo mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn. 
Tại TP. Hồ Chí Minh, tính hết tháng 7-2022, thành phố có gần 2,5 triệu người tham gia BHXH, tăng hơn 4,1% so với năm 2021; hơn 7,7 triệu người tham gia BHYT; hơn 2,3 triệu người tham gia BHTN. Tính đến ngày 10-8-2022, BHXH thành phố đã ban hành quyết định và tổ chức thực hiện thanh tra, kiểm tra 2.563 đơn vị. Qua thanh tra, số tiền đã khắc phục của 487 đơn vị đã được thanh tra là 52,7 tỷ đồng.
Trong công tác KCB BHYT, đại diện BHXH một số địa phương cho biết, nhiều vấn đề vướng mắc thời gian qua, trong đó có những tồn tại liên quan đến chi phí KCB BHYT của những năm trước đây, cũng như tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế (VTYT)… đã được BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp giải quyết. Theo báo cáo của tỉnh Đắk Lắk, đa số các cơ sở y tế trên địa bàn đã cung ứng đầy đủ VTYT và hóa chất để đảm bảo công tác KCB cho người có thẻ BHYT. Còn với tỉnh Đắk Nông, hiện tỉnh vẫn đảm bảo cung ứng thuốc cho người bệnh tham gia BHYT theo đúng quy định; trong thời gian giao thời giữa các gói thầu, Sở Y tế đã ban hành các văn bản hướng dẫn cơ sở y tế mua sắm trong các trường hợp cấp bách để luôn đảm bảo quyền lợi KCB cho người dân.
Tuy nhiên, theo báo cáo của BHXH các tỉnh, những tháng đầu năm 2022, do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 dẫn đến khó khăn trong công tác thu, thu nợ BHXH, BHYT, BHTN; phát triển người tham gia BHXH, BHYT… Việc thay đổi mức chuẩn hộ nghèo từ năm 2022 khiến mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu tăng nên các tỉnh gặp khó trong việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia; ngoài ra, thực hiện Quyết định số 861/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ một bộ phận người dân không còn thuộc diện được Nhà nước hỗ trợ cấp thẻ BHYT… đã tác động đến tỷ lệ người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT ở một số địa phương. Tình trạng nợ BHXH, BHYT, BHTN vẫn còn xảy ra phổ biến. Bên cạnh các doanh nghiệp do tác động của dịch Covid-19 nên không có khả năng nộp hoặc phải chậm nộp BHXH, vẫn còn có những doanh nghiệp cố tình chây ì, trốn đóng BHXH…

Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.

Linh hoạt, sáng tạo, áp dụng nhiều giải pháp
Tại các hội nghị, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh và các Phó Tổng Giám đốc đã ghi nhận và biểu dương sự nỗ lực, phấn đấu vượt qua khó khăn chung của tập thể BHXH các tỉnh thời gian qua. Trước các khó khăn, vướng mắc của các tỉnh, lãnh đạo ngành BHXH Việt Nam và lãnh đạo các đơn vị nghiệp vụ trực thuộc trong Đoàn công tác đã phân tích, đưa ra các chỉ đạo, giải pháp, nhiệm vụ cụ thể, linh hoạt, phù hợp với tình hình thực tế, đặc thù của từng tỉnh để phấn đấu đạt mục tiêu hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao năm 2022. Với những khó khăn, vướng mắc của các cơ sở KCB BHYT ở các địa phương tiếp tục được BHXH Việt Nam tổng hợp, báo cáo và có giải pháp kiến nghị xử lý tới các cấp có thẩm quyền.
Tổng Giám đốc và các Phó Tổng Giám đốc chỉ đạo, trong những tháng cuối năm 2022, BHXH các tỉnh cần quyết tâm, nỗ lực, linh hoạt hơn nữa trong tổ chức, thực hiện nhiệm vụ. Về công tác thu, phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN phải tập trung, khẩn trương hoàn thành một số nhiệm vụ trọng tâm như: Rà soát, đánh giá tình hình, kết quả trong việc: Tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT và đưa chỉ tiêu về phát triển BHXH, BHYT vào các Nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội đến cấp huyện, xã; ban hành các chính sách hỗ trợ một số nhóm đối tượng từ ngân sách địa phương. Phân tích, đánh giá nguyên nhân giảm một số chỉ tiêu, từ đó đưa ra các giải pháp linh hoạt, phù hợp; tăng cường các giải pháp để tiệm cận 100% học sinh, sinh viên tham gia BHYT. Bám sát, theo dõi dữ liệu hoạt động của doanh nghiệp; tăng cường rà soát, kiểm tra dữ liệu từ cơ quan thuế chuyển sang để phát hiện số người tham gia BHXH bắt buộc nhưng chưa tham gia; thường xuyên kiểm tra, đảm bảo 100% các xã, phường có điểm thu và các điểm thu đều có nhân viên trực.
Đối với lĩnh vực KCB BHYT, BHXH các tỉnh cần tiếp tục giám sát, tăng cường quản lý chi phí KCB BHYT đặc biệt đối với các chỉ tiêu quan trọng, kịp thời phát hiện tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ KCB BHYT. Phối hợp chặt chẽ với Ngành Y tế nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc thiếu thuốc, VTYT, đảm bảo quyền lợi của người bệnh BHYT. Thực hiện tạm ứng, thanh quyết toán chi phí KCB BHYT kịp thời, đúng quy định; nếu có vướng mắc cần báo cáo BHXH Việt Nam để được xử lý giải quyết, không để cơ sở KCB thiếu kinh phí KCB…
Bên cạnh đó, BHXH các tỉnh cần đẩy mạnh thanh tra đột xuất các đơn vị có dấu hiệu vi phạm; chủ động đề xuất và tích cực tham gia các đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành để đôn đốc thu, thu nợ. Thực hiện linh hoạt các giải pháp để chặn nợ mới phát sinh, thu nợ cũ; phối hợp với cơ quan chức năng ngay từ sớm để ngăn chặn, xử lý khi có dấu hiệu trục lợi, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN.
Song song đó, Tổng Giám đốc và các Phó Tổng Giám đốc cũng yêu cầu, trong 4 tháng cuối năm 2022, BHXH các tỉnh cần căn cứ tình hình cụ thể của địa bàn để chủ động, sáng tạo xây dựng các kịch bản chi tiết nhằm truyền thông, vận động phát triển người tham gia BHXH, BHYT tới cấp huyện, xã. Đặc biệt, lãnh đạo Ngành nhấn mạnh, cần nêu cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong việc tổ chức, thực hiện nhiệm vụ; sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị trực thuộc BHXH Việt Nam với BHXH các tỉnh để kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh… nỗ lực phấn đấu, quyết tâm hoàn thành thắng lợi mọi chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao năm 2022, đảm bảo tốt quyền lợi cho người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN.

P.V