Các huyện uỷ, thành uỷ và đảng uỷ trực thuộc Tỉnh uỷ Sóc Trăng đã thành lập các tiểu ban văn kiện, nhân sự và tiểu ban phục vụ đại hội; xây dựng kế hoạch, tổ chức hội nghị cán bộ chủ chốt để triển khai, quán triệt các văn bản của Trung ương, của tỉnh và của cấp mình... khẩn trương chuẩn bị các điều kiện chuẩn bị, phục vụ đại hội; phát động phong trào thi đua lập thành tích chào mừng đại hội đảng bộ các cấp gắn với đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Các đoàn công tác chỉ đạo, kiểm tra của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ thường xuyên nắm tình hình, trực tiếp chỉ đạo sâu sát, có hiệu quả từng địa phương, đơn vị trong suốt quá trình chuẩn bị và tiến hành đại hội. Do vậy, đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở của Sóc Trăng đã đạt được các nội dung chỉ đạo của Tỉnh uỷ, thể hiện tinh thần trách nhiệm, phát huy dân chủ, trí tuệ, kỷ cương, đoàn kết, đổi mới và đảm bảo tiến độ thực hiện theo yêu cầu Kế hoạch 34-KH/TU của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ. Báo cáo chính trị, báo cáo kiểm điểm của ban chấp hành các đảng bộ trình đại hội được chuẩn bị chu đáo, tổ chức lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan chức năng, các tầng lớp nhân dân, cán bộ chủ chốt đã nghỉ hưu về các mục tiêu, nhiệm vụ, định hướng phát triển kinh tế - xã hội. Văn kiện trình đại hội thể hiện tinh thần đổi mới, dân chủ, trí tuệ, được thảo luận kỹ, đề ra được mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ thực hiện sát với thực tiễn địa phương, đơn vị và tập trung vào các giải pháp có tính khả thi trên các lĩnh vực quan trọng. Tại mỗi đại hội bình quân đều có 4 đến 5 ý kiến tham gia vào dự thảo văn kiện trình Đại hội Đảng bộ tỉnh Sóc Trăng lần thứ XII và các văn kiện Đại hội XI của Đảng ... với nhiều đề xuất, giải pháp tích cực, thiết thực, cụ thể.
Ban chấp hành các đảng bộ đã đề cao tinh thần tự phê bình và phê bình, đánh giá đúng mức kết quả lãnh đạo của cấp uỷ, chỉ rõ nguyên nhân, trong đó chú ý phân tích những nguyên chủ quan của những hạn chế, yếu kém để có các giải pháp khắc phục trong nhiệm kỳ tới. Bản tổng hợp ý kiến từ các đại hội đảng bộ trực thuộc trình đại hội khá toàn diện, nhiều kiến nghị mới, có sự phân định, sắp xếp theo từng nhóm vấn đề một cách cụ thể.
Công tác chuẩn bị nhân sự của đại hội được cấp uỷ đặc biệt quan tâm và thực hiện đúng quy trình, công khai, dân chủ. Trên cơ sở kết quả đánh giá, quy hoạch cán bộ và được tiến hành đồng thời với việc chuẩn bị nhân sự lãnh đạo chủ chốt HĐND, UBND nhiệm kỳ 2011-2016, chú ý phát hiện và đưa vào những nhân tố mới có đức, có tài, có triển vọng phát triển, nhất là cán bộ nữ, cán bộ trẻ, cán bộ người dân tộc Khmer, cán bộ khoa học - công nghệ, cán bộ công tác ở các lĩnh vực, địa phương có vị trí quan trọng.
Giới thiệu nhân sự bằng phiếu kín tại các hội nghị cán bộ chủ chốt, ban chấp hành, ban thường vụ được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo dân chủ, qua đó đã tạo được sự đồng thuận, nhất trí cao trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Danh sách nhân sự được giới thiệu ứng cử và danh sách bầu cử ban chấp hành khoá mới đều có số dư trên 15%, nhân sự dự kiến tham gia ban thường vụ và danh sách bầu cử ban thường vụ cấp uỷ đều có số dư trên 20% so với số lượng được bầu.
Công tác nhân sự tại đại hội cũng được đoàn chủ tịch thực hiện công khai, dân chủ - danh sách ứng cử ban chấp hành và đoàn đại biểu dự đại hội đảng bộ tỉnh được gửi trước cho đại biểu nghiên cứu để có cơ sở lựa chọn trong bầu cử…
Do làm tốt công tác chuẩn bị nhân sự trước đại hội nên chất lượng ban chấp hành đảng bộ khoá mới cao hơn so với nhiệm kỳ trước, cơ bản đúng định hướng theo phương án cấp uỷ khóa cũ chuẩn bị và đã được Ban Thường vụ Tỉnh uỷ phê duyệt.
Kết quả là đại hội 11 đảng bộ huyện, thành phố và 4 đảng bộ trực thuộc tỉnh uỷ đã bầu ban chấp hành đảng bộ khoá mới gồm 571 đồng chí, đổi mới 189/487 cấp uỷ viên (chiếm 38,81% và đổi mới hơn 1/3 so với tổng số cấp uỷ viên đầu nhiệm kỳ 2005-2010). Trong số cấp uỷ viên mới được bầu có 62 đồng chí nữ (tăng 9 đồng chí và 0,02% so với đầu nhiệm kỳ trước); 56 đồng chí là người dân tộc Khmer, Hoa, Tày (tăng 14 đồng chí và 1,18% so với đầu nhiệm kỳ trước); 36 đồng chí cán bộ trẻ (dưới 35 tuổi đối với cấp huyện - tăng 13 đồng chí và 1,58% so với đầu nhiệm kỳ trước); 397 đồng chí có trình độ chuyên môn từ đại học trở lên (tăng 124 đồng chí và 13,47% so với đầu nhiệm kỳ trước); 431 đồng chí có trình độ lý luận chính trị cao cấp, cử nhân (tăng 64 đồng chí và 0,12% so với đầu nhiệm kỳ trước). Riêng Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Sóc Trăng và Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Long Phú có 7/45 đồng chí cấp uỷ viên là nữ (chiếm 15,56%); ban chấp hành các đảng bộ: thành phố Sóc Trăng, huyện Thạnh Trị, huyện Châu Thành... đều có tỷ lệ cán bộ người dân tộc Khmer, Hoa trên 15%.
Đại hội đảng bộ của 3 huyện Vĩnh Châu, Châu Thành và Long Phú đã bầu đồng chí bí thư huyện uỷ là người dân tộc Khmer với sự tín nhiệm rất cao, tỷ lệ phiếu bầu đạt từ 97,77 đến 100%, trong đó, có một đồng chí dưới 40 tuổi và có trình độ tiến sĩ kinh tế. Ngoài ra, số lượng, chất lượng và tỷ lệ cán bộ nữ, cán bộ người dân tộc, cán bộ trẻ… tham gia ban thường vụ cấp uỷ khoá mới cũng tăng so với nhiệm kỳ trước.
Việc bầu cử ban chấp hành, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư cấp uỷ khoá mới và bầu đoàn đại biểu dự đại hội đảng bộ tỉnh ở 15 đại hội đảng bộ trực thuộc tỉnh, thực hiện đúng quy định của Điều lệ Đảng và Quy chế bầu cử trong Đảng. Cấp uỷ khoá mới cơ bản đảm bảo về tiêu chuẩn, cơ cấu và bầu đủ số lượng ngay từ lần thứ nhất. Trong bầu cử đã phát huy được tinh thần trách nhiệm, dân chủ trực tiếp của đại biểu dự đại hội, nhất là ở các đảng bộ được chọn thực hiện thí điểm chủ trương đại hội trực tiếp bầu bí thư cấp uỷ.
Chương trình đại hội được xây dựng chi tiết, cụ thể, phân bổ thời gian cho từng nội dung phù hợp. Đoàn chủ tịch điều hành đại hội đảm bảo yêu cầu, phân công hợp lý.
Công tác tuyên truyền, cổ động trước và trong đại hội được thực hiện với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, tạo không khí phấn khởi, tin tưởng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Trang trí, khánh tiết trong đại hội được tiến hành đúng quy định, nghiêm túc và trang trọng.
Tuy nhiên, việc tổ chức đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở vẫn còn một số hạn chế. Báo cáo chính trị của một số đảng bộ còn dài, mang tính liệt kê, dàn trải; trong thảo luận văn kiện, ít có ý kiến tranh luận, nhất là những ý kiến đề xuất về những giải pháp có tính đột phá. Quá trình chuẩn bị nhân sự, có nơi cấp uỷ chưa nắm chắc tình hình tư tưởng, dư luận trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân nên có trường hợp cấp uỷ viên được giới thiệu tái cử nhưng không trúng cử; cán bộ nữ, cán bộ trẻ tham gia cấp uỷ khoá mới ở một số đảng bộ chưa đạt tỷ lệ 15%; tuổi bình quân cấp uỷ còn cao; ở một vài đơn vị thời gian dành cho thảo luận chưa phù hợp, việc điều hành của đoàn chủ tịch đại hội còn biểu hiện lúng túng, nhất là phần bầu cử; ban kiểm phiếu ở một vài đại hội chưa chọn được những đại biểu có nhiều kinh nghiệm, nắm vững Quy chế bầu cử trong Đảng nên còn hạn chế trong thực hiện nhiệm vụ ...
Từ thực tiễn tổ chức đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở nhiệm kỳ 2010-2015 của tỉnh Sóc Trăng, rút ra kinh nghiệm sau:
Một là, việc chuẩn bị tốt dự thảo các văn kiện góp phần lớn vào sự thành công của đại hội. Báo cáo tổng kết thực hiện nghị quyết đại hội nhiệm kỳ qua cần đánh giá đúng thực trạng, nguyên nhân chủ quan, khách quan và những kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn. Trong đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị phải gắn với việc kiểm điểm thực hiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Trên cơ sở đó, cấp uỷ căn cứ vào phương hướng, nhiệm vụ nhiệm kỳ tới của cấp trên, xác định rõ mục tiêu, phương hướng và đề ra các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, thiết thực, có tính khả thi để thực hiện.
Hai là, công tác chuẩn bị nhân sự cấp uỷ phải được thực hiện một cách chu đáo, đúng quy trình, đảm bảo nguyên tắc, thật sự mở rộng dân chủ, đề cao trách nhiệm của tập thể cấp uỷ và cán bộ, đảng viên trong việc phát hiện, lựa chọn, giới thiệu nhân sự tham gia cấp uỷ. Giới thiệu nhân sự phải dựa trên cơ sở kết quả đánh giá, quy hoạch cán bộ. Nhân sự ứng cử cấp uỷ phải được sự tín nhiệm cao từ các tổ chức đảng, có ba độ tuổi để bảo đảm tính kế thừa, phát triển và có cơ cấu hợp lý. Không đưa ra ứng cử các chức danh chủ chốt những đồng chí có phiếu tín nhiệm thấp hoặc có nhiều dư luận không tốt về phẩm chất, năng lực công tác.
Ba là, trong quá trình chuẩn bị và tổ chức đại hội, cấp uỷ cần bảo đảm đầy đủ các nội dung của đại hội, tránh tình trạng quá coi trọng công tác nhân sự. Chương trình, thời gian tiến hành đại hội cần xây dựng khoa học, hợp lý để thực hiện tốt tất cả các nội dung của đại hội đề ra.
Bốn là, đoàn chủ tịch đại hội phải xây dựng chương trình đại hội thật cụ thể, chi tiết và điều hành bằng văn bản để tránh sai sót. Cần phân công cụ thể từng nội dung, từng phần cho từng thành viên trong đoàn chủ tịch. Phiên họp trù bị phải được chuẩn bị chu đáo để hướng dẫn đại biểu thực hiện tốt các quy trình tổ chức đại hội. Trong quá trình thảo luận tại đại hội, đoàn chủ tịch cần tập trung vào những nội dung lớn, quan trọng, thiết thực và những vấn đề còn có ý kiến khác nhau để gợi ý cho đại hội thảo luận, góp phần nâng cao nhận thức, tạo sự thống nhất về tư tưởng trong cán bộ, đảng viên.
Những kết quả và kinh nghiệm được rút ra từ đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở của tỉnh sẽ là tiền đề quan trọng đảm bảo cho sự thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Sóc Trăng lần thứ XII, nhiệm kỳ 2010- 2015.
Thanh Nghĩa, Ban Tổ chức Tỉnh ủy Sóc Trăng