Hành trình xây dựng thương hiệu Việt nơi xứ người

Chia sẻ về hành trình xây dựng nên thương hiệu Lee’s Sandwiches trứ danh, ông Lê Văn Chiêu nhớ như in những ngày tháng đầu tiên gia đình ông đặt chân tới Mỹ. Đó là những năm tháng đầy khó khăn cuối thập niên 1970. Gia đình ông Lê Văn Chiêu chuyển tới định cư tại San Giô-sê, bang Ca-li-phoóc-ni-a. Khi mới sang Mỹ, sau giờ học tiếng Anh vào buổi tối, chàng trai trẻ Lê Văn Chiêu phụ bán hàng cho một chiếc xe bán thức ăn dạo khắp thành phố. Sau nửa năm làm thuê, đến năm 1981, ông Chiêu đã mua được chiếc xe bán thức ăn dạo đầu tiên. Chỉ một năm sau, ông cùng với người em trai ruột sáng lập Công ty “Lee Bros’’ (anh em họ Lê). Từ khởi điểm khiêm nhường đó, sau gần 5 năm ngắn ngủi, anh em nhà họ Lê đã tạo ra một công ty cung cấp thức ăn lớn trong vùng San Giô-sê với hơn 500 xe bán thức ăn dạo, tạo công ăn việc làm cho hàng trăm người, trong đó có rất nhiều người Việt. Những chiếc xe này đỗ tại cổng các nhà máy, xí nghiệp, đều đặn hằng ngày từ 5 giờ sáng.

Ông Chiêu cho biết: “Vào năm 1982, lúc đó tôi vẫn bán đồ ăn trưa trên xe tải các ngày trong tuần, cuối tuần ba má lấy xe để bán bánh mì Việt Nam quanh vùng San Giô-sê. Xe bán hàng phải đỗ dưới đường nên thường bị đuổi hoài. Vì vậy, năm 1983, gia đình tôi quyết định mở cửa tiệm đầu tiên trên chính con phố San Giô-sê để ổn định công việc làm ăn, ít lâu sau, do khách hàng quá đông nên chúng tôi chuyển sang một cửa tiệm lớn hơn cũng nằm trên con phố đó”.

Và thế là thương hiệu bánh mỳ Việt trên đất Mỹ ra đời từ đó. Tuy đem lại thu nhập ổn định nhưng kinh doanh, phục vụ ăn uống là nghề rất vất vả nên nhiều khi ông Chiêu muốn từ bỏ. Tuy nhiên, anh Lê Chiêu Minh con trai ông luôn động viên ông cố gắng và có ý tưởng muốn phát triển thương hiệu theo một hướng đi mới nhằm đa dạng hóa đối tượng phục vụ, không chỉ bán cho khách Việt mà còn cả khách Tây. Thật không may, anh đã qua đời do tai nạn giao thông khi chưa kịp thực hiện ý tưởng đó của mình. Quyết tâm thực hiện ý nguyện của con, hai vợ chồng ông Chiêu đã đầu tư phát triển mô hình nhà hàng tổng hợp giữa quán cà phê và bếp ăn gồm cả món Á và món Mỹ. Nhà hàng không chỉ phục vụ bánh mì kẹp, mà có cà phê sữa đá của Việt Nam với thương hiệu “Lee’s Coffee”. Rất nhanh chóng, món cà phê này trở thành thức uống ưa chuộng đối với người dân Mỹ. Sự thành công của cửa hàng đã biến Lee’s Sandwiches trở thành một trong những hệ thống cửa hàng bán đồ ăn nhanh phát triển nhất tại miền Tây nước Mỹ. Ông Chiêu luôn coi đây là dấu mốc quan trọng nhất trong cuộc sống của ông cũng như trên hành trình Lee’s Sandwiches hình thành và phát triển. Sau 1 năm, gia đình ông Chiêu mở thêm 7 cửa hàng nữa và dần phát triển chúng thành chuỗi. Tính đến nay, hệ thống này có hơn 60 cửa hàng tại nhiều tiểu bang của Mỹ, dự kiến sẽ phát triển hơn nữa về cả số lượng cũng như phạm vi lãnh thổ trong tương lai gần.

Mỗi cửa hàng trong hệ thống của Lee’s Sandwiches đều ngăn nắp, sạch sẽ, bài trí theo phong cách Mỹ nhưng vẫn mang bản sắc rất Việt Nam. Nhân viên của hệ thống được đào tạo với thái độ phục vụ ân cần, chuyên nghiệp. Đồ ăn mang hương vị rất riêng mà giá cả lại bình dân, đó chính là điểm mạnh của Lee’s Sanwiches. Ngoài bánh mì và cà phê sữa đá, cửa hàng cũng bán những món ăn truyền thống của Việt Nam như bánh chưng, bánh giò, bánh bao, chả giò, gỏi cuốn… Sau gần 30 năm lăn lộn và thành công trên đất Mỹ, ngày 8-8-2008, dự định đưa thương hiệu của mình về lại quê hương, công ty của ông Chiêu đã liên doanh với một công ty Hàn Quốc để mở quán cà phê Lee’s Coffee tại Quận 1, TP. Hồ Chí Minh, cũng như liên kết với nhiều chuỗi siêu thị để đưa sản phẩm cà phê Lee’s Coffee đến tay người tiêu dùng Việt.

Sự thành công của hệ thống cửa hàng bánh mì Lee’s Sandwiches được xem như nguồn cảm hứng cho nhiều người Việt đầu tư, kinh doanh, khởi nghiệp nơi xa xứ. Chính nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ, năm 2003, Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ của Hoa Kỳ trao giải thưởng “Doanh nghiệp xuất sắc miền Tây Hoa Kỳ” cho hệ thống cửa hàng bánh mì Lee’s Sandwiches, đồng thời trong năm đó, địa phương cũng trao tặng ông Lê Văn Chiêu danh hiệu “Doanh nhân tiêu biểu”. Năm 2005, Lee’s Sandwiches được tờ báo Modern Baking bình chọn là một trong 50 nhà làm bánh mì hàng đầu của nước Mỹ. Vào năm 2017, công ty nghiên cứu tiếp thị Sundale Research liệt kê Lee’s Sandwiches trong danh sách 12 chuỗi tiệm bánh mì và cà phê lớn nhất tại Hoa Kỳ.

Chia sẻ về bí quyết thành công, ông Lê Văn Chiêu vui vẻ nói: “Không có gì là bí mật. Chúng ta phải làm sao để phục vụ tốt khách hàng, làm cho khách hàng tin tưởng vào chúng ta. Để làm được việc đó, phải luôn học hỏi và nghiên cứu không ngừng, chịu khó và cần cù làm việc thì sẽ thành công. Ở Mỹ hay Việt Nam hiện nay đều có nhiều cơ hội cho các bạn trẻ khởi nghiệp”.

Trái tim thiện nguyện hướng về quê hương

Thành công trong kinh doanh nhưng đối với Lee’s Sandwiches là chưa đủ, quan trọng là giá trị lợi ích mà nó đem lại cho cộng đồng. Thừa hưởng đức tính hướng thiện, chăm chỉ của gia đình, đặc biệt là của người cha, suốt những năm qua ông Lê Văn Chiêu luôn làm thiện nguyện “không ngừng, không nghỉ”. Lee’s Sandwiches giờ đây là chuỗi bánh mì Việt Nam nổi tiếng tại Mỹ, không chỉ quen thuộc với cộng đồng Việt kiều mà còn cả người dân Mỹ với những chiến dịch từ thiện cộng đồng. Nhiều người nói rằng, thật hiếm thấy khi nào trên website của Lee’s Sandwiches không kêu gọi chiến dịch từ thiện.

Xuất phát điểm từ chính những chiếc xe bán đồ ăn dạo, hơn ai hết, ông Chiêu luôn muốn và khát khao được giúp đỡ những Việt kiều đang làm công việc vất vả như mình năm xưa. Gia đình ông đã tạo công ăn việc làm, hỗ trợ những mảnh đời khó khăn từ chính việc phát triển mô hình xe tải bán đồ ăn. Vợ chồng ông Chiêu cùng những người bạn của mình đã tạo nên quỹ Minh Lee Foundation, dùng để giúp đỡ nạn nhân các vụ bão lũ, thiên tai và các trường học.

Gần đây, khi chứng kiến cảnh người dân miền Trung bị thiệt hại, mất mát trong đợt bão lũ lịch sử, ông Lê Văn Chiêu đứng ra quyên góp ủng hộ thông qua chương trình “Hướng về miền Trung”. Ông còn trích 50% doanh thu bán hàng dựa trên sản phẩm cà phê của thương hiệu để làm từ thiện. Theo đó, chỉ trong vòng 2 tuần (từ ngày 3 đến 18-11-2020), Công ty Lee’s Sandwiches đã vận động, quyên góp được 100.000 đô-la Mỹ. Số tiền đến từ chính sự ủng hộ của khách hàng và sự chung tay đóng góp của những Mạnh Thường Quân, đồng hương người Việt tại Mỹ, nhân viên của hệ thống nhằm chung tay giúp đỡ đồng bào miền Trung vượt qua khó khăn trước thiên tai. Thông qua Hội Chữ Thập đỏ Việt Nam, số tiền được chuyển đến hỗ trợ xây dựng các trường học và giúp các học sinh khó khăn tại miền Trung.

Ông Lê Văn Chiêu chia sẻ: “Năm 2020 miền Trung liên tục phải gánh chịu bão lũ, hậu quả rất nặng nề. Tôi cập nhật thông tin về miền Trung mỗi ngày và cảm thấy xót xa khi chứng kiến những bi thương ấy. Đó là lý do tôi quyết tâm thực hiện chương trình thiện nguyện “Hướng về miền Trung”. Số tiền ủng hộ tuy khiêm tốn nhưng tôi mong nó phần nào chia sẻ được những khó khăn, mất mát mà đồng bào miền Trung phải hứng chịu”.

Nhiều năm qua, ông Lê Văn Chiêu còn là Chủ tịch Hội Ái hữu An Giang. Thông qua Hội, nhiều chương trình đóng góp, xây dựng phát triển quê hương An Giang của những người con xa xứ đã được thực hiện, được cấp ủy, chính quyền và nhân dân An Giang nhiệt tình ủng hộ.

Chưa dừng lại ở đó, tháng 5-2020 khi nước Mỹ bắt đầu gồng mình chiến đấu với dịch COVID-19, Lee’s Sandwiches đã tặng suất ăn miễn phí cho những người ở tuyến đầu chống dịch COVID-19. Họ là các bác sĩ, y tá, chuyên viên y khoa, chuyên viên cấp cứu và cảnh sát đang ngày ngày chiến đấu với đại dịch của nhân loại. Ông Lê Văn Chiêu chia sẻ: “Phần ăn tri ân” của hệ thống Lee’s Sandwiches là món quà nhỏ để cảm tạ và tri ân đến những “anh hùng tiền phương” đã không quản khổ nhọc và hiểm nguy để chăm lo, cứu chữa, chăm sóc các bệnh nhân mắc COVID-19”. Trước đó, Lee’s Sandwiches đã đồng hành cùng nhiều tổ chức, nhóm hoạt động phi lợi nhuận, nhất là Hội Chữ thập đỏ tại Mỹ để thực hiện các chiến dịch từ thiện, ủng hộ tiền bạc cũng như thực phẩm cho gia đình các nạn nhân gặp thiên tai như bão Katrina ở Mỹ, động đất ở Mê-hi-cô, lũ lụt ở Việt Nam, động đất ở Thái Bình Dương, Nhật Bản, bão Haiyan…

Ngọc Anh