Triển khai thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW Hội nghị Trung ương 6 khóa XII về một số vấn đề về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và Kết luận số 34-KL/TW của Bộ Chính trị về thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW, Bộ Nội vụ đã xây dựng dự thảo hai Nghị định trình Chính phủ và báo cáo Ban Cán sự đảng Chính phủ để trình Bộ Chính trị cho ý kiến.               

Cụ thể, Bộ Nội vụ đã xây dựng dự thảo Nghị định quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh (sở, ngành) và dự thảo Nghị định quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện (phòng, ban).                 

Theo Bộ Nội vụ, các vấn đề xin ý kiến liên quan đến khung số lượng cơ quan chuyên môn, tiêu chí thành lập tổ chức, biên chế tối thiểu, số lượng cấp phó tối đa của một tổ chức hành chính ở địa phương, làm cơ sở để phân cấp cho chính quyền địa phương quyết định sắp xếp tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, bảo đảm phù hợp với đặc điểm đô thị, nông thôn, hải đảo và yêu cầu quản lý nhà nước đối với ngành, lĩnh vực ở địa phương.                     

Tuy nhiên, theo nội dung công văn số 5954/BNV-TCBC ngày 5-12, Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Phiên họp Chính phủ ngày 3-12 vừa qua, trong khi Chính phủ chưa ban hành hai Nghị định nêu trên, Bộ Nội vụ đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tạm dừng việc sắp xếp các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện.                 

Trước đó, vào tháng 7-2018, Lào Cai là địa phương đầu tiên trên cả nước thực hiện sáp nhập Sở Giao thông vận tải và Sở Xây dựng thành Sở Giao thông vận tải-Xây dựng tỉnh Lào Cai để tinh gọn bộ máy, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của ngành chuyên môn thuộc tỉnh. 

Tháng 11-2018 vừa qua, tỉnh Bạc Liêu cũng đã tiến hành sáp nhập một số sở có chức năng tương đồng. Theo đó, Bạc Liêu kết thúc hoạt động của Sở Ngoại vụ, chuyển chức năng, nhiệm vụ của Sở này về Văn phòng UBND tỉnh Bạc Liêu; Hợp nhất Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch với Sở Thông tin và Truyền thông để thành lập Sở Văn hóa, Thông tin, Thể thao và Du lịch; Hợp nhất Sở Giáo dục và Đào tạo với Sở Khoa học và Công nghệ thành Sở Giáo dục, Khoa học và Công nghệ; Chuyển Ban Tôn giáo trực thuộc Sở Nội vụ về Ban Dân tộc tỉnh để thành lập mới Ban Dân tộc và Tôn giáo. Sau khi sắp xếp, sáp nhập, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, tỉnh Bạc Liêu đã giảm ba cơ quan chuyên môn còn 16 đơn vị chuyên môn trực thuộc UBND tỉnh, đồng thời giảm được 22 tổ chức bên trong (các phòng, ban).               

Tương tự, nhiều địa phương cũng đã tiến hành hợp nhất, sáp nhập, sắp xếp lại các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện để tinh gọn bộ máy, như: tỉnh Hà Giang hợp nhất Ban Tổ chức Tỉnh uỷ với Sở Nội vụ, cơ quan Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh uỷ với Thanh tra tỉnh, Đảng bộ khối doanh nghiệp tỉnh với Đảng bộ khối cơ quan tỉnh; TP Hải Phòng hợp nhất một loạt cơ quan Đảng với chính quyền ở cấp huyện như Văn phòng quận ủy với Văn phòng HĐND và UBND quận Hồng Bàng, huyện An Dương; Ban Tổ chức huyện ủy với Phòng Nội vụ huyện Kiến Thụy…                   

Tuy nhiên, thời gian qua, việc sáp nhập, sắp xếp lại các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện ở các địa phương còn chưa có sự thống nhất, tạo ra nhiều điểm "nghẽn" trong hoạt động thực tế và gây ra nhiều băn khoăn trong dư luận.             

Bên cạnh đó, theo dự thảo Nghị định mới thay thế Nghị định số 24/2014/NĐ-CP quy định tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Bộ Nội vụ đề xuất các Sở được tổ chức thống nhất ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương gồm các Sở: Tư pháp, Tài nguyên và Môi trường, Lao động-Thương binh và Xã hội, Y tế.                   

Các Sở: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Giao thông vận tải, Xây dựng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương, Khoa học và Công nghệ, Giáo dục và Đào tạo, Thông tin và Truyền thông, Văn hóa – Thể thao và Du lịch (hoặc Sở Văn hóa, Thể thao) do UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định việc giữ ổn định hoặc hợp nhất.                   

Các Sở giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định giữ ổn định hoặc thực hiện thí điểm hợp nhất gồm: Sở Nội vụ (thí điểm hợp nhất với Ban Tổ chức); Thanh tra tỉnh (thí điểm hợp nhất với Ủy ban Kiểm tra); Văn phòng UBND (thí điểm hợp nhất với Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội và Văn phòng HĐND cấp tỉnh).                   

Đối với bốn Sở đặc thù, chuyên ngành, không được tổ chức thống nhất giữa các địa phương, gồm: Sở Quy hoạch-Kiến trúc thuộc UBND TP Hồ Chí Minh, Hà Nội và ba Sở do Chính phủ quy định tiêu chí thành lập (Ban Dân tộc, Sở Ngoại vụ, Sở Du lịch) giao UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định giữ ổn định hoặc sáp nhập; thành lập hoặc không thành lập, kể cả khi đáp ứng đủ tiêu chí thành lập.

NM