Tháng12-2006, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên ban hành Đề án số 05-ĐA/TU về “Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng ở xã, phường, thị trấn”, thành lập Ban Chỉ đạo, xây dựng kế hoạch triển khai nghiên cứu, học tập và tổ chức thực hiện tại các huyện, thị, thành ủy; chọn 14 đảng bộ xã, phường, thị trấn làm điểm chỉ đạo của tỉnh trước khi nhân ra diện rộng. Qua 4 năm triển khai thực hiện, công tác xây dựng tổ chức cơ sở đảng ở Thái Nguyên đã đạt được những kết quả tích cực.

1. Về xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao chất lượng đảng viên

Các cấp ủy đảng đã triển khai thực hiện với nhiều giải pháp cụ thể, như: Đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, quán triệt các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy; triển khai đồng bộ các khâu trong công tác cán bộ; thực hiện tốt công tác tạo nguồn và phát triển đảng viên; củng cố cơ sở đảng yếu kém, khắc phục tình trạng xóm “trắng” đảng viên, chi bộ ghép…

Kết quả đánh giá, xếp loại tổ chức cơ sở đảng: Năm 2006: 132/180 (73,33%) đảng bộ xã, phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn trong sạch vững mạnh. Năm 2007: 136/180 (75,56%). Năm 2008, thực hiện hướng dẫn mới của Ban Tổ chức Trung ương, 125/180 (69,44%) đảng bộ xã, phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh và hoàn thành tốt nhiệm vụ. Năm 2009 và 2010 là 171/180 (95%). Trong 4 năm thực hiện có trên 20% đảng bộ xã, phường, thị trấn đạt trong sạch, vững mạnh tiêu biểu; trên 75% chi bộ trực thuộc đảng ủy xã, phường, thị trấn đạt trong sạch, vững mạnh; 67% đảng viên đủ tư cách, hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong đó 14% đảng viên đủ tư cách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

2. Về đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, hoàn thiện mô hình tổ chức đảng, làm tốt công tác phát triển đảng viên mới

Vấn đề nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ Thái Nguyên đã được quan tâm hơn, nội dung sinh hoạt chi bộ cụ thể, thiết thực, giải quyết kịp thời các nhiệm vụ trọng tâm, các vấn đề bức xúc ở địa phương, đơn vị. Vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, bí thư, phó bí thư chi bộ trong việc duy trì, chuẩn bị nội dung sinh hoạt được tăng cường. Ý thức trách nhiệm trong việc thảo luận và quyết định các công việc của chi bộ cũng như ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng của đảng viên được nâng lên. Việc phân công nhiệm vụ cho cán bộ, đảng viên được duy trì nghiêm túc. Hoàn thành việc sắp xếp các chi bộ đảng gắn với xóm, tổ dân phố và đồng bộ với các tổ chức chính quyền, các đoàn thể quần chúng trên địa bàn.

Tính đến cuối năm 2010, toàn tỉnh Thái Nguyên có 3.536 chi bộ, tăng 480 chi bộ so với năm 2006; trong đó 2.323 xóm, tổ dân phố có chi bộ độc lập (đạt 89,95%); có 165 (91,67%) chi bộ cơ quan cấp xã trong tổng số 180 xã, phường, thị trấn được thành lập. Vẫn còn 304 xóm, tổ dân phố  chưa có chi bộ, còn sinh hoạt ghép (so với năm 2006 đã giảm 397 xóm, tổ dân phố chưa có chi bộ).

Công tác kết nạp đảng viên được các cấp ủy, tổ chức đảng quan tâm. Hằng năm, các đảng bộ xã, phường, thị trấn kết nạp được trên 1.700 đảng viên, đạt tỷ lệ 4% so với tổng số đảng viên trong khối, đạt 85% so với chỉ tiêu Đề án. Tính đến cuối năm 2010, toàn tỉnh còn 4 xóm, tổ dân phố chưa có đảng viên (giảm 18 xóm, tổ dân phố so với năm 2006).

3. Về xây dựng đội ngũ cán bộ, cấp ủy viên cơ sở

Các cấp ủy, tổ chức đảng đã triển khai thực hiện tốt các khâu của công tác cán bộ. Đội ngũ công chức cấp xã tăng cả về số lượng lẫn chất lượng; cơ cấu về độ tuổi, giới tính, dân tộc từng bước được điều chỉnh hợp lý hơn. Sau khi thực hiện Đề án, tổng số cán bộ, công chức cấp xã là 3.485 người (tăng 411 người), trong đó nữ là 642 đạt18,42% (tăng 2,32%); 1.767 người đạt trình độ chuyên môn trung cấp trở lên, bằng 50,7% (tăng 21,45%, riêng đại học tăng 4,58%); trình độ lý luận chính trị trung cấp trở lên là 1.819 người, bằng 50,2% (tăng 13,13%); 1.661 người được bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước, tin học.

Qua đại hội đảng bộ cấp cơ sở nhiệm kỳ 2010-2015, chất lượng đội ngũ cấp ủy viên được nâng lên so với nhiệm kỳ trước: Số cấp ủy viên mới tham gia lần đầu đạt 42,45%; cấp ủy viên nữ: 21,22% (vượt 3,01% so với chỉ tiêu Đề án); cấp ủy viên có trình độ chuyên môn từ trung cấp trở lên: 71,45% (tăng 37,1% so với trước khi thực hiện Đề án). Ủy viên ban thường vụ có trình độ chuyên môn từ trung cấp trở lên: 77,87%; số ủy viên ban thường vụ có trình độ lý luận từ trung cấp trở lên: 92,06%. Có 331/529 (62,57%) bí thư, chủ tịch HĐND, chủ tịch UBND cấp xã có trình độ chuyên môn từ trung cấp trở lên (tăng 26,34% so với trước khi thực hiện Đề án). Trong đó, 88/529 trình độ cao đẳng và đại học; 521/529(98,49%) trình độ lý luận chính trị trung cấp trở lên (chỉ tiêu Đề án đến năm 2015, 100% cán bộ chủ chốt có trình độ lý luận chính trị từ trung cấp trở lên). Toàn tỉnh Thái Nguyên hiện có 1.138 công chức cấp xã của 5 chức danh (Văn phòng-Thống kê, Tài chính-Kế toán, Tư pháp-Hộ tịch, Địa chính-Xây dựng, Văn hóa-Xã hội). Trong đó, cán bộ có trình độ chuyên môn từ trung cấp trở lên chiếm tỷ lệ 79,09% (đạt chỉ tiêu Đề án và đạt chuẩn về chuyên môn theo quy định của Bộ Nội vụ).

4. Trẻ hóa đội ngũ cán bộ công chức, thực hiện chế độ đối với cán bộ ở cơ sở

Để lựa chọn cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực, bổ sung cho đội ngũ cán bộ cơ sở, các xã, phường, thị trấn ở Thái Nguyên đã tiến hành tuyển chọn và ký hợp đồng lao động với 348 người có trình độ đại học chính quy. Qua theo dõi, hằng năm có trên 80% cán bộ hợp đồng được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ. Đến nay đã có 109/348 cán bộ hợp đồng được tuyển dụng vào công chức và 6 cán bộ hợp đồng được bầu giữ chức danh chuyên trách cấp xã. Ngoài việc giải quyết kịp thời chế độ chính sách theo quy định chung, tỉnh đã có chính sách đối với cán bộ không chuyên trách ở cơ sở, có 13.618 cán bộ cơ sở được hưởng mức phụ cấp mới; bổ sung thêm 4 chức danh cấp xã  được hưởng chế độ phụ cấp không chuyên trách (Chủ nhiệm UBKT đảng ủy, Trưởng ban Tuyên giáo, cán bộ Lao động thương binh và xã hội, cán bộ Kế hoạch-Giao thông-Thủy lợi-Nông, lâm nghiệp).
Bên cạnh kết quả đạt được, còn một số hạn chế, yếu kém cần khắc phục:
Một số chỉ tiêu chưa đạt kế hoạch đề ra (tỷ lệ tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh, tỷ lệ đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ); năng lực vận dụng, cụ thể hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và các nghị quyết của cấp ủy cấp trên ở nhiều cấp ủy cơ sở còn yếu; phương thức lãnh đạo ở một số đảng bộ xã còn hạn chế; công tác phát triển đảng viên còn gặp khó khăn; công tác đánh giá, quy hoạch, đào tạo, luân chuyển cán bộ cơ sở còn nhiều hạn chế; việc trẻ hóa đội ngũ cán bộ còn chậm; trình độ chuyên môn của nhiều cán bộ chưa đạt chuẩn.