Năm 1974, khi vừa tròn tuổi 18, cô Lữ Thị Hoa không ở lại bản lấy chồng như bao cô gái Thái khác mà đã thi đậu vào Trường Cao đẳng Sư phạm Nghệ An, với ước mơ làm cô giáo dạy chữ cho con em các dân tộc. Sau 3 năm đèn sách, chị Hoa trở về quê hương, không quản ngày đêm vượt núi, băng rừng mang cái chữ đến với con em các dân tộc thiểu số Thái, Đan Lai, Khơ Mú... Tưởng được gắn bó với nghề dạy chữ như mong ước, nhưng vì phong tục lạc hậu vào những năm 70 của thế kỷ trước còn nặng nề, con gái đã lấy chồng phải từ bỏ mọi công việc để toàn tâm, toàn lực phục vụ nhà chồng. Và cô giáo Hoa cũng không phải là ngoại lệ. Chị chia sẻ: Rời bục giảng về với công việc nội trợ, nương rẫy, phải mất một thời gian dài chị mới nguôi ngoai được. Khi được chị em tin tưởng bầu làm Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ bản Yên Hòa, xã Lục Dạ, chị đã không ngần ngại nhận nhiệm vụ với hi vọng được đóng góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào phong trào phụ nữ của quê mình. Đảm nhận nhiệm vụ mới, chị Hoa đã năng nổ nhiệt tình vận động chị em tích cực sản xuất, phát triển kinh tế gia đình, mạnh dạn đấu tranh xóa bỏ những hủ tục cả ngàn đời nay đè nặng lên người phụ nữ các dân tộc vùng hẻo lánh xa xôi này. Chị tổ chức cho chị em sinh hoạt chi hội, phổ biến những kiến thức, kinh nghiệm trồng trọt, chăn nuôi, nuôi dạy con cái, giúp chị em nắm và hiểu rõ về bình đẳng giới, luật hôn nhân gia đình, xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc. Bên cạnh đó, chị cũng không ngại vận động các ông chồng san sẻ việc nhà với chị em, tạo điều kiện cho chị em tham gia học thêm văn hóa và công tác xã hội. Với những nỗ lực của chị cùng chị em trong bản, Chi hội Phụ nữ bản Yên Hòa luôn hoạt động có hiệu quả, là chi hội có nhiều gia đình phát triển kinh tế khá nhất xã, tỷ lệ hội viên phụ nữ vào tổ chức hội đạt 100%; các tệ nạn xã hội, các hủ tục được đẩy lùi. Năm 1993, Đại hội Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Lục Dạ, chị Lữ Thị Hoa được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Hội Phụ nữ xã. Cũng từ đó, trách nhiệm đặt lên vai chị nặng hơn, nhưng là người có trách nhiệm với công việc, biết thu xếp việc nhà, việc hội một cách khoa học, lại khéo vận động chồng con giúp đỡ mình, trên cương vị mới, đồng chí Lữ Thị Hoa đã phát huy tốt vai trò của một chủ tịch hội phụ nữ xã.

Anh Thanh - chồng chị Hoa tâm sự: Vì lấy tôi và phải chịu áp lực nhà chồng, Hoa đã không thực hiện được ước mơ làm cô giáo, nay có điều kiện, gia đình tôi phải giúp cô ấy làm tròn chức trách Đảng cử dân giao. Làm chủ tịch hội ở một xã vùng sâu sát biên giới Việt - Lào, hơn 95% chị em là người dân tộc Thái và Đan Lai. Để giúp chị em có điều kiện phát triển kinh tế gia đình, tham gia sinh hoạt hội, hằng ngày chị Hoa bố trí thời gian hợp lý đến các bản làng nơi tận cùng biên giới của xã để tuyên truyền cho chị em nắm vững kiến thức trồng trọt, chăn nuôi, kế hoạch hóa gia đình, hướng dẫn bà con mở mang ngành nghề phụ như dệt thổ cẩm, tăng thu nhập, xóa đói giảm nghèo. Dưới sự chèo lái của người hội trưởng tích cực, gương mẫu, phong trào hội phụ nữ của xã Lục Dạ đi lên rõ nét, được Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện, tỉnh khen thưởng.

Năm 1995, tại Đại hội Đảng bộ xã Lục Dạ, chị Hoa được Đảng bộ tín nhiệm bầu vào Ban Thường vụ. Nhận nhiệm vụ mới, chị cùng cấp ủy 12 chi bộ, các già làng, trưởng bản tích cực tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước đến với người dân thông qua sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt thôn bản, góp phần thực hiện thắng lợi các nghị quyết của Đảng. Năm 2000, Đại hội Đảng bộ xã Lục Dạ nhiệm kỳ 2000- 2005, chị Lữ Thị Hoa được tín nhiệm bầu làm Bí thư Đảng ủy xã.

Lục Dạ là xã thuần nông nghèo, ruộng đất cằn cỗi, làng nghề chưa có nên tỷ lệ hộ nghèo còn rất cao, có năm lên đến 70%. Đây cũng là vùng đất hẻo lánh của huyện miền núi cao - biên giới của huyện Con Cuông. Toàn xã có 1.826 hộ với 8.005 khẩu, trong đó có 95% là người dân tộc thiếu số nên còn nhiều phong tục, tập quán lạc hậu như trọng nam khinh nữ, ốm đau phải cúng, hủ tục ma chay, cưới hỏi dài ngày. Nguy hiểm hơn, tệ nạn ma túy đã len lỏi vào các bản. Trước tình hình đó, khi được Đảng cử, dân tín nhiệm, Bí thư Đảng ủy Lữ Thị Hoa gần như ngày đêm bám sát bản làng, cùng các chi bộ vận động đảng viên và nhân dân đưa giống mới có năng suất cao vào sản xuất, áp dụng các tiến bộ kỹ thuật, mạnh dạn đầu tư phát triển sản xuất, chăn nuôi, đấu tranh ngăn chặn nạn ma túy và các tệ nạn xã hội khác… Từ sản xuất nhỏ lẻ, thô sơ, sử dụng giống có năng suất thấp, thiếu đói lương thực trầm trọng, sau khi đưa giống mới, tăng cường đầu tư máy móc vào giải phóng sức người, năng suất lúa Lục Dạ đạt 90-110 tạ/ha/năm. Những cánh đồng kiểu mẫu ở bản Yên Thành, Hồng Sơn, Bản Mét, Tân Hợp, Yên Hòa đem lại thu nhập cao cho bà con. Liên tục 10 năm với 2 nhiệm kỳ làm Bí thư Đảng ủy xã, không biết chị đã vượt qua bao nhiêu km đường rừng để đến cả 13 thôn bản, vào từng nhà tuyên truyền, vận động người dân xóa bỏ các hủ tục, thay đổi tư duy, nếp nghĩ, cách làm để nâng cao đời sống cả vật chất và tinh thần. Năm 2005, nhờ dự án OXFAM Hồng Kông tài trợ vốn, chị cùng tập thể Ban Thường vụ, BCH Đảng bộ vận động chị em khôi phục lại nghề dệt thổ cẩm, vừa tạo việc làm cho chị em vừa phát triển nghề truyền thống. Làng nghề đầu tiên của huyện Con Cuông “ Làng nghề dệt thổ cẩm Yên Thành – xã Lục Dạ “ đã ra đời, giải quyết việc làm cho hàng trăm chị em. Đến năm 2010, Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2010 – 2015, sắp đến tuổi nghỉ hưu, quý mến người cán bộ trách nhiệm, nhiệt tình, hết lòng vì quê hương nên cán bộ, đảng viên và bà con các thôn bản tiếp tục tín nhiệm chị. Một lần nữa, chị Lữ Thị Hoa đã tiếp tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trên cương vị Phó Chủ tịch HĐND xã.

Khi nói về chị Lữ Thị Hoa, đồng chí Lô Thị Mậu, Bí Thư Đảng ủy xã Lục Dạ cho biết: Trước đây, xã Lục Dạ nghèo lắm, đường sá đi lại khó khăn, nhiều hủ tục đè nặng lên bà con, nhất là người phụ nữ. Từ khi chị Hoa đứng ra gánh vác trách nhiệm, chị đã biết vận động những người uy tín, có tâm huyết cùng tham gia. Chị cũng không quản ngại khó khăn băng rừng, lội suối đến từng nhà tuyên truyền, vận động người dân bỏ các hủ tục, thi đua lao động sản xuất, phát triển nghề phụ, tăng thu nhập gia đình và vươn lên thoát khỏi đói nghèo. Đến khi nghỉ hưu, chị vẫn tiếp tục cùng các già làng, trưởng bản và người có uy tín trong xã tích cực hoạt động, đóng góp xây dựng quê hương, làng bản giàu đẹp, xây dựng đời sống văn hóa tại các gia đình và thôn bản.

Khi tôi hỏi người dân Lục Dạ về người Bí thư Đảng ủy năm xưa, bà con đáp: “ Cán bộ hỏi ta về Ới Hoa (chị Hoa) à! Nó tốt lắm, thương dân ta lắm! Nhờ nó mà dân ta thoát khỏi mọi hủ tục, được sống cuộc sống mới và phát triển thêm nghề phụ, để bữa cơm thêm cá thịt, cái nhà thêm ngói mới.
 Nó là người con ưu tú của bản làng, bà con ta biết ơn Ới Hoa lắm...”

Phùng Văn Mùi