Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên”[1]. Với đặc thù về yêu cầu nhiệm vụ quân sự, TNQĐ là bộ phận ưu tú, được kỳ vọng là lực lượng xung kích, luôn tiên phong đi đầu của thanh niên cả nước. Trong quá khứ, hiện tại và tương lai, TNQĐ là những người trực tiếp cầm súng bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhân dân, họ luôn mang trong mình khát vọng cống hiến, góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Vì thế, chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng TNQĐ là nhiệm vụ quan trọng, tạo nên động lực to lớn trong xây dựng Quân đội nói riêng và sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung. Đặc biệt trong điều kiện các thế lực thù địch luôn tìm mọi cách để thúc đẩy nhanh quá trình “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” của thanh niên nói chung và TNQĐ nói riêng.

Bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” trong TNQĐ – triệu chứng và những hệ lụy khôn lường

Tháng 12 năm 2017, trong bài phát biểu tại Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ XI, cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đề cập đến cụm từ “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”, với ý nghĩa nhấn mạnh vai trò đặc biệt quan trọng của công tác định hướng giáo dục, định hướng lý tưởng cách mạng cho thế hệ thanh niên, đồng thời tạo cho thanh niên “sức đề kháng” mạnh mẽ trước những mặt trái của xã hội, biểu hiện tiêu cực và sự xuyên tạc chống phá của các thế lực thù địch.

“Nhạt Đảng” tức là nhận thức sai lệch, chưa đầy đủ về mục tiêu, lý tưởng của Đảng ta, thiếu niềm tin vào con đường cách mạng của dân tộc, không kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Đối với Quân đội, các thế lực thù địch luôn tìm mọi cách thúc đẩy “nhạt Đảng”, đây là một phần của âm mưu “phi chính hóa Quân đội” - phủ nhận nguyên tắc “Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội”, hòng tách quân đội ra khỏi sự lãnh đạo của Đảng, đối tượng chính chúng hướng đến chính là TNQĐ. Biểu hiện của “nhạt Đảng” đó là thanh niên lười phấn đấu để trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam hoặc khi đã trở thành đảng viên thì cầm chừng, thỏa mãn, ngại học, ngại rèn.

Cụm từ “khô Đoàn” chỉ sự mờ nhạt của tổ chức Đoàn Thanh niên, tức là Đoàn chưa thể hiện được vai trò trong việc giáo dục, định hướng đoàn viên thanh niên, chưa phát huy chức năng là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, chưa khơi dậy được niềm tin, khát vọng và tinh thần xung kích đi đầu của đoàn viên trong thực hiện các nhiệm vụ. Biểu hiện cụ thể của “khô Đoàn” đó là: Thanh niên chưa nhận thức đầy đủ vai trò, chức năng của tổ chức Đoàn, thiếu niềm tin vào nghị quyết, chương trình hành động của tổ chức Đoàn các cấp, không chấp hành hoặc chấp hành không đầy đủ điều lệ Đoàn, trốn tránh sinh hoạt đoàn hoặc có tham gia sinh hoạt nhưng chiếu lệ, qua loa.

“Xa rời chính trị” về bản chất có thể hiểu là việc xây dựng bản lĩnh chính trị chưa vững vàng, nhận thức chưa đầy đủ về vai trò của việc rèn luyện phẩm chất chính trị cũng như học tập lý luận chính trị, không dám đấu tranh trước biểu hiện sai trái. Mức độ nguy hiểm hơn của “xa rời chính trị” đó chính là sự lệch lạc trong nhận thức dẫn đến phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đi ngược lại với chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Biểu hiện của “xa rời chính trị” đó là còn mơ hồ về lý tưởng cách mạng, lười học tập chính trị, không có chí hướng rõ ràng, thiếu ý chí phấn đấu, chưa kiên định trước khó khăn, thử thách, thậm chí sa vào chủ nghĩa cá nhân, thờ ơ, vô cảm, không quan tâm đến lợi ích của quốc gia, dân tộc, dễ bị lôi kéo, kích động tham gia vào các hoạt động vi phạm pháp luật...

“Nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” là con đường ngắn nhất dẫn đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong TNQĐ. Bởi vì, khi đã mắc phải “căn bệnh” này tất yếu sẽ dẫn đến sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, phai nhạt lý tưởng cách mạng, thậm chí dẫn đến “chệch hướng xã hội chủ nghĩa”. Đây luôn là nguy cơ được đánh giá có mức nguy hiểm cao nhất, được Đảng đặc biệt quan tâm và thể hiện trong các chỉ thị, nghị quyết. Cách đây 30 năm tại Hội nghị Đại biểu toàn quốc của Đảng giữa nhiệm kỳ khoá VII năm 1994, Đảng ta xác định 4 nguy cơ thách thức lớn là: “Nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế; nguy cơ chệch hướng xã hội chủ nghĩa; nạn tham nhũng và các tệ nạn xã hội; âm mưu và hành động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch”, cho đến nay 4 nguy cơ đó vẫn còn tồn tại và diễn biến phức tạp hơn;  Nghị quyết số 04-NQ/TW ngày 30-10-2016 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã nêu 9 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, trong đó, biểu hiện thứ nhất là “Phai nhạt lý tưởng cách mạng; dao động, giảm sút niềm tin vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hoài nghi, thiếu tin tưởng vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh”; Quy định số 37-QĐ/TW ngày 25-10-2021 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Quy định về những điều đảng viên không được làm, Điều 1 đã chỉ rõ: Đảng viên không được “Nói, viết, làm trái hoặc không thực hiện Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định, quy chế, quyết định của Đảng; làm những việc mà pháp luật không cho phép”.

Không chỉ dẫn đến suy thoái về tư tưởng chính trị, căn bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” trực tiếp dẫn đến suy thoái về đạo đức, khiến những ai trong TNQĐ mắc phải sẽ thiếu trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị; thoái thác trách nhiệm, nghĩa vụ hoặc thực hiện nhiệm vụ không đến nơi, đến chốn, đơn giản trong suy nghĩ và hành động, suy giảm phẩm chất, đạo đức, lối sống của người quân nhân cách mạng, dẫn đến thiếu tinh thần rèn luyện, vi phạm pháp luật của Nhà nước, kỷ luật của Quân đội, quy định của đơn vị, Ngoài ra, sức tàn phá của căn bệnh mang tên “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” còn tạo cơ hội cho phần tử xấu lôi kéo, dụ dỗ tham gia vào các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, chống phá chế độ, để rồi trở thành những kẻ “tội đồ” quay lưng với Tổ quốc và Nhân dân.

Căn bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” còn làm suy giảm sức mạnh của các tổ chức Đoàn trong Quân đội. Tổ chức Đoàn trong Quân đội là nơi diễn ra các hoạt động sinh hoạt, học tập, rèn luyện của thanh niên TNQĐ, là cầu nối giữa từng thanh niên với cấp ủy, chỉ huy đơn vị, có vai trò xung kích đi đầu trong xây dựng đơn vị vững mạnh. Hoạt động của tổ chức Đoàn chỉ thực sự có hiệu quả và phát huy tốt chức năng của mình khi TNQĐ tích cực, chủ động và tự giác tham gia với tinh thần hăng say, phấn khởi. Do vậy, một khi căn bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” phát tác sẽ dẫn đến TNQĐ ngại sinh hoạt đoàn, không tham gia xây dựng Đoàn, thậm chí chống đối, điều đó hiển nhiên khiến cho tổ chức Đoàn các cấp không phát huy được vai trò, chức năng của mình, hoạt động thiếu chiều rộng và bề sâu, không còn giữ được vị trí tiên phong trong xây dựng đơn vị.

Căn nguyên của căn bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” trong TNQĐ

Căn bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” trong TNQĐ xuất phát từ cả nguyên nhân chủ quan và khách quan.

Nguyên nhân khách quan: TNQĐ chịu ảnh hưởng không nhỏ từ những tác động tiêu cực từ mặt trái của xã hội và chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Bên cạnh những thuận lợi cơ bản của quá trình hội nhập quốc tế, tác động của lối sống thực dụng nảy sinh từ mặt trái của nền kinh tế thị trường, sự tương phản của văn hóa trong và ngoài, mâu thuẫn cục bộ giữa lý tưởng và hiện thực, nghĩa vụ và quyền lợi, cống hiến và hưởng thụ, những biểu hiện tiêu cực của xã hội như quan liêu, tham nhũng, lãng phí, mặt trái của các phương tiện truyền thông hiện đại, nhất là mạng xã hội. Đặc biệt, các thế lực thù địch không ngừng lợi dụng mạng xã hội để tung ra những “nấm độc thông tin” nhằm vào Quân đội nói chung mà trọng tâm chúng hướng đến là TNQĐ, bởi vì TNQĐ đang trong độ tuổi nhạy cảm, dễ bị kích động. Các phần tử phản động thường thổi phồng, bóp méo sự thật hòng kích động TNQĐ, kêu gọi thanh niên không tham gia sinh hoạt đoàn. Những yếu tố trên đã tác động không nhỏ đến tư tưởng, tình cảm và suy nghĩ của TNQĐ, do vậy, cấp ủy, lãnh đạo chỉ huy các cấp, đội ngũ cán bộ Đoàn cần tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng choTNQĐ, tránh để bị động, bất ngờ.

Nguyên nhân chủ quan: Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho TNQĐ tại một số cơ quan đơn vị, một số thời điểm chưa được quan tâm đúng mức; chưa đầu tư đúng mức cho thực hiện nhiệm vụ xây dựng và phát triển đảng viên trong TNQĐ: “Công tác giáo dục chính trị, đạo đức, lối sống, văn hóa, pháp luật, kỷ luật, dự báo tình hình tư tưởng, nắm và quản lý các mối quan hệ xã hội, định hướng dư luận, hỗ trợ tâm lý, pháp lý cho đảng viên, sĩ quan trẻ, cán bộ đoàn, đoàn viên, thanh niên ở một số đơn vị và tổ chức đoàn còn hạn chế”[2]. Một số tổ chức Đoàn ở một số đơn vị còn lúng túng trong công tác giáo dục, định hướng tư tưởng cho đoàn viên, thiếu chủ động, chưa nhạy bén trong nắm bắt tâm tư, tình cảm, diễn biến tư tưởng của đoàn viên trong đơn vị mình, nhất là trong những thời điểm nhạy cảm; cá biệt, có tổ chức Đoàn còn nhận thức chưa đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng, giáo dục đạo đức cách mạng cho đoàn viên, làm “qua loa”, “chiếu lệ”, làm để kiểm tra, đối phó: “Kết quả triển khai các phong trào thanh niên ở một số đơn vị chưa tạo sự lan tỏa sâu rộng. Tổ chức các phong trào ở một số đơn vị còn dàn trải, chưa phát huy tốt vai trò của phòng, ban công tác quần chúng, tổ chức đoàn, đội ngũ cán bộ đoàn, cán bộ đảm nhiệm công tác thanh niên, đảng viên trẻ, sĩ quan trẻ”[3].

Mặt khác, TNQĐ tuổi đời còn trẻ, thiếu kinh nghiệm sống, một số lười tu dưỡng, học tập, mắc bệnh hình thức, cá nhân, tự cao, tự đại; tâm lý, tính cách chưa ổn định, khả năng chọn lọc, lĩnh hội kiến thức còn hạn chế, dễ hoang mang, dao động khi gặp khó khăn, thử thách: “Việc chấp hành pháp luật, kỷ luật, thực hiện nền nếp chính quy, đảm bảo an toàn giao thông của một số ít cán bộ, đoàn viên, thanh niên chưa tốt; còn xảy ra vi phạm pháp luật, kỷ luật làm ảnh hưởng đến truyền thống Quân đội, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”. “Trong giai đoạn 2017-2022 số lượng đoàn viên, thanh niên vi phạm kỷ luật ở mức thông thường là 763; mức nghiêm trọng là 79; 0,04% đoàn viên không hoàn thành nhiệm vụ[4].

Một số giải pháp đấu tranh phòng ngừa, ngăn chặn cân bệnh mang tên “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” trong TNQĐ hiện nay

Một là, đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, góp phần làm cho mỗi TNQĐ thấm nhuần lý tưởng của Đảng, có tinh thần phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân

Muốn phòng, chống căn bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” trong TNQĐ, trước tiên phải làm cho mỗi TNQĐ thực sự tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, tuyệt đối trung thành với Đảng, có nhận thức đầy đủ và đúng đắn về mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Để thực hiện được điều đó, cấp ủy, tổ chức đảng cần nắm chắc các nội dung giáo dục chính trị tư tưởng, quản lý, rèn luyện đạo đức, lối sống cho cán bộ, chiến sĩ; nhất là đội ngũ đoàn viên thanh niên trong đơn vị, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, học tập lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các chủ trương, đường lối, nghị quyết và những nhận thức mới của Đảng về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến, quán triệt cho TNQĐ về nghị quyết của Đảng, của Đoàn các cấp. Trọng tâm nội dung giáo dục cho TNQĐ đó là mục tiêu, lý tưởng của Đảng, truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, giáo dục truyền thống vẻ vang của Đảng, Quân đội và Đoàn Thanh niên; tuyên truyền những tấm gương anh hùng liệt sĩ nhỏ tuổi đã anh dũng hi sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, những đóng góp của TNQĐ trong suốt 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội; những tấm gương TNQĐ có thành tích học tập, cống hiến nổi bật, càng ở những nơi khó khăn, gian khổ, càng có nhiều sự cống hiến, hy sinh của tuổi trẻ Quân đội. Từ đó, hình thành và phát triển ở TNQĐ niềm tin sâu sắc vào Đảng, Quân đội, Đoàn và con đường cách mạng của dân tộc Việt Nam, khơi dậy khát vọng cống hiến, phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, tập trung xây dựng hình mẫu người TNQĐ “Khát vọng lớn - Trách nhiệm cao; Học tập tốt - Hành động giỏi; Đoàn kết tốt - Kỷ luật nghiêm” thực sự tiêu biểu cho bản lĩnh, trí tuệ của thanh niên Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh. 

Hai là, làm tốt công tác quản lý tư tưởng của TNQĐ

Quản lý tư tưởng của TNQĐ là nền tảng quan trọng để đảm bảo sự thống nhất về tư tưởng, hành động, là “liều thuốc” hiệu quả nhất để phòng, chống căn bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” cho TNQĐ. Đội ngũ cán bộ các cấp mà trực tiếp là cán bộ quản lý đơn vị cần phối hợp chặt chẽ với gia đình các TNQĐ kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, diễn biến tư tưởng của quân nhân; đồng thời thông qua các hình thức như đối thoại dân chủ, tọa đàm để lắng nghe ý kiến của TNQĐ; kết hợp giữa quản lý hành chính với giáo dục thuyết phục, cảm hóa và phát huy vai trò nêu gương. Cán bộ chỉ huy các cấp phải kiểm tra thật chặt chẽ mỗi khi đơn vị thực hiện nhiệm vụ hay bất cứ một hoạt động nào, nhất là các thời điểm nhạy cảm như giờ nghỉ, ngày nghỉ, ngày lễ, ngày tết... Bên cạnh đó, trong công tác quản lý tư tưởng của TNQĐ, cán bộ cần đặc biệt chú ý đến những đối tượng thanh niên có hoàn cảnh khó khăn hoặc cá tính bất thường, hay vi phạm các quy định của đơn vị, kỷ luật của quân đội cần có biện pháp giáo dục riêng, thường xuyên gặp gỡ, trao đổi nắm bắt tâm tư, tình cảm… tạo điều kiện giúp TNQĐ nhận thức đầy đủ những thiếu sót, hạn chế, khuyết điểm của bản thân, tự phấn đấu, sửa chữa khuyết điểm của mình. Hơn nữa, đội ngũ cán bộ phải gương mẫu, quan tâm, gần gũi “cùng ăn, cùng ở, cùng làm” TNQĐ, với phương châm “trên mẫu mực đi trước, dưới tích cực làm theo”, đó mệnh lệnh không lời nhằm giáo dục, thuyết phục và là tấm gương cho TNQĐ học tập, noi theo. 

Ba là, xây dựng tổ chức Đoàn các cấp vững mạnh xứng đáng là trường học xã hội chủ nghĩa để giáo dục TNQĐ

Đoàn Thanh niên luôn đồng hành cùng TNQĐ trong quá trình học tập, rèn luyện và trưởng thành, là nơi TNQĐ gửi gắm tâm tư, nguyện vọng của bản thân; đồng thời bảo vệ quyền lợi chính đáng, là cầu nối giữa đoàn viên thanh niên với lãnh đạo, chỉ huy các cấp. Để TNQĐ không “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” đòi hỏi tổ chức Đoàn phải thực sự vững mạnh, phong trào thanh niên diễn ra sôi nổi thu hút được TNQĐ hào hứng tham gia. Đầu tiên, cần xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn các cấp trong Quân đội có nhiệt huyết, có kỹ năng duy trì và tổ chức hoạt động đoàn và phong trào thanh niên, thực sự tiêu biểu để đoàn viên noi theo, có sự năng động, sáng tạo trong hoạt động để tổ chức nhiều phong trào hay, mô hình mới thu hút TNQĐ tham gia tích cực; gần gũi và hiểu đặc điểm đoàn viên. Hơn nữa, cán bộ Đoàn cần thường xuyên tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy thực hiện hiệu quả các phong trào gắn với đặc điểm yêu cầu nhiệm vụ của đơn vị như “Thanh niên Quân đội thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”,  “Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao”, “Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học và công nghệ”, gắn với thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, hiệu quả. Đặc biệt, trong bối cảnh cuộc sống hiện đại cùng với sự bùng nổ của khoa học công nghệ, tổ chức Đoàn trong Quân đội phải không ngừng tự làm mới mình bằng cách đa dạng hóa, tổ chức các hoạt động trẻ trung phù hợp với nhu cầu của TNQĐ. Trong quá trình tổ chức hoạt động đoàn, cần có trọng tâm, trọng điểm, xung kích trong nhiệm vụ khó khăn, phức tạp với tinh thần đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên, nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, nghiên cứu khoa học, làm chủ công nghệ, vũ khí trang bị kỹ thuật hiện đại. Làm tốt công tác giao lưu kết nghĩa giữa tổ chức Đoàn và đơn vị nơi đóng quân, vừa giúp TNQĐ có cách cư xử chuẩn mực khi tiếp xúc với nhân dân, vừa lan tỏa hình ảnh tốt đẹp về “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng nhân dân.

Bốn là, xây dựng môi trường văn hóa quan đội lành mạnh giúp TNQĐ có “sức đề kháng” phòng, chống căn bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”

Môi trường văn hóa quân sự có vai trò như một “lá chắn” bảo vệ TNQĐ trước tác động của văn hóa độc hại và “nấm độc thông tin”, góp phần tạo nên “hệ miễn dịch” phòng chống căn bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”. Xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh sẽ ngăn chặn và hạn chế những tác động, ảnh hưởng của văn hóa độc hại xâm nhập vào quân đội, trực tiếp làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch chống phá cách mạng nước ta. Bên cạnh đó, môi trường văn hóa quân sự còn trực tiếp nuôi dưỡng, phát triển những giá trị cao đẹp của TNQĐ, góp phần nâng cao trình độ, bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, tình cảm cách mạng, xây dựng nhân cách con người mới trong quân đội, vừa đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế, vừa phát huy được bản chất, truyền thống tốt đẹp của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.

Để xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, cấp ủy đảng và người chỉ huy các cấp cần quán triệt và thực hiện tốt những nội dung của cuộc vận động xây dựng môi trường văn hóa trong Quân đội, cũng như bảo đảm tiêu chuẩn về môi trường văn hóa trong đơn vị. Trong đó, cần chú trọng xây dựng các yếu tố của môi trường văn hóa quân sự như: Xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp trong đơn vị, tình đồng chí, đồng đội, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau, gắn bó như anh em một nhà; xây dựng đời sống vật chất đầy đủ như tăng gia, sản xuất đảm bảo sức khỏe cho bộ đội; xây dựng đời sống tinh thần, văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú với những hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao để bồi đắp nhân cách, tâm hồn trong sáng, cao đẹp cho TNQĐ;  xây dựng cảnh quan môi trường đơn vị sáng - xanh - sạch - đẹp để mỗi TNQĐ thêm yêu và gắn bó với đơn vị; nâng cao chất lượng, phối hợp có hiệu quả với tổ chức Đoàn ở địa phương, xây dựng mối quan hệ đoàn kết máu thịt “quân - dân”. Mặt khác, cán bộ, chỉ huy đơn vị phải coi trọng công tác giáo dục, bồi dưỡng cho TNQĐ tinh thần cảnh giác cách mạng, ý thức tự phòng, chống các tác động xấu độc từ bên ngoài vào đơn vị, kiên quyết đấu tranh, xử lý nghiêm minh đối với các quân nhân vi phạm pháp luật của Nhà nước, kỷ luật của quân đội, quy định của đơn vị.

Năm là, nâng cao hiệu quả hoạt động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của TNQĐ

Sự chống phá của các thế lực thù địch là một trong những nguyên nhân trực tiếp dẫn đến “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” trong TNQĐ. Do vậy, muốn tạo nên “thuốc đặc trị” đủ mạnh cho TNQĐ để phòng, chống căn bệnh này cần phải tăng cường đấu tranh làm thất bại âm mưu chống phá của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng: “Thanh niên Quân đội phải luôn luôn là lực lượng nòng cốt, xung kích đi đầu trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”[5]. Mỗi cán bộ, chiến sĩ trẻ trong Quân đội là một hạt nhân và cần có ý thức trau dồi kiến thức, “tự hiện đại hóa” bản thân để xứng đáng là người chiến sĩ trong thời kỳ mới, trong kỷ nguyên 4.0, đủ sức nhận diện và đấu tranh với luận điệu chống phá của các thế lực thù địch trên mạng xã hội, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; góp phần tích cực vào công tác xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, mẫu mực tiêu biểu. Đẩy mạnh các mô hình “câu lạc bộ lý luận trẻ” để bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, trình độ lý luận chính trị cho TNQĐ trong hoạt động đấu tranh trên không gian mạng, song song với đó, thường xuyên làm tốt công tác bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng tổ chức hoạt động đấu tranh trên không gian mạng cho TNQĐ.

Trong thời đại mới, đất nước đang vững bước đi lên với khát vọng hùng cường, yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội ngày càng cao, TNQĐ là những “hạt giống đỏ” để gieo mầm tương lai của đất nước. Để làm tốt vai trò xung kích của mình, mỗi TNQĐ phải thấm nhuần lý tưởng cách mạng, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, không ngừng trau dồi đạo đức, lối sống, kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, đặc biệt là phải có “sức đề kháng” đủ mạnh để phòng, chống căn bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”, góp phần tạo nên TNQĐ thực sự vững vàng về chính trị, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, đủ “đức, trí, thể, mỹ” là lực lượng nòng cốt trong nhiệm vụ xây dựng Quân đội cũng như nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

TS. Bùi Văn Huấn - Trường Chính trị tỉnh Bắc Giang; ThS. Triệu Thu Thủy - Trường Sĩ quan Chính trị; ThS. Đậu Trọng Chương - Học Viện Chính trị