Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV.

Hoàn thành nhiều việc khó, chưa có tiền lệ

Trong năm 2022, với yêu cầu thực tiễn đặt ra, Ban Công tác đại biểu đã hoàn thành 10 nhóm nhiệm vụ trọng tâm và 291 công việc thường xuyên, phát sinh.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Ban Công tác đại biểu năm 2022 là tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các Đề án theo sự phân công của Đảng đoàn Quốc hội. Trong đó có Chuyên đề số 11 “Về đổi mới tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN” hoàn thành đúng tiến độ để Đảng đoàn Quốc hội báo cáo trình Bộ Chính trị trong tổng thể “Chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045”.

Nhiều nội dung đánh giá, kiến nghị tại Chuyên đề đã được BCH Trung ương đề ra trong giải pháp tại Nghị quyết số 27-NQ/TW của BCH Trung ương (khóa XIII) về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới. Trong đó có nhiều nội dung thuộc trách nhiệm tham mưu của Ban Công tác đại biểu sẽ thực hiện trong thời gian tới. Cụ thể như: Nhiệm vụ, giải pháp đề cao vai trò trung tâm của đại biểu Quốc hội (ĐBQH); nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, bảo đảm tiêu chuẩn, cơ cấu ĐBQH; tăng hợp lý số lượng ĐBQH chuyên trách, giảm số lượng đại biểu công tác ở các cơ quan hành pháp, tư pháp. Gắn trách nhiệm của ĐBQH với đơn vị bầu cử và cử tri; cơ chế, phương thức, tiêu chí đánh giá đối với ĐBQH; bảo đảm điều kiện để ĐBQH thực hiện tốt vai trò trung tâm.

Đồng thời, Ban Công tác đại biểu đã hoàn thành các đề án đúng kế hoạch Chương trình hành động của Đảng đoàn Quốc hội, nổi bật như: Tham mưu với Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) ban hành Nghị quyết số 21/2022/UBTVQH15 ngày 11-7-2022 về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ban Công tác đại biểu thay thế Nghị quyết số 575/NQ-UBTVQH12; Nghị quyết số 15/2022/UBTVQH15 ngày 23-2-2022 của UBTVQH “Quy định về việc sử dụng chuyên gia tham vấn Chủ tịch Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan thuộc UBTVQH”; Nghị quyết số 594/NQ/ UBTVQH15 “Hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND, Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND”; Đề án “Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác giám sát, hướng dẫn của UBTVQH đối với HĐND”, Đề án “Tiếp tục nâng cao chất lượng, năng lực hoạt động của ĐBQH”, Đề án “Quy chế quy định chế độ bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hoạt động của ĐBQH”. Đây là những nhiệm vụ khó, chưa có tiền lệ nhưng với tinh thần trách nhiệm cao, các quy trình thực hiện các Đề án được Ban Công tác đại biểu tiến hành thận trọng, kỹ lưỡng bởi kết quả của những Đề án là căn cứ để Đảng đoàn Quốc hội chỉ đạo UBTVQH ban hành các kế hoạch, nghị quyết, kết luận thực hiện.

Đặc biệt, việc UBTVQH ban hành Nghị quyết số 594 hướng dẫn về trình tự, thủ tục hoạt động giám sát của HĐND đã từng bước tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của HĐND các cấp từ khi Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND ra đời. Nghị quyết số 594 đã trở thành cẩm nang chỉ dẫn, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND từng địa phương, đồng thời bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong việc thực hiện chức năng giám sát của HĐND trong phạm vi cả nước.

Ngoài việc tham mưu với vai trò là cơ quan chủ trì soạn thảo, sự đóng góp của Ban Công tác đại biểu đối với hoạt động lập pháp được thể hiện thông qua kết quả hoạt động của đồng chí Trưởng Ban với tư cách là thành viên UBTVQH và các Lãnh đạo Ban khi thực hiện nhiệm vụ ĐBQH trong quá trình tham gia ý kiến vào các dự thảo luật, nghị quyết. Các kiến nghị của Lãnh đạo Ban Công tác đại biểu tại các phiên họp UBTVQH, các phiên họp tại kỳ họp Quốc hội đã được cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra tiếp thu tối đa.

Tạo đồng thuận cao trong công tác nhân sự

Năm 2022 cũng là thời điểm nhiều chủ trương của Đảng liên quan đến công tác cán bộ được sửa đổi phù hợp với Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và tình hình thực tiễn. Kết quả tham mưu của Ban đã được Đảng đoàn Quốc hội, UBTVQH ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết, được thực hiện ngay trong công tác bổ sung quy hoạch các chức danh tại Quốc hội nhiệm kỳ 2021-2026 và xây dựng quy hoạch nhiệm kỳ 2026-2031. Công tác quy hoạch đã được thực hiện công khai, dân chủ, khách quan, nền nếp, bảo đảm đúng quy trình, quy định của Đảng. Làm tốt công tác quy hoạch các chức danh ĐBQH chuyên trách và cán bộ thuộc thẩm quyền quản lý của UBTVQH là một nhiệm vụ cụ thể để thực hiện giải pháp nâng cao chất lượng ĐBQH, đề cao vai trò trung tâm của ĐBQH… như Nghị quyết số 27-NQ/TW đề ra.

Thông tin báo chí về công tác nhân sự tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV.

Công tác cán bộ cấp cao của Nhà nước luôn là nội dung được nhân dân và cử tri trong và ngoài nước quan tâm theo dõi. Năm 2022, Ban Công tác đại biểu đã tham mưu với UBTVQH về quy trình, thủ tục để trình Quốc hội quyết định công tác nhân sự thuộc thẩm quyền tại Kỳ họp thứ 3 và Kỳ họp thứ 4.

Đây là công tác tổ chức nhân sự rất quan trọng, phải vừa bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, vừa phát huy dân chủ, kỷ luật, kỷ cương, đúng quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật và tinh thần trách nhiệm của ĐBQH. Vì vậy, Ban Công tác đại biểu đã tham mưu thực hiện kỹ lưỡng, thận trọng, đúng quy định, không để xảy ra sai sót.

Kết quả thực hiện đạt sự đồng thuận cao của các ĐBQH. Qua đó, ngày càng củng cố niềm tin của Nhân dân và cử tri vào đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhất là trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Cầu nối gắn kết giữa các cơ quan của Quốc hội với HĐND

Năm 2022 là năm đầu tiên UBTVQH ban hành Kết luận Hội nghị tổng kết tình hình tổ chức và hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ngay từ năm đầu nhiệm kỳ để đánh giá kết quả hoạt động năm 2021 và phương hướng nhiệm vụ trọng tâm năm 2022. Đây là sự đổi mới thể hiện tinh thần chuẩn bị từ sớm, từ xa để đánh giá hoạt động của HĐND theo từng năm, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động cho cả nhiệm kỳ.

Việc tham mưu, giúp UBTVQH thực hiện chức năng, giám sát hoạt động của HĐND luôn được Ban Công tác đại biểu chú trọng, chủ động. Thay vì chờ tiếp nhận báo cáo, kiến nghị từ HĐND, Ban Công tác đại biểu đã chủ động hướng dẫn các địa phương báo cáo theo đề cương, đề nghị cung cấp các số liệu liên quan đến biến động nhân sự. Sự tương tác hai chiều giữa UBTVQH và HĐND đã khẳng định được vai trò của Ban Công tác đại biểu là nhân tố trung tâm tạo sự kết nối để tăng cường mối liên hệ, sự gắn kết giữa UBTVQH, các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc UBTVQH với HĐND các cấp.

Trên cơ sở Kế hoạch bồi dưỡng và khung chương trình bồi dưỡng ĐBQH và đại biểu HĐND do UBTVQH ban hành từ đầu nhiệm kỳ, hoạt động bồi dưỡng được tiến hành khoa học và chủ động hơn. Công tác chuẩn bị nội dung chương trình, bố trí giảng viên có kinh nghiệm thực tiễn, chuyên môn sâu, có kỹ năng truyền đạt và việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin đã góp phần thực hiện hiệu quả kế hoạch cả năm bảo đảm tiến độ thời gian và chất lượng. 35 hội nghị bồi dưỡng ĐBQH và đại biểu HĐND (13 hội nghị bồi dưỡng ĐBQH; 22 hội nghị tập huấn đại biểu HĐND tại các tỉnh) đã thu hút sự quan tâm và tham dự của hàng ngàn lượt đại biểu. Các đại biểu đều khẳng định tính thiết thực của các chủ đề, nội dung và phương pháp trình bày của báo cáo viên. Ngoài cung cấp kiến thức, kỹ năng cho đại biểu dân cử, các hội nghị đã trở thành diễn đàn để các ĐBQH, đại biểu HĐND, cán bộ có nhiều kinh nghiệm giao lưu, trao đổi và học hỏi kinh nghiệm trong hoạt động của đại biểu dân cử. Nguồn tài liệu trên trang web ttbd.quochoi.vn, các tập san “Một số vấn đề hoạt động giám sát của Quốc hội, ĐBQH”; “Kỹ năng lập pháp trong xây dựng Dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh”... được nhiều đại biểu và các cơ quan quan tâm, hữu ích trong công tác nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn.

Đổi mới phương thức triển khai công việc

Khoa học, lô-gic, đúng tiến độ và có kế hoạch theo tuần, theo tháng là những yêu cầu đặt ra trong tất cả nhiệm vụ của Ban trước và trong khi triển khai. Hoạt động giao ban định kỳ theo tuần hướng tới mục đích chia sẻ công việc, tăng tính tương tác, hỗ trợ giữa các đơn vị chuyên môn của Ban là bước cải tiến trong phương pháp điều hành của Lãnh đạo Ban nhằm kịp thời theo dõi tiến độ, những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai để có giải pháp xử lý kịp thời. 

Tham mưu và trực tiếp tham gia hoạt động đối ngoại

Năm 2022, Ban đã tham mưu với UBTVQH ban hành 39 Nghị quyết thành lập Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam thăm chính thức một số nước, tham dự các hội nghị quốc tế và cử đại biểu tham gia đoàn công tác của các cơ quan liên quan. Ngoài việc tham gia phục vụ về quy trình thủ tục, các đồng chí Lãnh đạo Ban tham gia vào các đoàn công tác đối ngoại của Quốc hội, trong đó có Đoàn công tác của Ban thăm và làm việc tại Phần Lan và Thụy Điển để nghiên cứu kinh nghiệm mô hình tổ chức, phương thức hoạt động của nghị viện và các điều kiện bảo đảm hoạt động của nghị sĩ.

Với vai trò là Ủy viên UBTVQH, đồng thời là Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Căm-pu-chia, Chủ tịch Hội nghị sỹ Việt Nam - Hàn Quốc, năm 2022 hoạt động đối ngoại của đồng chí Trưởng Ban được tăng cường giao lưu, hợp tác thông qua các chuyến thăm tại hai nước sở tại cũng như việc tổ chức đón tiếp các đoàn đại biểu của Căm-pu-chia và Hàn Quốc tới làm việc tại Việt Nam. Qua đó, tăng cường mối quan hệ ngoại giao Nhân dân, ngoại giao Nhà nước giữa Căm-pu-chia và Việt Nam, ngoại giao nghị viện giữa Hàn Quốc và Việt Nam.

Phát huy tín nhiệm để tiếp tục nỗ lực

“Tín nhiệm” là mục tiêu và kết quả mà Ban Công tác đại biểu đã đặt ra và đạt được khi nhìn lại năm 2022.

Thời gian qua, Đảng đoàn Quốc hội, Lãnh đạo Quốc hội, UBTVQH đã tin tưởng phân công Ban Công tác đại biểu thực hiện những nhiệm vụ quan trọng, trong đó có những công việc chưa có tiền lệ. Do được tín nhiệm, các cơ quan của Quốc hội, các ĐBQH luôn tin tưởng, gửi gắm ở Ban Công tác đại biểu là nơi chăm lo, bảo đảm các chế độ, chính sách để đại biểu thực hiện tốt nhất nhiệm vụ người đại biểu nhân dân. HĐND các cấp luôn coi Ban Công tác đại biểu là nơi gửi gắm và truyền tải những kiến nghị, đề xuất từ địa phương tới Trung ương. Với tất cả sự tín nhiệm đó, mong muốn cao nhất mà Ban Công tác đại biểu luôn hướng tới là sự tín nhiệm từ nhân dân và cử tri. Trong kết quả của từng cơ quan của Quốc hội, cá nhân ĐBQH, HĐND các cấp sẽ luôn ghi dấu những đóng góp của Ban Công tác đại biểu với hình ảnh không chỉ là một cơ quan tham mưu mà còn là cơ quan góp phần nâng cao chất lượng, năng lực hoạt động của ĐBQH.

Các đại biểu Quốc hội luôn tin tưởng vào Ban Công tác đại biểu Quốc hội

Trong năm 2023, Ban Công tác đại biểu tiếp tục đề ra một số nhiệm vụ trọng tâm, trong đó chú trọng thực hiện các nhiệm vụ về công tác nhân sự theo yêu cầu, sự chỉ đạo của Đảng đoàn Quốc hội, UBTVQH. Bên cạnh nhiệm vụ chủ trì tham mưu, giúp UBTVQH trình Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm đối với những người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn, Ban sẽ tổng hợp kết quả lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do HĐND các cấp bầu để báo cáo UBTVQH.

Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ tham mưu, giúp UBTVQH hướng dẫn, giám sát hoạt động của HĐND, trong đó tập trung giám sát kết quả thực hiện Nghị quyết số 594, từ đó báo cáo, củng cố căn cứ thực tiễn để xem xét, đánh giá hiệu quả Quy định do UBTVQH ban hành. Tham mưu tổ chức các hội nghị thường trực HĐND các khu vực trong cả nước, chú trọng đổi mới hình thức tổ chức và nâng cao chất lượng của hội nghị theo vùng, theo chủ đề, trong đó chú trọng việc tăng cường thực hiện các nghị quyết về phát triển kinh tế 6 vùng được Bộ Chính trị ban hành.

Cùng với việc tham mưu thực hiện chế độ, chính sách đối với ĐBQH chuyên trách (khóa XV), cán bộ thuộc diện UBTVQH quản lý, Ban Công tác đại biểu sẽ trình UBTVQH ban hành Nghị quyết Quy định về thi đua, khen thưởng đối với ĐBQH.

Năm 2023 là năm đánh dấu sự kiện Ban Công tác đại biểu kỷ niệm 20 năm Ngày thành lập. 20 năm qua, Ban Công tác đại biểu đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, đoàn kết một lòng xây dựng tập thể Ban trong sạch, vững mạnh, đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên các mặt công tác, luôn giữ vững vị trí, vai trò quan trọng trong tổ chức, bộ máy của Quốc hội, UBTVQH và trong hệ thống chính trị. Những kết quả trong 19 năm qua, nhất là năm 2022 sẽ là tiền đề để tập thể Lãnh đạo Ban Công tác đại biểu, cán bộ, công chức của Ban có thêm động lực, quyết tâm thực hiện thành công những mục tiêu, nhiệm vụ trong năm 2023 - năm ghi dấu tuổi 20 của Ban Công tác đại biểu.