Ngay sau khi có Pháp lệnh 34, Huyện ủy Từ Liêm đã tổ chức hội nghị phổ biến, quán triệt cho đội ngũ cấp ủy viên, cán bộ chủ chốt chính quyền, mặt trận Tổ quốc (MTTQ) và các đoàn thể từ huyện đến cơ sở, đồng thời chỉ đạo các xã, thị trấn tổ chức hội nghị quán triệt Pháp lệnh 34 cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân. Tiến hành công tác tuyên truyền trên đài phát thanh huyện và các xã, thị trấn. Huyện ủy đã đưa nội dung Pháp lệnh 34 về thực hiện dân chủ ở cơ sở vào nghị quyết để lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện, coi đây là một nhiệm vụ lớn trong công tác xây dựng đảng hằng năm của huyện. Ban Thường vụ Huyện ủy phân công trách nhiệm cụ thể cho từng đồng chí ủy viên thường vụ và các đồng chí huyện ủy viên phụ trách cơ sở, định kỳ tổ chức kiểm tra việc thực hiện của các cơ sở. Trong 5 năm đã triển khai 12 đợt với 108 lượt đơn vị được kiểm tra.

Huyện ủy đã thành lập Ban chỉ đạo (BCĐ) thực hiện Quy chế dân chủ (QCDC). BCĐ thực hiện QCDC huyện xây dựng chương trình bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ về lãnh đạo thực hiện QCDC và Pháp lệnh 34 vào chương trình bồi dưỡng cán bộ hằng năm, chú trọng đối tượng là lãnh đạo đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể cơ sở. Trong 3 năm đã tổ chức 5 lớp với hơn 1.500 lượt cán bộ chủ chốt cấp huyện và cơ sở tham gia. Các cấp ủy đảng trong huyện thường xuyên lãnh đạo việc thực hiện dân chủ ở cơ sở. Các BCĐ của cơ sở đều do đồng chí bí thư cấp ủy làm trưởng ban. Các cấp ủy luôn coi trọng và phát huy vai trò của cả hệ thống chính trị, trước hết là chăm lo sự đoàn kết nhất trí cao trong Đảng, đảm bảo mối quan hệ gắn bó giữa các tổ chức trong hệ thống chính trị ở cơ sở.

Qua việc thực hiện quy chế dân chủ đã góp phần đổi mới phương thức hoạt động của các cấp ủy đảng, chính quyền theo phương châm sát dân hơn, đáp ứng nguyện vọng, lợi ích chính đáng của nhân dân, nhất là ở thôn, tổ dân phố; cán bộ, đảng viên gương mẫu trong việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. Chính quyền huyện, xã, thị trấn không những làm tốt việc quản lý nhà nước trên địa bàn mà còn từng bước thực hiện tốt cải cách hành chính theo hướng tôn trọng nhân dân. Các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội trước khi ban hành đều được đưa ra dân bàn bằng nhiều hình thức để tổ chức thực hiện.

Mối quan hệ giữa Đảng, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể với nhân dân được củng cố, quần chúng ngày càng nhận thức rõ hơn quyền và nghĩa vụ của công dân, tích cực thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, tham gia xây dựng hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh. Thực hiện tốt dân chủ ở cơ sở đã tác động tích cực đến mọi mặt của đời sống xã hội, thúc đẩy hoàn thành các nhiệm vụ chính trị và chăm lo tốt hơn đời sống vật chất tinh thần của nhân dân, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh quốc phòng của huyện.

                    
              Các cá nhân tiêu biểu trong việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở

Tuy nhiên, việc thực hiện Pháp lệnh 34 ở Từ Liêm vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, đó là: Công tác lãnh đạo của một số cấp ủy cơ sở chưa thường xuyên, liên tục, chưa chú trọng công tác kiểm tra, giám sát. Hoạt động của BCĐ thực hiện QCDC ở cơ sở chưa thật sự hiệu quả, chưa duy trì được chế độ giao ban định kỳ. Nhận thức của một số cán bộ chủ chốt ở cơ sở về Pháp lệnh 34 còn hạn chế, quy trình thực hiện một số nội dung chưa chặt chẽ, tài liệu, văn bản chỉ đạo lưu trữ còn thiếu khoa học. Một số cơ sở chưa chú trọng công tác tuyên truyền, quán triệt thực hiện pháp lệnh 34 đến cán bộ, đảng viên và nhân dân. Tiến độ chỉnh sửa các quy ước, hương ước còn chậm so với yêu cầu chỉ đạo. Chế độ thông tin báo cáo của một số cơ sở chưa được duy trì đều đặn, kịp thời.

Huyện Từ Liêm đang là vùng phát triển đô thị với tốc độ nhanh, đất sản xuất nông nghiệp giảm, dân số cơ học tăng nhanh, trình độ dân trí ngày càng cao. Đây là điều kiện thuận lợi để cho huyện Từ Liêm phát triển nhanh, toàn diện, tuy nhiên cũng có những vấn đề mới, khó khăn thách thức đặt ra như lao động, việc làm, môi trường sinh thái, tệ nạn xã hội, quản lý đất đai, trật tự xây dựng đô thị, giải phóng mặt bằng… Những khó khăn, thách thức này đòi hỏi việc thực hiện dân chủ ở cơ sở trong những năm tới phải được tăng cường, chú trọng hơn nữa, Huyện ủy xác định:

Một là, tiếp tục tuyên truyền và quán triệt sâu sắc Chỉ thị 30-CT/TW ngày 18-2-1998 của Bộ Chính trị (khóa VIII) về xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở, Pháp lệnh 34 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn. Đẩy mạnh việc thực hiện dân chủ thành phong trào thi đua yêu nước của các tầng lớp nhân dân trong huyện, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và lâu dài.

Hai là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, sự phối hợp của chính quyền, MTTQ và các đoàn thể nhân dân trong thực hiện dân chủ ở cơ sở. Gắn việc thực hiện dân chủ ở cơ sở với thực hiện tốt cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, cải cách hành chính, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí với đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” và Cuộc vận động “Toàn dân chung sức xây dựng nông thôn mới”.

Ba là, tiếp tục điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện quy ước thôn, xây dựng quy ước tổ dân phố phù hợp với đặc điểm từng loại hình. Chỉ đạo tổ chức tốt hội nghị đại biểu nhân dân bàn về xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Mở rộng xây dựng và thực hiện QCDC trong các loại hình mới theo sự chỉ đạo của thành phố.

Bốn là, đảm bảo duy trì chế độ thông tin báo cáo định kỳ, duy trì hoạt động có hiệu quả của Ban chỉ đạo thực hiện QCDC, có chương trình và nội dung cụ thể trong từng giai đoạn. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện dân chủ ở cơ sở, thường xuyên sơ kết, tổng kết rút ra những kinh nghiệm hay, điển hình tốt để nhân rộng, đồng thời kiên quyết khắc phục những hạn chế, yếu kém trong việc thực hiện dân chủ.

Bài: Lâm Quang Thao
Phó trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy Từ Liêm
Ảnh: Nguyễn Bá Thắng