Cùng dự và chủ trì Hội nghị có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Trương Thị Mai, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; Phan Đình Trạc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo; Trần Cẩm Tú, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo.

Tham dự Hội nghị có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và hơn 2.500 đại biểu dự hội nghị trực tuyến kết nối đến các địa phương.

Những kết quả tích cực bước đầu

Báo cáo tóm tắt sơ kết 1 năm hoạt động của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cho thấy, các Ban Chỉ đạo đã tham mưu, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các chủ trương, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; các kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương, của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương được thực hiện nghiêm túc, kịp thời và hiệu quả hơn trước.

Đã có 2.196 văn bản được các Ban Chỉ đạo tham mưu, ban hành, chỉ đạo ban hành để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương. Nhiều tỉnh, thành phố đã làm tốt vấn đề này, điển hình như: Lào Cai, Ninh Thuận, Bình Thuận, Trà Vinh, Sóc Trăng… Việc cụ thể hóa và tổ chức thực hiện kịp thời nêu trên đã tạo sự nhất quán cao từ Trung ương đến địa phương nhằm đưa nghị quyết, chủ trương, quyết tâm chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước, của đồng chí Tổng Bí thư đi vào cuộc sống.

Các Ban Chỉ đạo đã quan tâm chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra và công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, qua đó đã kịp thời uốn nắn, chấn chỉnh nhiều việc làm sai, phát hiện, chỉ đạo xử lý nghiêm nhiều tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên vi phạm. Qua kiểm tra, giám sát, thanh tra đã xử lý, kiến nghị xử lý kỷ luật nhiều tổ chức đảng, đảng viên có hành vi tham nhũng, tiêu cực, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; chuyển 286 vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang Cơ quan điều tra để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật, tăng gấp gần 3 lần so với thời điểm một năm trước khi thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh.

Bên cạnh việc chỉ đạo các ngành chức năng, Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã tiến hành 147 cuộc kiểm tra, giám sát các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc trong việc thực hiện các chủ trương, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; về công tác lãnh đạo, chỉ đạo, giải quyết tố giác, tin báo tội phạm; về thực hiện các kết luận của các Đoàn công tác của Ban Chỉ đạo, thành viên Ban Chỉ đạo Trung ương; các kết luận thanh tra và kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước.

Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã tập trung chỉ đạo xử lý các khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực; các vụ án, vụ việc kéo dài, dư luận xã hội quan tâm ở từng địa phương; đưa 444 vụ án, 156 vụ việc tham nhũng, tiêu cực phức tạp, dư luận xã hội quan tâm vào diện theo dõi, chỉ đạo. Đồng thời, khởi tố mới 530 vụ án/1.858 bị can phạm tội về tham nhũng; số cán bộ, đảng viên bị khởi tố do hành vi tham nhũng, tiêu cực là 1.132 bị can; xử lý kỷ luật 15 tổ chức đảng, gần 80 cán bộ, công chức các cơ quan có chức năng phòng, chống tham nhũng, tiêu cực sai phạm về tham nhũng, tiêu cực, thực hiện nghiêm chủ trương xử lý không có vùng cấm, không có trường hợp ngoại lệ.

Cùng với tập trung chỉ đạo đẩy mạnh phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực, nhiều Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã quan tâm chỉ đạo tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Một số Ban Chỉ đạo đã xây dựng kế hoạch bài bản để chỉ đạo công tác tuyên truyền về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, giáo dục văn hóa liêm chính, tổ chức giải báo chí; một số địa phương xây dựng các chương trình truyền hình về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực như Lào Cai, Đà Nẵng...

Thường trực Ban Chỉ đạo cấp tỉnh ở nhiều địa phương đã thường xuyên họp cho ý kiến về đường lối xử lý các vụ án, vụ việc; chỉ đạo tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc, từ đó đã đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực.

Ban nội chính các tỉnh ủy, thành ủy bước đầu phát huy tốt vai trò là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh; tham mưu, thực hiện, hoàn thành nhiều công việc quan trọng, phục vụ triển khai hoạt động của Ban Chỉ đạo. Nhiều nơi đã làm tốt vai trò khâu nối giữa các cơ quan tố tụng; kịp thời phát hiện khó khăn, vướng mắc để chủ động đề xuất, tham mưu tháo gỡ. Không ít địa phương đã học tập, vận dụng các cơ chế phối hợp của Ban Chỉ đạo Trung ương áp dụng cho quá trình phối hợp ở địa phương đem lại hiệu quả cao. Cơ chế phối hợp xử lý các vụ án, vụ việc theo "5 cấp độ", cơ chế "tài liệu, chứng cứ rõ đến đâu xử lý đến đó" được nhiều địa phương áp dụng.

"Cánh tay nối dài" của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Trên cơ sở báo cáo và các ý kiến phát biểu tại Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khái quát và nhấn mạnh thêm một số nguyên nhân và 5 bài học kinh nghiệm.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiệt liệt hoan nghênh, chúc mừng thành tích và biểu dương sự nỗ lực, cố gắng, những đóng góp thiết thực của các địa phương trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Về yêu cầu và nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh và công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương, cơ sở trong thời gian tới, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, cần quán triệt, nhận thức sâu sắc hơn nữa về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh; phải hoạt động nền nếp, bài bản, thực chất, theo đúng chức năng, nhiệm vụ; hiệu quả công tác ngày càng cao.

Ban Chỉ đạo cấp tỉnh do BTV tỉnh ủy, thành ủy thành lập, chịu trách nhiệm trước BTV tỉnh ủy, thành ủy và Ban Chỉ đạo Trung ương trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương. Ban Chỉ đạo cấp tỉnh là "cánh tay nối dài" của Ban Chỉ đạo Trung ương, với chức năng là chỉ đạo, phối hợp, đôn đốc, kiểm tra, giám sát công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương.

“Do vậy, phải nắm vững chức năng, nhiệm vụ, tổ chức công việc, hoạt động của Ban Chỉ đạo phải hết sức khoa học, chặt chẽ, bài bản, nền nếp, bảo đảm thực chất, có kết quả cụ thể, rõ ràng, tránh phô trương, hình thức, "thành lập cho có", "được chăng hay chớ"; nhất là tránh tình trạng "đầu voi, đuôi chuột", lúc ra mắt thì rầm rộ, nhưng sau cứ thưa thớt, nguội lạnh dần”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ, phải có chương trình, kế hoạch, quy chế làm việc một cách bài bản, chặt chẽ; kiểm tra, đôn đốc thường xuyên; phân công nhiệm vụ thành viên Ban Chỉ đạo rõ ràng; đồng thời khẩn trương xây dựng, ban hành đầy đủ các quy định, quy trình công tác nội bộ, tuân thủ nghiêm chế độ làm việc; sau mỗi phiên họp, cuộc họp phải có thông báo kết luận và chỉ đạo, đôn đốc việc triển khai thực hiện mang lại kết quả cụ thể, để cán bộ, đảng viên và nhân dân thấy được sự chuyển biến rõ rệt qua từng phiên họp, cuộc họp của Ban Chỉ đạo, thường trực Ban Chỉ đạo cấp tỉnh.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng yêu cầu, phải nêu cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm, quyết liệt đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; không trông chờ, ỷ lại vào cấp trên.

Tổng Bí thư lưu ý, phải tiếp tục chỉ đạo nâng cao hơn nữa trách nhiệm của cấp ủy đảng, tính tiền phong, gương mẫu, kiên trì xây dựng văn hóa liêm chính của cán bộ, đảng viên; chỉ đạo chấn chỉnh, khắc phục tư tưởng sợ sai, đùn đẩy, né tránh, làm việc cầm chừng của một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; tiếp tục chỉ đạo làm tốt hơn nữa công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa"; đấu tranh mạnh mẽ chống chủ nghĩa cá nhân, thói ích kỷ vụ lợi, lợi ích nhóm.

Các cấp ủy, tổ chức đảng phải có tính chiến đấu cao; chủ động phòng ngừa, tự phát hiện và xử lý các hành vi tham nhũng, tiêu cực. Người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng và tập thể lãnh đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương phải luôn luôn gương mẫu, quyết liệt; tự soi, tự sửa; nói đi đôi với làm; trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, chủ động phòng ngừa, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh các hành vi tham nhũng, tiêu cực; tránh tình trạng "chân mình còn lấm bê bê, lại cầm bó đuốc đi rê chân người!".

Từng thành viên Ban Chỉ đạo, cấp ủy, tổ chức đảng cần xác định lĩnh vực, địa bàn trọng tâm, trọng điểm, những nơi có nhiều dư luận, phản ánh, đơn, thư về tham nhũng, tiêu cực để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo; nâng cao hiệu quả công tác tự kiểm tra, phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ; xử lý nghiêm các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân né tránh, dung túng, bao che, tiếp tay cho tham nhũng, tiêu cực. “Cơ quan, đơn vị, địa phương nào nếu tự kiểm tra, giám sát không phát hiện tham nhũng, tiêu cực, mà sau đó các đoàn kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán của Trung ương lại phát hiện có tham nhũng, tiêu cực, thì người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, địa phương đó phải chịu trách nhiệm và phải có hình thức xử lý nghiêm khắc”, Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng văn hóa liêm chính, không tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân. Trước hết, phải xây dựng ý thức tự giác chấp hành, thực hiện nghiêm các quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; chủ động xử lý khi có xung đột lợi ích; xây dựng, thực hiện tốt quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp; phê phán, lên án, tích cực đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực; trọng liêm sỉ, danh dự; biết xấu hổ khi bản thân và người thân mắc vào tham nhũng, tiêu cực. Mỗi cán bộ, đảng viên phải đề cao trách nhiệm nêu gương, ý thức tự giác tu dưỡng, rèn luyện đạo đức; thực hiện nghiêm các quy định của Đảng về nêu gương, về những điều đảng viên không được làm; cán bộ giữ cương vị càng cao càng phải tiền phong, gương mẫu.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, phải đấu tranh loại bỏ tư tưởng bàn lùi, cho rằng nếu đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực quá mạnh sẽ làm cản trở sự phát triển, làm nhụt chí sự sáng tạo; loại bỏ những biểu hiện làm "cầm chừng", "phòng thủ", "che chắn", giữ an toàn, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, sợ sai không dám làm trong một bộ phận cán bộ, công chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. "Nếu ai có tư tưởng ấy thì hãy sớm đứng sang một bên, để người khác làm", Tổng Bí thư một lần nữa nêu rõ.

Xử lý nghiêm các sai phạm từ sớm, từ xa

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng yêu cầu, tập trung chỉ đạo phát hiện, xử lý kịp thời, dứt điểm những khâu yếu, việc khó, điểm nghẽn; những vấn đề cấp bách, bức xúc, dư luận xã hội quan tâm; tạo chuyển biến tích cực hơn nữa trong công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực ở địa phương, cơ sở.

Trước hết, cần tiếp tục chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về tham nhũng, tiêu cực để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các sai phạm từ sớm, từ xa, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn. Kết hợp việc kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp với việc tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh và các cơ quan tham mưu, giúp việc của Đảng; chú ý tập trung vào các lĩnh vực dễ tham nhũng, tiêu cực hoặc có dư luận về tham nhũng, tiêu cực, về suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.

“Khi phát hiện thấy sai phạm, phải xử lý kiên quyết, nghiêm minh, đồng bộ giữa kỹ luật đảng, kỷ luật hành chính của Nhà nước, đoàn thể và xử lý hình sự; không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai và không chịu sự tác động không trong sáng của bất kỳ tổ chức, cá nhân nào” - Tổng Bí thư nói.

Chỉ đạo kiên quyết, xử lý nghiêm những cán bộ, công chức, nhân viên nhũng nhiễu, vòi vĩnh, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp; khắc phục bằng được tệ "tham nhũng vặt", gây bức xức trong xã hội, làm tổn thương tình cảm và niềm tin của nhân dân. “Thực sự tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân là một chủ trương chiến lược, một vấn đề cơ bản trong đường lối của Đảng ta. Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm; việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh. Chúng ta phải yêu dân, kính dân thì dân mới yêu ta, kính ta, như Bác Hồ đã dạy”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh.

Tổng Bí thư lưu ý, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo phát hiện sớm, xử lý kịp thời, nghiêm minh các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực; nhất là chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương và Ban Chỉ đạo cấp tỉnh theo dõi, chỉ đạo. Trong đó, tập trung chỉ đạo, phối hợp xử lý dứt điểm các vụ, việc liên quan đến Công ty Việt Á, AIC, FLC, Vạn Thịnh Phát, đăng kiểm và các vụ án, vụ việc liên quan đến cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, góp phần chuẩn bị tốt nhân sự cho đại hội đảng các cấp nhiệm kỳ tới; kiên quyết không để nhân sự có sai phạm, tham nhũng, tiêu cực lọt vào cấp ủy các cấp.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ, lãnh đạo, chỉ đạo phát huy mạnh hơn nữa vai trò của các cơ quan, đại biểu dân cử, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, báo chí và nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; tăng cường và nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND các cấp; vai trò giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội. Người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp phải tăng cường trách nhiệm giải trình, thực hiện nghiêm các quy định của Đảng, Nhà nước về tiếp, đối thoại với công dân; tiếp nhận và kịp thời chỉ đạo giải quyết các vấn đề nhân dân phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo, nhất là những vấn đề liên quan đến đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Ban Chỉ đạo cấp tỉnh cần lập đường dây nóng hoặc phương thức phù hợp để tiếp nhận những thông tin của nhân dân về công tác chống tham nhũng, tiêu cực.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, tiếp tục tham mưu, chỉ đạo, kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo, cơ quan thường trực và các cơ quan chức năng làm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Tổng Bí thư lưu ý: “Thành viên Ban Chỉ đạo trước hết phải là những người thực sự gương mẫu, trong sạch, liêm - dũng - chính - trực, không bị cám dỗ bởi bất cứ lợi ích nào và cũng không ngại bất cứ lực cản không trong sáng nào; dám nói, dám làm, kiên quyết làm vì lợi ích chung. Nếu các đồng chí không gương mẫu, giữ mình, vướng vào tham nhũng, tiêu cực, thì còn nói được ai? xử lý được ai? Do vậy, phải thường xuyên quan tâm kiện toàn Ban Chỉ đạo, kịp thời điều chỉnh, thay thế những thành viên yếu, không đáp ứng yêu cầu”.

Các ban nội chính tỉnh ủy, thành ủy - cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo phải nỗ lực, cố gắng vươn lên khẳng định vị thế, vai trò là trung tâm khâu nối, phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong tham mưu lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương; tăng cường phối hợp, nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan chức năng trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các quy định về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động kiểm tra, thanh tra, kiểm soát, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án...

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng yêu cầu, chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện các quy chế, quy định để ngăn ngừa có hiệu quả sự tác động tiêu cực, không lành mạnh vào hoạt động của các cơ quan này; phải quan tâm chỉ đạo xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thật sự có bản lĩnh, thật sự liêm chính, trong sạch; không chịu bất cứ sức ép không trong sáng của tổ chức, cá nhân nào; bất cứ sự cám dỗ, mua chuộc nào của những kẻ phạm tội. Đồng thời, có chính sách đãi ngộ hợp lý, tạo điều kiện thuận lợi và động lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nỗ lực phấn đấu, toàn tâm, toàn ý với công việc. “Phải phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành liêm chính ngay trong các cơ quan phòng, chống tham nhũng, tiêu cực”, Tổng Bí thư nhắc lại.

Tổng Bí thư khẳng định, "Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là cuộc chiến hết sức khó khăn, phức tạp, nhưng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân, nhất định tham nhũng, tiêu cực sẽ được ngăn chặn, đẩy lùi, bởi "Non cao vẫn có đường trèo. Đường dẫu hiểm nghèo vẫn có lối đi”. Tinh thần là thế và chúng ta phải phát huy mạnh mẽ hơn nữa, quyết liệt hơn nữa, hiệu quả cao hơn nữa”.

Nguồn: TTXVN