Thực trạng

Tin về đề tài phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong tư tưởng cán bộ, đảng viên ở nước ta có những đặc điểm là: Phản ánh các sự kiện, sự việc một cách chân thực, phong phú, phát hiện và lý giải những tầng sâu nội dung, các mặt khuất lấp của sự kiện, phán đoán những khả năng, khuynh hướng vận động của sự kiện; Phản ánh những sự kiện, vấn đề nằm ở trung tâm của sự chú ý trong dòng thời sự chính, những sự kiện quan trọng được dư luận đặc biệt quan tâm, hoặc các cấp lãnh đạo có nhu cầu thông tin tương đối đầy đủ để hướng dẫn nhận thức cho công chúng.

Trên cơ sở nắm bắt các vấn đề, sự kiện, các bài bình luận trên các báo Công an đã đề cập đến những vấn đề nóng hổi, được công chúng quan tâm bằng các thông tin, lý lẽ sắc sảo, đồng thời sử dụng các yếu tố giải thích, phân tích, chứng minh, đánh giá, bàn luận. Các bài bình luận về phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trên các báo Công an luôn có sức chiến đấu cao, tính thuyết phục lớn, được đặt trong mối quan hệ tổng hợp, từ đó giúp bạn đọc có thể nắm chắc được bản chất sự kiện một cách chính xác nhất. Bên cạnh đó, các báo cũng đặc biệt đề cao chức năng dẫn dắt, định hướng tư tưởng cho bạn đọc, nghĩa là làm cho bạn đọc hiểu được sự việc, sự kiện theo một quan điểm nhất định để từ đó rút ra được kết luận cho riêng mình.

Mỗi biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” của cán bộ, đảng viên, mỗi một hành động chống phá của các thế lực thù địch, nhiều khi một tin hay một bài không thể làm rõ hết được vấn đề để đáp ứng nhu cầu thông tin bạn đọc. Do đó, xét ở góc độ cần phải giải thích, phân tích thấu đáo sự việc, chỉ ra gốc rễ bản chất hay âm mưu, ý đồ chống phá… thì bài bình luận có ưu thế vượt trội.

Bên cạnh đó, các báo, tạp chí Bộ Công an còn sử dụng các thể loại phỏng vấn, phản ánh, diễn đàn… để đấu tranh phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”.

Hầu hết các tác phẩm đăng tải dù là với vai trò gì thì phần lớn đều đáp ứng được tiêu chí một tác phẩm báo chí, có kết cấu hoàn chỉnh. Điều này có nghĩa là đa số các tác phẩm được đăng tải trên Báo Công an nhân dân, Tạp chí Công an nhân dân, Tạp chí Khoa học và  Giáo dục an ninh, dù là những bài trao đổi nghiệp vụ, lý luận chính trị thì cũng đã phần nào hướng đến hình thức là một tác phẩm báo chí có đầy đủ các phần như: tiêu đề, giới thiệu vấn đề, giải quyết vấn đề, ảnh đi kèm bài viết, kết thúc vấn đề, tên tác giả. Điều này góp phần quan trọng trong việc tạo ra nhiều cửa tiếp nhận cho công chúng, đáp ứng phần nào tâm lý tiếp nhận của công chúng trong quá trình tiếp nhận các thông tin về vấn đề an ninh phi truyền thống trên báo.

Hình thức khác trên các báo được sử dụng khá phổ biến đó là đăng tải các tác phẩm dưới hình thức bài phân tích, trao đổi nghiệp vụ chuyên sâu của một chuyên gia cụ thể về một lĩnh vực thế mạnh của họ. Việc sử dụng hình thức này góp phần làm tăng hàm lượng kiến thức của mỗi ấn phẩm báo in, tạp chí cho độc giả. Hơn nữa, việc đăng tải các phân tích, bình luận, lý giải, cắt nghĩa của chuyên gia về các vấn đề, hiện tượng phức tạp như “diễn biến hoà bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”… còn làm tăng tính thuyết phục của bài báo, đưa đến cho công chúng và những người quan tâm tới vấn đề này sự tin cậy nhất định. Đây chính là tiền đề của việc thay đổi nhận thức và thái độ của công chúng đối với những vấn đề hết sức phức tạp của quốc gia, dân tộc.

Giải pháp nâng cao chất lượng

Tạo ra những sự thay đổi về hình thức, làm mới tờ báo cũng như thay đổi khổ báo

Hiện nay, Báo Công an nhân dân hằng ngày vẫn được in theo truyền thống khổ lớn, như vậy ta có thể để khổ báo nhỏ hơn và tăng trang. Về bản chất, diện tích dành cho báo không thay đổi nhưng đã có thể làm mới được tờ báo với việc thay đổi diện mạo.

Cùng với việc thay thế về khổ báo, ta có thể thay đổi chất lượng giấy in. Trong thực tế một trong những yếu tố khiến báo in kém hấp dẫn hơn so với báo điện tử là vì: Ngoài tốc độ chậm, báo in còn khiến không ít đọc giả phải e ngại khi cầm tờ báo do mực in bị dính vào tay vừa độc hại cho sức khoẻ, vừa thiếu thẩm mỹ. Nguyên nhân của việc mực in bị dính vào tay là do giấy in báo thường là loại giấy rẻ tiền, xốp, ngấm nước. Vì vậy khi in loại giấy này hút một lượng mực khá lớn. Và vì thời điểm in báo đến thời điểm báo được phát hành đến tay bạn đọc thường rất gần (báo thường in xong vào khoảng 2, 3h sáng và đến tay bạn đọc vào lúc 5, 6 giờ sáng) do vậy nhiều khi mực chưa kịp khô, dính vào tay bạn đọc. Mặt khác mực in dính, phai còn do nguyên nhân chất lượng mực in kém. Cho dù vài ngày sau khi in, mực in vẫn dính vào tay người đọc báo, tạo sự khó chịu cho người đọc. Vì vậy một giải pháp đưa ra đó là Báo Công an nhân dân thay vì dùng giấy in truyền thống có thể chuyển sang loại giấy in mới với màu giấy sáng trắng hơn, đặc hơn và hút ít mực in, thay đổi loại mực in nhanh khô, chất lượng tốt hơn. Vì vậy khi in ra báo khô nhanh và hình thức đẹp, bắt mắt hơn. Song khó khăn đặt ra đó là chi phí cho tờ báo sẽ cao hơn, do vậy tác động trực tiếp đến vấn đề kinh tế báo chí của Báo Công an nhân dân.

Sử dụng ảnh minh hoạ có chất lượng

Một giải pháp khác nhằm cải thiện hình thức của tờ báo đó là sử dụng ảnh minh hoạ đẹp, với màu sắc tươi tắn, sát thực để minh hoạ cho các bài viết. Việc sử dụng những hình thức tranh biếm hoạ cũng là cách thức làm cho bài viết thêm hấp dẫn và sâu sắc.

Bảo đảm ngôn ngữ dễ hiểu, hấp dẫn

Thông tin chất lượng cao, đồng nghĩa với việc thông tin đó ngoài đảm bảo tính chính xác về nội dung thông tin còn phải phù hợp với sự tiếp nhận của công chúng báo chí. Vì vậy đan xen với những bài viết mang tính lý luận, học thuật kinh điển, cần có những bài viết với ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu, gợi hình, gợi thanh, so sánh một cách gần gũi. Hạn chế sử dụng các thuật ngữ mang tính chuyên môn quá sâu, hay tình trạng “tầm chương, trích cú”... Ngôn ngữ sử dụng trên các bài viết này cần giản dị, cách sử dụng từ linh hoạt, dễ nhớ, tăng cường sử dụng cách nói gần gũi, dân dã khi châm biếm, đả kích thế lực thù địch...

Sử dụng đa dạng các thể loại báo chí

Sử dụng phong phú, đa dạng các thể loại báo chí để có thể chuyển tải nội dung hấp dẫn, tránh nhàm chán. Một hạn chế của báo chí Công an nhân dân là thiếu các bài viết về thể loại chính luận - thể loại có tính chiến đấu và định hướng cao. Báo chí Công an nhân dân cần tăng cường bài viết bằng thể loại này. Muốn vậy, đòi hỏi Ban biên tập nắm chắc quan điểm, chủ trương, định hướng của Đảng, Nhà nước và Bộ Công an; bồi dưỡng, lựa chọn và phân công phóng viên viết về thể loại này; huy động đội ngũ công tác viên là những nhà lý luận, nhà báo lão thành. Thể loại phóng sự - phóng sự điều tra cần tiếp tục phát huy, thể loại này có ưu thế về tính thời sự cao, tác động nhanh đến bạn đọc, nhờ đặc trưng của thể loại có thể giúp phóng viên phân tích, bình luận sâu, có ảnh hưởng công chúng khá mạnh.

Tăng cường số lượng tác phẩm

Hiện nay báo chí Công an nhân dân là một trong những báo đi đầu trong cuộc đấu tranh phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong tư tưởng cán bộ, đảng viên. Các bài viết về mảng đề tài này xuất hiện tương đối đều đặn nhưng chưa nhiều. Trong khi đó các thế lực thù địch, phản động tung ra cả trăm bài mỗi tuần, xuyên tạc tình hình trong nước… So sánh tương quan lực lượng giữa ta và các thế lực thù địch sẽ thấy sự chênh lệch đáng kể. Vì vậy một trong những giải pháp hàng đầu là tăng cường số lượng các bài viết về đề tài này. Với báo in, việc tăng số lượng bài viết sẽ khó khăn do sự hữu hạn diện tích báo và các chủ đề khác cũng cần phải được thông tin, vì vậy Báo Công an nhân dân nên có kế hoạch đầu tư, tăng lượng bài trên báo điện tử, ít nhất mỗi ngày một bài, nhằm đáp ứng yêu cầu của cuộc đấu tranh.

Xây dựng một chuyên mục, chuyên trang về đề tài đấu tranh phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong tư tưởng cán bộ, đảng viên ở nước ta với các nội dung về đề tài chống tư tưởng thù địch, chống diễn biến hòa bình, chống quan điểm luận điệu sai trái, những vụ việc tiêu cực từ phía bộ phận cán bộ, đảng viên... Các chuyên mục, chuyên trang này nên đặt tên cụ thể và báo tập trung đăng tải các bải viết mang tính lý luận, các bài chính luận, phóng sự, điều tra... đấu tranh phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong tư tưởng cán bộ, đảng viên ở nước ta.

Đấu tranh phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong tư tưởng cán bộ, đảng viên hiện nay là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị nước ta, trong đó có vai trò không nhỏ của báo chí nói chung. Báo chí Công an nhân dân, một bộ phận hợp thành của lực lượng Công an nhân dân hiện nay đã thể hiện tốt vai trò của mình trong mặt trận tư tưởng này. Tuy nhiên để làm tốt hơn nữa về mặt thông tin trong đấu tranh phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong tư tưởng cán bộ, đảng viên hiện nay, ngoài việc tập trung xây dựng và phát triển các nguồn lực, nội dung thông tin…thì hình thức thông tin của các báo, tạp chí ngành Công an cũng cần được chú ý và mạnh dạn thay đổi trong điều kiện hội nhập hiện nay.

Nguyễn Thanh Hùng