Sáng ngày 18-3-2015, Bộ Y tế tổ chức Họp báo thông tin về Hội nghị “Tăng cường y tế cơ sở cho chăm sóc sức khỏe ban đầu, hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân”. PGS, TS. Phạm Lê Tuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì buổi Họp báo (ảnh).
Ngày 24 và 25-3-2015 tại Thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên- Huế, Bộ Y tế, phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Ngân hàng thế giới (WB), và Liên minh châu Âu (EU) tổ chức Hội nghị “Tăng cường y tế cơ sở cho chăm sóc sức khỏe ban đầu hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân”. Đây là Hội nghị quốc tế được tổ chức với mục tiêu nhằm đánh giá vai trò của y tế cơ sở trong chăm sóc sức khỏe ban đầu và thực hiện bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân ở Việt Nam về những thành tựu, bài học kinh nghiệm, thách thức và định hướng trong thời gian tới cũng như chia sẻ kinh nghiệm quốc tế trong củng cố y tế cơ sở và thực hiện chăm sóc sức khỏe ban đầu hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân.
Tại Việt Nam, mạng lưới y tế cơ sở bao gồm: y tế thôn, bản, xã, phường, quận, huyện, thị xã đã được kiện toàn, củng cố đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu. Trong các thời kỳ, y tế cơ sở (YTCS) Việt Nam luôn được xác định là nền tảng để thực hiện công tác CSSKBĐ. Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách về tài chính cho YTCS, bao gồm các chính sách tăng đầu tư ngân sách nhà nước cho y tế, phân bổ ngân sách qua các chương trình mục tiêu quốc gia cũng như ban hành Luật BHYT và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT để đảm bảo người dân được tiếp cận dịch vụ y tế khi có nhu cầu.
Y tế cơ sở cũng đóng vai trò quan trọng trong thực hiện mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân do đây là tuyến y tế trực tiếp gần dân nhất, bảo đảm cho mọi người dân được chăm sóc sức khoẻ cơ bản với chi phí thấp, góp phần thực hiện công bằng xã hội. Mạng lưới y tế cơ sở ở Việt Nam không ngừng được củng cố qua các thời kỳ và đảm bảo được khoảng 70% nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân tại tuyến cơ sở. Tính đến năm 2012, trên cả nước có 622 bệnh viện tuyến huyện với tổng số 68.959 giường bệnh; 651 phòng khám đa khoa khu vực với 6.752 giường bệnh; 11.105 trạm y tế xã. Tỷ lệ trạm y tế xã có bác sỹ làm việc tại trạm chiếm 73,5%; 96,4% trạm y tế xã có nữ hộ sinh hoặc y sỹ sản nhi; 73,4% xã đạt chuẩn quốc gia về y tế xã giai đoạn 2001-2010.
Tỷ lệ dân số tham gia BHYT chiếm 71,6%; khoảng 78,8% trạm y tế xã đã thực hiện khám chữa bệnh BHYT. Việc triển khai khám chữa bệnh BHYT tại TYT xã làm tăng tính tiếp cận dịch vụ y tế của người dân ngay tại tuyến cơ sở. Tỷ lệ thẻ BHYT đăng ký KCB ban đầu tại TYT xã chiếm 41% và tại bệnh viện huyện chiếm 45% tổng số thẻ đăng ký KCB ban đầu . Y tế cơ sở đã đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện thành công công tác CSSKBĐ cũng như thực hiện các mục tiêu Thiên niên kỷ của Liên hợp quốc trong lĩnh vực y tế, tăng tuổi thọ của người dân.
Mặc dù đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, nhưng hệ thống y tế nói chung và mạng lưới y tế cơ sở đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân ngày càng cao, mô hình bệnh tật thay đổi với bệnh không lây nhiễm, tại nạn, thương tích ngày càng tăng, các dịch bệnh mới nổi diễn biến phức tạp, tình trạng già hóa dân số, sẽ là thách thức đối với ngành y tế thời gian tới. Những thay đổi này đòi hỏi Đảng và Nhà nước cần tiếp tục có sự cam kết chính trị mạnh mẽ và phối hợp liên ngành trong ưu tiên đầu tư cho y tế cơ sở để công tác CSSK nhân dân được thực hiện một cách hiệu quả.
Hội nghị tập trung vào những nội dung sau: (1) Vai trò và các vấn đề về y tế cơ sở và CSSKBĐ ở Việt Nam; (2) Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế trong phát triển y tế cơ sở và thực hiện bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân; (3) Cung ứng dịch vụ CSSKBĐ tại tuyến y tế cơ sở; (4) Tổ chức và phát triển nhân lực cho y tế cơ sở; (5) Tài chính và đầu tư cho y tế cơ sở; (6) Những thách thức và định hướng tăng cường y tế cơ sở cho CSSKBĐ hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân ở Việt Nam.
Hội nghị là cơ hội để trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm về tăng cường y tế cơ sở, thực hiện CSSKBĐ của Việt Nam với quốc tế cũng như khẳng định sự cần thiết của việc đầu tư cho y tế cơ sở để thực hiện mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân ở Việt Nam.
Thu Huyền