PV. Được xác định là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng phục vụ, trong năm 2023, công tác chuyển đổi số của ngành BHXH Việt Nam đã được triển khai và đạt được những kết quả như thế nào, thưa Tổng Giám đốc?

Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh:

Năm 2023, ngoài các nhiệm vụ thường xuyên, chỉ tiêu chủ yếu trong năm, công tác Chuyển đổi số của Ngành tiếp tục có những bước tiến vững chắc, đặc biệt là trong việc triển khai Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06). Công tác này đã và đang mang lại những thay đổi mang tính “bước ngoặt” trong mọi hoạt động của Ngành, góp phần kiến tạo và xây dựng thành công ngành BHXH Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại.

Thời gian qua, ngành BHXH Việt Nam đã và đang quyết liệt triển khai, vận hành hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) của Ngành theo định hướng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số; tích hợp, tập trung cấp quốc gia, hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế; với quy trình nghiệp vụ tự động hóa mức độ cao, được vận hành bởi nguồn nhân lực CNTT chất lượng; đáp ứng yêu cầu đảm bảo an sinh xã hội quốc gia, phục vụ người dân và doanh nghiệp toàn diện hơn trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN.

Hiện nay, BHXH Việt Nam hiện đang duy trì hoạt động Trung tâm dữ liệu tập trung. Toàn bộ hệ thống phần mềm ứng dụng, dữ liệu đều được quản lý, vận hành tập trung tại Trung tâm dữ liệu của Ngành. BHXH Việt Nam đã triển khai 28 hệ thống ứng dụng phục vụ nghiệp vụ, đảm bảo 100% nghiệp vụ của Ngành thực hiện trên phần mềm ứng dụng; 100% công chức, viên chức và người lao động của Ngành được định danh và cấp chữ ký số phục vụ quản lý và giải quyết các hoạt động nghiệp vụ; 100% hoạt động chỉ đạo, điều hành và quản trị nội bộ của BHXH Việt Nam được thực hiện trên Hệ thống Quản lý văn bản và điều hành (Eoffice), được thống nhất; có kết nối, liên thông để gửi, nhận văn bản với các đơn vị, tổ chức; 100% văn bản trao đổi giữa các cơ quan được thực hiện dưới dạng điện tử, được ký số bởi chữ ký số chuyên dùng Chính phủ (do Ban cơ yếu Chính phủ cấp); 100% hồ sơ được tạo lập, lưu trữ, chia sẻ dữ liệu điện tử theo quy định.

BHXH Việt Nam vận hành hệ thống CNTT của Ngành theo định hướng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số; tích hợp, tập trung cấp quốc gia, hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Ngành đã kết nối với hơn 13 nghìn cơ sở khám chữa bệnh BHYT trên toàn quốc để tiếp nhận dữ liệu đề nghị thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT; hơn 621 nghìn doanh nghiệp giao dịch điện tử với cơ quan BHXH thông qua cổng thông tin điện tử.

Ngoài ra, BHXH Việt Nam đã thực hiện việc điều chỉnh, nâng cấp ứng dụng “VssID - BHXH số” bổ sung nhiều tiện ích như (bổ sung tính năng hiển thị số tiền và thời gian đơn vị chưa đóng BHXH, BHTN cho người lao động; bổ sung ngôn ngữ tiếng Nhật (ngoài phiên bản tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Trung, tiếng Hàn); cấp lại mật khẩu ứng dụng VssID tự động bằng trí tuệ nhân tạo tích hợp trên Tổng đài chăm sóc khách hàng của BHXH Việt Nam (19009068); triển khai, sử dụng tài khoản VNeID để đăng nhập, sử dụng tài khoản VssID).

Ứng dụng VssID - BHXH số là một bước đột phá mạnh mẽ trong công tác chuyển đổi số của ngành BHXH Việt Nam. Sau hơn 3 năm triển khai, người dùng ngày càng hiểu được lợi ích, ý nghĩa, vai trò của ứng dụng VssID không chỉ trong việc cung cấp thông tin, tra cứu, thực hiện các dịch vụ công trực tuyến về BHXH, BHYT, BHTN mà còn giám sát nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, BHTN của chủ SDLĐ cho người lao động, góp phần ngăn chặn lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT. Với các tính năng thiết thực của ứng dụng, đến nay VssID đã thu hút khoảng 35 triệu người sử dụng và nhận được nhiều phản hồi tích cực, đánh giá cao từ phía người dân.

Nhằm thúc đẩy chuyển đổi số, khuyến khích người dân sử dụng chữ ký số để thực hiện các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, BHXH Việt Nam là cơ quan thuộc Chính phủ tiên phong trong việc triển khai tích hợp giải pháp ký số từ xa (Remote Signing) vào Cổng tiếp nhận dữ liệu Hệ thống thông tin giám định BHYT và Cổng dịch vụ công BHXH Việt Nam. Với Remote Signing, người sử dụng không cần USB Token như ký số truyền thống, mà có thể sử dụng smartphone, máy tính bảng để thực hiện ký số, cho phép ký số mọi lúc, mọi nơi.

PV: Chủ đề Chuyển đổi số Quốc gia năm 2023 là “Khai thác dữ liệu số để tạo ra giá trị”, nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của dữ liệu số. Trong lĩnh vực này, BHXH Việt Nam đã triển khai và đạt kết quả như thế nào, thưa Tổng Giám đốc?

Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh:

Xác định rõ trong công tác chuyển đổi số thì dữ liệu số là nền tảng cơ bản và quan trọng nhất; đặc biệt, là cơ quan được Chính phủ giao chủ quản Cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về bảo hiểm theo Nghị định số 43/2021/NĐ-CP, BHXH Việt Nam càng nhận thức rõ hơn về vấn đề này. Do đó, từ nền tảng CNTT đã có, thời gian qua, BHXH Việt Nam đã ưu tiên tập trung, làm giàu CSDL của Ngành, CSDL quốc gia về bảo hiểm, tạo tiền đề quan trọng cho việc thúc đẩy các hoạt động nghiệp vụ trên môi trường số của Ngành nói riêng và thúc đẩy chuyển đổi số Quốc gia nói chung.

Thời gian qua, BHXH Việt Nam đã chủ động, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương trong xây dựng, hoàn thiện CSDL về bảo hiểm; đồng thời kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa CSDL quốc gia về bảo hiểm với các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành khác phục vụ quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

Thực hiện hiệu quả Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 6-1-2022 của Thủ tướng Chính phủ (Đề án 06), BHXH Việt Nam là đơn vị đầu tiên đã kết nối thành công với CSDL quốc gia về dân cư ngay từ khi CSDL quốc gia về dân cư được đưa vào vận hành chính thức. Đến tháng 12-2023, ngành BHXH Việt Nam đã xác thực hơn 95 triệu thông tin nhân khẩu trong CSDL do BHXH Việt Nam quản lý với CSDL quốc gia về dân cư, trong đó có khoảng 86,6 triệu người đang tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN, chiếm 97% tổng số người tham gia (không bao gồm lực lượng vũ trang, thân nhân quân đội).

Những kết quả nổi bật trong triển khai Đề án 06 của Ngành đã và đang mang lại nhiều lợi ích cho người dân, người lao động.

Nhằm giúp người tham gia, thụ hưởng thực hiện các TTHC về BHXH, BHYT, BHTN nhanh chóng và thuận tiện, BHXH Việt Nam đã phối hợp với ngành Công an, ngành Y tế triển khai: sử dụng thẻ Căn cước công dân (CCCD) và ứng dụng định danh điện tử quốc gia (VneID) phục vụ người dân đi khám chữa bệnh BHYT; liên thông dữ liệu khám sức khỏe lái xe, giấy chứng sinh, giấy báo tử từ cơ sở khám chữa bệnh, Sổ Sức khỏe điện tử; ứng dụng công nghệ sinh trắc tại cơ sở khám chữa bệnh và cơ quan BHXH các cấp; kết nối, tích hợp tài khoản định danh điện tử VneID trên ứng dụng VssID cho phép người dân có tài khoản VneID có thể truy cập, sử dụng ứng dụng VssID…

Với vai trò, trách nhiệm được Chính phủ giao là đơn vị chủ quản của CSDL quốc gia về bảo hiểm, BHXH Việt Nam cũng đã tích cực, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan triển khai: 2 nhóm TTHC liên thông Đăng ký khai sinh - đăng ký thường trú - cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi và Đăng ký khai tử - Xóa đăng ký thường trú - Hỗ trợ chi phí mai táng, Trợ cấp mai táng; các dịch vụ công trực tuyến Giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp. Ngoài ra, Ngành cũng chủ động cung cấp dịch vụ công lên Cổng dịch vụ công quốc gia, gồm: Đăng ký tham gia đóng BHXH tự nguyện; Đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT đối với người chỉ tham gia BHYT; Giải quyết hưởng BHXH một lần. Thông qua các nhóm TTHC liên thông, tính đến ngày 11-12-2023, BHXH Việt Nam đã tiếp nhận và xử lý: 415.024 hồ sơ đề nghị cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi (rút ngắn thời gian chờ cấp thẻ BHYT từ 5 ngày xuống còn 2 ngày); 5.526 hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng mai táng phí (rút ngắn thời gian giải quyết từ 10 ngày xuống còn 7 ngày)…

Đặc biệt, BHXH Việt Nam đã tích cực, chủ động cùng ngành Y tế triển khai và đã đạt 100% cơ sở khám chữa bệnh BHYT (tương ứng với 12.851 cơ sở) trên toàn quốc triển khai khám chữa bệnh BHYT bằng CCCD gắn chip, với hơn 55 triệu lượt người sử dụng CCCD thay thẻ BHYT để làm thủ tục khám chữa bệnh BHYT. Việc áp dụng khám chữa bệnh bằng thẻ CCCD gắn chíp điện tử mang lại rất nhiều lợi ích không chỉ tạo thuận lợi tối đa cho người có thẻ BHYT trong việc rút ngắn thời gian, thủ tục khám chữa bệnh mà còn cả với cơ sở khám chữa bệnh, cơ quan BHXH trong việc nâng cao chất lượng phục vụ người dân, quản lý, sử dụng hiệu quả quỹ BHYT.

Việc hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao tại Đề án 06 và hoàn thành mục tiêu của BHXH Việt Nam về dữ liệu số trong “Năm Dữ liệu số quốc gia 2023” có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần thực hiện thắng lợi công tác chuyển đổi số quốc gia, đem lại giá trị to lớn cho đời sống của Nhân dân; kiến tạo và xây dựng ngành BHXH Việt Nam số theo đúng định hướng về Chính phủ số của Đảng và Nhà nước.

PV: Những kết quả đó đã mang lại những lợi ích gì cho người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, thưa Tổng Giám đốc?

Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh:

Với quan điểm "Lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm phục vụ", tất cả các kết quả, nhiệm vụ của Ngành BHXH Việt Nam đều nhằm mang tới những lợi ích tối ưu, tốt hơn cho người tham gia, thụ hưởng các chính sách. Đây cũng là mục tiêu, định hướng xuyên suốt của Ngành trong công tác chuyển đổi số.

Có thể thấy, khi các hoạt động của Ngành, cũng như các giao dịch của người tham gia, người dân, đơn vị, doanh nghiệp với cơ quan BHXH đã được thực hiện trên môi trường số đã giúp giảm tải tối đa thời gian đi lại, tiết kiệm chi phí cho đơn vị sử dụng lao động, người lao động thay vì phải đến nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH; giúp doanh nghiệp, người lao động dễ dàng theo dõi tiến độ xử lý hồ sơ, kiểm tra đối chiếu dữ liệu tham gia, thụ hưởng chính sách, nâng cao tính minh bạch của thông tin; nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát quản lý, sử dụng, phòng chống gian lận, trục lợi quỹ BHXH, BHYT, BHTN;...

Với nguồn CSDL được cập nhật thường xuyên và hệ thống CNTT phủ rộng, việc kết nối liên thông, chia sẻ dữ liệu của ngành BHXH Việt Nam với các bộ, ngành giúp chuẩn hóa dữ liệu, vừa phục vụ công tác quản lý vừa phục vụ cho việc cải cách, liên thông TTHC góp phần xây dựng Chính phủ điện tử, vì quyền - lợi ích của người dân, đơn vị và doanh nghiệp.

Những lợi ích đó tiếp tục là minh chứng cho thấy công tác chuyển đổi số của ngành BHXH Việt Nam đang có hướng đi đúng, đem lại những kết quả tích cực bước đầu, góp phần phục vụ người tham gia BHXH, BHYT ngày càng tốt hơn.

Thời gian tới, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ khác trong công tác chuyển đổi số theo hướng toàn diện, ưu tiên triển khai các dịch vụ công trực tuyến.

Thời gian tới, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ khác trong công tác chuyển đổi số theo hướng toàn diện, ưu tiên triển khai các dịch vụ công trực tuyến để người dân, người lao động, doanh nghiệp có thể thực hiện các thủ tục tham gia, thụ hưởng chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN ở bất thời gian và địa điểm nào.

Theo đó, ngành BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, các chuyên gia trong nước và quốc tế để xây dựng Đề án tổng thể về Chuyển đổi số của Ngành. Hình thành ngành BHXH Việt Nam số, với nguồn nhân lực số chất lượng cao. Tiếp tục nâng cấp, hiệu chỉnh, hoàn thiện các phần mềm để đáp ứng các quy trình nghiệp vụ, đảm bảo 100% phần mềm được liên thông theo quy định.

BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp với ngành Công an rà soát, cập nhật, xác thực thông tin người tham gia, thụ hưởng chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN với CSDL quốc gia về dân cư, đảm bảo 100% người tham gia được xác thực thông tin với CSDL quốc gia về dân cư, bao gồm cả người tham gia phát sinh mới trong năm 2024. Ngành tiếp tục rà soát, chuẩn hóa, điện tử hóa mẫu đơn, tờ khai theo hướng cắt giảm tối thiểu 20% thông tin phải khai báo trên cơ sở tái sử dụng dữ liệu đã được số hóa, được khai thác từ CSDL quốc gia về dân cư. Tiếp tục triển khai số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC, gắn việc số hóa với việc thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, công chức, trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính; không yêu cầu người dân, doanh nghiệp cung cấp giấy tờ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính đã được số hóa theo đúng quy định. Điều chỉnh, nâng cấp phần mềm, trang bị giải pháp xác thực thông tin sinh trắc trên CCCD gắn chip để mở rộng triển khai ứng dụng công nghệ xác thực sinh trắc trên CCCD gắn chip trong tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC của ngành BHXH Việt Nam. Đẩy mạnh việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng qua phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt; nghiên cứu ứng dụng CCCD gắn chip trong chi trả các chế độ BHXH.

BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới, như: Dữ liệu lớn (BigData), trí tuệ nhân tạo (AI), đám mây (Cloud) để quản lý, phân tích, khai thác dữ liệu, giúp nâng cao hiệu quả quản lý dựa trên dữ liệu, hỗ trợ ra quyết định cho các cấp lãnh đạo, góp phần nâng cao hiệu quả trong quản lý, xây dựng thành công ngành BHXH Việt Nam hiện đại, chuyên nghiệp, vì sự hài lòng của tổ chức và cá nhân, mang lại lợi ích cho toàn xã hội…

PV: Trân trọng cảm ơn Tổng Giám đốc!

P.V