Phương pháp chỉ đạo.

Thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị về việc thực hiện thí điểm bí thư cấp uỷ đồng thời là chủ tịch UBND ở cấp xã và địa phương không tổ chức HĐND, tháng 4-2009, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Phú Thọ ban hành Kế hoạch số 66-KH/TU về thực hiện chủ trương này. Ngay sau đó, Tỉnh ủy đã tổ chức hội nghị quán triệt tới lãnh đạo ban, ngành, các huyện, thành, thị uỷ và thành lập Ban Chỉ đạo của tỉnh. Tỉnh uỷ Phú Thọ chỉ đạo xây dựng và ban hành quy chế làm việc của BCH đảng bộ xã thực hiện thí điểm. Đồng thời có chủ trương hỗ trợ về lương đối với chức danh bí thư cấp uỷ đồng thời là chủ tịch UBND với mức hỗ trợ bằng 1,3 mức lương tối thiểu/người/tháng.

Ban thường vụ các huyện, thành, thị uỷ nơi được lựa chọn thí điểm đã xây dựng kế hoạch và tổ chức hội nghị ban thường vụ, ban chấp hành mở rộng để quán triệt và lựa chọn cơ sở thực hiện và đã chọn 8 xã thực hiện thí điểm, đó là xã Tân Sơn (huyện Tân Sơn), Châu Mộng (Đoan Hùng), Xuân Lộc (Thanh Thuỷ), Xuân Thuỷ (Yên Lập), Văn Lang (Hạ Hoà), Hương Nộn (Tam Nông), Thanh Đình (TP. Việt Trì). Hà Thạch (thị xã Phú Thọ). Hầu hết các xã chọn thực hiện thí điểm kinh tế-xã hội phát triển ổn định, nội bộ đoàn kết, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, công tác đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và xây dựng đội ngũ cán bộ được coi trọng. Trong các đồng chí làm bí thư đồng thời là chủ tịch ở 8 đảng bộ xã 50% có trình độ đại học, 50% trung cấp. 12,5% có trình độ lý luận chính trị cao cấp, 87,5% là trung cấp…

Kết quả bước đầu.

Sau hơn một năm thực hiện chủ trương bí thư cấp uỷ đồng thời là chủ tịch UBND, nhìn chung 8 xã đều ổn định, nội bộ đoàn kết, đảm bảo vai trò hạt nhân chính trị, lãnh đạo toàn diện của cấp uỷ đảng đối với hệ thống chính trị ở cơ sở; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của chính quyền, phát huy tốt vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân.

Ban chấp hành đảng bộ các xã đã kịp thời xây dựng và thực hiện nghiêm quy chế làm việc. Các quy chế xác định rõ quyền hạn, trách nhiệm của bí thư, các phó bí thư và từng uỷ viên ban thường vụ, ban chấp hành; xác định rõ mối quan hệ giữa bí thư đảng uỷ đồng thời là chủ tịch UBND xã với ban thường vụ đảng uỷ và chủ tịch HĐND xã.

Các đồng chí bí thư đảng uỷ đồng thời là chủ tịch UBND đã phát huy vai trò lãnh đạo, chủ động, sáng tạo và có trách nhiệm trong công việc. Trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành các công việc đã giảm bớt khâu trung gian, từng bước khắc phục sự chồng chéo, góp phần nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng và hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước. Tại các xã này, đồng chí phó bí thư đảng uỷ và phó chủ tịch thường trực UBND xã được rèn luyện, nâng cao năng lực, kinh nghiệm công tác xây dựng đảng, đoàn thể, quản lý nhà nước và khả năng lãnh đạo, điều hành khi đồng chí đứng đầu vắng mặt… Minh chứng cụ thể cho kết quả thực hiện chủ trương này là sự phát triển tích cực của các xã Hương Nộn (Tam Nông), Xuân Lộc (Thanh Thuỷ) và Tân Sơn, một xã vùng sâu, vùng xa của huyện nghèo Tân Sơn. Xã có 94% đồng bào dân tộc Mường sinh sống, diện tích đất trồng lúa ít … Hơn một năm qua thực hiện thí điểm bí thư, chủ tịch là một người, tình hình kinh tế-xã hội của xã ổn định, nhân dân phấn khởi, tin tưởng, hăng hái thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Tuy nhiên, qua thực hiện chủ trương bí thư đảng uỷ đồng thời là chủ tich UBND xã, phường, thị trấn của tỉnh Phú Thọ còn một số vấn đề: một số cán bộ, đảng viên còn băn khoăn về nhiệm vụ, quyền hạn của bí thư đảng uỷ đồng thời là chủ tich UBND; khó phân định ranh giới giữa lãnh đạo và điều hành; trình độ, năng lực của đồng chí bí thư cấp uỷ đồng thời là chủ tịch UBND còn có những mặt chưa đáp ứng yêu cầu…

Kinh nghiệm thực tiễn.

Một là, làm tốt công tác chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức, sự thống nhất trong cấp uỷ, cán bộ, đảng viên và nhân dân để tạo được sự đồng thuận trong quá trình thực hiện.

Hai là, khi thực hiện chức danh bí thư đồng thời là chủ tịch UBND xã, thị trấn cần chọn địa phương có tình hình kinh tế-xã hội tương đối ổn định, nội bộ đoàn kết và đã thực hiện tốt việc đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

Ba là, kiện toàn, ổn định tổ chức tại các xã thực hiện thí điểm. Chọn người đảm nhiệm hai chức danh cần phải là đồng chí  được sự tín nhiệm cao của cán bộ, đảng viên, nhân dân. Đồng thời cần bố trí những đồng chí phó bí thư thường trực, phó bí thư kiêm chủ tịch HĐND và phó chủ tịch thường trực UBND có khả năng lãnh đạo, điều hành công việc khi bí thư đồng thời là chủ tịch UBND vắng mặt. Xây dựng quy chế làm việc của cấp uỷ, HĐND, UBND, xác định rõ cơ chế lãnh đạo, điều hành.

Bốn là, cấp uỷ, HĐND, UBND cấp trên thường xuyên hướng dẫn, kiểm tra, giám sát trong quá trình thực hiện chủ trương để đề phòng hoặc kịp thời chỉ đạo khắc phục những biểu hiện gia trưởng, độc đoán, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ…

Thuỷ Anh