Thực hiện Chỉ thị 37 của Bộ Chính trị về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XI của Đảng, được sự chỉ đạo của Huyện uỷ Hải Hậu (Nam Định), vừa qua, đảng bộ hai xã Hải Lộc, Hải Xuân đã tiến hành thí điểm đại hội trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư và phó bí thư. Cả hai đơn vị đã thực hiện các nội dung: thảo luận dự thảo báo cáo chính tri, báo cáo kiểm điểm của ban chấp hành đảng bộ, tham gia tích cực vào nội dung dự thảo báo cáo của Huyện uỷ, nhất là đề ra phương hướng và biện pháp lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ trong 5 năm tới. Đại hội đã tiến hành bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư đạt kết quả tốt. Bầu một lần đủ số lượng theo quy định với tỷ lệ phiếu tập trung cao, nhất là chức danh bí thư và phó bí thư đảng uỷ. Bầu ban thường vụ có số dư 20 %. Thực tế cho thấy, khi mở rộng dân chủ, các đại biểu càng nêu cao tinh thần trách nhiệm xây dựng ban lãnh đạo, bộ máy tổ chức đảng có chất lượng.
Qua thí điểm, bước đầu rút ra một số kinh nghiệm sau:
1. Việc chuẩn bị các nội dung đại hội phải thật chu đáo, cụ thể. Trước hết, các dự thảo báo cáo trình đại hội phải có tính khái quát cao, nhưng phương hướng, biện pháp phải cụ thể, rõ ràng, có tính khả thi. Nhân sự phải chuẩn bị tỷ mỷ, đúng quy trình hướng dẫn. Từ quy hoạch, ở hội nghị đảng uỷ cần quán triệt và thảo luận kỹ về tiêu chuẩn cấp uỷ viên, uỷ viên ban thường vụ, bí thư, phó bí thư để tập thể lựa chọn đúng cán bộ có đủ tiêu chuẩn đưa vào danh sách giới thiệu trình đại hội tham khảo. Nếu lựa chọn tốt, đại hội sẽ không mất nhiều thời gian khi bầu cử.
2. Đoàn chủ tịch đại hội điều hành phải khoa học. Từ xây dựng chương trình, phân công cần cụ thể và được văn bản hoá. Diễn văn khai mạc và giới thiệu đại biểu nên ghép vào một. Các dự thảo báo cáo do đã được nghiên cứu, thảo luận ở chi bộ nên ở đại hội chỉ nên trình bày tóm tắt, chủ yếu nêu các vấn đề thảo luận, còn ý kiến khác nhau đại hội chính thức có nhiều thời gian thảo luận. Các ý kiến tham luận phải chuẩn bị trước, đi thẳng vào nội dung chính, thời gian một ý kiến chỉ nên khoảng 10 phút. Những nội dung lễ tân như chúc mừng, tặng hoa… phải ngắn gọn, không làm mất thời gian
Ở nội dung bầu cử, phải chọn các thành viên trong ban kiểm phiếu là những người giỏi việc, không nặng cơ cấu ''đủ mâm, đủ bát". Điều hành của chủ tịch đoàn và trưởng ban kiểm phiếu đi thẳng vào các nội dung cụ thể, rõ ràng, tránh lặp đi lặp lại những nội dung giống nhau (như đọc lại từng danh sách ban kiểm phiếu trong khi không có thay đổi...). Việc chuẩn bị phiếu bầu phải thật khẩn trương, hệ thống máy vi tính, máy in luôn ở tư thế sẵn sàng. Do không có số dư nên phiếu bầu bí thư, phó bí thư cần có cột đồng ý và không đồng ý.
Đại hội trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư là việc làm mới nhưng đại hội cả hai đảng bộ đã thành công thể hiện chủ trương mở rộng dân chủ trong Đảng được đảng viên đồng tình, ủng hộ. Các đại biểu ở các đảng bộ khác về tham dự đều rút được kinh nghiệm.
Tuy nhiên, việc đại hội trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư mất nhiều thời gian, cần tiếp tục nghiên cứu để có thể rút ngắn.
Nguyễn Văn Cảnh
Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Huyện uỷ