Người đưa đò tâm huyết

Bên chén trà nóng trong một chiều cuối năm, thầy giáo, Bí thư chi bộ Nguyễn Xuân Lương trầm ngâm kể về những kỷ niệm vui buồn của hơn 40 năm gắn bó với “nghề chèo đò”, đã đưa bao nhiêu thế hệ học sinh “qua sông” đi về mọi miền của Tổ quốc cùng những năm tháng đầu tiên đầy gian khó khi ông đưa gia đình rời Nam Định vào huyện nghèo Đạ Tẻh lập nghiệp. Ông sinh năm 1941 ở thôn Hành Thiện (xã Xuân Hồng), miền chiêm trũng thuộc huyện Xuân Trường, Nam Định, mảnh đất văn hiến và là quê hương của nhiều nhà hoạt động cách mạng xuất sắc đã truyền cho ông tình yêu đất nước, yêu văn chương. Tốt nghiệp trung học sư phạm, nhưng chưa bằng lòng, ông thi tiếp và đậu vào Trường Đại học Sư phạm Hà Nội I (Khoa Văn, Sử, Địa). Ông tâm sự, thời điểm ấy đi học nhiều gian nan lắm, tuy phải ăn đói, mặc rách nhưng vẫn lạc quan “đội bom đi học” để có kiến thức tham gia sự nghiệp giáo dục của đất nước lúc bấy giờ.

Tốt nghiệp ra trường, thầy giáo Nguyễn Xuân Lương có 15 năm dạy học tại Nam Định (1961-1985). Tại đây, thầy giáo trẻ Nguyễn Xuân Lương đã mang tất cả trí tuệ, nhiệt huyết để truyền cảm hứng và góp phần đào tạo nhiều thế hệ học sinh xuất sắc cho quê nhà. Năm 1986, ông chuyển công tác vào Lâm Đồng. Gia đình đông con, lại ở xa thị trấn gần 10 cây số, nhưng với chiếc xe đạp cũ, từ sáng tinh mơ ông đã ra chợ huyện mua mớ rau, con cá giúp vợ, rồi đến trường dạy học. Trưa về phụ vợ làm bếp, cơm nước xong xuôi, ông lại đạp xe đến trường cho kịp giờ buổi chiều. Bao năm lăn lộn, gắn bó với sự nghiệp trồng người, khi là giáo viên THCS Triệu Hải, lúc làm cán bộ Phòng Giáo dục - Nhà trẻ, rồi làm cán bộ quản lý (Phó Hiệu trưởng từ năm 1988 đến 1993, Hiệu trưởng Trường THPT Đạ Tẻh từ năm 1993 đến 2003), ông luôn sống giản dị, làm việc cần cù, được cha mẹ học sinh tin tưởng, học trò mến yêu, kính trọng. Bao lớp học trò của ông, có rất nhiều người thành đạt trên nhiều lĩnh vực của đời sống đều luôn nhớ đến ông, coi ông là “người cha thứ hai” của mình.

Với nhiều người, nghỉ hưu là thời gian nghỉ ngơi, gần gũi con cháu, vui cảnh điền viên. Thầy giáo Lương thì ngược lại. Ông vẫn tích cực, tâm huyết tham gia mọi hoạt động của địa phương. Với phẩm chất, uy tín của một nhà giáo và tinh thần làm việc khoa học, cần mẫn, tâm huyết, ông được bầu làm Phó Trưởng ban Chuyên trách Hội Người cao tuổi của huyện (nhiệm kỳ 2003-2007). Khi Trường Phổ thông tư thục Nguyễn Khuyến - trường tư thục đầu tiên thành lập tại huyện Đạ Tẻh), ông được mời làm Hiệu trưởng (giai đoạn 2007-2009). Từ năm 2012 đến nay, thầy giáo Lương được bầu giữ chức Chủ tịch Hội Cựu giáo chức huyện Đạ Tẻh và tham gia BCH Hội Cựu giáo chức tỉnh Lâm Đồng.

Đứng đầu Hội Cựu giáo chức, ông đã tích cực cùng Ngành Giáo dục - Đào tạo huyện Đạ Tẻh thực hiện “4 cùng”: cùng đánh giá thực tiễn và chất lượng giáo dục, cùng bàn giải pháp đổi mới, cùng tổ chức một số hoạt động có liên quan và cùng chăm lo đời sống đội ngũ nhà giáo đương chức hoặc nghỉ hưu. Xuất phát từ tính trí tuệ, văn hóa mẫu mực của nhiều nhà giáo lão thành, Hội Cựu giáo chức do ông lãnh đạo luôn gương mẫu trong mọi hoạt động, là lực lượng nòng cốt của Hội Khuyến học huyện Đạ Tẻh, góp phần không nhỏ vào sự nghiệp trồng người của địa phương nhiều năm qua.

Tận tụy với nhân dân

Tháng 12-2011, thầy giáo Lương được tín nhiệm bầu làm Bí thư Chi bộ tổ dân phố 4A. Khi mới thành lập, chi bộ chỉ có 11 đảng viên, điều kiện sinh hoạt còn nhiều khó khăn, chất lượng chi bộ rất thấp. Là người đứng đầu cấp ủy, Bí thư Lương luôn băn khoăn, trăn trở làm sao xây dựng chi bộ vững mạnh; phát huy cho được vai trò hạt nhân gương mẫu của đảng viên để vận động nhân dân tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước của địa phương.

Với kinh nghiệm nhiều năm làm quản lý và tham gia công tác đảng ở những vị trí công tác đã qua, Bí thư Nguyễn Xuân Lương tập trung trước tiên vào xây dựng, củng cố tổ chức, chú trọng đổi mới nội dung sinh hoạt, quan tâm công tác tạo nguồn, bồi dưỡng kết nạp đảng viên để nâng cao sức chiến đấu của chi bộ… Sau nhiều năm nỗ lực, đến nay Chi bộ tổ dân phố 4A đã có 22 đảng viên, trong đó đã phát triển được 3 đảng viên là đoàn viên ưu tú. Chi ủy có 3 đồng chí đều được phân công nhiệm vụ cụ thể. Chi bộ duy trì sinh hoạt định kỳ (thường 100% đảng viên có mặt). Trong sinh hoạt, ông luôn nghiêm túc triển khai các quy định của Đảng, nhất là Hướng dẫn “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ nông thôn, chi bộ trên địa bàn dân cư” của Huyện ủy Đạ Tẻh; thông tin tình hình thời sự trong và ngoài nước; góp ý cho từng đảng viên… Đặc biệt, để phát huy trách nhiệm của đảng viên, ngay từ đầu năm, ông xây dựng “Phiếu đóng góp ý kiến” tập trung các lĩnh vực cơ bản như: xây hệ thống chính trị; giáo dục, khuyến học; nông nghiệp; an toàn giao thông; an ninh trật tự; vệ sinh môi trường và gửi phiếu đến tất cả đảng viên trong chi bộ. Mỗi tháng, đảng viên đóng góp trực tiếp ý kiến vào phiếu, gửi về để chi bộ tổng hợp, báo cáo trong sinh hoạt định kỳ hằng tháng. Từ những ý kiến đóng góp của đảng viên, chi bộ đề xuất với Đảng bộ thị trấn để có biện pháp lãnh đạo, khắc phục những hạn chế, vướng mắc trên các lĩnh vực của địa phương.

Thực hiện việc chào cờ ở khu dân cư, Chi bộ tổ dân phố 4A được Đảng bộ thị trấn Đạ Tẻh chọn làm điểm. Từ tháng 5-2013, chi bộ tổ chức chào cờ vào sáng thứ 2 hằng tuần, nhiều đảng viên trong chi bộ xung phong kể những mẩu chuyện về cuộc đời, sự nghiệp cách mạng của Bác Hồ… Từ kết quả chào cờ và sinh hoạt dưới cờ có hiệu quả của Chi bộ tổ dân phố 4A, Đảng bộ thị trấn Đạ Tẻh đã nhân rộng, chỉ đạo tất cả các chi bộ trong toàn Đảng bộ tổ chức chào cờ mỗi tháng 1 lần (vào ngày đầu tháng) để đảng viên và nhân dân tham gia. Ngoài lãnh đạo công tác chi bộ, thầy Lương còn tích cực vận động nhân dân đóng góp tiền, ngày công xây dựng hội trường của tổ dân phố; thành lập tổ tự quản bảo vệ an ninh trật tự; vận động các hộ gia đình định kỳ làm vệ sinh khu dân cư, treo cờ Tổ quốc vào các ngày lễ lớn…

Đảm nhận bất cứ nhiệm vụ nào ông đều làm việc say sưa, cần mẫn, trách nhiệm, hết mình. Nhờ đó, các tổ chức, đơn vị do ông lãnh đạo đều đạt danh hiệu xuất sắc. Trong 4 nhiệm kỳ qua, từ một chi bộ hoạt động ở mức trung bình, Chi bộ tổ dân phố 4A do thầy giáo Nguyễn Xuân Lương làm Bí thư chi bộ đã vươn lên trở thành điểm sáng trong toàn Đảng bộ thị trấn Đạ Tẻh với nhiều năm liên tục đạt danh hiệu TCCSĐ trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, được các cấp ủy, chính quyền biểu dương, khen thưởng như: Bằng khen của Tỉnh ủy Lâm Đồng với thành tích trong thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” (2015); Bằng khen của Tỉnh ủy Lâm Đồng với thành tích xuất sắc 10 năm thực hiện chuyên đề “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ giai đoạn 2008-2018”; Bằng khen của UBND tỉnh Lâm Đồng tại Đại hội thi đua yêu nước toàn tỉnh giai đoạn 2015-2020…

Với những đóng góp trong công tác đảng, đoàn thể, thầy giáo - Bí thư chi bộ Nguyễn Xuân Lương vinh dự nhận nhiều phần thưởng: Năm 2004, ông được chọn tham dự Hội nghị biểu dương người cao tuổi tiêu biểu lĩnh vực Giáo dục - Y tế do Hội Người cao tuổi Việt Nam tổ chức; được Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam biểu dương là một trong 5 gia đình khuyến học tiêu biểu của tỉnh Lâm Đồng. Năm 2015, thầy Lương được Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Lâm Đồng khen thưởng “Tác giả lớn tuổi nhất tham gia Cuộc thi viết Tìm hiểu về tư tưởng, tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chi Minh”. Năm 2017, ông được Giám đốc Công an tỉnh Lâm Đồng tặng Giấy khen “Có thành tích trong chỉ đạo xây dựng, hoạt động mô hình tự quản an toàn trật tự của tổ dân phố”. Ông cũng được Huyện ủy, UBND huyện Đạ Tẻh tặng nhiều giấy khen về thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua yêu nước và có thành tích tiêu biểu trong xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh liên tục từ năm 2012 đến năm 2018.

Tuy đã bước sang tuổi gần 80, thầy giáo, Bí thư Nguyễn Xuân Lương vẫn tích cực, đều đặn tham gia và đoạt nhiều giải thưởng trong các cuộc thi, hội thi tìm hiểu, thi viết về học tập và làm theo Bác, Hội thi Bí thư chi bộ giỏi… Tại Hội thi Bí thư chi bộ giỏi huyện Đạ Tẻh năm 2018, ông là thí sinh cao tuổi nhất và xuất sắc đoạt giải Nhất. Đầu năm 2019 vừa qua, thầy giáo Nguyễn Xuân Lương được bình chọn là một trong 88 tấm gương xuất sắc của khối đại đoàn kết toàn dân được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Lâm Đồng biểu dương, tôn vinh toàn tỉnh. Ông cũng là một trong 3 đại biểu xuất sắc nhất thay mặt Hội Cựu giáo chức tỉnh Lâm Đồng tham dự Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Cựu giáo chức Việt Nam lần thứ IV tổ chức tại Hà Nội, từ ngày 10 đến 13-11-2019.

Trong cuộc sống hằng ngày, ông rất tận tình, thủy chung với người vợ cùng làm nghề giáo đã nghỉ hưu - bà Nguyễn Thị Xô. Nhiều năm nay, sức khỏe bà giảm sút, đi lại không vững, phải ngồi xe đẩy. Mọi việc trong nhà từ chợ búa, tắm giặt, cơm nước đều tự tay ông đảm nhận. Ra khỏi nhà là lao vào việc chung, về tới nhà là chăm cho vợ mà không một lời kêu ca, phàn nàn. Ông cười tươi thổ lộ: “Thời gian tới, nếu đảng viên và nhân dân còn tín nhiệm giao nhiệm vụ, tôi vẫn còn tiếp tục cống hiến”.

Thanh Dương Hồng