Giáo dục chính trị là một nội dung, biện pháp trong công tác giáo dục, đào tạo cán bộ của Đảng nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức trong sáng, lối sống lành mạnh, sẵn sàng nhận và thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Nhận thức đúng vị trí, vai trò công tác giáo dục chính trị cho đoàn viên, thanh niên, Thành đoàn TNCS Hồ Chí Minh TP. Hà Nội nói chung và quận đoàn Hà Đông nói riêng thường xuyên quan tâm đến công tác giáo dục chính trị cho tuổi trẻ, xây dựng quy trình, đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ chuyên trách, tăng cường cơ sở vật chất, phương tiện công tác.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quận Hà Đông hiện nay có 2 cấp, với 64 cơ sở đoàn và chi đoàn trực thuộc gồm 9.264 đoàn viên sinh hoạt tại 702 chi đoàn, được chia làm 3 khối. Trong đó: Khối phường 17 đơn vị với 2.748 đoàn viên, thanh niên sinh hoạt tại 323 chi đoàn. Khối trường 14 đơn vị với 5.598 đoàn viên, thanh niên sinh hoạt tại 328 chi đoàn. Khối cơ quan, doanh nghiệp 33 đơn vị với 818 đoàn viên, thanh niên sinh hoạt tại 51 chi đoàn.
Cùng với tuổi trẻ cả nước, các tổ chức đoàn trong quận Hà Đông đẩy mạnh hoạt động, thực hiện 2 phong trào lớn của tuổi trẻ: “Xung kích tình nguyện tham gia phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc, đồng hành với thanh niên lập, thân lập nghiệp” và phong trào "Tôi yêu Hà Nội". Thông qua các phong trào, tổ chức đoàn đã tập hợp, đoàn kết, tạo môi trường lành mạnh cho thanh niên rèn luyện, phấn đấu, trưởng thành.
Công tác giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên ở quận Hà Đông được cấp ủy các cấp lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn nhằm trang bị cho đoàn viên, thanh niên những hiểu biết cần thiết về Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, truyền thống, nhiệm vụ cách mạng của Đảng, dân tộc và địa phương, góp phần nâng cao nhận thức, hình thành thế giới quan và phương pháp luận khoa học. Đồng thời, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, nâng cao năng lực hoạt động thực tiễn, bảo đảm cho đoàn viên, thanh niên phát huy vai trò xung kích của tuổi trẻ, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Đặc điểm công tác giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên ở quận Hà Đông phụ thuộc vào chức năng, nhiệm vụ của các loại hình tổ chức đoàn cơ sở trên địa bàn quận Hà Đông. Sự khác biệt về tính chất, đặc điểm hoạt động quy định nội dung, hình thức, tổ chức và phương pháp giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên ở mỗi tổ chức đoàn. Tính đa dạng, phức tạp về trình độ học vấn, chuyên môn, trình độ giác ngộ chính trị, sự phân hóa về thu nhập, mức sống trong thanh niên ngày càng gia tăng là thách thức đối với công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên trong quận.
Giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên chịu sự tác động mạnh mẽ của môi trường xã hội. Những mặt trái của cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế, những tiêu cực trong xã hội và âm mưu, thủ đoạn phá hoại về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của các thế lực thù địch đang hàng ngày, hàng giờ tác động phức tạp đến nhận thức chính trị, tư tưởng, đạo đức và lối sống của đoàn viên, thanh niên. Đặc biệt là tình hình Biển Đông đang diễn ra hết sức phức tạp, xuyên tạc của các thế lực thù địch trên các mạng xã hội ảnh hưởng trực tiếp đến tư tưởng, của đoàn viên, thanh niên.
Trước nhiều khó khăn, thách thức, cấp ủy, tổ chức đoàn, có những biện pháp đúng đắn nâng cao chất lượng giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên. Nội dung, hình thức công tác giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên từng bước được đổi mới. Kết quả đã trực tiếp góp phần giáo dục rèn luyện, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống của đoàn viên thanh niên.
Tuy nhiên, công tác giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên ở một số nơi còn biểu hiện hình thức, đơn giản một chiều, thiếu nhạy bén, sắc sảo. Tính thiết thực, sáng tạo trong xác định nội dung giáo dục chính trị trong từng thời điểm còn nhiều hạn chế. Phương pháp, hình thức có lúc chưa phù hợp với đặc điểm hoạt động của tổ chức đoàn và đối tượng đoàn viên thanh niên. Năng lực của đội ngũ cán bộ đoàn chuyên trách còn hạn chế, cơ sở vật chất thiếu thốn, không đồng bộ. Một bộ phận đoàn viên thanh niên chưa tích cực phấn đấu rèn luyện, chất lượng hoạt động đoàn một số cơ sở còn chưa kịp đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Phong trào hoạt động đoàn ở một số cơ sở chưa thực sự hiệu quả.
Để nâng cao chất lương giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên ở quận Hà Đông, cần nắm chắc thực trạng, đặc điểm, tình hình, yêu cầu trong tình hình mới. Trên cơ sở đó xác định các giải pháp nhằm phát huy những tác động tích cực, hạn chế tiêu cực, đáp ứng yêu cầu đặt ra. .
Trước hết, xác định rõ trách nhiệm cấp ủy các cấp trong lãnh đạo chỉ đạo, làm cho các chủ thể nhận thức sâu sắc sự cần thiết phải nâng cao chất lượng giáo dục chính trị. Xác định rõ trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng đối công tác quan trọng này. Phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, các tổ chức đoàn thể trong việc quản lý, tổ chức, kiểm tra, giám sát việc tự học tập rèn luyện của đoàn viên thanh niên.
Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị. Nâng cao tính sinh động và sức thuyết phục, gắn giáo dục chính trị với các mặt hoạt động của đoàn viên thanh niên trên địa bàn quận.
Tăng cường bồi dưỡng, nâng cao trình độ cán bộ đoàn cơ sở đáp ứng yêu cầu công tác giáo dục chính trị. Tăng cường công tác giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, trình độ năng lực cho đội ngũ cán bộ đoàn cơ sở. Nâng cao chất lượng quản lý; tiếp tục bổ sung, hoàn thiện chính sách đối với cán bộ đoàn.
Xây dựng các tổ chức đoàn vững mạnh, gắn vai trò giáo dục của tổ chức đoàn với phát huy tinh thần giáo dục, rèn luyện của mỗi đoàn viên thanh niên. Xây dựng tổ chức đoàn cơ sở vững mạnh, thực sự trở thành tập thể giáo dục chính trị có hiệu quả. Phát huy tích cực chủ động của đoàn viên thanh niên trong tự học tập, tự giáo dục, hoàn thiện nhân cách của bản thân.
Phát huy sức mạnh tổng hợp; tăng cường đầu tư, bảo đảm công tác công tác giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên ở quận Hà Đông. Xây dựng đời sống văn hóa lành mạnh ở cơ sở, tạo môi trường thuận lợi để giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên. Tăng cường cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật bảo đảm cho công tác giáo dục chính trị cho đoàn viên thanh niên.
Làm tốt những giải pháp trên, công tác giáo dục chính trị cho đoàn viên, thanh niên ở quận Hà Đông sẽ tiếp tục đạt được những kết quả và thành tựu góp phần thực hiện thành công nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp đã đề ra.
Vũ Trọng Huân
Học viện Chính trị Hà Nội