Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ là sự kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân Việt Nam, mà còn là sự kiện khởi đầu cho một cao trào của phong trào cách mạng giải phóng dân tộc của nhân dân các nước thuộc địa đứng lên đấu tranh thoát khỏi ách nô dịch của chủ nghĩa thực dân trong lịch sử thế giới cận hiện đại.

Chiến thắng Điện Biên Phủ là một mốc dấu lịch sử khẳng định ý chí và sức mạnh của dân tộc Việt Nam. Chiến thắng này là sự phát huy thành quả của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 và là chỗ dựa vững chắc, tạo nên lực lượng và ý chí, niềm tin và kinh nghiệm để quân và dân Việt Nam trên cả hai miền Nam, Bắc tiến lên đánh bại chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ, đưa đất nước Việt Nam bước vào kỷ nguyên độc lập, thống nhất hoàn toàn, tiến hành sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội trên phạm vi cả nước. Chiến thắng vĩ đại Điện Biên Phủ đã trở thành biểu tượng của sức mạnh Việt Nam. Chiến thắng vĩ đại đó có nguồn gốc sâu xa là truyền thống yêu nước nồng nàn, tinh thần độc lập, tự chủ, ý chí quật cường, bất khuất, trí thông minh, sáng tạo, tình đoàn kết nhân ái. Đó là những nhân tố chủ yếu tạo nên bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam được hun đúc qua mấy nghìn năm lịch sử. Tinh thần Điện Biên Phủ trước hết là tinh thần yêu nước, là tinh thần “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, bất khuất không cam chịu làm nô lệ, sẵn sàng xả thân vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, quyết chiến, quyết thắng, là sự kết hợp tinh thần dũng cảm kiên cường với trí thông minh sáng tạo và những nỗ lực phi thường để khắc phục những khó khăn tưởng chừng không thể vượt qua, làm được những việc tưởng chừng không thể làm nổi, tạo nên bước tiến vượt bậc về khả năng và sức mạnh chiến đấu để đánh bại mọi kẻ thù. Sức mạnh làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ là sức mạnh chính nghĩa, vì hòa bình của khối đại đoàn kết dân tộc, của toàn quân, toàn dân Việt Nam ta, từ tiền tuyến đến hậu phương được động viên vào trận quyết chiến Điện Biên Phủ.

Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ mang tầm vóc thời đại, có ý nghĩa lịch sử to lớn. Kết quả thắng lợi trong Chiến dịch này là sự kết tinh của nhiều nhân tố, trong đó quan trọng nhất là sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, của chủ nghĩa yêu nước, tinh thần cách mạng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam, của ý chí quyết chiến, quyết thắng và sức mạnh của quân đội nhân dân, lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam. Chiến thắng Điện Biên Phủ đồng thời là chiến thắng của tình đoàn kết chiến đấu bền chặt, thủy chung, son sắt giữa quân đội, nhân dân 3 nước Đông Dương và sự đoàn kết, giúp đỡ, ủng hộ của các nước anh em và bạn bè quốc tế. Chiến thắng Điện Biên Phủ, đó là sự kết tinh trí tuệ, bản lĩnh của Đảng, với một bộ chỉ huy thao lược, tài ba gồm những cá nhân xuất sắc. Sự lãnh đạo đó không những thể hiện ở đường lối chính trị và đường lối quân sự đúng đắn, ở sự chỉ đạo chiến lược và chiến thuật tài tình trên chiến trường mà điều quan trọng còn thể hiện ở vai trò tiên phong hy sinh, gương mẫu của những người đảng viên. Trước những thử thách ác liệt của trận Điện Biên Phủ, biết bao đảng viên ưu tú đã một lòng vì nước, vì dân, nêu cao tinh thần gương mẫu trong chiến đấu, không quản gian khổ, hy sinh, sẵn sàng xả thân để giành chiến thắng.

Ngày nay, công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh tình hình mới càng đòi hỏi vai trò tiên phong gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên để bảo đảm thành công. Sức mạnh Điện Biên Phủ được tôn lên từ những chỉ đạo, quyết định mang tính chiến lược, trên cơ sở tôn trọng thực tế, nắm vững quan điểm thực tiễn, không chủ quan duy ý chí, luôn bám sát sự phát triển của thực tiễn, khi tình hình đã thay đổi. Nghĩa là “Dĩ bất biến, ứng vạn biến”. Đây là bài học sâu sắc nhất về lãnh đạo và chỉ huy trong Chiến dịch Điện Biên Phủ. Bài học đó vẫn đang có ý nghĩa lớn khi chúng ta đang phát huy tinh thần “Điện Biên Phủ”, nêu cao lòng yêu nước, tinh thần độc lập tự chủ, ý chí tự lực tự cường, quyết tâm vượt qua thách thức, phát huy trí thông minh sáng tạo, dám nghĩ dám làm để làm nên nhiều “Điện Biên Phủ mới” trong sự nghiệp xây dựng đất nước trên nhiều lĩnh vực kinh tế, khoa học, giáo dục, văn hóa, xã hội...

Bài học thực tiễn và sức sáng tạo của Điện Biên Phủ sống mãi. Đó là bài học gắn lý luận với thực tiễn; coi thực tiễn là tiêu chuẩn của chân lý; xuất phát từ thực tiễn, phân tích, phát hiện, nắm bắt đúng đắn những xu hướng phát triển mới, ứng phó với những biến động nhanh và phức tạp của tình hình thế giới và trong nước; là bài học không chủ quan, duy ý chí, không bảo thủ, giáo điều hay do dự, ngập ngừng. Chỉ như thế, mới có thể đưa công cuộc đổi mới đến thành công; chủ trương xóa đói, giảm nghèo, vươn lên làm giàu và hội nhập thế giới, gắn liền với nhiệm vụ giữ vững độc lập chủ quyền, toàn vẹn quốc gia lãnh thổ giành thắng lợi.

Nguyễn Vân Chương