Tổng Công ty Miền Trung là doanh nhiệp nhà nước thuộc Bộ Xây dựng được thành lập từ năm l999, trên cơ sở kế thừa, phát triển nòng cốt là Công ty Xây dựng số 7 và các doanh nghiệp xây dựng của các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên. Cùng với sự ra đời của Tổng Công ty, Đảng bộ Tổng Công ty Miền Trung được thành lập, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Thường vụ Thành uỷ Đà Nẵng và Ban cán sự đảng Bộ Xây dựng. Lúc thành lập đảng bộ có 13 tổ chức cơ sở đảng, 267 đảng viên. Đến nay Đảng bộ Tổng Công ty có 19 tổ chức cơ sở đảng với l.023 đảng viên (ngoài ra có 15 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc đảng bộ các địa phương nơi đơn vị đứng chân, với hơn 900 đảng viên). Lực lượng lao động trên 10 ngàn  người. Trong đó có 3.800 kỹ sư, đại học; 1.900 trung cấp; 4.295 công nhân kỹ thuật, thợ lành nghề; 9 cao học ngành xây dựng và cơ khí chế tạo máy. Những năm qua, Đảng bộ luôn lãnh đạo đơn vị thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ, theo đúng chức năng, nhiệm vụ:

Lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị

Trên cơ sở quán triệt đường lối, chính sách, nghị quyết của Đảng, nắm chắc tình hình doanh nghiệp, các chi bộ, đảng bộ cơ sở thường xuyên xác định phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu và những chủ trương quan trọng về sản xuất kinh doanh như: kế hoạch sản xuất - kinh doanh dài hạn, hằng năm, hằng quý, những mục tiêu, chính sách về sản xuất - kinh doanh, cải tiến tổ chức quản lý, đổi mới thiết bị công nghệ, liên doanh liên kết, ổn định việc làm cho người lao động, phân chia lợi ích, thu nhập và đời sống người lao động, chiến lược con người và xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt doanh nghiệp. Trong quá trình lãnh đạo, thường xuyên tăng cường kiểm tra, nhất là kiểm tra tài chính, vay và sử dụng vốn. Lãnh đạo việc sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp theo chủ trương của Đảng, Nhà nước và Bộ Xây dựng. Xây dựng và thực hiện quy chế để nâng cao năng lực và vai trò lãnh đạo của Đảng bộ, của cấp ủy, của các tổ chức cơ sở đảng trong doanh nghiệp.

Lãnh đạo công tác chính trị tư tưởng

Trọng tâm của công tác lãnh đạo chính trị tư tưởng ở Đảng bộ Tổng Công ty Miền Trung được xác định là giáo dục cán bộ, đảng viên có trách nhiệm, phẩm chất đạo đức, gương mẫu trước tập thể, quần chúng bằng những việc làm cụ thể thiết thực. Công tác giáo dục chính trị được cải tiến về phương pháp, hình thức đem lại hiệu quả thiết thực lại dễ đi vào nhận thức của cán bộ, đảng viên. Tổ chức các đợt sinh hoạt chính trị nhân những ngày kỷ niệm quan trọng 3-2, 30-4, 19-5, 2-9 hằng năm, thông qua đại hội công nhân viên chức, tổ chức các phong trào thi đua như thi tay nghề, thi thợ giỏi ngành xây dựng. Để giáo dục truyền thống ngành xây dựng còn có các hình thức như tham quan, giao lưu kết nghĩa, học tập kinh nghiệm, đỡ đầu vùng sâu vùng xa, nuôi dưỡng các Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, các hoạt động từ thiện, xây nhà tình thương, tình nghĩa.

Trong điều kiện kinh tế thị trường, Đảng bộ lãnh đạo khắc phục hiện tượng công nhân viên, người lao động chạy theo lối sống thực dụng, ý thức tổ chức kỷ luật kém, không thể hiện được vai trò làm chủ của mình, tư tưởng làm thuê ăn lương, thấy các hiện tượng tham nhũng, tiêu cực không dám đấu tranh, sợ mất việc, chưa có ý thức đầy đủ về giai cấp, về sứ mệnh lịch sử của mình trong giai đoạn hiện nay.

Lãnh đạo công tác tổ chức, cán bộ

Đội ngũ đảng viên đã có sự chuyển biến tích cực, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu và nhiệm vụ chính trị. Số lượng đảng viên ngày càng tăng, quy mô cơ sở đảng ngày càng lớn, trình độ mọi mặt của đảng viên được nâng lên, nhất là trình độ học vấn và chuyên môn.

Công tác quản lý và nâng cao chất lượng đảng viên đã có nhiều biểu hiện tích cực. Nền nếp sinh hoạt đảng đã được khôi phục, duy trì thường xuyên. Công tác phân tích chất lượng đảng viên tiến hành định kỳ đã có tác động tích cực đến sự phấn đấu của mỗi đảng viên, số đảng viên đủ tư cách, hoàn thành xuất sắc và hoàn thành tốt nhiệm vụ tăng  đều từ năm 2005 đến nay.

Tuy nhiên, công tác đảng viên vẫn còn không ít hạn chế chưa khắc phục được. Đó là tỷ lệ nữ đảng viên quá thấp (0,9%) so với tổng số đảng viên và nữ công nhân viên. Quản lý đảng viên của các tổ chức cơ sở đảng còn thiếu chặt chẽ. Tạo nguồn phát triển đảng viên còn hạn chế, chưa chủ động. Việc giáo dục lý tưởng, động cơ vào Đảng ít được xem trọng đúng mức. Trong nhiều năm liên tục, có hơn 70% tổ chức cơ sở đảng kết nạp được đảng viên. Lý do là không ít cấp ủy xem nhẹ, lại có nơi quá khắt khe đối với quần chúng trong khi chưa quan tâm tạo điều kiện cho họ đến với Đảng.

Lãnh đạo công tác kiểm tra, giám sát.

Hiệu quả hoạt động kiểm tra đã góp phần làm trong sạch đội ngũ đảng viên, giáo dục và giữ kỷ cương, kỷ luật trong Đảng. Từ năm 2005 đến nay, đã quyết định khai trừ 2 đảng viên, cách chức 1 cấp uỷ viên, khiển trách 4 đảng viên, xoá tên 22 đảng viên do có sai sót, thiếu trách nhiệm trong quản lý và vi phạm kế hoạch hóa gia đình, vi phạm Điều lệ Đảng. Việc thi hành kỷ luật đảm bảo được tính nghiêm túc, tự giác, thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình, công minh, chính xác, kịp thời, vì vậy chưa có trường hợp nào đảng viên khiếu nại về kỷ luật đảng.

Lãnh đạo xây dựng các đoàn thể chính trị - xã hội

Công đoàn Tổng Công ty Miền Trung có 34 tổ chức công đoàn cơ sở, dưới sự chỉ đạo của Công đoàn Ngành Xây dựng Việt Nam. Hoạt động của công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp thông qua các phong trào thi đua yêu nước, góp phần hoàn thành kế hoạch sản xuất kinh doanh của đơn vị, xây dựng đội ngũ giai cấp công nhân với các hoạt động cụ thể như hội thi tay nghề, bàn tay vàng, chương trình chăm lo đời sống bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động. 100% đơn vị đã ký thỏa ước lao động tập thể với giám đốc để đưa vào nội dung các điều kiện thỏa thuận với người sử dụng lao động, hạn chế xảy ra mọi tranh chấp trong đơn vị.

Công tác lãnh đạo đoàn thể quần chúng được hầu hết các cấp uỷ cơ sở quan tâm, đã thường xuyên kiện toàn tổ chức, đổi mới nội dung và phương thức hoạt động. Các cấp ủy cơ sở đều phân công một đồng chí phụ trách công tác đoàn thể. Nhiều đảng uỷ có một cấp uỷ viên là chủ tịch công đoàn và một là bí thư đoàn thanh niên để thường xuyên theo dõi, giúp đỡ đoàn thể và tham mưu cho cấp ủy. Nội dung và phương hướng hoạt động của công đoàn và đoàn thanh niên cụ thể thiết thực hơn đáp ứng nhu cầu chính đáng về vật chất và tinh thần của quần chúng, gắn bó với lợi ích của người lao động, chủ động thu hút họ bằng những hình thức hoạt động bổ ích, sinh động và đa dạng hơn.

Để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ Tổng Công ty Miền Trung trong thời gian tới, theo chúng tôi, nên thực hiện tốt một số giải pháp sau:

1. Củng cố, kiện toàn đội ngũ cấp ủy viên gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt

Đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chủ chốt trong doanh nghiệp có chất lượng tốt là nhân tố quyết định nâng cao chất lượng lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng. Để có được đội ngũ cán bộ như thế cần cụ thể hóa chính xác tiêu chuẩn chức danh cán bộ. Có tiêu chuẩn chung của cán bộ trong doanh nghiệp và tiêu chuẩn của từng chức danh cán bộ, để từng cán bộ có căn cứ xây dựng phương hướng, kế hoạch rèn luyện phấn đấu theo các tiêu chuẩn đó.

Việc xây dựng tiêu chuẩn từng chức danh cán bộ căn cứ vào tiêu chuẩn cán bộ thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước được xác định trong Chiến lược cán bộ, nhiệm vụ chính trị của doanh nghiệp, vai trò, chức năng nhiệm vụ của từng cán bộ trong doanh nghiệp, điều kiện cụ thể của doanh nghiệp.

Tổ chức cơ sở đảng cần lãnh đạo tốt việc xây dựng quy hoạch cán bộ trong doanh nghiệp, đổi mới cách làm quy hoạch. Chọn cán bộ đưa vào quy hoạch cần chú ý những người ưu tú, có uy tín, khả năng thích ứng với cơ chế mới, biết tập hợp lãnh đạo quần chúng. Trên cơ sở quy hoạch cán bộ cần xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của doanh nghiệp. Để kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ phát huy tác dụng, cấp ủy và Giám đốc doanh nghiệp cần phân công cán bộ chủ chốt kèm cặp giúp đỡ từng cán bộ trong quy hoạch. Bản thân cán bộ trong quy hoạch nêu cao tinh thần tích cực tự học, tự rèn. Đồng thời cấp ủy thường xuyên kiểm tra việc thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

2. Giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa bí thư cấp ủy và giám đốc doanh nghiệp

Thực hiện Nghị quyết 22-NQ/TW ngày 02-02-2008 của BCH Trung ương Đảng (khóa X) về việc thực hiện thí điểm chủ trương nhất thể hóa hai chức danh chủ chốt, hiện nay, tại Tổng công ty Chủ tịch Hội đồng quản trị đồng thời là Bí thư Đảng ủy. Vì vậy, trong công tác phối hợp và mối quan hệ giữa Bí thư Đảng ủy với Giám đốc doanh nghiệp có nhiều thuận lợi: Không cắt khúc trong chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của doanh nghiệp; quyết định kịp thời những giải pháp thực hiện nhiệm vụ chính trị của doanh nghiệp; quyền hạn và trách nhiệm cá nhân của bí thư cấp ủy đồng thời là giám đốc doanh nghiệp được xác định rõ ràng và được đề cao, tăng cường sự lãnh đạo tập trung thống nhất; tổ chức gọn nhẹ, giảm được biên chế. Đây là vấn đề rất cần thiết trong điều kiện hiện nay đối với các doanh nghiệp.

Để áp dụng mô hình này đạt hiệu quả hơn nữa, cần thực hiện tốt những vấn đề sau: Trao đổi, học tập kinh nghiệm của những doanh nghiệp thực hiện mô hình này, đồng thời tranh thủ ý kiến chỉ đạo của cấp trên trực tiếp của doanh nghiệp. Chủ động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ vừa làm bí thư cấp ủy vừa làm giám đốc doanh nghiệp. Xây dựng và thực hiện quy chế làm việc, coi đó là một điều kiện quan trọng cho mô hình bí thư cấp ủy đồng thời là giám đốc doanh nghiệp phát huy tác dụng, hạn chế và loại trừ khả năng mất dân chủ, tính gia trưởng, độc đoán. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt trong doanh nghiệp, đặc biệt chú ý đến chức danh phó bí thư thường trực cấp ủy và các phó giám đốc doanh nghiệp. Cấp ủy và Tổng giám đốc Tổng Công ty cần thường xuyên theo dõi, giúp đỡ cán bộ vừa làm bí thư cấp ủy vừa làm giám đốc doanh nghiệp.

3. Thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình

Để thực hiện có hiệu quả nguyên tắc tập trung dân chủ thì mỗi đảng viên phải tích cực tham gia bàn bạc, thảo luận, xây dựng nghị quyết và bàn kế hoạch biện pháp thực hiện. Có phát huy dân chủ mới phát huy được tính sáng tạo, tập hợp trí tuệ của các thành viên trong ban lãnh đạo, cấp ủy, trong đội ngũ cán bộ, đảng viên trong đảng bộ. Phát huy dân chủ luôn đi đôi với tăng cường pháp chế XHCN, bảo đảm thật sự tôn trọng quyền làm chủ của người lao động, đồng thời cần gắn liền với nâng cao dân trí, bảo đảm cho mọi người dân đều có khả năng làm chủ.

Thực hiện tốt tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng là một trong những biện pháp để xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, tạo được sự đoàn kết thống nhất trong nội bộ. Cán bộ lãnh đạo, ban chấp hành gương mẫu phê bình trước đảng viên và có thái độ đúng đắn khi tiếp thu phê bình sẽ tạo không khí tự phê bình và phê bình sôi nổi, cởi mở của tổ chức đảng. Đảng viên cần thực hiện nghiêm túc tự phê bình và phê bình, khắc phục tâm lý ngại tự phê bình, né tránh, lựa chiều khi phê bình người khác, nhất là khi phê bình cán bộ chủ chốt. Cần kết hợp chặt chẽ tự phê bình và phê bình trong Đảng với phê bình của quần chúng nhân dân. Đây là nguồn cung cấp thông tin quan trọng và cần thiết cho tổ chức đảng nghiên cứu, xem xét, đánh giá hoạt động của mình cũng như nắm được phẩm chất, năng lực của cán bộ, đảng viên. Trong tự phê bình và phê bình chống làm hình thức, chỉ phê bình mà không tự phê bình, chỉ tự phê bình mà không sửa chữa khuyết điểm. Ngoài ra cần gắn tự phê bình và phê bình với công tác kiểm tra, giám sát và xử lý kỷ luật sẽ đạt hiệu quả cao hơn trong việc phát hiện và xử lý những cán bộ tham nhũng, hối lộ, những kẻ trù dập, trả thù người phê bình để chia rẽ cán bộ.

4. Nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng gắn với phát huy vai trò của bí thư cấp uỷ

Sinh hoạt cấp uỷ thật sự là nơi quán triệt đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đây là vấn đề cần được duy trì thường xuyên, đúng nguyên tắc. Nội dung sinh hoạt cần tập trung thảo luận đánh giá những việc làm được và chưa làm được, tốt hoặc chưa tốt, chỉ ra nguyên nhân của hạn chế, tồn tại. Song song với việc thực hiện đúng quy trình sinh hoạt theo hướng dẫn chung, cấp uỷ cần dành thời gian thông tin thời sự quốc tế, khu vực, địa phương. Cần dành thời gian để đảng viên giới thiệu, trao đổi thông tin cập nhật qua báo, đài; thảo luận và bàn bạc những việc làm sắp tới. Cấp ủy, trước hết là đồng chí bí thư phải chuẩn bị nội dung sinh hoạt và dự kiến chương trình công tác toàn diện, thiết thực, có khả năng thực hiện ở cơ sở.

Việc kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của các chi bộ phải gắn với sắp xếp các chi bộ một cách hợp lý (sắp xếp các chi bộ trong doanh nghiệp theo ca kíp, đơn vị sản xuất, ngành nghề, tổ công tác), kiện toàn ban chi ủy; nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Kiện toàn các chi ủy trong doanh nghiệp là vấn đề rất quan trọng để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng trên lĩnh vực kinh tế. Cần đưa vào chi ủy những đảng viên tiêu biểu trong chi bộ, đủ tiêu chuẩn cấp ủy viên. Trong đó, chú ý lựa chọn đồng chí bí thư chi bộ là đảng viên thực sự tiêu biểu trong chi bộ, nhiệt tình, có kinh nghiệm công tác đảng. Cố gắng bố trí đồng chí bí thư chi bộ đồng thời là trưởng ca, kíp, tổ sản xuất, trưởng đơn vị.

Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ là biện pháp đặc biệt quan trọng để nâng cao chất lượng hoạt động của các chi bộ trong doanh nghiệp. Để nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ cần thực hiện tốt những điểm sau: Thời gian sinh hoạt chi bộ nên quy định vào một ngày nào đó trong tháng. Nếu ngày đó trùng vào ngày nghỉ thì có thể sinh hoạt sớm hơn hoặc muộn hơn 1 đến 2 ngày, không nên quá muộn so với thời gian đã quy định. Nội dung sinh hoạt chi bộ phải thiết thực, bám sát nhiệm vụ chính trị trọng tâm của đơn vị là sản xuất kinh doanh, tập trung bàn bạc tìm giải pháp thực hiện đạt kết quả. Trong đó cần tập trung tìm các biện pháp tháo gỡ những vấn đề nảy sinh trong hoạt động của đơn vị, Hình thức sinh hoạt chi bộ phải đa dạng, coi trọng sinh hoạt chi bộ theo chuyên đề. Trong mỗi kỳ sinh hoạt chi bộ nên bàn bạc giải quyết dứt điểm một vấn đề, tránh dây dưa kéo dài từ kỳ sinh hoạt này sang kỳ sinh hoạt sau.

Coi trọng các khâu chuẩn bị nội dung và điều hành sinh hoạt chi bộ của ban chi ủy, nhất là đồng chí bí thư chi bộ. Bí thư chi bộ phải là người có khả năng chuẩn bị nội dung sinh hoạt và điều hành sinh hoạt chi bộ, phải biết nêu vấn đề, thảo luận hướng vào các khía cạnh trọng tâm, biết tổng hợp và kết luận các vấn đề. Kết thúc sinh hoạt chi bộ cần kết luận rõ những vấn đề đã được nêu, những vấn đề còn phải nghiên cứu để đảng viên hiểu và thống nhất thực hiện.

Đề cao trách nhiệm tham gia sinh hoạt chi bộ của mọi đảng viên trong đảng bộ, nhất là những đảng viên là cán bộ lãnh đạo chủ chốt của đơn vị. Những đảng viên là cán bộ lãnh đạo chủ chốt của đơn vị cần đề cao trách nhiệm và gương mẫu tham gia sinh hoạt chi bộ và tham gia sinh hoạt với tư cách là một đảng viên, tránh tình trạng tham gia sinh hoạt với tư cách là người lãnh đạo đến hội nghị chi bộ để cho ý kiến và huấn thị.

Ths. Nguyễn Thị Ngọc Cảnh
Học viện Chính trị - Hành chính Khu vực III