Thực trạng
Đảng uỷ xã Sơn Hải nhận định, việc tổ chức sinh hoạt thường kỳ ở các chi bộ thôn chưa thực sự hiệu quả. Trước năm 2012 việc duy trì thời gian sinh hoạt hằng tháng chưa thống nhất trong các chi bộ thôn, thời lượng dành cho việc triển khai từng nội dung trong một buổi sinh hoạt chưa phù hợp, nội dung bàn bạc thảo luận còn đơn điệu.
Tỷ lệ đảng viên tham gia sinh hoạt thường kỳ chưa cao, bình quân chỉ đạt khoảng gần 70%, có kỳ chỉ có gần 60% số đảng viên dự sinh hoạt. Trong sinh hoạt ít đảng viên phát biểu, có ý kiến không trọng tâm và thường chỉ tập trung ở một số đảng viên phát biểu, thậm chí có những kỳ sinh hoạt không có đảng viên nào đóng góp ý kiến cho chi bộ cũng như cho chi ủy, nhất là kỳ sinh hoạt cuối năm đánh giá, xếp loại chất lượng đảng viên và tổ chức đảng.
Nội dung sinh hoạt chủ yếu vẫn bàn về một số chủ đề như buổi sinh hoạt kỳ trước, không có nội dung mới, có những nội dung dành quá nhiều thời gian bàn bạc mới thống nhất triển khai. Có chi bộ chưa thường xuyên bám sát Hướng dẫn số 09-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương về nội dung sinh hoạt chi bộ. Thực hiện tổ chức sinh hoạt chuyên đề còn lúng túng, nhầm lẫn với nội dung sinh hoạt hằng tháng.
Các chi bộ thôn ở Đảng bộ xã Sơn Hải tổ chức sinh hoạt chưa thực sự hiệu quả do nhiều nguyên nhân, trong đó có một số nguyên nhân cơ bản sau: Trước hết, việc xây dựng nội dung, định hướng cho vấn đề cần thảo luận trong buổi sinh hoạt chưa kỹ càng, chưa xây dựng các phương án giải quyết khi có tình huống nảy sinh để quyết định thực hiện. Có nhiều kỳ sinh hoạt, đảng viên đến muộn hoặc về sớm, trong sinh hoạt thiếu tập trung, chủ yếu là nghe nhớ, ít khi ghi chép, đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đảng viên phát biểu ý kiến không đúng trọng tâm buổi sinh hoạt hay vấn đề đang thảo luận. Bên cạnh đó, việc dự kiến nội dung sinh hoạt chi bộ hoặc họp chi ủy thống nhất, phân công chuẩn bị sinh hoạt chi bộ chưa được duy trì đều đặn, hoặc có chi bộ dưới 9 đảng viên nên chưa có chi ủy, mọi việc xây dựng nội dung và chuẩn bị cho buổi sinh hoạt chi bộ chỉ có một mình bí thư chi bộ thực hiện. Thêm nữa, việc thông tin tình hình thời sự, chính sách, nghị quyết, chỉ đạo của cấp trên đến đảng viên cũng chưa thường xuyên, nội dung sinh hoạt còn dàn trải hoặc sơ sài, thiếu nội dung cụ thể; chưa bám sát chức năng, nhiệm vụ của chi bộ, chủ trương chỉ đạo của cấp trên và tình hình thực tế của đơn vị để cụ thể hóa thành chương trình, nhiệm vụ của chi bộ để lãnh đạo. Việc ra nghị quyết có nơi, có lúc chưa cụ thể, chưa có biện pháp lãnh đạo, công tác kiểm tra, giám sát thực hiện nghị quyết của chi bộ chưa thường xuyên. Những nguyên nhân trên tác động trực tiếp, ảnh hưởng đến chất lượng của buổi sinh hoạt chi bộ.
Giải pháp và kết quả
Đảng ủy xã Sơn Hải đã ban hành Nghị quyết số 08 ngày 18-2-2016 về “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ” ở chi bộ thôn, tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 30-3-2007 của Bộ Chính trị về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ và hướng dẫn quy trình sinh hoạt chi bộ, đồng thời đề ra giải pháp khắc phục, trong đó tập trung vào 3 giải pháp cơ bản:
Thứ nhất, nâng cao sự nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên đối với việc tham gia sinh hoạt chi bộ ở thôn, đồng thời thấy được ý nghĩa của việc đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong công tác xây dựng đảng và thực hiện nhiệm vụ chính trị ở cơ sở.
Thứ hai, xây dựng đội ngũ cán bộ cấp ủy, chi bộ thôn và thực hiện việc kết hợp bồi dưỡng, nâng cao kiến thức, nghiệp vụ công tác đảng cho đội ngũ chi ủy viên, bí thư chi bộ. Tăng cường sự lãnh, chỉ đạo của đảng ủy và đề cao vai trò, trách nhiệm của đảng viên trong sinh hoạt chi bộ ở thôn.
Thứ ba, duy trì nền nếp, thực hiện nghiêm túc quy trình và nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng. Chỉ đạo các chi bộ thôn căn cứ điều kiện thực tế đổi mới nội dung sinh hoạt bảo đảm thiết thực và phù hợp, tùy theo nội dung sinh hoạt và đặc điểm của chi bộ có thể áp dụng 1 trong 3 hình thức cơ bản: sinh hoạt thường kỳ, sinh hoạt học tập và sinh hoạt chuyên đề.
Sau gần 3 năm thực hiện nghị quyết, đã cơ bản khắc phục được một số hạn chế và chất lượng sinh hoạt ở chi bộ thôn có chuyển biến rõ rệt.
Trước hết là nền nếp sinh hoạt các chi bộ duy trì đều đặn hơn. Bám sát vào Hướng dẫn số 09-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương, các chi bộ đã duy trì nền nếp sinh hoạt ổn định hơn, từ việc tự lựa chọn thời gian tổ chức sinh hoạt, đến nay 100% chi bộ thôn đã thống nhất tổ chức sinh hoạt định kỳ hằng tháng trong khoảng từ ngày 4 đến ngày 15.
Ý thức trách nhiệm của đảng viên trong việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ và thực hiện nhiệm vụ được giao có sự chuyển biến rõ nét. Duy trì nền nếp sinh hoạt chi bộ đã có sự tác động mạnh mẽ đến đảng viên, số đảng viên dự sinh hoạt bảo đảm hơn, có kỳ nhiều chi bộ đạt tỷ lệ 100% đảng viên về dự, chấp hành tốt về giờ giấc sinh hoạt, rất ít đảng viên đến muộn và không còn hiện tượng đảng viên dự không hết buổi họp. Có nhiều đảng viên phát biểu, sôi nổi hơn nhất là có cả những ý kiến trái chiều, đây là tín hiệu rất đáng mừng về phát huy tính dân chủ trong sinh hoạt đảng. Qua việc nền nếp sinh hoạt được duy trì, thể hiện rõ vai trò lãnh đạo của cấp ủy. Trong sinh hoạt đã đề cao tính giáo dục, tính chiến đấu, đánh giá thực hiện nghị quyết tháng trước hầu hết các chi bộ 100% đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, trong đó có nhiều đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Chi bộ chú trọng việc gắn nội dung sinh hoạt chi bộ với việc báo cáo thực hiện học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh của đảng viên và chi bộ. Để thực hiện có hiệu quả việc học tập và làm theo Bác, các chi bộ đã đăng ký với đảng ủy xã mời báo cáo viên triển khai một số nội dung như: triển khai chủ đề học và làm theo Bác của từng năm, hướng dẫn lập kế hoạch đăng ký với chi bộ về rèn luyện đạo đức, lối sống, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
Nội dung sinh hoạt của các chi bộ ở thôn thiết thực, hiệu quả và cụ thể hơn. Các chi bộ đã bám sát Hướng dẫn số 09-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương về nội dung sinh hoạt chi bộ. Nội dung được chuẩn bị kỹ lưỡng hơn, đổi mới và gắn với tình hình thực tiễn đang diễn ra ở cơ sở, cơ bản giải quyết những vấn đề nổi cộm, những nguyện vọng chính đáng của đảng viên, nhân dân. Những vấn đề trọng tâm, những bức xúc trong tư tưởng, những vấn đề liên quan thiết thực đến đời sống của nhân dân đã được nhiều chi bộ thảo luận kỹ, sôi nổi, kể cả những ý kiến trái chiều. Đa số các chi bộ thôn đã coi trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, rèn luyện đạo đức cho cán bộ, đảng viên. Các chi bộ thôn duy trì tốt chế độ thông báo một số tình hình thời sự nổi bật trong nước, quốc tế; các chuyên đề về công tác xây dựng đảng; chính sách, pháp luật có liên quan đến công dân; quyền và nghĩa vụ của công dân, đảng viên. Trong sinh hoạt đã đề cập đến ba loại vấn đề: sinh hoạt tư tưởng; thảo luận và ban hành các quyết định thực hiện nhiệm vụ chính trị ở địa phương. Đánh giá kết quả thực hiện nghị quyết của tháng trước một cách rõ ràng, cụ thể như: về lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, xây dựng phát triển kinh tế, các hoạt động xã hội, các hoạt động của đoàn thể trên địa bàn thôn; tình hình thực hiện nhiệm vụ của đảng viên; thực hiện chỉ thị, nghị quyết của cấp ủy cấp trên; đã chỉ rõ những việc làm được, chưa làm được, nguyên nhân, trách nhiệm của cá nhân, tập thể; đúc rút kinh nghiệm. Trên cơ sở đó, xác định rõ nhiệm vụ của chi bộ trong tháng tiếp theo, Nghị quyết của chi bộ được xây dựng dựa trên cơ sở sự chỉ đạo của đảng ủy xã và thực tế ở trong thôn, các nhiệm vụ trọng tâm do chi bộ đề ra phù hợp với từng thời điểm cụ thể, do đó chi bộ đã lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị mang lại hiệu quả hơn.
Việc thực hiện quy trình sinh hoạt chi bộ bảo đảm nguyên tắc. Chi bộ đã thực hiện quy trình sinh hoạt chi bộ theo 3 bước trong Hướng dẫn 09, các vấn đề đưa ra thảo luận dễ hiểu nên việc bàn bạc nhanh chóng và thống nhất cao, nhưng vẫn phát huy tính dân chủ, nhờ đó việc xây dựng nghị quyết bảo đảm mục tiêu rõ, yêu cầu cụ thể, có biện pháp thực hiện và phân công trách nhiệm cho từng đảng viên. Trong sinh hoạt, các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng cơ bản được thực hiện và bảo đảm tính lãnh đạo, tính giáo dục và tính chiến đấu, phát huy dân chủ, nhất là việc thảo luận, quyết định vấn đề công khai, đảng viên bày tỏ chính kiến của mình, từ đó tạo được không khí cởi mở. Trong thảo luận, người chủ trì đã quan tâm gợi ý những nội dung quan trọng để đảng viên phát biểu ý kiến, những ý kiến khác, chi bộ đã dành thời gian và tạo điều kiện thuận lợi để đảng viên trao đổi, thảo luận kỹ, tạo sự thống nhất trước khi biểu quyết.
Một số kinh nghiệm
Một là, tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn các chi bộ thôn về phương pháp, cách thức tổ chức sinh hoạt, đồng thời làm tốt việc định hướng nội dung và hình thức sinh hoạt chi bộ phù hợp với điều kiện thực tế nhưng phải bảo đảm nguyên tắc của sinh hoạt chi bộ thường kỳ theo quy định. Vận dụng vào điều kiện thực tế của cơ sở để tổ chức triển khai đường lối, chủ trương của Đảng và định hướng của Đảng ủy xã trong công tác lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị ở thôn. Thường xuyên cung cấp kịp thời thông tin, tài liệu có liên quan, giúp các chi bộ thực hiện tốt nội dung sinh hoạt, nhất là Bản tin sinh hoạt nội bộ do Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Lào Cai, Huyện ủy Bảo Thắng phát hành hằng tháng.
Hai là, chú trọng chỉ đạo các chi bộ thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, phê bình và tự phê bình. Trong quy chế làm việc của cấp ủy cơ sở phải quy định rõ ràng trách nhiệm của bí thư, cấp ủy, tránh độc đoán trong lãnh chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị ở cơ sở. Phân công nhiệm vụ cho từng đảng ủy viên cơ sở, đi đôi với việc tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát các chi bộ duy trì chế độ, nội dung sinh hoạt. Biểu dương kịp thời cấp ủy, chi bộ, đảng viên thực hiện tốt nhiệm vụ và điều chỉnh những thiếu sót trong chấp hành kỷ luật, nguyên tắc sinh hoạt Đảng, kịp thời uốn nắn những biểu hiện lệch lạc trong nhận thức, hành động của cán bộ, đảng viên.
Ba là, phát huy tinh thần gương mẫu của cán bộ, thực hiện nói đi đôi với làm đúng tinh thần nghị quyết của chi bộ đề ra, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Tăng cường sự khích lệ những ý kiến đóng góp tham gia xây dựng nghị quyết của chi bộ sát với thực tế, có tính khả thi cao, tôn trọng lắng nghe ý kiến kể cả ý kiến trái chiều nhằm phát huy tính dân chủ trong sinh hoạt đảng. Bên cạnh đó cần phát huy cao độ tinh thần đoàn kết nội bộ, thực hiện có hiệu quả công tác quản lý đảng viên, phân công nhiệm vụ gắn với kế hoạch tu dưỡng, rèn luyện, học và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh của đảng viên.
Bốn là, duy trì nền nếp sinh hoạt của đảng ủy, đảng bộ và thực hiện các chế độ giao ban định kỳ, hội họp của đảng ủy đối với các chi bộ. Đảng ủy xã Sơn Hải duy trì rất tốt nền nếp sinh hoạt của đảng ủy 1 lần/tháng (ngày 16). Đây là một trong những điều kiện cần cho việc lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương. Bên cạnh đó, đảng bộ xã xây dựng kế hoạch giao ban hằng tháng giữa Ban Thường vụ đảng ủy xã với các chi bộ vào ngày 25 của tháng cuối quý và có thể triệu tập hội nghị bất thường nếu thấy cần thiết.
Bùi Thị Ánh Hồng
Khoa xây dựng Đảng, Trường Chính trị tỉnh Lào Cai