Chặng đường 20 năm qua là quãng thời gian không dài nhưng đủ để khẳng định vị trí của Hệ sau đại học của Học viện Chính trị trong sự nghiệp giáo dục - đào tạo, góp phần tô thắm thêm trang sử hơn nửa thế kỷ xây dựng và trưởng thành của Học viện Chính trị - Bộ Quốc phòng. Đây cũng là quá trình lao động miệt mài, nỗ lực vượt khó của các thế hệ cán bộ, nghiên cứu sinh, học viên cao học, nhân viên, phấn đấu vì sự nghiệp “nâng cao năng lực, bồi dưỡng nhân tài”, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho toàn quân nói riêng, cả nước nói chung, đáp ứng sự nghiệp CNH, HĐH đất nước và hội nhập quốc tế.

Học viện Chính trị là một trong những “cái nôi” đào tạo cán bộ chính trị cho toàn quân nói riêng, cả nước nói chung. Để đào tạo nguồn lực chất lượng cao của quân đội và đất nước, đáp ứng sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc giai đoạn mới, ngày 11-9-1993, Đảng uỷ Học viện đã thông qua quyết nghị thành lập Hệ quản lý học viên đào tạo sau đại học. Thực hiện Nghị quyết của Đảng uỷ, giám đốc Học viện đã đề nghị Bộ Quốc phòng cho phép thành lập Hệ quản lý học viên đào tạo sau đại học (Hệ sau đại học). Với uy tín và kết quả đạt được trong những năm đầu mới thành lập, ngày 6-6-2008, giám đốc Học viện chính trị ra Quyết định số 578/QĐ-HV4 công nhận ngày 11-9 hằng năm là ngày truyền thống của Hệ sau đại học - Học viện Chính trị.

Ngày đầu thành lập, Hệ có 2 lớp nghiên cứu sinh với 30 đồng chí và 1 lớp cao học gồm 13 đồng chí. Đến nay, quy mô của Hệ được mở rộng, thường xuyên có 3 lớp nghiên cứu sinh với 70 đến 80 đồng chí đào tạo tiến sĩ và 16 lớp cao học với 220 đến 240 đồng chí đào tạo thạc sĩ của 8 chuyên ngành khoa học xã hội và nhân văn.

Học viên chủ yếu của Hệ là những giảng viên, cán bộ quản lý ở các học viện, nhà trường trong toàn quân. Tất cả đều cùng chung mục tiêu lý tưởng, khát vọng cống hiến, nâng cao năng lực lãnh đạo, trau dồi kiến thức, chuyên môn, nghiệp vụ... Học thầy, học bạn, cùng nhau trao đổi, nghiên cứu đã trở thành truyền thống mà các thế hệ cán bộ, nghiên cứu sinh, học viên cao học ở Hệ sau đại học thực hiện. Hàng năm, Hệ có hàng trăm bài báo khoa học được đăng tải trên các tạp chí, thông tin khoa học trong và ngoài quân đội. Nhiều đồng chí tham gia, chủ nhiệm đề tài khoa học các cấp, tham gia biên soạn các sách tham khảo, tài liệu, giáo trình; tham gia giảng dạy ở các học viện, nhà trường trong quân đội, góp phần vào việc bồi dưỡng kiến thức, nâng cao trình độ mọi mặt, truyền bá Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng, phê phán, bác bỏ các quan điểm thù địch, sai trái, từng bước nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, góp phần xây dựng quân đội “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Hiện Hệ đã có 320 nghiên cứu sinh, 1.074 học viên cao học đã và đang học tập, nghiên cứu, rèn luyện tại Hệ, trong đó có 234 đồng chí đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ, 858 đồng chí bảo vệ thành công luận văn thạc sĩ. Các thế hệ nghiên cứu sinh, học viên cao học sau khi ra trường đều đã trở thành lực lượng đi tiên phong trong sự nghiệp giáo dục - đào tạo và nghiên cứu khoa học ở các học viện, nhà trường, cơ quan, đơn vị trong toàn quân. Trong đó, 11 đồng chí đã được phong quân hàm cấp tướng, 58 đồng chí được phong hàm giáo sư, phó giáo sư và các danh hiệu cao quý khác.

Quy mô đào tạo của Hệ ngày càng mở rộng, bên cạnh học viên khối quân sự, Hệ thu hút đông đảo học viên dân sự khu vực phía Bắc vào học tập, nghiên cứu. Đồng thời, Hệ còn làm nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho nước bạn Lào và Căm-pu-chia. Điều này chứng tỏ, Hệ sau đại học không chỉ đào tạo ra nguồn nhân lực cho quân đội nói chung, đất nước nói riêng mà còn tăng cường tình đoàn kết quân, dân “cá nước” trên địa bàn đóng quân của Học viện và tiếp tục xây dựng mối quan hệ đoàn kết hữu nghị của ba nước Việt Nam - Lào - Căm-pu-chia lên tầm cao mới thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước và hội nhập quốc tế.

Với độ sâu, độ rộng, độ dày của hệ thống tri thức đã được tích luỹ, kỹ năng nghiên cứu khoa học đã được bồi dưỡng, phẩm chất chính trị, đạo đức, tác phong của người giảng viên, cán bộ khoa học đã được đào luyện trọng quá trình đào tạo, các thế hệ nghiên cứu sinh, học viên cao học đã trưởng thành nhanh chóng, khẳng định được phẩm chất nhân cách, tài năng trí tuệ của mình trong công việc, trước tập thể đơn vị và đồng nghiệp trong và ngoài quân đội. Sự trưởng thành của các thế hệ nghiên cứu sinh và học viên cao học Hệ sau đại học đã góp phần không nhỏ tạo dựng và vun đắp nên truyền thống tự chủ, sáng tạo, bền bỉ phấn đấu, khắc phục khó khăn, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Chặng đường 20 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành của Hệ sau đại học cũng là 20 năm toàn Đảng bộ và mỗi cán bộ, đảng viên Hệ đoàn kết, thống nhất, chung sức đồng lòng xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh, nhiều năm được Đảng uỷ Học viện chính trị công nhận là Đảng bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu. Đội ngũ cán bộ, đảng viên luôn kiên định vững vàng, nêu cao phẩm chất đạo đức cách mạng, lối sống trong sáng, giản dị, chấp hành nghiêm kỷ luật. Trong giáo tiếp, ứng xử và hành động luôn thể hiện là người có học thức cao, gương mẫu, tự giác, tự trọng, tự chủ trong xây dựng đơn vị chính quy tiên tiến, mẫu mực. Hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục, thể thao luôn được đẩy mạnh. Mối quan hệ giữa hệ với địa phương kết nghĩa, với các cơ quan đơn vị, học viện, nhà trường trong và ngoài học viện, quan hệ đoàn kết quốc tế, đoàn kết tương trợ, giúp đỡ nhau giữa học viên quân sự với học viên dân sự luôn được tăng cường, ngày càng gắn bó, thắm tình đoàn kết tình quân dân “cá nước”. Chính môi trường tập thể đoàn kết và năng động, kỷ luật và văn minh mà các thế hệ cán bộ, nghiên cứu sinh, học viên cao học, nhân viên trong Hệ đã dày công xây dựng và vun đắp đã tiếp thêm sức mạnh, lòng nhiệt huyết cho mỗi người vươn tới đỉnh cao tri thức, khoa học, xứng đáng với danh hiệu vừa “hồng”, vừa “chuyên” như sinh thời Bác Hồ từng căn dặn.

Trong chặng đường 20 năm xây dựng và phát triển, tập thể Hệ vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen, 2 lần được Bộ Quốc phòng tặng Bằng khen, được Học viện Chính trị tặng Cờ thi đua, danh hiệu đơn vị quyết thắng… ghi nhận những thành tích mà Hệ đã đạt được trong học tập và nghiên cứu khoa học, xây dựng Đảng bộ, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, là nguồn động viên cán bộ, học viên, nhân viên Hệ hôm nay tiếp tục phát huy, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.