65 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, phong trào học sinh, sinh viên và tổ chức Hội Sinh viên Việt Nam đã có những cống hiến xuất sắc và trưởng thành vượt bậc qua các thời kỳ lịch sử cách mạng, là niềm tự hào của thế hệ học sinh, sinh viên ngày nay. Trong quá trình phát triển, Hội Sinh viên Việt Nam luôn phát huy truyền thống là một tổ chức chính trị - xã hội của sinh viên, nhịp cầu gắn bó giữa sinh viên với Đảng, Nhà nước; lực lượng giáo dục quan trọng trong nhà trường.
Sau 65 năm xây dựng và trưởng thành, hiện Hội Sinh viên Việt Nam có hơn 1,3 triệu hội viên đang sinh hoạt tại hơn 200 hội sinh viên trường, 24 hội sinh viên tỉnh, thành phố, 45 hội sinh viên cấp trường trực thuộc Trung ương và 7 hội sinh viên Việt Nam ở nước ngoài. Được Đảng và Nhà nước dày công bồi dưỡng, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, học sinh, sinh viên Việt Nam luôn kế thừa và phát huy những truyền thống vẻ vang của các thế hệ cha anh, đó là: truyền thống yêu nước nồng nàn, trung thành với Đảng, với nhân dân, tự hào về dân tộc và Bác Hồ kính yêu, về lực lượng vũ trang anh hùng, về Đoàn, về hội; truyền thống hiếu học, say mê sáng tạo, nghiên cứu để vươn tới đỉnh cao của khoa học, công nghệ, văn học, nghệ thuật, thể dục thể thao...; truyền thống đoàn kết, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, chia sẻ khó khăn với nhân dân…
Có nhiều tấm gương quên mình giúp dân, hình ảnh sinh viên tình nguyện tiếp sức mùa thi, hiến máu tình nguyện, chiến sỹ mùa hè xanh trong các dịp hè đã trở thành hình ảnh đẹp trong xã hội; có nhiều sinh viên tốt nghiệp ra trường tham gia các đội hình tri thức trẻ tình nguyện đến công tác ở vùng sâu, vùng xa, biên cương, hải đảo, nhiều tấm gương giúp bạn học tập trong nhiều năm liền như giúp người thân trong gia đình.
Ở thời kỳ nào sinh viên cũng là lực lượng đi đầu trong các phong trào để lại dấu ấn sâu đậm trên các lĩnh vực, có những phong trào đã đi vào lịch sử: “Ba sẵn sàng”, Năm xung phong”, xếp bút nghiên lên đường chiến đấu, hát cho dân tôi nghe”, dậy mà đi… Hình ảnh sinh viên mặc áo lính, cầm súng ra trận chiến đấu quên mình cho độc lập, tự do của Tổ quốc đã trở thành một biểu tượng đẹp về lớp trí thức trẻ Việt Nam kiên trung, giàu lòng yêu nước.
Thời kỳ xây dựng và đổi mới đất nước có các phong trào: "Dạy tốt, học tốt”, "Học tập, rèn luyện vì ngày mai lập nghiệp”, "Thi đua học tập tốt, rèn luyện tốt”, phong trào sinh viên tình nguyện... Trong phong trào tình nguyện, không chỉ nỗ lực học tập tốt, sinh viên thời đại mới luôn hướng đến cộng đồng, hình ảnh những sinh viên “nhường cơm sẻ áo”, sẻ chia với những mảnh đời bất hạnh trong xã hội, đêm đêm đi về các góc phố, con đường tìm người vô gia cư để tặng bánh mỳ, gói xôi, khăn, áo ấm khiến nhiều người xúc động. Hình ảnh những sinh viên mặc áo xanh tình nguyện, mặc trời nắng mưa tham gia phân làn chống ùn tắc giao thông, “Tiếp sức mùa thi”, “Đưa em tôi đi thi”. Hoặc, không quản ngại khó khăn về vùng sâu, vùng xa, tổ chức các chương trình “mùa đông ấm”, “mùa hè xanh”, “xuân yêu thương”… thực sự đã làm nức lòng người. Phong trào sinh viên tình đã góp phần giải quyết hiệu quả nhiều vấn đề an sinh xã hội; số công trình xây dựng nông thôn mới, ý tưởng, công nghệ mới được chuyển giao cho nông dân, số đơn vị máu được hiến hằng năm... là những con số ấn tượng, nói lên tính hiệu quả, thiết thực của phong trào.
Phong trào “Sinh viên 5 tốt” được Hội Sinh viên phát động rộng rãi trong toàn quốc, là phong trào nhằm tạo ra môi trường rèn luyện cho sinh viên trên nhiều mặt: đạo đức tốt, học tập tốt, thể lực tốt, tình nguyện tốt và hội nhập tốt. Qua 5 năm, phong trào tạo môi trường cho sinh viên rèn luyện, định hình nhân cách, hình thành lớp sinh viên có chất lượng và có hơn 53 nghìn lượt sinh viên các cấp được tuyên dương. Danh hiệu “Sinh viên 5 tốt” trở thành danh hiệu cao quý của sinh viên, để phấn đấu đạt được danh hiệu đó, học giỏi là yếu tố quan trọng nhưng chưa đủ, các sinh viên phải phấn đấu phát triển một cách toàn diện từ học tập đến rèn luyện thể dục, thể thao, khả năng ngoại ngữ, tin học… Đó là hình ảnh của thế hệ sinh viên thời đại mới, giỏi chuyên môn, giàu kỹ năng và có khả năng hội nhập sâu rộng.
Phát huy bề dày truyền thống, Hội Sinh viên Việt Nam xác định tiếp tục đổi mới, sáng tạo trong nội dung và hình thức hoạt động, góp phần giáo dục, bồi dưỡng để hình thành lớp học sinh, sinh viên mới "vừa hồng, vừa chuyên"; có kiến thức vững vàng, phong phú, có khả năng tiếp cận trí tuệ của thời đại, thiết tha với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có hoài bão lớn, lối sống đẹp, phát huy sức mạnh truyền thống và bản sắc dân tộc, có trách nhiệm cao với cộng đồng, củng cố và phát triển rộng rãi tổ chức Hội sinh viên Việt Nam, tập hợp, đoàn kết đông đảo sinh viên thi đua học tập, rèn luyện, góp phần đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá và bảo vệ vững chắc tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Trải qua chặng đường 65 năm xây dựng và phát triển, Hội Sinh viên Việt Nam luôn phát huy truyền thống là một tổ chức chính trị - xã hội của sinh viên Việt Nam, nhịp cầu gắn bó giữa sinh viên với Đảng, Nhà nước. Phong trào học sinh, sinh viên đã có những cống hiến xuất sắc vào sự phát triển của sự nghiệp dựng bảo vệ và xây đất nước. Năm 2000, Hội Sinh viên Việt Nam vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng Huân chương Độc lập hạng Nhất, năm 2005 được tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh và năm 2010 được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng.
Hoa Hiền