Vừa qua, thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Đảng ủy Công an Trung ương đã chủ động, tiên phong đi đầu trong xây dựng đề án nghiên cứu và tham mưu Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 15/3/2018 về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”; tiếp đó, Chính phủ ban hành Nghị định số 01/2018/NĐ-CP, ngày 06/8/2018 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công an.
Đến nay, sau một năm thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an đã đạt được nhiều kết quả tích cực, cho thấy tính đúng đắn trong chủ trương, đường lối của Đảng và sự quyết tâm, đồng lòng của toàn lực lượng Công an nhân dân, nhất là công tác đảng, công tác chính trị trong Công an nhân dân đã có vai trò hết sức quan trọng. Tạp chí Công an nhân dân xin giới thiệu loạt bài viết về chủ đề này. Bài viết “Công tác chính trị tư tưởng trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả - Những kinh nghiệm từ thực tiễn” là kỳ cuối của loạt bài viết về vai trò của công tác đảng, công tác chính trị Công an nhân dân trong đổi mới, sắp xếp bộ máy Bộ Công an.
Bài 1: Phát huy trách nhiệm nêu gương của cấp ủy, người đứng đầu đơn vị trong việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy bộ công an
Tóm tắt: Bài viết phân tích làm rõ về phong cách nêu gương theo tư tưởng Hồ Chí Minh; trách nhiệm nêu gương của cấp ủy, người đứng đầu Công an các cấp trong việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đề xuất một số nội dung trọng tâm nhằm tiếp tục thực hiện trong thời gian tới.
Từ khóa: Trách nhiệm nêu gương; cấp ủy, người đứng đầu; đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặc biệt coi trọng việc nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là đối với cấp ủy, người đứng đầu. Nêu gương theo tư tưởng Hồ Chí Minh tức là gương mẫu, đi đầu, thể hiện tính tiền phong, bản chất cách mạng và khoa học của Đảng và của mỗi cán bộ, đảng viên. Theo Người, nội dung nêu gương của cán bộ, đảng viên phải được thể hiện trên cả ba mối quan hệ đó là: (1) Đối với mình, là không được tự cao, tự đại, tự mãn. Bởi vì, tự cao, tự đại, tự mãn là căn bệnh rất nguy hiểm. Nếu cán bộ, đảng viên mắc phải căn bệnh này thì dễ mù quáng, thiển cận, luôn đề cao cá nhân mình, coi thường quần chúng, nhất định sẽ thoái bộ, dừng lại. Người nhấn mạnh: “Tự mãn, tự túc là co mình lại, không cho mình tiến bộ thêm”[1]; (2) Đối với người, phải yêu thương, khoan dung, độ lượng; phải luôn có thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết. Người nhắc nhở cán bộ, đảng viên phải thực hiện tốt điều “Nhân”: “Thật thà yêu thương, hết lòng giúp đỡ đồng chí, đồng bào. Vì thế mà kiên quyết chống lại những người, những việc có hại đến Đảng, đến nhân dân”[2]; (3) Đối với việc, phải tận tâm, tận lực, có trách nhiệm, gương mẫu phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, cán bộ, đảng viên phải luôn giữ vững nguyên tắc “dĩ công vi thượng”, nghĩa là để việc công lên trên, lên trước việc tư. Người luôn giáo dục, nhắc nhở cán bộ, đảng viên phải “chí công vô tư”, nghĩa là phải biết hy sinh lợi ích cá nhân cho lợi ích của Đảng, Tổ quốc và nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy rằng: “Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước… Tự mình phải chính trước, mới giúp người khác chính. Mình không chính, mà muốn người khác chính là vô lý”[3]. Theo Bác, muốn tiến hành tốt các nội dung nêu gương thì cán bộ, đảng viên phải luôn thực hiện nói đi đôi với làm và phải biết lấy người tốt, việc tốt để tuyên truyền cho sự nêu gương. Đây là vấn đề cực kì quan trọng, là nguyên tắc trước hết của sự nêu gương.
Để nêu gương trở thành việc làm tự giác, thường xuyên theo tư tưởng, phong cách Hồ Chí Minh, Ban Bí thư ban hành Quy định số 101-QĐ/TW ngày 07/6/2012 về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp; Đảng ủy Công an Trung ương đã ban hành Quy định số 136-QĐ/ĐUCA ngày 12/9/2013 về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên Công an, nhất là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy Công an các cấp. Có thể khẳng định rằng: Việc phát huy trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cấp ủy, người đứng đầu Công an các đơn vị, địa phương là đặc biệt quan trọng, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch, vững mạnh, làm cơ sở để toàn lực lượng Công an nhân dân (CAND) đi đầu, tiên phong thực hiện Nghị quyết 22 ngày 18/3/2018 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.
Cho đến nay, sau hơn 01 năm triển khai thực hiện Nghị định số 01/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu, tổ chức của Bộ Công an, đã đạt được nhiều kết quả khả quan. Cụ thể: (1) Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an, các cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên, cán bộ, chiến sỹ CAND nhận thức đúng đắn, sâu sắc, toàn diện về tính tất yếu, khách quan, sự cần thiết, mục tiêu, quan điểm, nguyên tắc, nhiệm vụ, giải pháp kiện toàn tổ chức bộ máy Bộ Công an. Đội ngũ lãnh đạo và cán bộ, chiến sỹ công an các đơn vị, địa phương có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, Đảng và nhân dân, chấp hành kỷ luật, kỷ cương, sẵn sàng nhận nhiệm vụ được giao. (2) Việc kiện toàn Đảng ủy Công an Trung ương và các tổ chức đảng, cấp ủy các cấp cơ bản đã hoàn hành, được thực hiện khẩn trương, đúng theo nguyên tắc, quy định của Đảng, bảo đảm giữ vững sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với CAND được các bộ, ban, ngành và các tầng lớp nhân dân, đảng viên ủng hộ, đánh giá cao quyết tâm chính trị, sự lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc, sâu sát của Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an và thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương. (3) Tổ chức bộ máy các cấp công an bước đầu tinh gọn, đã đi vào hoạt động ổn định, không bị gián đoạn. Tổ chức bộ máy sau khi sắp xếp đã bỏ 06 tổng cục, giảm 55 đơn vị cấp cục, 20 Cảnh sát phòng cháy chữa cháy tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và giảm 819 đơn vị cấp phòng, trong đó cơ quan Bộ giảm 287 phòng, Công an địa phương giảm 532 phòng. (4) Việc sắp xếp, bố trí cán bộ cơ bản ổn định, bảo đảm không gây gián đoạn, xáo trộn trong thực hiện nhiệm vụ của công an các cấp, bố trí theo hướng tăng cường cho lực lượng trực tiếp chiến đấu, hướng về cơ sở và thí điểm đưa công an chính quy đảm nhiệm các chức danh công an xã, từng bước chính quy hóa lực lượng Công an xã, thị trấn nhưng đảm bảo không tăng biên chế chung. Đã có 616 cán bộ, chiến sĩ được điều động từ cơ quan Bộ về địa phương, hơn 5.500 cán bộ được tăng cường từ cấp tỉnh xuống Công an cấp huyện và hơn 3.000 cán bộ được tăng cường từ Công an cấp huyện xuống Công an cấp xã, tổ chức bộ máy mới đã đi vào hoạt động hiệu quả, tư tưởng cán bộ, chiến sĩ đã ổn định, yên tâm công tác. (5) Hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ huy cao hơn do không phải qua cấp trung gian, giảm tải sự chồng chéo đối với Công an các đơn vị, địa phương trong thực hiện các mệnh lệnh, yêu cầu nhiệm vụ công tác được giao. (6) Hiệu lực, hiệu quả của công tác đảm bảo an ninh, trật tự được nâng lên. Từ khi triển khai thực hiện Nghị định số 01 của Chính phủ, lãnh đạo Bộ đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương bảo vệ an toàn các sự kiện chính trị, văn hóa, xã hội của đất nước.
Có được những kết quả bước đầu đáng ghi nhận trong sắp xếp tổ chức Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả không thể không nhắc đến trách nhiệm nêu gương của cán bộ, chiến sĩ, nhất là cấp ủy và người đứng đầu Công an các đơn vị, địa phương. Sau khi tiến hành việc sắp xếp tổ chức Bộ Công an theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, nhiều vị trí, chức vụ công tác không còn, đã tác động trực tiếp đến tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ, nhất là lãnh đạo, chỉ huy Công an các cấp. Tuy nhiên, cán bộ, chiến sĩ, nhất là cấp ủy, người đứng đầu Công an các đơn vị, địa phương đều nhận thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của việc sắp xếp tổ chức bộ máy, đoàn kết, thống nhất, quyết tâm đổi mới, nêu cao ý thức tổ chức kỷ luật, vì nhân dân phục vụ; tự làm công tác tư tưởng cho chính bản thân và cho cán bộ, chiến sĩ; sẵn sàng nhận sự điều động, phân công của tổ chức. Tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân; trung thành với lý tưởng cộng sản chủ nghĩa, với mục tiêu, con đường cách mạng gắn độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội mà Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn. Nghiêm chỉnh chấp hành Cương lĩnh, Điều lệ, nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, vì sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và xây dựng lực lượng Công an nhân dân trong sạch, vững mạnh. Tự bản thân mỗi cán bộ, chiến sĩ, nhất là cấp ủy, người đứng đầu Công an các đơn vị địa phương thường xuyên tự soi, tự sửa, tu dưỡng, rèn luyện, giữ gìn phẩm chất, tư cách đảng viên, tư cách người Công an cách mạng, nêu cao ý thức phục vụ nhân dân. Thật sự nêu gương về đạo đức, lối sống, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; không sa vào chủ nghĩa cá nhân, quan liêu, tham nhũng, lãng phí; không bị lợi ích vật chất cám dỗ, bị chi phối bởi “lợi ích nhóm”. Thực hiện nghiêm Điều lệnh Công an nhân dân, kỷ luật, quy chế, quy trình công tác, quy định về bảo vệ bí mật nhà nước, quy định về những điều đảng viên không được làm, quy tắc ứng xử của Công an nhân dân, nội dung, quy định của đơn vị và địa phương nơi cư trú… Nhiều đồng chí trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy giữ các chức vụ (Tổng cục trưởng, Phó Tổng cục trưởng, Trưởng phòng…), sau đó chỉ giữ chức vụ (Cục trưởng, Phó Cục trưởng hoặc Phó Trưởng phòng…) nhưng tất cả đều thể hiện tinh thần xung phong, tự nguyện và thậm chí có các trường hợp làm đơn xin về hưu trước tuổi nhằm tạo điều kiện thuận lợi để Bộ thực hiện chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy.
Trong thời gian tới, tổ chức bộ máy Bộ Công an tiếp tục có nhiều sự đổi mới, nhất là việc triển khai thực hiện quy định về tiêu chuẩn Công an 4 cấp (cấp Bộ, cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã) và bố trí, sắp xếp lại khối trường, học viện Công an nhân dân theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Bên cạnh đó, tình hình thế giới và khu vực tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp với nhiều vấn đề mới nảy sinh, khó dự báo. Trong nước, bên cạnh những nhân tố thuận lợi, mặt trái của nền kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế thẩm thấu ngày càng mạnh vào mọi mặt của đời sống xã hội, làm thay đổi nhận thức, tư tưởng, hành động của một bộ phận nhân dân. Tình trạng suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận đảng viên chưa được ngăn chặn, đẩy lùi; vấn đề “tự diễn diến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ có xu hướng biểu hiện rõ nét và nghiêm trọng hơn. Các thế lực thù địch ráo riết thực hiện âm mưu, ý đồ chống phá Đảng, Nhà nước với những thủ đoạn rất tinh vi, thâm độc. Tình hình tội phạm, tệ nạn xã hội có chiều hướng gia tăng, manh động, nguy hiểm hơn; xuất hiện nhiều loại tội phạm mới, nhất là các loại tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia; tội phạm hoạt động núp bóng doanh nghiệp, “tín dụng đen”, cầm đồ, đòi nợ thuê, gắn với hành vi bắt giữ người trái pháp luật, cố ý gây thương tích, cưỡng đoạt tài sản; các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy lớn tiếp tục hoạt động trên các tuyến, địa bàn trọng điểm; tội phạm hoạt động có tổ chức, buôn lậu, tham nhũng... đặt ra cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ, nhất là người đứng đầu Công an các đơn vị, địa phương phải phát huy hơn nữa trách nhiệm nêu gương, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng và nhân dân giao phó.
Để trách nhiệm nêu gương của cấp ủy, người đứng đầu Công an các đơn vị, địa phương trong thực hiện chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở” trở thành việc làm thường xuyên, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong tình hình mới, theo chúng tôi cần thực hiện tốt một số nội dung trọng tâm sau:
Một là, thường xuyên tích cực học tập, nghiên cứu, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và tri thức khoa học, công nghệ hiện đại vào thực tiễn công tác, chiến đấu bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong tình hình hiện nay. Cấp ủy, người đứng đầu Công an các đơn vị, địa phương phải luôn là hạt nhân gương mẫu, đi đầu trong thực hiện Đề án 106 “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”; thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”; gắn kết chặt chẽ việc thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh với các phong trào thi đua, cuộc vận động, nhất là phong trào “Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy”; “CAND vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, phong trào thi đua “Vì an ninh Tổ quốc” và Cuộc vận động “Xây dựng phong cách người Công an nhân dân bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ”...
Hai là, tiếp tục quán triệt thực hiện nghiêm túc Quy định số 08-QĐ/TW ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương; Quy định số 01-QĐi/ĐUCA-X03 ngày 28/01/2019 của Đảng ủy Công an Trung ương về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Đảng ủy Công an Trung ương; Ủy viên Ban Thường vụ và người đứng đầu Công an các đơn vị, địa phương. Nhất là, cấp ủy, người đứng đầu Công an các đơn vị, địa phương phải gương mẫu đi đầu trong thực hiện tiêu chuẩn Công an 4 cấp và bố trí, sắp xếp lại khối trường, học viện Công an nhân dân theo Đề án 106 của Bộ Công an. Chủ động quán triệt sâu sắc, bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, không ngừng đổi mới tư duy, phương thức lãnh đạo, chỉ huy và các biện pháp, giải pháp công tác để tổ chức thực hiện đạt hiệu quả cao nhất các mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ của lực lượng CAND về bảo vệ an ninh, trật tự và xây dựng lực lượng Công an nhân dân. Hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, vì cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân. Thực hành phong cách lãnh đạo, chỉ huy khoa học, dân chủ, sâu sát thực tiễn; là hạt nhân đoàn kết, quy tụ, tạo động lực và phát huy tri tuệ tập thể; chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả công tác cải cách hành chính, ứng dụng thành tựu khoa học, công nghệ hiện đại. Nêu cao trách nhiệm trong công việc; dũng cảm nhận những phần việc khó khăn, phức tạp; xử lý nhanh, hiệu quả các tình huống khẩn cấp, đột xuất, bất ngờ về an ninh, trật tự và xây dựng lực lượng Công an nhân dân. Thực hiện nghiêm quy định về phân cấp, phần quyền và kiểm soát quyền lực; năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; chế độ tự phê bình và phê bình, quy chế làm việc, cương quyết bảo vệ cái đúng, đấu tranh với cai sai, không tranh công đỗ lỗi và dũng cảm nhận khuyết điểm, trách nhiệm. Thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, công tâm, khách quan, công khai, minh bạch trong công tác cán bộ; chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ và tích cực phát hiện, thu hút, trọng dụng người có đức, có tài.
Ba là, chú trọng tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thống của Đảng, của lực lượng Công an nhân dân; thực hiện lời căn dặn của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ 73, đó là: “Hãy luôn luôn ghi nhớ, khắc sâu vào tâm trí mình và thực hiện cho bằng được chân lý vì nước quên thân, vì dân phục vụ, còn Đảng thì còn mình, danh dự là điều thiêng liêng, cao quý nhất”. Chủ động đấu tranh ngăn chặn, phản bác những quan điểm sai trái, xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; những hành vi lợi dụng chủ trương, định hướng của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ để kích động, phá hoại, gây chia rẽ đoàn kết nội bộ; phòng ngừa, ngăn chặn những thông tin xấu, độc hại trên các mạng xã hội, Internet tác động vào tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ. Bên cạnh đó, làm tốt công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm những sai phạm, vi phạm trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao của cán bộ, chiến sĩ, nhất là cấp ủy, người đứng đầu Công an các đơn vị, địa phương. Kịp thời động viên, khen thưởng và nhân rộng các điển hình tiên tiến trong thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và Bộ Công an về sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Bốn là, phát huy hiệu quả hoạt động của bộ máy CAND sau khi kiện toàn, lãnh đạo chỉ huy gương mẫu tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp để xây dựng lực lượng CAND thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Đẩy mạnh các hoạt động đối ngoại và hợp tác quốc tế, phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với Quân đội nhân dân và các cấp, các ngành, phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, củng cố thế trận an ninh nhân dân, kết hợp chặt chẽ giữa phòng ngừa, giữ vững từ bên trong với bảo vệ an ninh Tổ quốc từ xa, từ bên ngoài biên giới quốc gia./.
Thượng tá, TS. TRỊNH XUÂN HẠNH - Trưởng phòng, Cục Khoa học, Chiến lược và Lịch sử Công an
Bài 2: Công tác chính trị tư tưởng trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy bộ công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả - những kinh nghiệm từ thực tiễn
Lịch sử gần 75 năm xây dựng và phát triển của lực lượng Công an nhân dân (CAND) đã ghi nhận những mốc son về sự trưởng thành trong công tác, chiến đấu và xây dựng lực lượng. Và trong các năm 2018 - 2019, lực lượng CAND đã gương mẫu, đi đầu, thực hiện thành công đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đây được ví như cuộc “cách mạng” về tổ chức theo đúng nghĩa thực chất nhất; qua đó khẳng định sự trưởng thành vượt bậc, nhất là về bản lĩnh chính trị của lực lượng CAND.
1. Cuộc “cách mạng” về tổ chức để xây dựng sức mạnh nội sinh của lực lượng CAND
Đổi mới hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là chủ trương, định hướng lớn đã được đề ra từ Đại hội XII của Đảng. Để cụ thể hóa chủ trương này, Hội nghị lần thứ sáu, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) đã ban hành Nghị quyết số 18 - NQ/TW ngày 25/10/2017 về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc chủ trương của Đảng, Bộ Công an đã chủ động chỉ đạo tổng kết quá trình hình thành, phát triển tổ chức bộ máy Bộ Công an kể từ khi thành lập để báo cáo Bộ Chính trị cho phép xây dựng Đề án “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” (Đề án 106) theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”, nhằm giải quyết hai vấn đề cốt lõi là bỏ cấp trung gian và tăng cường cơ sở. Sau khi Đề án 106 được thông qua, Đảng ủy Công an Trung ương tiếp tục tham mưu Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 15/3/2018 về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” (Nghị quyết 22). Trên cơ sở đó, Bộ Công an đã xây dựng, đề xuất Chính phủ ban hành Nghị định số 01/2018/NĐ-CP ngày 06/08/2018 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công an (Nghị định 01).
Triển khai thực hiện Nghị định mới, tổ chức bộ máy sau khi sắp xếp đã bỏ 6 tổng cục, trong đó có những tổng cục đã có lịch sử hình thành và phát triển gần 40 năm (được thành lập theo Nghị định số 250/CP ngày 12/6/1981 của Hội đồng Bộ trưởng, nay là Chính phủ); giảm 55 đơn vị cấp cục, 20 đơn vị cảnh sát phòng cháy, chữa cháy tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và giảm 819 đơn vị cấp phòng, trong đó cơ quan Bộ giảm 287 phòng, công an địa phương giảm 532 phòng. Tính từ ngày Chính phủ ban hành Nghị định 01 đến tháng 3/2019, đã có 616 cán bộ, chiến sĩ được điều động từ cơ quan Bộ về địa phương; trên 5.500 cán bộ được tăng cường từ công an cấp tỉnh xuống công an cấp huyện; trên 3.000 cán bộ công an được tăng cường từ công an cấp huyện xuống công an cấp xã. Theo lộ trình đến năm 2021, Bộ Công an thực hiện xong việc chính quy hóa lực lượng công an xã, bố trí công an chính quy cho trên 9.500 đơn vị công an xã, thị trấn với việc điều động khoảng 25.000 công an chính quy trong biên chế xuống đảm nhận các chức danh công an xã.
Bước đầu thực hiện Nghị định 01 của Chính phủ, mô hình tổ chức của Bộ Công an đã có sự thay đổi lớn; chuyển từ mô hình “tam giác ngược” trước đây với sự phình ra của các cơ quan ở Bộ, tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và thu nhỏ công an cấp cơ sở sang mô hình mới “tam giác cân” có đỉnh là các cơ quan ở Bộ được tinh gọn lại (cả về số lượng và chất lượng) với chức năng là các cơ quan tham mưu, chiến lược và có nhiệm vụ hướng dẫn các lĩnh vực công tác công an cụ thể đối với công an các địa phương trong phạm vi toàn quốc và tăng dần đều với tỷ lệ phù hợp cho công an tỉnh, huyện và công an xã, thị trấn. Công an cấp cơ sở trở thành đáy lớn của tam giác. Cách bố trí tổ chức bộ máy mới tạo nên nền tảng rộng lớn, vững chắc, bám cơ sở và bám dân để làm tốt công tác nắm tình hình, xây dựng nền an ninh nhân dân vững chắc từ cơ sở, nhất là các phường, xã vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.
Song song với việc tinh gọn tổ chức bộ máy, bố trí lực lượng hướng về cơ sở, thì việc phân cấp công tác trong Công an được đổi mới mạnh mẽ theo 4 cấp: cấp bộ, cấp công an tỉnh, cấp công an huyện, cấp công an cơ sở; trong đó tăng cường phân cấp cho công an cơ sở, tạo điều kiện để lực lượng công an bám dân, sát dân hơn, nắm tình hình và giải quyết các vấn đề an ninh, trật tự, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự ngay từ cơ sở. Đồng thời, các quy định về cơ chế, quy chế, điều lệnh, nội quy, quy trình công tác công an cũng được bổ sung, sửa đổi, hoàn chỉnh để phù hợp mô hình tổ chức bộ máy mới. Việc không tổ chức cấp trung gian và tăng cường bám sát vào cơ sở, bám vào dân đã làm thay đổi phương pháp công tác trong ngành công an, nhất là phương pháp lãnh đạo, chỉ đạo của lãnh đạo, chỉ huy công an; tạo nên sự chuyển biến tích cực về tư duy, phong cách, lề lối làm việc của cán bộ, chiến sĩ theo hướng về cơ sở, gắn bó với nhân dân, nêu cao tinh thần vì nhân dân phục vụ…Việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an thời gian qua đã làm thay đổi căn bản diện mạo, cơ cấu tổ chức bộ máy của Bộ Công an; nhất là các cơ chế, thiết chế bên trong của tổ chức, làm cho bộ máy vận hành tốt hơn, nâng cao chất lượng, hiệu quả các mặt công tác công an, đáp ứng yêu cầu bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình mới.
Cuộc “cách mạng” không chỉ dừng ở việc đổi mới cách thức tổ chức, vận hành bộ máy mà thực sự là cuộc đấu tranh trong mỗi cá nhân cán bộ, chiến sĩ công an và trong từng tập thể đơn vị công an. Đó là sự thay đổi có tính tích cực trong nhận thức và hành động; là sự hy sinh một phần lợi ích cá nhân vì lợi ích chung của tập thể của một bộ phận lãnh đạo và cán bộ, chiến sĩ.
Việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả thời gian qua xứng đáng là một “cách mạng” về tổ chức làm thay đổi tích cực các mặt công tác công an; đặc biệt đây là cuộc “lửa thử vàng, gian nan thử sức” của mỗi cán bộ, chiến sĩ và các tập thể đơn vị công an. Điều đó thể hiện ý chí, sự quyết tâm đổi mới, là niềm tin và trách nhiệm.
2. Những kinh nghiệm thực tiễn từ công tác chính trị tư tưởng trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an
Để có được kết quả trên có rất nhiều yếu tố, song yếu tố đặc biệt quan trọng, được xác định trên cả mặt lý luận và thực tiễn là đóng vai trò then chốt, ở vị trí hàng đầu, đó là làm tốt công tác chính trị tư tưởng trong quá trình đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Từ thực tiễn, chúng tôi phân tích, rút ra những kinh nghiệm để vận dụng vào công tác xây dựng lực lượng CAND trong giai đoạn hiện nay và cả mai sau.
Một là, sự quan tâm lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp, toàn diện của Bộ Chính trị, của Ban Bí thư và Ban chấp hành Trung ương Đảng đối với việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đây là nhân tố quan trọng quyết định đến sự thành công. Ở khía cạnh công tác chính trị tư tưởng, sự quan tâm lãnh đạo của Đảng đã tạo niềm tin, sự quyết tâm chính trị cao độ của toàn lực lượng.
Điển hình là tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ 73 (tháng 1 năm 2018), đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tới dự và phát biểu chỉ đạo: Đảng bộ Công an Trung ương phải tiếp tục gương mẫu, đi đầu trong thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 Khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; triển khai nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 6 Khóa XII, khẩn trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an thật sự tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Khẩu hiệu “gương mẫu, đi đầu” và những lời căn dặn của đồng chí Tổng Bí thư đã ăn sâu vào nhận thức của đảng viên, cán bộ, chiến sĩ công an. Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 22 để lãnh đạo công tác tinh gọn bộ máy. Trong giai đoạn triển khai thực hiện tinh gọn tổ chức bộ máy, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội đã rất sát sao nắm tình hình, chỉ đạo định hướng Đảng ủy Công an Trung ương kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện. Tháng 11 năm 2018, tại Hội nghị “Đánh giá tình hình, kết quả các mặt công tác công an năm 2018, định hướng nhiệm vụ, giải pháp công tác năm 2019” tham gia Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương, đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “Ngoài nhiệm vụ giữ vững an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội của đất nước, Đảng bộ Công an Trung ương là một trong những Đảng bộ gương mẫu, đi đầu trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 18 của Ban Chấp hành Trung ương và Nghị quyết số 22 của Bộ Chính trị, thể hiện rõ quyết tâm chính trị mạnh mẽ, nỗ lực lớn của Đảng ủy Công an Trung ương và toàn lực lượng Công an trong thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về tinh gọn tổ chức, bộ máy, tinh giản biên chế, đây là kết quả nổi bật, điểm sáng của Đảng ủy Công an Trung ương năm 2018”... Tháng 6 năm 2019, đồng chí Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tới dự Hội nghị sơ kết công tác Công an 6 tháng đầu năm 2019 đã phát biểu: “...Các đồng chí đã tiếp tục bám sát, quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, nhất là các nội dung chỉ đạo tại Nghị quyết số 22, Quy định số 192 của Bộ Chính trị, Luật CAND năm 2018 và Nghị định số 01 của Chính phủ, tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy và điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng CAND ở cả 4 cấp theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”. Tôi đánh giá cao, trong quá trình thực hiện các đồng chí luôn tuân thủ nguyên tắc và đảm bảo vai trò lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối, toàn diện của Đảng đối với CAND, được sự đồng tình, ủng hộ của các cấp, các ngành, của nhân dân và cán bộ, chiến sĩ Công an; thể hiện tinh thần đoàn kết, khẩn trương, quyết liệt và trách nhiệm luôn gương mẫu, đi đầu của lực lượng CAND”.
Hai là, Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an thể hiện quyết tâm chính trị rất cao trong tổ chức sắp xếp, đổi mới tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả. Quán triệt và thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ.
Quyết tâm đã được “truyền lửa” cho cấp ủy và lãnh đạo Công an các cấp. Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an chủ động lãnh đạo, chỉ đạo nghiên cứu các chuyên đề lớn về tổ chức bộ máy và công tác cán bộ … để có cơ sở lý luận và thực tiễn làm tốt công tác tham mưu, đề xuất Đảng ban hành Nghị quyết 22 về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn; xây dựng và báo cáo Bộ Chính trị thông qua Đề án 106; tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định 01; xây dựng và trình Quốc hội thông qua Luật CAND 2018; Đề nghị Đảng đoàn Quốc hội, Ban Cán sự Đảng Chính phủ lãnh đạo, chỉ đạo để thúc đẩy sửa đổi, điều chỉnh, thay thế các văn bản quy phạm pháp luật, các quy định của Đảng, tạo cơ sở chính thức cho các tổ chức, hoạt động của lực lượng công an; đề xuất kiện toàn Đảng ủy Công an Trung ương để kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo đối với các lĩnh vực công tác công an. Các đồng chí trong Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an đã có nhiều buổi làm việc với các thành ủy, tỉnh ủy để bàn và phối hợp chặt chẽ trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, kiện toàn tổ chức Đảng ở công an các địa phương. Bộ chủ động đề xuất với Quốc hội, Chính phủ ban hành, áp dụng các cơ chế, chính sách phù hợp đối với những cán bộ, chiến sĩ chịu tác động trực tiếp trong quá trình sắp xếp tổ chức. Quyết tâm chính trị đã trở thành hành động. Nhất là, sự nêu gương của các đồng chí trong cấp ủy, lãnh đạo công an các đơn vị, địa phương trong tinh gọn tổ chức bộ máy, trong lãnh đạo, chỉ đạo đã là tấm gương cán bộ, chiến sĩ noi theo.
Ba là, tổ chức học tập quán triệt các Nghị quyết, chủ trương của Đảng về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an thực chất và có hiệu quả cao.
Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an đã tổ chức quán triệt, học tập Nghị quyết số 22-NQ/TW để các cấp ủy, tổ chức Đảng, đảng viên, cán bộ, chiến sĩ nắm rõ, xác định nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể đối với từng tổ chức, cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu các đơn vị trong tổ chức triển khai thực hiện. Để thống nhất về tư tưởng, các tổ chức đảng, các đơn vị từ Bộ đến địa phương đều tổ chức những “hội nghị Diên Hồng” để trưng cầu ý kiến, đóng góp, phân tích, đồng thời có điều kiện giải thích, nói rõ những quan điểm, chủ trương để tạo sự đồng tình. Các đồng chí trong Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ đã tổ chức nhiều buổi gặp mặt các đồng chí nguyên lãnh đạo Bộ Công an, các đồng chí lão thành cách mạng, tướng lĩnh, lãnh đạo, sĩ quan cao cấp để trao đổi thông tin về Đề án 106 và lắng nghe ý kiến đóng góp tâm huyết của các đồng chí để triển khai thực hiện có hiệu quả.
Trong các hội nghị quán triệt, chủ trương được triển khai từ lãnh đạo chủ chốt để tạo điều kiện thuận lợi cho việc lãnh đạo tiến hành công tác này được tốt. Lãnh đạo không sát, không chặt chẽ thì sẽ sinh ra thắc mắc trong cán bộ, chiến sĩ và gặp nhiều khó khăn trong thực hiện. Vì vậy, Bộ triệu tập lãnh đạo chủ chốt công an các đơn vị, địa phương để quán triệt chủ trương; sau đó những đồng chí này về đơn vị trực tiếp quán triệt, tham dự thảo luận với cán bộ, chiến sĩ để lắng nghe tâm tư, thắc mắc. Những điều gì cán bộ, chiến sĩ chưa hiểu đều được giải thích, phân tích làm rõ, những điều gì lệch lạc được uốn nắn ngay.
Bốn là, giải thích thấu tình, đạt lý những vướng mắc về tâm tư, tình cảm cho những đồng chí có khả năng bị ảnh hưởng trong quá trình đổi mới, sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy để ổn định tư tưởng, tạo sự thống nhất cao trong hành động.
Tại các hội nghị nghe phổ biến, quán triệt về ý nghĩa, mục đích của vấn đề sắp xếp, đổi mới tổ chức bộ máy, hầu hết cán bộ, chiến sĩ đều thống nhất với chủ trương trên nhưng vẫn còn nhiều băn khoăn, lo lắng và có cả thắc mắc chưa giải quyết.
Ví dụ như chủ trương bỏ cấp trung gian, lúc đầu, đa số đồng ý nhưng cũng có những ý kiến còn băn khoăn, đặc biệt là từ một số cán bộ hưu trí, cán bộ lão thành, cán bộ đã có quá trình công tác hàng chục năm gắn bó với tổng cục; hoặc việc sắp xếp đội ngũ lãnh đạo các cấp và thực hiện chế độ, chính sách; việc sáp nhập, giải thể một số tổ chức… Tất cả những lo lắng, băn khoăn, tâm tư, nguyện vọng đều được lắng nghe, đối thoại tại các diễn đàn, hội nghị, với những vấn đề đã đủ cơ sở, điều kiện được giải thích cụ thể, rõ ràng… Vì vậy những vướng mắc, trở ngại trong tâm tư, tình cảm dần dần vơi đi, sự kiên định mục tiêu sắp xếp, đổi mới tinh gọn tổ chức bộ máy ngày càng khẳng định. Nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao dù chưa đến tuổi nghỉ hưu song khi thông suốt chủ trương đã tình nguyện xin nghỉ để tạo điều kiện sắp xếp, bố trí cán bộ lãnh đạo cho tổ chức bộ máy mới, nhất là phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo trẻ, có triển vọng.
Năm là, công tác tuyên truyền về chủ trương đổi mới, sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy Bộ Công an và các vấn đề liên quan, những vấn đề nhạy cảm trong công tác cán bộ được tiến hành chủ động, kịp thời, góp phần định hướng tốt dư luận xã hội đồng tình, ủng hộ cả trong nội bộ Ngành và cả ngoài xã hội. Đặc biệt là đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về mục tiêu sắp xếp tổ chức bộ máy.
Ngay từ đầu tháng 1 năm 2018 trong việc tuyên truyền, Bộ Công an đã nêu rõ là gương mẫu, đi đầu trong thực hiện chủ trương của Đảng. Các luồng thông tin trái chiều, chưa xác thực về chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy, sắp xếp cán bộ trên một số báo điện tử, mạng xã hội. Khi Bộ Chính trị ban hành nghị quyết 22, Bộ Công an chủ động họp các cơ quan báo chí, truyền thông cung cấp thông tin kịp thời, chính xác, toàn diện về công tác bảo đảm an ninh, trật tự và xây dựng lực lượng CAND, trong đó có việc triển khai thực hiện Đề án 106. Bộ trưởng Bộ Công an đã trả lời phỏng vấn một số cơ quan báo chí ở Trung ương xung quanh chủ trương sắp xếp tổ chức, công tác cán bộ… Qua đó định hướng thông tin chính thống, chủ đạo, góp phần làm tốt công tác tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ Công an, đồng thời nâng cao nhận thức để tạo sự thống nhất, đồng thuận của cả hệ thống chính trị, sự đồng tình, ủng hộ của các tầng lớp nhân dân.
Sáu là, từ Bộ đến Công an các đơn vị, địa phương đã phát động các phong trào thi đua để tạo môi trường phấn đấu, rèn luyện cho cán bộ, chiến sĩ. Song song với việc siết chặt kỷ luật, kỷ cương, việc chấp hành quy chế, quy trình công tác, Điều lệnh CAND.
Trước và trong thời gian tinh gọn bộ máy, sắp xếp cán bộ, Bộ và công an các đơn vị, địa phương đã duy trì và linh hoạt, sáng tạo đưa các phong trào thi đua, các cuộc vận động đi vào thực chất hơn, bám sát vào thực tế công tác, chiến đấu và xây dựng lực lượng. Bộ tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 05 ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) của Đảng về “Tăng cường, xây dựng, chỉnh đốn Đảng’, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Từ thực tiễn công tác, chiến đấu và xây dựng lực lượng cho thấy, một số vấn đề cần phải làm tốt hơn trong thời gian thực hiện tinh gọn bộ máy như xây dựng văn hóa ứng xử của công an, xây dựng hình ảnh đẹp về người công an, công an gắn bó mật thiết hơn nữa với nhân dân... Bộ đã kịp thời có những chỉ thị phát động tiếp tục thi đua thực hiện Chỉ thị số 07/CT- BCA-X11 ngày 26/10/2016 của Bộ trưởng Bộ Công an về “Tăng cường lãnh đạo nâng cao văn hóa ứng xử CAND trong tình hình mới”; Thông tư 27/2017/TT-BCA quy tắc ứng xử của Công an nhân dân; cuộc vận động “Xây dựng phong cách người CAND bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ”; cuộc vận động xây dựng hình ảnh đẹp về người Công an nhân dân.
Đối với ngành Công an, một trong những yêu cầu quan trọng là phải nâng cao tính tổ chức, tính kỷ luật, kiên quyết chấp hành mọi đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước, kỷ luật lao động, các chỉ thị, nghị quyết, các chế độ, điều lệnh công tác; đây cũng là một trong những yêu cầu về phẩm chất, đạo đức hết sức quan trọng đối với cán bộ, chiến sĩ. Có tính tổ chức, tính kỷ luật cao mới bảo đảm cho công tác của mỗi cán bộ, chiến sĩ, mỗi đơn vị và của toàn ngành đạt kết quả tốt, tránh được những sai lầm, lệch lạc trong công tác hoặc những thiếu sót về phẩm chất đạo đức cách mạng. Trong giai đoạn đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, tính tổ chức, tính kỷ luật càng phải được đề cao và thực hiện nghiêm túc. Ngày 06/4/2018, Bộ trưởng Bộ Công an ban hành Công điện số 795/BCA-V11 gửi công an các đơn vị, địa phương về việc siết chặt kỷ luật, kỷ cương, phòng ngừa sai phạm, suy thoái đạo đức, lối sống trong CAND.
Song song với tiếp tục siết chặt kỷ luật, kỷ cương, tăng cường công tác nắm tình hình, chủ động phòng ngừa, phát hiện sớm các trường hợp cán bộ, chiến sĩ vi phạm pháp luật, kỷ luật, có dấu hiệu suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” hoặc bị mua chuộc, lôi kéo bởi các phần tử xấu, “lợi ích nhóm”… để kịp thời ngăn chặn, xử lý, tinh lọc đội ngũ cán bộ ở tất cả các cấp, nâng cao uy tín và tăng cường xây dựng hình ảnh đẹp của lực lượng CAND./.
Thượng tá Trịnh Kiều Anh - Phó Trưởng phòng, Cục Khoa học, Chiến lược và Lịch sử Công an
Bài 3: Kết quả một năm thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy công an theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả
Tóm tắt: Thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 15/3/2018 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” và Nghị định số 01/2018/NĐ-CP ngày 06/8/2018 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công an, Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy. Bài viết đánh giá khái quát kết quả sau hơn 01 năm thực hiện Nghị định số 01, góp phần khẳng định tính đúng đắn trong xây dựng lực lượng Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại theo quan điểm của Đảng.
Từ khóa: Tổ chức bộ máy Bộ Công an; Nghị định số 01.
Bộ máy tổ chức và nhân lực luôn là hai yếu tố hàng đầu quyết định đến chất lượng, hiệu quả hoạt động đối với bất kỳ một tổ chức nào. Nếu bộ máy tổ chức hợp lý, khoa học nhưng chất lượng nguồn nhân lực không cao thì hiệu quả cũng hạn chế; ngược lại, nếu có nguồn nhân lực tốt nhưng bộ máy lại có nhiều bất cập thì sẽ kìm hãm sự phát triển của tổ chức đó. Chính vì thế, khoa học về tổ chức bộ máy luôn chiếm vị trí hàng đầu trong lịch sử phát triển của khoa học quản lý nhà nước nói chung, với mỗi ngành, mỗi lực lượng, trong đó có Công an nhân dân nói riêng. Lịch sử đã chứng minh, qua mỗi thời kỳ cách mạng, trước từng bối cảnh lịch sử cụ thể, lực lượng Công an nhân dân luôn đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối, toàn diện của Đảng và có sự điều chỉnh thích ứng về tổ chức bộ máy nên đã hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng và Nhân dân giao phó.
Lịch sử Công an nhân dân từ sau khi giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước tới nay đã trải qua nhiều lần điều chỉnh tổ chức bộ máy, với các nghị định của Chính phủ, như: Nghị định số 250-CP, ngày 12/6/1981; Nghị định số 11/HĐBT, ngày 31/01/1989, Nghị định số 37/1998/NĐ-CP, ngày 09/6/1998; Nghị định số 136/2003/NĐ-CP, ngày 14/11/2003; Nghị định số 77/2009/NĐ-CP, ngày 15/9/2009 và Nghị định số 106/2014/NĐ-CP, ngày 17/11/2014. Qua mỗi lần kiện toàn tổ chức bộ máy, lực lượng Công an nhân dân được tổ chức lại theo hướng chuyên sâu hơn, đáp ứng xử lý nhanh chóng, kịp thời, có hiệu quả các vấn đề liên quan đến an ninh, trật tự, khẳng định vững chắc vai trò là công cụ chuyên chính sắc bén, tin cậy của Đảng trong bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhà nước xã hội chủ nghĩa, bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ nhân dân.
Ngày 25/10/2017, Hội nghị Trung ương 6 khóa XII đã ra Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Thực hiện nghiêm túc Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Đảng ủy Công an Trung ương (CATW), lãnh đạo Bộ Công an đã chủ động lãnh đạo, chỉ đạo, tiến hành nghiên cứu xây dựng Đề án “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” (Đề án 106), sau đó tham mưu Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 15/3/2018, về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở” và trình Chính phủ ban hành Nghị định số 01/2018/NĐ-CP, ngày 06/8/2018 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công an.
Có lẽ người nào quan tâm đến lực lượng Công an nhân dân thì đều biết, khác với tất cả các lần điều chỉnh trước đây, lần điều chỉnh này có rất nhiều thay đổi căn bản, được ví như cuộc “đại cách mạng” về công tác xây dựng lực lượng của ngành Công an. Ở cấp Bộ: giải thể 06 tổng cục, trong đó có 04 tổng cục đã hoạt động liên tục suốt 37 năm theo Nghị định số 250-CP ngày 12/6/1981 của Hội đồng Chính phủ1, qua đó bảo đảm sự lãnh đạo từ Bộ đến Cục được nhanh hơn, chính xác, kịp thời, không qua cấp trung gian; hợp nhất các đơn vị tương đồng về chức năng, nhiệm vụ, các đơn vị không rõ nhiệm vụ, đối tượng công tác hoặc có chức năng, nhiệm vụ liên quan chặt chẽ với nhau mà trong quá trình hoạt động bắt buộc phải có cơ chế phối hợp, qua đó đã giảm 55 đơn vị cấp cục và 287 đơn vị cấp phòng; sắp xếp, thu gọn các đơn vị sự nghiệp công lập, giáo dục, báo chí, y tế. Ở địa phương: sáp nhập Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ với Công an tỉnh, thành phố và tổ chức thành một đầu mối đơn vị cấp phòng thuộc Công an cấp tỉnh; sáp nhập một số đơn vị có cùng chức năng, nhiệm vụ..., qua đó đã giảm 532 đơn vị cấp phòng.
Đến nay, việc sắp xếp tổ chức bộ máy trong toàn lực lượng Công an nhân dân đã được hơn một năm. Thời gian chưa đủ dài để khẳng định tính đúng đắn của một quyết sách, song có thể đánh giá trên một số kết quả tích cực sau:
Thứ nhất, công tác bảo vệ an ninh quốc gia, đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội có nhiều chuyển biến tích cực.
Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ Công an đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng, Nhà nước về công tác bảo đảm an ninh, trật tự; tham mưu, đề xuất với lãnh đạo Đảng, Nhà nước ban hành nhiều chủ trương, chính sách đối nội, đối ngoại, bảo vệ chủ quyền, an ninh, lợi ích quốc gia; chỉ đạo xây dựng, triển khai thực hiện hiệu quả các đề án, phương án, kế hoạch công tác; chú trọng các biện pháp phòng ngừa xã hội, phòng ngừa nghiệp vụ; tăng cường các biện pháp tuyên truyền, phổ biến pháp luật, phòng ngừa tội phạm; nâng cao chất lượng công tác tiếp nhận, xử lý tố giác, tin báo về tội phạm, mở rộng công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm. Do vậy, an ninh quốc gia được giữ vững, các mục tiêu trọng điểm, các sự kiện chính trị và hoạt động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước được bảo vệ tuyệt đối an toàn; phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời các âm mưu khủng bố, phá hoại; đấu tranh quyết liệt, có hiệu quả với hoạt động chống phá của số phản động lưu vong, số chống đối trong nước2; công tác phòng, chống tội phạm đạt và vượt các chỉ tiêu đề ra, điều tra khám phá nhanh các vụ trọng án, kiềm chế sự gia tăng của tội phạm; trật tự, an toàn xã hội có chuyển biến tích cực hơn3; qua đó đã góp phần giữ vững ổn định chính trị, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đối ngoại của đất nước, nâng cao vị thế Việt Nam trong quan hệ quốc tế. Đặc biệt, đã tổ chức bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần thứ 2 tổ chức tại Hà Nội, được nguyên thủ Mỹ, Triều Tiên và dư luận quốc tế đánh giá cao; bảo vệ an toàn Đại lễ Vesak 2019, Hội nghị Trung ương 9, 10 (khóa XII), Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV; khám phá nhiều đường dây tổ chức đánh bạc qua mạng Internet với số tiền lớn; công tác phát hiện, đấu tranh xử lý tội phạm kinh tế, tham nhũng, buôn lậu đạt nhiều kết quả tích cực; đánh đúng, đánh trúng các đường dây, tổ chức tội phạm lớn trong đó có hoạt động theo kiểu “tín dụng đen”, đường dây tội phạm ma túy lớn, xuyên quốc gia ở cả 3 miền Bắc - Trung - Nam và tuyến hàng không, bắt được đối tượng chủ mưu, cầm đầu, góp phần ổn định thị trường trong nước, được nhân dân khen ngợi.
Thứ hai, công tác chỉ huy, chỉ đạo kịp thời, nhanh chóng, hiệu lực, hiệu quả hơn.
Việc giảm tầng nấc trung gian, phân định rõ nhiệm vụ trong Công an nhân dân qua thời gian triển khai Nghị định số 01 bước đầu đã cho thấy hiệu quả khá rõ nét. Các chỉ đạo, mệnh lệnh của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ Công an đối với các mặt công tác bảo đảm an ninh, trật tự được đề xuất, chuyển đến cơ quan, đơn vị, cán bộ trực tiếp thực hiện nhanh hơn rất nhiều so với trước. Các cục nghiệp vụ an ninh, tình báo, cảnh sát thực hiện nhiệm vụ dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của lãnh đạo Bộ; trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu được đề cao hơn, chỉ đạo giải quyết vấn đề nổi lên, vấn đề tiềm ẩn phức tạp về an ninh, trật tự sát sao, quyết liệt và có chuyển biến tích cực hơn. Việc truyền đạt mệnh lệnh chỉ huy nhanh hơn, công tác phối hợp, hiệp đồng tác chiến trong đấu tranh một số vụ án hiệu quả, thành công.
Thứ ba, biên chế công an có sự điều chỉnh hợp lý, bảo đảm không tăng đến năm 2021 theo nghị quyết của Chính phủ, đồng thời Bộ có sự điều tiết, phân bổ nguồn lực tiết kiệm, phù hợp hơn.
Bộ Công an đã thực hiện nghiêm túc nghị quyết của Chính phủ, bảo đảm giữ nguyên biên chế hiện có đến năm 2021. Một mặt thực hiện chủ trương điều động cán bộ từ nơi thừa sang nơi thiếu, từ nơi thiếu ít tới nơi thiếu nhiều, ưu tiên cho lực lượng trực tiếp chiến đấu, hướng về cơ sở; đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo hướng một việc chỉ do một đơn vị phụ trách, chịu trách nhiệm; mặt khác, xây dựng khung tiêu chuẩn, tiêu chí bố trí cán bộ ở 4 cấp Công an; rà soát, xây dựng phương án cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, kế hoạch tinh giản biên chế, xác định tỷ lệ cán bộ tăng cường cho cơ sở ở các đơn vị thuộc Bộ và đề xuất chủ trương ấn định biên chế Công an các đơn vị, địa phương. Đồng thời, lãnh đạo Bộ đã tập trung chỉ đạo rà soát nhu cầu của Công an các đơn vị, địa phương về tài chính, hậu cần - kỹ thuật để chủ động trong xây dựng các kế hoạch phân bổ, xem xét đầu tư ưu tiên trang thiết bị cho lực lượng trọng yếu, trực tiếp chiến đấu, địa bàn trọng điểm; tăng cường dự trữ, dự phòng bảo đảm phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, vũ khí, công cụ hỗ trợ đáp ứng yêu cầu công tác, chiến đấu thường xuyên, đột xuất.
Thứ tư, tư tưởng chính trị trong toàn lực lượng tiếp tục được củng cố.
Mặc dù trước sự sắp xếp, kiện toàn lại tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, giảm bớt đầu mối, đã ảnh hưởng đến quyền lợi của nhiều đồng chí (đặc biệt đối với cấp cục trưởng, trưởng phòng), sẽ không tránh khỏi nảy sinh những tâm lý tiêu cực, song có thể nói, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy Công an nhân dân đã nêu cao tinh thần vì nhân dân phục vụ, sẵn sàng nhận nhiệm vụ mới với vị trí thấp hơn (đội ngũ cán bộ ở Bộ giảm 35 lãnh đạo tổng cục, 55 cục trưởng và tương đương, 287 trưởng phòng và tương đương, trên 600 cán bộ được điều động từ cơ quan Bộ về địa phương, trên 5.500 cán bộ được tăng cường từ công an cấp tỉnh xuống công an cấp huyện, trên 3.000 cán bộ được tăng cường từ công an cấp huyện xuống công an cấp xã); nội bộ hầu hết cấp ủy, ban thường vụ và lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị sau sáp nhập đoàn kết, thống nhất, thể hiện rõ tinh thần vì cái chung và hăng hái quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thách thức để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của đơn vị. Chính tinh thần gương mẫu, đi đầu của cấp ủy, của người đứng đầu và của các đồng chí lãnh đạo, chỉ huy đã tạo sự lan tỏa mạnh mẽ, khích lệ, động viên cán bộ, chiến sĩ tự làm tốt công tác chính trị tư tưởng cho mình, an tâm công tác, không quản ngại vất vả, hy sinh4, sẵn sàng nhận và hoàn thành nhiệm vụ được giao, góp phần quan trọng vào những thành tích, chiến công trên mặt trận đấu tranh phòng, chống tội phạm của lực lượng Công an nhân dân thời gian qua.
Thứ năm, kiện toàn Đảng ủy Công an Trung ương và các tổ chức đảng, công tác xây dựng lực lượng Công an cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại đúng theo Nghị quyết của Đảng.
Việc kiện toàn Đảng ủy Công an Trung ương và các tổ chức đảng, cấp ủy các cấp cơ bản đã hoàn thành, được thực hiện khẩn trương theo nguyên tắc, quy định của Đảng, bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Công an nhân dân được các bộ, ban, ngành và các tầng lớp nhân dân, đảng viên ủng hộ, đánh giá cao quyết tâm chính trị, sự lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc, sâu sát của Đảng ủy CATW và thủ trưởng các đơn vị, địa phương5. Đây chính là mục tiêu lâu dài, xuyên suốt đã được Đảng ta xác lập qua nhiều kỳ đại hội của Đảng trong việc xây dựng lực lượng Công an nhân dân. Mọi sự thay đổi về bộ máy tổ chức cũng đều phải hướng tới xây dựng lực lượng Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại. Có thể nói, từ Nghị quyết số 22 đến Nghị định số 01 và từ thực tiễn hoạt động của lực lượng Công an nhân dân trong thời gian qua đã cho thấy sự phù hợp giữa mục tiêu trong Nghị quyết với tính thực tế của việc điều chỉnh tổ chức bộ máy. Tính cách mạng vẫn được coi trọng và bảo đảm khi toàn lực lượng tiếp tục bằng nhiều hình thức để đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, 6 điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân và đánh giá, tổng kết 50 năm thực hiện di chúc của Người, đồng thời thể hiện rõ bản lĩnh chính trị, lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, với chế độ xã hội chủ nghĩa, với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong thực tế. Tính chính quy càng thể hiện rõ hơn khi qua lần điều chỉnh này, Công an nhân dân càng trở thành một tổ chức vũ trang chặt chẽ, tinh gọn, khoa học, cơ động, mang tính chiến đấu cao, bảo đảm sự điều hành tập trung, thống nhất, chuyên sâu, đáp ứng nhanh chóng, hiệu quả mọi yêu cầu, nhiệm vụ. Tính tinh nhuệ và từng bước hiện đại có thể nhìn nhận từ sức mạnh của lực lượng và hiệu quả trong công tác, chiến đấu, khả năng tấn công kẻ địch sắc bén thông qua một số vụ án trấn áp các tổ chức tội phạm sử dụng vũ khí “nóng” hay khám phá các đường dây tội phạm sử dụng công nghệ cao, đánh bạc qua mạng Internet, qua đó đã ngăn chặn được nhiều cuộc tấn công mạng vào các cơ quan, tổ chức, cũng như thu về cho Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng.
Từ phân tích các nội dung nêu trên, có thể khẳng định, sau hơn 01 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 22 của Bộ Chính trị về “tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an” và Nghị định số 01 của Chính phủ quy định “chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức bộ máy của Bộ Công an”, đến nay, tổ chức bộ máy Công an các cấp đã đi vào hoạt động ổn định, không gây xáo trộn trong thực hiện nhiệm vụ, hiệu quả các mặt công tác tiếp tục được nâng lên. Đây là tiền đề rất quan trọng để Bộ Công an tiếp tục điều chỉnh, bố trí lại lực lượng Công an nhân dân có bước “chuyển mình” thực sự trong thực hiện chức năng tham mưu, quản lý nhà nước và trực tiếp đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trong thời gian tới./.
Trung tá, ThS. HÀ NAM THẮNG - Phó Trưởng phòng, Cục Khoa học, Chiến lược và Lịch sử Công an
1. Theo Nghị định số 250-CP ngày 12/6/1981 của Hội đồng Chính phủ, 04 tổng cục là: Tổng cục An ninh nhân dân, Tổng cục Cảnh sát nhân dân, Tổng cục Xây dựng lực lượng Công an nhân dân và Tổng cục Hậu cần.
2. Đấu tranh có hiệu quả với các tổ chức như: “Triều Đại Việt”, “Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời”, “Việt Tân”. Phát hiện, bóc gỡ hàng trăm cơ sở nội địa của phản động lưu vong, thành viên hội nhóm chống đối. Vô hiệu hóa một số đợt kích động “tổng biểu tình”; ngăn chặn trên 60 cuộc tụ tập của các đối tượng phản động, không để hình thành, công khai tổ chức chính trị đối lập trong nước.
3. So với cùng kỳ năm 2018, 6 tháng đầu năm 2019 đã giảm 0,99% số vụ phạm pháp hình sự; tai nạn giao thông giảm cả 3 tiêu chí; đáng chú ý, lượng ma túy tổng hợp thu được tăng 4.453 kg.
4. Tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2019, có 03 đồng chí cán bộ Công an hy sinh, 46 đồng chí bị thương trong khi làm nhiệm vụ.
5. Nguyễn Văn Thành, Một số yêu cầu đặt ra nhằm tiếp tục xây dựng lực lượng Công an nhân dân theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”, Chuyên đề Khoa học và Chiến lược, số 3/2019, tr.3.
Bài 4: Quyết tâm chính trị của Đảng ủy Công an Trung ương sắp xếp, tinh gọn bộ máy tổ chức
Tóm tắt: Bộ Công an là đơn vị tiên phong đi đầu, gương mẫu trong việc thực hiện chủ trương của Đảng về đổi mới, sắp xếp lại tổ chức bộ máy “tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” thông qua việc xây dựng Đề án 106. Được sự lãnh đạo thường xuyên, trực tiếp, mọi mặt của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và sự phối hợp, chặt chẽ của các bộ, ban, ngành, sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân, Đảng ủy Công an Trung ương thể hiện quyết tâm chính trị cao, bàn bạc dân chủ, công khai, tạo sự thống nhất; cán bộ, chiến sĩ lực lượng Công an đoàn kết, quyết tâm đổi mới, nêu cao ý thức tổ chức kỷ luật. Đó là những yếu tố quan trọng giúp cho việc triển khai thực hiện Đề án 106 của Bộ Công an được tiến hành thông suốt, thuận lợi.
Từ khóa: Đề án 106; Tinh gọn bộ máy; Xây dựng lực lượng.
Ánh sáng từ Nghị quyết của Đảng
Hệ thống chính trị của nước ta sau hơn 30 năm thực hiện đường lối đổi mới đã có những chuyển biến tích cực nhưng vẫn còn không ít hạn chế, bất cập, đặc biệt là sự cồng kềnh, chồng chéo, nhiều tầng nấc, kém hiệu lực, hiệu quả. Đổi mới hệ thống chính trị là một trong những nhiệm vụ chủ trương lớn đã được Đảng ta xác định trong nhiệm kỳ Đại hội XII. Hội nghị Trung ương 6 khóa XII đã ra Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đây là Nghị quyết cụ thể hóa những nhiệm vụ, giải pháp về xây dựng Đảng và thực hiện nhiệm vụ trọng tâm thứ hai mà Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã đề ra, góp phần thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới đất nước.
Quán triệt, thực hiện nghiêm túc chủ trương của Đảng về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, căn cứ quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức Chính phủ, Đảng ủy Công an Trung ương (Đảng ủy CATW), Bộ Công an đã chủ động lãnh đạo chỉ đạo, tiến hành nghiên cứu xây dựng Đề án “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” (Đề án 106). Bộ Công an là đơn vị đi đầu, tiên phong trong thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII về sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy chính trị. Vì vậy, có thể nói, đây không chỉ là quyết tâm chính trị của Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an mà còn là của cả bộ máy, từ Bộ Chính trị cho đến Quốc hội, Chính phủ.
Quá trình nghiên cứu, xây dựng Đề án 106, Đảng ủy CATW đã bám sát, cụ thể hóa các quan điểm của Đảng về xây dựng tổ chức bộ máy nhà nước, xây dựng lực lượng CAND, tranh thủ tối đa sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy các địa phương; đồng thời huy động sự vào cuộc của toàn lực lượng Công an, cán bộ lãnh đạo chủ chốt, cán bộ lão thành. Ngày 15/3/2018, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 22-NQ/TW về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” khẳng định sự chỉ đạo của Đảng đối với lực lượng Công an nhân dân trong đổi mới tổ chức, bộ máy thống nhất, chuyên sâu theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”, làm cơ sở cho việc điều chỉnh, bố trí lực lượng và thực hiện tinh giản biên chế.
Theo đó, mục tiêu kiện toàn tổ chức bộ máy Bộ Công an gắn với hoàn thiện cơ chế, đổi mới phương thức lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với công an nhân dân, bảo đảm thống nhất, xuyên suốt từ trung ương đến cơ sở; xây dựng, hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa Đảng ủy Công an Trung ương với các tỉnh ủy, thành ủy. Việc sắp xếp, đổi mới bộ máy cũng nhằm kiện toàn Đảng ủy Công an Trung ương có cơ cấu, số lượng hợp lý và thống nhất thực hiện chế độ thủ trưởng đơn vị đồng thời là bí thư cấp ủy để kịp thời lãnh đạo chỉ đạo các mặt công tác.
Việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy Bộ Công an cũng là để giảm tầng nấc trung gian trong điều hành nhưng không làm ảnh hưởng đến chức năng, nhiệm vụ của lực lượng. Qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để bố trí, điều chỉnh lại lực lượng, tăng cường lực lượng trực tiếp chiến đấu, hướng về cơ sở và bố trí công an xã chính quy. Từ đó, lực lượng công an sẽ gần dân hơn, bám sát cơ sở hơn, nắm tình hình và giải quyết hiệu quả các vấn đề về an ninh, trật tự ngay từ cơ sở, khắc phục sự chồng chéo, chia cắt.
Nghị quyết số 22 của Bộ Chính trị đã đưa ra mục tiêu, yêu cầu, phương hướng và những lộ trình, bước đi hết sức cụ thể để đảm bảo bộ máy Công an nhân dân vừa tinh gọn vừa đảm bảo hiệu lực, hiệu quả. Nghị quyết số 22 của Bộ Chính trị là một “ngọn đuốc sáng soi đường” cho Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an và toàn lực lượng Công an vững bước theo sự lãnh đạo của Đảng, đảm bảo xây dựng lực lượng Công an cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, giữ vững an ninh, trật tự và cuộc sống bình yên của nhân dân.
Quyết tâm chính trị của Đảng ủy Công an Trung ương
Tinh gọn bộ máy Bộ Công an là nhiệm vụ vô cùng quan trọng nhưng không hề đơn giản bởi nó liên quan trực tiếp đến con người, đến công việc của cơ quan tư pháp nhà nước. Nếu không cân nhắc thận trọng mà tiến hành một cách máy móc thì rất có thể đây sẽ trở thành nguồn gốc phát sinh các mâu thuẫn, bất ổn trong xã hội. Và cũng rất có thể, đây là cơ hội để hình thành “lợi ích nhóm”. Mặt khác, tinh gọn bộ máy phải gắn với việc bảo đảm hiệu quả công việc của từng lực lượng, tránh tình trạng chạy theo chỉ tiêu tinh giảm mà khiến cho công việc bị xáo trộn. Quá trình thực hiện điều chỉnh đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy nếu không tuân thủ chặt chẽ quy định, bảo đảm khách quan, công bằng, dân chủ, dễ dẫn tới những vấn đề phức tạp trong nội bộ các cơ quan, đơn vị. Đây là thời cơ kẻ địch xuyên tạc, phá hoại mối quan hệ đoàn kết, làm suy giảm sức mạnh chiến đấu và chức năng, nhiệm vụ các cơ quan, đơn vị. Chính vì vậy, Đảng ủy CATW đã chỉ đạo tinh gọn tổ chức, bộ máy phải tiến hành thận trọng, khách quan, khoa học, gắn với công tác cán bộ, chính sách; triển khai phải bám sát Nghị quyết, đề án đã được Bộ Chính trị thông qua với tinh thần thực hiện đồng bộ, toàn diện, đúng trọng tâm, trọng điểm, kiên quyết, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không làm ảnh hưởng đến chức năng, nhiệm vụ từng đầu mối và nhiệm vụ chung của lực lượng.
Trong bối cảnh hiện nay, tình hình an ninh, trật tự đang có những diễn biến hết sức phức tạp, nhiệm vụ của toàn lực lượng Công an đặt ra ngày càng nặng nề. Chính vì vậy, đi liền với việc tinh gọn bộ máy là vấn đề phải đảm bảo đủ nguồn lực để giải quyết công việc. Tinh gọn nhưng không đồng nghĩa với việc loại bỏ số lượng cán bộ, sĩ quan một cách cơ học. Phải biết rõ nơi nào cần cán bộ để bổ sung thêm, nơi nào dư cán bộ để cắt giảm. Tinh gọn bộ máy phải đi liền với việc kiên quyết xoá bỏ các cơ quan, đơn vị trung gian, không cần thiết, những cán bộ không hề làm việc nhưng vẫn hưởng lương từ ngân sách.
Để chuẩn bị cho việc tinh gọn bộ máy, Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ Công an đã chỉ đạo tổng kết nhiều chuyên đề lớn về công tác tổ chức, cán bộ, đánh giá mô hình bộ máy Bộ Công an từ khi thành lập đến nay, rà soát chức năng, nhiệm vụ trùng lặp, chồng chéo giữa các đơn vị, lực lượng trực thuộc… Kết quả đánh giá là cơ sở để Bộ báo cáo Bộ Chính trị cho ý kiến về chủ trương, định hướng xây dựng Đề án.
Bộ Công an cũng đề xuất kiện toàn Đảng ủy CATW để kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo các lĩnh vực công tác công an, phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác đổi mới, sắp xếp tổ chức, bộ máy, kiện toàn tổ chức đảng ở Công an các tỉnh, thành, chủ động đề xuất, áp dụng các cơ chế, chính sách phù hợp đối với những người chịu tác động trực tiếp trong quá trình sắp xếp. Toàn lực lượng tạm dừng tuyển chọn công dân vào Công an nhân dân, tạm dừng bổ nhiệm lãnh đạo chỉ huy, xây dựng khung tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí bố trí cán bộ công an các cấp và rà soát hệ thống văn bản liên quan đến tổ chức, hoạt động của lực lượng Công an.
Để có cơ sở cho việc triển khai đề án, nhiều quy định, chính sách được Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ đề xuất sửa đổi, điều chỉnh, thay thế, trong đó có Luật Công an nhân dân, Nghị định của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công an, quy định về tổ chức đảng trong Công an nhân dân, các quy chế phối hợp, quy chế làm việc, các quy định về phân công, phân cấp và công tác cán bộ... Các văn bản quy phạm pháp luật liên quan cũng được Bộ đề nghị cơ quan chức năng sớm sửa đổi, điều chỉnh, thay thế, tạo cơ sở cho các tổ chức, hoạt động của lực lượng Công an.
Để đảm bảo đề án được hiệu quả, ngăn chặn những biểu hiện hình thức, chiếu lệ, biến tướng trong thực hiện, Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ Công an chỉ đạo Công an các cấp chủ động công tác cán bộ, tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng, rà soát quy hoạch, cơ cấu lãnh đạo, chỉ huy. Cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác tuyên truyền về chủ trương sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy được triển khai rộng. Cấp ủy, chỉ huy các cấp quan tâm, chỉ đạo triển khai thực hiện nghị quyết bằng nhiều hình thức cụ thể, phù hợp; đã cụ thể hóa chủ trương, đường lối về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn vào nghị quyết của cấp ủy, kế hoạch công tác của người chỉ huy, chương trình hành động của các tổ chức quần chúng. Bộ Công an đã quán triệt để cán bộ, chiến sĩ nắm rõ, xác định nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể đối với từng tổ chức, cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu các đơn vị trong tổ chức triển khai thực hiện. Toàn lực lượng cũng tiếp tục siết chặt kỷ luật, kỷ cương, tăng cường công tác nắm tình hình, chủ động phòng ngừa, phát hiện sớm các trường hợp cán bộ, chiến sĩ có dấu hiệu suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" hoặc bị mua chuộc, lôi kéo... để kịp thời ngăn chặn, xử lý, tinh lọc đội ngũ cán bộ ở tất cả các cấp, nâng cao uy tín và xây dựng hình ảnh đẹp của lực lượng Công an.
Sự đồng lòng của toàn lực lượng
Thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW, ngày 15-3-2018 của Bộ Chính trị và Nghị định số 01/2018/NĐ-CP ngày 06/8/2018 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công an, Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ Công an đã nhanh chóng tiến hành sắp xếp tinh gọn bộ máy tổ chức trong toàn lực lượng theo mô hình hoạt động mới. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng Công an nhân dân không thay đổi, nhưng quy mô tổ chức, biên chế, cơ cấu lãnh đạo các cấp đã giảm thực sự cả ở Bộ và địa phương. Bộ không còn 6 tổng cục, giảm 55 đơn vị cấp cục, 819 đơn vị cấp phòng (ở Bộ giảm 287 phòng, Công an địa phương giảm 532 phòng); 20 đầu mối Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy đã hợp nhất vào Công an tỉnh tương ứng, đầu mối cấp đội giảm trên 1.000. Đây thực sự là cuộc cách mạng toàn diện và triệt để nhất trong tổ chức bộ máy Bộ Công an kể từ khi thành lập.
Có thể khẳng định, việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an là khâu đột phá theo định hướng của Đảng, bảo đảm sự phát triển của lực lượng Công an nhân dân phù hợp thực tiễn, đáp ứng theo yêu cầu, nhiệm vụ công tác trong tình hình mới. Trong quá trình triển khai việc đổi mới sắp xếp tổ chức bộ máy, lãnh đạo, chỉ huy Công an các cấp đã nêu cao tính gương mẫu của lãnh đạo đơn vị trong việc thực hiện nghiêm điều lệnh và sự chỉ đạo của lãnh đạo cấp trên; đồng thời, chỉ đạo, kiên trì, thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, động viên cán bộ, chiến sĩ yên tâm công tác, tiếp tục thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao, bảo đảm không để trống nhiệm vụ, địa bàn... Qua đó, tạo sự thống nhất cao về tư tưởng, trách nhiệm và hành động của lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ, chiến sĩ trong toàn lực lượng. Đây là yếu tố quan trọng, quyết định thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 22-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị định số 01/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ luôn được các cấp lãnh đạo quan tâm, chú trọng. Đặc biệt, trong quá trình chuẩn bị cho việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng đi vào chiều sâu và đạt hiệu quả khi gắn với các phong trào “Công an nhân dân học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy”, “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh - Công an nhân dân vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, với cuộc vận động “Xây dựng phong cách người Công an nhân dân bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ” và thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016, của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ Công an đã tổ chức những “Hội nghị Diên Hồng” để trưng cầu ý kiến, đóng góp, phân tích, đồng thời giải thích, phân tích những quan điểm, chủ trương để tạo sự đồng tình. Cũng chính nhờ công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đã làm cho cán bộ, chiến sĩ trong toàn lực lượng tin tưởng, ủng hộ và chấp hành các quyết định của tổ chức khi thực hiện kiện toàn bộ máy, phát huy truyền thống vẻ vang và bản chất tốt đẹp của lực lượng Công an nhân dân “Vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì khi Tổ quốc, Đảng và nhân dân cần đến.
Để tinh gọn bộ máy, nhiều cán bộ lãnh đạo trong CAND, gồm lãnh đạo cấp tổng cục, lãnh đạo cấp cục, cấp phòng đã thay đổi các cương vị công tác khi không còn bộ máy cấp tổng cục. Điều đó thể hiện bản lĩnh, ý chí, phẩm chất chính trị rất cao của cán bộ, chiến sĩ CAND, nhất là các đồng chí lãnh đạo, chỉ huy trong diện sáp nhập, biết chấp nhận những thiệt thòi, hy sinh quyền, lợi ích của chính mình vì mục tiêu, yêu cầu chung của toàn lực lượng.
Bộ máy tổ chức công an tinh gọn, mô hình hoạt động đổi mới đã vận hành, hiệu lực, hiệu quả bước đầu đã được khẳng định, trong đó yếu tố quan trọng hàng đầu là tinh thần đoàn kết thống nhất, quyết tâm chính trị cao của các cấp bộ Đảng, lãnh đạo chỉ huy và cán bộ chiến sĩ Công an nhân dân; sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự ủng hộ, giúp đỡ, phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, đơn vị ban, ngành, đoàn thể, sự giúp đỡ ủng hộ của các tầng lớp nhân dân. Hiệu quả, hiệu lực của bộ máy tổ chức mới vẫn cần tiếp tục được khẳng định, và điều đó phụ thuộc rất lớn vào ý thức xây dựng Đảng của đội ngũ cán bộ đảng viên lực lượng công an trong việc chấp hành nghiêm kỷ cương, kỷ luật, nêu cao tinh thần trách nhiệm, xây dựng phong cách, lề lối, tác phong làm việc khoa học, cẩn thận, chu đáo, sâu sát, thiết thực, tận tụy và gắn bó mật thiết với nhân dân./.
Trung tá NGUYỄN HƯƠNG TRÀ - Phó Trưởng phòng, Cục Khoa học, Chiến lược và Lịch sử Công an
Bài 5: Làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng - yếu tố then chốt của thành công trong việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an
Công tác chính trị tư tưởng có vị trí đặc biệt quan trọng, được xác định là khâu then chốt, đột phá. Trong quá trình thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an, công tác chính trị tư tưởng đã được thực hiện một cách bài bản, đạt hiệu quả đề ra, tạo sự đồng thuận cao trong cấp ủy, lãnh đạo các cấp và cán bộ, chiến sĩ toàn lực lượng. Để hiểu rõ hơn về phương pháp tiến hành, hiệu quả và mục tiêu, phương hướng cần tiếp tục thực hiện công tác chính trị tư tưởng trong Công an nhân dân (CAND) thời gian tới, Thiếu tá Nguyễn Hà Loan - phóng viên Tạp chí Công an nhân dân đã có các cuộc trao đổi với đồng chí Thiếu tướng Đào Gia Bảo, Cục trưởng Cục Công tác đảng và Công tác chính trị, Bộ Công an; Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An và Tiến sĩ Ngô Vương Anh, Ban Tuyên truyền, Lý luận, Báo Nhân dân về vấn đề này. Xin giới thiệu tới bạn đọc.
Thiếu tướng Đào Gia Bảo, Cục trưởng Cục Công tác đảng và Công tác chính trị:
“Cần gắn công tác chính trị tư tưởng với công tác cán bộ và thực hiện chính sách cán bộ”
PV: Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ là việc làm hệ trọng và nhạy cảm, có tác động trực tiếp tới tư tưởng, tình cảm của đảng viên, cán bộ, chiến sĩ (CBCS). Xin Thiếu tướng cho biết, công tác giáo dục chính trị tư tưởng của Đảng ủy Công an Trung ương và cấp ủy đảng trực thuộc đã được triển khai như thế nào để tạo sự đoàn kết, thống nhất trong toàn lực lượng?
Thiếu tướng Đào Gia Bảo: Để bảo đảm tính ổn định và không bị xáo trộn trong sắp xếp tổ chức bộ máy, Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an đã tập trung chỉ đạo và tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp. Cụ thể là, ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 22, Đảng ủy Công an Trung ương đã ban hành Kế hoạch số 76-KH/ĐUCA để triển khai thực hiện Nghị quyết số 22; tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc về học tập, quán triệt triển khai thực hiện Nghị quyết số 22 của Bộ Chính trị; Bộ Công an đã ban hành Kế hoạch số 137/KH-BCA-X11 về công tác tư tưởng, tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 22; biên soạn tài liệu tuyên truyền để phổ biến, quán triệt đến các cấp ủy đảng và toàn thể CBCS; tổ chức Hội nghị giao ban công tác chính trị tư tưởng và báo chí để kịp thời nắm, giải quyết tình hình tư tưởng của CBCS và dư luận xã hội. Đảng ủy Công an Trung ương đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành và cấp ủy, chính quyền các địa phương chỉ đạo đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về triển khai thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Lãnh đạo Bộ Công an và các đơn vị chức năng cũng đã nghiên cứu, sắp xếp cán bộ phù hợp với năng lực, trình độ chuyên môn gắn với việc giải quyết chế độ, chính sách, bảo đảm quyền lợi, nguyện vọng chính đáng của CBCS. Đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy công an các cấp đã nêu cao tinh thần gương mẫu; đồng thời, thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, động viên CBCS yên tâm công tác... Đến nay, việc sắp xếp tổ chức bộ máy mới cơ bản hoàn thành và tạo sự ổn định, chất lượng các mặt công tác công an, công tác xây dựng đảng, công tác tham mưu, lãnh đạo, chỉ huy từng bước được nâng cao, bảo đảm phục vụ các mặt công tác, chiến đấu và xây dựng lực lượng CAND.
PV: Theo Thiếu tướng, công tác giáo dục chính trị tư tưởng của lực lượng Công an trong thời gian tới cần tập trung vào những vấn đề gì để tiếp tục thực hiện thành công Đề án 106?
Thiếu tướng Đào Gia Bảo: Để tiếp tục thực hiện thành công Đề án 106, trong công tác giáo dục chính trị tư tưởng, theo tôi, cấp ủy đảng, thủ trưởng công an các đơn vị, địa phương cần tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng đối với công tác giáo dục chính trị tư tưởng trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy mới. Thông qua giáo dục chính trị tư tưởng để nắm bắt diễn biến tư tưởng CBCS, từ đó có phương hướng chỉ đạo, đề ra biện pháp cụ thể, sát hợp, tổ chức tuyên truyền, giáo dục, động viên CBCS yên tâm công tác.
Hai là, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tư tưởng; quan tâm thực hiện tốt chính sách cán bộ. Tiếp tục làm tốt công tác tư tưởng trong việc tổ chức sắp xếp các học viện, trường, các đơn vị báo chí, đơn vị sự nghiệp công lập và khối doanh nghiệp CAND, bảo đảm tiến độ đề ra. Thường xuyên quan tâm đến chế độ, chính sách, đời sống của CBCS; gắn công tác chính trị tư tưởng với công tác cán bộ và thực hiện chính sách cán bộ; việc xây dựng và hoàn thiện chính sách phải bảo đảm công bằng, có tác dụng động viên CBCS, đồng thời thực hiện tốt công tác quy hoạch, luân chuyển, điều động, đề bạt, bổ nhiệm khi có nhu cầu.
Ba là, hoàn thiện quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, quy chế công tác, quy trình làm việc, cơ chế phối hợp, phân cấp rành mạch giữa công an các cấp; tiếp tục siết chặt kỷ luật, kỷ cương, tăng cường kiểm tra, nâng cao chất lượng, hiệu quả các mặt công tác; chỉ đạo và thực hiện tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ.
Bốn là, đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền; thường xuyên cung cấp thông tin có định hướng cho các cơ quan báo chí trong và ngoài lực lượng CAND về kết quả triển khai thực hiện Đề án 106. Làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền để nhân dân và CBCS hiểu rõ ý nghĩa khoa học, sự cần thiết về việc sắp xếp bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Năm là, cấp ủy đảng, thủ trưởng công an đơn vị, địa phương tiếp tục tranh thủ sự ủng hộ của các bộ, ban, ngành Trung ương và địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, nhất là việc kiện toàn các cấp ủy, tổ chức đảng ở Công an địa phương và thực hiện chủ trương bố trí Công an xã chính quy. Tiến hành công tác giáo dục chính trị tư tưởng không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chức năng mà phải là trách nhiệm của các tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, các đoàn thể quần chúng và mỗi CBCS; đồng thời phải có sự tham gia giám sát, giúp đỡ tích cực của nhân dân. Các cấp ủy đảng, đoàn thể quần chúng cần tạo mọi điều kiện và tổ chức nhiều hình thức phong phú, thích hợp để nhân dân tích cực tham gia giám sát, góp ý kiến giúp đỡ và xây dựng lực lượng CAND ngày càng vững mạnh.
PV: Xin cảm ơn Thiếu tướng!
Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An:
“Làm tốt công tác chính trị tư tưởng đối với cán bộ, chiến sĩ và tạo sự đồng thuận của cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương là một yếu tố quyết định thành công việc bố trí Công an chính quy về xã”
PV: Nghệ An là tỉnh có thành tích, kinh nghiệm trong việc đưa lực lượng Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã. Xin Thiếu tướng cho biết công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên được tiến hành như thế nào để tạo được sự đồng thuận?
Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu: Để hoàn thành bố trí Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã, theo dự kiến, Công an tỉnh Nghệ An cần tăng cường từ 1.500 - 1.800 CBCS về địa bàn cấp xã. Đây là con số lớn, chiếm 1/3 biên chế của Công an tỉnh. Để tạo được sự đồng thuận, thống nhất cao trong nhận thức và hành động của CBCS, Công an tỉnh Nghệ An đặt công tác giáo dục chính trị tư tưởng là yêu cầu cấp thiết và quan trọng nhất. Ngoài quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, đề án của Trung ương, Bộ Công an, Công an tỉnh đã triển khai đồng bộ 5 biện pháp: (1) Tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện trong toàn lực lượng trọng tâm đột phá “Hướng về cơ sở, xây dựng lực lượng Công an xã chính quy, phát huy hiệu quả”; (2) Phát động đợt sinh hoạt chính trị, giáo dục tư tưởng về bố trí Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã trong toàn lực lượng; phát động phong trào CBCS tình nguyện đăng ký tham gia đảm nhiệm chức danh Công an xã; (3) Bồi dưỡng, tập huấn về chính trị, pháp luật và nghiệp vụ đối với số CBCS trong nguồn bố trí Công an chính quy đảm nhiệm chức danh Công an xã; (4) Động viên, khích lệ và thống nhất chủ trương ưu tiên trong bồi dưỡng, đào tạo, quy hoạch và bổ nhiệm đối với những đồng chí hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đảm nhiệm chức danh Công an xã; (5) Kịp thời động viên, hỗ trợ vật chất đối với CBCS đảm nhiệm chức danh Công an xã. Do làm tốt 5 biện pháp này nên CBCS luôn sẵn sàng nhận nhiệm vụ đảm nhiệm các chức danh Công an xã khi có yêu cầu.
PV: Các đồng chí là Công an chính quy về công tác tại xã đã phát huy tinh thần tiền phong, gương mẫu của người đảng viên như thế nào, thưa Thiếu tướng?
Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu: Hiện Công an tỉnh Nghệ An đã bố trí 310 đồng chí đảm nhiệm các chức danh Công an xã tại 105 xã, thị trấn. Ngay sau khi được điều động bố trí đảm nhiệm các chức danh Công an xã, các đồng chí đã nhanh chóng bám địa bàn, bám cơ sở, nắm chắc tình hình, chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện có hiệu quả chức năng quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, kịp thời giải quyết các vụ việc tại địa bàn, phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm và tệ nạn xã hội; tạo chuyển biến rõ nét trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. CBCS đã giữ đúng lễ tiết, tác phong, văn hóa ứng xử, thực sự gần dân, phục vụ nhân dân nhanh hơn, tốt hơn, góp phần xây dựng hình ảnh người cán bộ Công an đẹp trong lòng nhân dân, được cấp ủy, chính quyền và nhân dân đồng tình, ủng hộ, thống nhất cao và tạo điều kiện trong triển khai công tác.
PV: Kết quả thí điểm ở Nghệ An và một số địa phương là cơ sở để Bộ Công an rút kinh nghiệm, triển khai bố trí Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã. Xin Thiếu tướng cho biết kinh nghiệm tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của cấp ủy, chính quyền địa phương và nhân dân đối với việc bố trí Công an chính quy về xã?
Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu: Thời gian qua, Công an tỉnh Nghệ An đã chủ động tham mưu Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 27-CT/TU, ngày 05/3/2019 về tăng cường bố trí Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã; tham mưu Hội đồng nhân dân (HĐND) ban hành Nghị quyết số 02/2019/NQ-HĐND về một số chủ trương, biện pháp xây dựng lực lượng Công an xã; tham mưu Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh xây dựng Đề án bố trí Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã. Việc cụ thể hóa chủ trương thành các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã tạo tiền đề để sắp xếp, bố trí lực lượng Công an xã bán chuyên trách vào các vị trí công chức còn khuyết và tranh thủ nguồn lực để xây dựng, sửa chữa nơi ăn, ở cho lực lượng Công an xã. Công an tỉnh cũng đã chỉ đạo Công an các huyện trực tiếp khảo sát cụ thể đối với từng đồng chí Trưởng Công an xã, từng trụ sở làm việc... trên cơ sở đó, Ban Thường vụ Đảng ủy, lãnh đạo Công an tỉnh trực tiếp làm việc với Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện để thống nhất về chủ trương, lộ trình, diện bố trí phù hợp với tình hình thực tiễn tại địa bàn. Công an tỉnh cũng phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức chương trình đối thoại về chủ trương bố trí Công an chính quy về xã, tăng cường tuyên truyền các điển hình tiên tiến là Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã trên các phương tiện thông tin đại chúng. Vì vậy, cán bộ, đảng viên, cấp ủy, chính quyền và nhân dân đều hiểu rõ và ủng hộ. Ban Thường vụ Đảng ủy, lãnh đạo Công an tỉnh rút ra kinh nghiệm là, để triển khai Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã thành công thì sự đồng thuận của cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương là một yếu tố then chốt, quyết định.
PV: Xin cảm ơn Thiếu tướng!
Tiến sỹ Ngô Vương Anh, Ban Tuyên truyền, Lý luận, Báo Nhân dân:
“Cần chủ động giải quyết mọi vướng mắc trong tâm tư của cán bộ, đảng viên”
PV: Dư luận xã hội đang rất quan tâm đến việc triển khai mô hình tổ chức bộ máy mới của Bộ Công an. Để việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy có hiệu quả, theo ông, Bộ Công an cần làm công tác chính trị tư tưởng trong lực lượng như thế nào?
TS. Ngô Vương Anh: Tôi không ở trong ngành Công an nên không biết rõ những nội dung cụ thể của Đề án đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của Bộ Công an nhưng qua những thông tin được công bố trên các kênh thông tin đại chúng, có thể đánh giá: Bộ Công an là một trong những đầu mối thực hiện công tác tinh giản bộ máy, tái cơ cấu hệ thống một cách quyết liệt, vừa sâu (từ cấp Bộ đến cấp cơ sở), vừa rộng (trong toàn ngành). Tác dụng, hiệu quả của việc cải tổ này sẽ còn phải được đo bằng chính hiệu quả trong thực tiễn của công việc, bằng sự tiết kiệm ngân sách, bằng sự hài lòng của người dân và bằng cả sự phấn khởi tin tưởng của cán bộ, chiến sĩ trong Ngành. Tuy nhiên, những tín hiệu đầu tiên đã cho thấy có thể kỳ vọng một kết quả tốt.
Cha ông ta xưa đã nêu phương châm dụng binh “Quý hồ tinh bất quý hồ đa” (Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn), nghĩa là “Quân quý tinh nhuệ không quý nhiều”. Hiểu rộng hơn đó là cách dùng quân của cha ông để đối phó với kẻ địch mạnh hơn, cũng như để “khoan thư sức dân” trong thời thái bình thịnh trị, không bắt dân nuôi một bộ máy binh lực cồng kềnh và tốn kém. Bộ Công an đang triển khai thực hiện phương châm này trong nỗ lực sắp xếp lại tổ chức bộ máy của mình. Dư luận quan tâm và đánh giá cao những nỗ lực theo hướng đó.
Chắc chắn việc tổ chức lại tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả sẽ gây nhiều xáo trộn lớn về cơ cấu tổ chức cũng như trong tâm tư CBCS. Điều này cần được trù tính trước để chủ động giải quyết mọi vướng mắc có thể nảy sinh. Thời gian này, cán bộ, đảng viên trong lực lượng CAND cũng cần được tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng hơn nữa để nhận thức rõ vai trò tiền phong, gương mẫu của người đảng viên và tinh thần “sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì khi Tổ quốc, Đảng và Ngành cần đến” của người chiến sỹ CAND.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!
Nguyễn Hà Loan (Thực hiện)
[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB. Chính trị quốc gia, H.2009, t.5, tr.78.
[2] Hồ Chí Minh với các lực lượng vũ trang nhân dân, NXB. Quân đội nhân dân, H.1975, tr.66.
[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.6, tr.16, 130.
Nguyễn Hương Trà, Trịnh Xuân Hạnh, Hà Nam Thắng, Nguyễn Hà Loan, Trịnh Kiều Anh/Tạp chí Công an nhân dân