Năm 2019 là năm cuối thực hiện Nghị quyết Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2015-2020, chuẩn bị tổng kết nhiệm kỳ. Nhìn lại năm qua, vượt khó khăn, thách thức, các tỉnh, thành ủy khu vực phía bắc tiếp tục lãnh đạo thực hiện tốt công tác xây dựng Đảng ở địa phương, cơ quan, đơn vị với nhiều cách làm hay, sáng tạo, phương pháp chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả.
Tập trung chỉ đạo và tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên
Tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII) gắn với Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị, nhân kỷ niệm 50 năm học và làm theo Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các tỉnh, thành ủy phía bắc đã tổ chức nhiều hoạt động với nội dung phong phú như tọa đàm, hội thảo, hội nghị... Cụ thể hóa việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), Tỉnh ủy Nghệ An đề ra 5 mức độ để nhận diện rõ hơn 27 biểu hiện suy thoái: 1) Rất nghiêm trọng (phải đưa ra khỏi Đảng). 2) Nghiêm trọng (phải thi hành kỷ luật). 3) Có biểu hiện ở mức độ ban đầu, cần kiểm điểm, rút kinh nghiệm. 4) Có biểu hiện nhưng ở mức khó nhận diện, cần đề phòng. 5) Không có biểu hiện. Đồng thời, tỉnh xuất bản cẩm nang bỏ túi nhận diện 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên.
Các tỉnh ủy, thành ủy đã cụ thể hóa những quy định về trách nhiệm nêu gương, để nêu gương trở thành việc làm tự giác, thường xuyên của mỗi cán bộ, đảng viên. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Ninh Bình quy định trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh với nội dung chính là “10 xây, 10 chống”. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Vĩnh Phúc quy định đồng chí bí thư cấp ủy các cấp hằng năm phải có chương trình hành động cụ thể giải quyết những nhiệm vụ cụ thể, cấp bách nổi lên ở địa phương, cơ quan, đơn vị, bảo đảm lãnh đạo kịp thời toàn diện của cấp ủy các cấp đối với các nhiệm vụ chính trị của từng nơi. Thành ủy Hải Phòng tập trung khắc phục, sửa chữa thiếu sót, khuyết điểm theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII) gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị... Những cách làm của các địa phương góp phần thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, từng bước nâng cao năng lực và bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Tích cực thực hiện nhiệm vụ về tổ chức bộ máy, trọng tâm là thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII), các nghị quyết, kết luận của Trung ương về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả đạt kết quả thiết thực
Thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 (khóa XII), các tỉnh, thành ủy đã hoàn thiện đề án và cơ bản thực hiện việc sắp xếp văn phòng chung các ban đảng cấp tỉnh; thực hiện mô hình trưởng ban dân vận đồng thời là chủ tịch ủy ban mặt trận Tổ quốc cấp tỉnh, cấp huyện; trưởng ban tuyên giáo đồng thời là giám đốc trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện; hợp nhất một số đơn vị sự nghiệp, phòng, ban; sáp nhập đảng ủy khối các cơ quan và đảng ủy khối doanh nghiệp tỉnh... Điển hình, Quảng Ninh đã thực hiện hợp nhất ban tổ chức cấp ủy với phòng nội vụ, cơ quan ủy ban kiểm tra với cơ quan thanh tra ở 14/14 địa phương cấp huyện. Thí điểm hợp nhất 3/14 văn phòng cấp ủy với văn phòng HĐND và UBND cấp huyện; hợp nhất văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND và UBND tỉnh; thực hiện mô hình cơ quan tham mưu giúp việc chung khối mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp tỉnh và 14/14 đơn vị cấp huyện. Thực hiện bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND ở 3/14 huyện; bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã ở 96/186 (51,6%); bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn, khu, bản (100%). Thành lập Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh theo hướng thống nhất bộ máy lãnh đạo, phân công hợp lý đội ngũ phóng viên của Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Báo Quảng Ninh, Báo Hạ Long và Trung tâm thông tin tỉnh.
Thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 653/2019/ UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị quyết số 32/NQ-CP của Chính phủ về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019-2021, các tỉnh, thành phố phía bắc xây dựng kế hoạch và tập trung thực hiện các bước sắp xếp những đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện đạt chuẩn dưới 50% cả 2 tiêu chí về dân số và diện tích trên địa bàn, thông qua HĐND tỉnh để trình Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đồng thời, nhiều tỉnh, thành ủy đã xây dựng được phương án sắp xếp cán bộ khi sáp nhập và chính sách hỗ trợ đối với cán bộ, công chức cấp xã nghỉ công tác do dôi dư sau khi sáp nhập... Tỉnh ủy Bắc Ninh ban hành chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức người lao động nghỉ công tác theo nguyện vọng. Theo đó, đối tượng nghỉ công tác theo nguyện vọng, ngoài được hưởng các chế độ thôi việc hoặc nghỉ hưu theo quy định của pháp luật còn được tỉnh hỗ trợ một lần với mức 1 triệu đồng/người/tháng làm việc, được tính đóng bảo hiểm xã hội (kể cả thời gian làm việc ngoài tỉnh), mức hỗ trợ tối đa 300 triệu đồng/người.
Công tác cán bộ nền nếp, “đúng người, đúng việc” với cách làm dân chủ, công khai và thực chất hơn
Các cấp ủy thực hiện việc đánh giá, phân loại, sắp xếp, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử bảo đảm dân chủ, khách quan và đúng quy định. Trong năm 2019 đã có 11 tỉnh kiện toàn chức danh diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý như bí thư, phó bí thư tỉnh ủy, chủ tịch HĐND, chủ tịch UBND tỉnh. Trong đó, Trung ương luân chuyển 1 đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng về làm bí thư tỉnh ủy (Hà Nam); 1 đồng chí Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, chủ tịch UBND tỉnh (Hà Tĩnh) đi làm bí thư tỉnh khác (Hà Giang); 1 đồng chí cấp thứ trưởng về làm phó bí thư tỉnh ủy (Hòa Bình); 2 đồng chí về làm phó bí thư tỉnh ủy, chủ tịch UBND tỉnh (Lai Châu, Hà Tĩnh). Trong số các đồng chí mới được bổ sung, kiện toàn chức danh chủ chốt, có 1 bí thư tỉnh ủy (Hà Nam), 1 phó bí thư tỉnh ủy (Bắc Giang), 1 chủ tịch UBND tỉnh (Bắc Ninh) là nữ.
Quy hoạch cán bộ được thực hiện đúng quy trình, quy định ở tất cả các khâu làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển cán bộ chuẩn bị trước một bước cho nhiệm kỳ tới.
Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ gắn với tiêu chuẩn chức danh theo quy hoạch, sát với tình hình thực tế và điều kiện cụ thể của các địa phương, cơ quan, đơn vị. Một số nơi như Hà Nội, Hải Dương, Ninh Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh... sau khi phê duyệt quy hoạch đã xây dựng kế hoạch và tổ chức các lớp bồi dưỡng dự nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý diện ban thường vụ cấp ủy quản lý.
Chính sách cán bộ, nhất là việc thực hiện chính sách người có công với cách mạng và chăm sóc sức khỏe cán bộ được quan tâm thực hiện. Nhiều tỉnh, thành ủy như Hà Nội, Hà Giang, Lào Cai, Nam Định, Thái Nguyên, Nghệ An, Hà Tĩnh... xây dựng kế hoạch và tổ chức tuyển dụng công chức, viên chức các cơ quan khối đảng, mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. Các tỉnh ủy, thành ủy đã thực hiện tốt việc tổ chức thi nâng ngạch công chức và xét thăng hạng viên chức các cơ quan đảng, mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội theo phân cấp.
Công tác bảo vệ chính trị nội bộ tập trung vào tình hình chính trị hiện nay, phục vụ cho công tác nhân sự; thẩm định giúp cấp ủy cử cán bộ đi nghiên cứu, học tập, công tác ở nước ngoài. Kịp thời xử lý những vấn đề phát sinh và chỉ đạo giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố cáo.
Công tác xây dựng TCCSĐ và đảng viên có nhiều khởi sắc
Thực hiện Kết luận số 38-KL/TW ngày 13-11-2018 của Bộ Chính trị về nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của TCCSĐ và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, các tỉnh ủy, thành ủy tiếp tục kiện toàn, củng cố nâng cao chất lượng TCCSĐ, đảng viên, gắn với triển khai nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp với nhiều cách làm phong phú, sát thực tiễn. Hầu hết các tỉnh, thành ủy đều ban hành quy định trách nhiệm của cấp ủy viên cấp tỉnh, cấp huyện định kỳ tham dự sinh hoạt với chi bộ thôn, bản, tổ dân phố. Tỉnh ủy Lạng Sơn ban hành Hướng dẫn về phân công đảng viên các đồn biên phòng tham dự sinh hoạt tại các chi bộ thôn ở khu vực biên giới trên địa bàn tỉnh, quy định Thường trực Tỉnh ủy dự họp với chi bộ khu dân cư ít nhất mỗi quý/lần. Tỉnh ủy Bắc Giang ban hành Quy định về trách nhiệm của các đồng chí tỉnh ủy viên dự sinh hoạt đảng ủy cấp xã và chi bộ thôn, tổ dân phố ít nhất mỗi quý/lần. Tỉnh ủy Hải Dương tổ chức Hội nghị gặp mặt biểu dương 150 bí thư chi bộ thôn, khu dân cư tiêu biểu năm 2019. Tỉnh ủy Quảng Ninh tổ chức hội thi kỹ năng, nghiệp vụ bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn…
Trong năm, các tỉnh, thành ủy đã quyết định giải thể chi bộ cơ quan, xã, phường, thị trấn, chuyển đảng viên là cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn về sinh hoạt ở chi bộ khu dân cư. Đồng thời, các cấp ủy thực hiện nhiều giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, phát triển đảng viên và rà soát, sàng lọc đưa những đảng viên không đủ tư cách ra khỏi Đảng.
Cấp ủy các cấp xây dựng kế hoạch, thực hiện công tác kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng đối với tổ chức đảng, đảng viên và tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp với kết quả thực chất hơn, phù hợp với tình hình thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác của từng tập thể, cá nhân...
Năm 2019, mặc dù còn nhiều khó khăn song các tỉnh ủy, thành ủy khu vực phía bắc đã tập trung lãnh đạo cụ thể hóa và tổ chức thực hiện có hiệu quả các nghị quyết về công tác xây dựng Đảng, chuẩn bị tốt các nội dung đánh giá tổng kết nhiệm kỳ, xây dựng văn kiện và chuẩn bị một bước công tác nhân sự cho đại hội đảng bộ nhiệm kỳ 2020-2015. Những kết quả, những điểm sáng trên đã góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, đảng viên cùng với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi các mục tiêu Đại hội XII của Đảng đề ra, tạo tiền đề để đất nước phát triển bền vững bước vào giai đoạn mới.
Nguyễn Hoài Phương
Phó Vụ trưởng Vụ Địa phương I, Ban Tổ chức Trung ương