1. Đoàn kết - vấn đề sống còn của cách mạng
Tổng kết về xây dựng Đảng qua nhiều nhiệm kỳ đại hội, Đảng ta khẳng định: Đảng coi việc giữ gìn đoàn kết nhất trí trong Đảng trên cơ sở đường lối chính trị và nguyên tắc tập trung dân chủ là sinh mệnh của Đảng và kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, chống mọi biểu hiện chia rẽ bè phái trong Đảng. Đại hội VIII chỉ rõ: Đoàn kết thống nhất trong Đảng, trước hết là ở cơ quan lãnh đạo, có ý nghĩa quyết định sự thành công của cách mạng. Cán bộ, đảng viên giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong Đảng trên cơ sở đường lối chính trị, nguyên tắc tổ chức và tình yêu thương đồng chí. Đại hội IX của Đảng nêu yêu cầu cụ thể: Từng đảng bộ giữ vững sự đoàn kết thống nhất trong tập thể lãnh đạo. Đối với những cấp ủy, tổ chức Đảng vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, cán bộ lãnh đạo độc đoán, chuyên quyền, kéo bè kéo cánh gây mất đoàn kết nội bộ, cấp ủy cấp trên phải chỉ đạo kiểm điểm làm rõ đúng sai, xử lý nghiêm những người có khuyết điểm.
2. Những nhân tố gây mất đoàn kết thống nhất trong Đảng
Một là, xuyên tạc, bóp méo Chủ nghĩa Mác - Lênin, cho rằng chủ nghĩa Mác - Lênin đã lỗi thời. Khi Liên Xô sụp đổ, các thế lực chống cộng, cơ hội chính trị thừa cơ dấn tới xuyên tạc, chống phá, rằng CNXH đã đến thời cáo chung. Chúng chống phá bằng nhiều thủ đoạn, tuyên truyền trên hệ thống truyền thông, mạng xã hội, văn hóa phẩm, bằng tổ chức lực lượng chống đảng, li tán cán bộ, tuyên truyền miệng, lan truyền rỉ tai để lung lạc ý chí của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Trong hàng ngũ của Đảng có người bi quan, dao động, nghi ngờ tính đúng đắn, khoa học của CNXH. Họ cho rằng chúng ta đã chọn sai đường, cần phải đi con đường khác. Phai nhạt lý tưởng dẫn đến lòng trung thành của một số cán bộ, đảng viên chuyển sang thoái hóa, biến chất, “tự diễn biến” “tự chuyển hóa” có nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ.
Hai là, phá hoại nguyên tắc tổ chức của Đảng. Trước, trong mỗi kỳ đại hội của Đảng, các thế lực thù địch tận dụng mọi khả năng, điều kiện, hình thức để công kích các hoạt động của các tổ chức và xuyên tạc các văn kiện của Đại hội. Họ không từ mọi thủ đoạn bôi nhọ, nói xấu, chỉ trích cán bộ của Đảng, của Nhà nước gây sự kỳ thị, hoài nghi, thiếu tin tưởng để chia rẽ đội ngũ cán bộ, chia rẽ tổ chức đảng với các tổ chức khác trong hệ thống chính trị của Nhà nước.
Ba là, một số đảng viên bất mãn, thoái hóa biến chất tuyên truyền, kích động tâm lý, thổi phồng những khuyết điểm trong quá trình hoạt động của Đảng, Nhà nước, hành động chống phá chia rẽ trong các tổ chức đảng, quần chúng. Một số người từ việc thiếu bản lĩnh chính trị khi được các trang mạng xã hội tán dương lại ra vẻ hợm hĩnh dưới những mỹ danh “nhà yêu nước” “nhà dân chủ” mà không biết mình đang bị lợi dụng và trở thành con tin trong tay bọn cơ hội phản động, trượt dài trên con đường phản bội.
Bốn là, một số nơi không thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, buông lỏng việc tổ chức sinh họat, quản lý đảng viện, tự phê bình và phê bình không nghiêm túc, bình xét phân loại đảng viên qua loa, đại khái dễ người dễ ta, nghiêm trong nhất là không chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ. Từ đó phát sinh mâu thuẫn, xung đột về lợi ích, không phục nhau, mất đoàn kết trong nội bộ, chủ nghĩa cá nhân đã xói mòn những nguyên tắc cơ bản nhất của Đảng
Năm là, việc học nghị quyết ở cấp cơ sở đã chậm trễ lại đại khái qua loa, ảnh hưởng tiêu cực đến sự nhận thức, thống nhất hành động để đoàn kết nhất trí trong thực hiện.
3.Tăng cường đoàn kết thống nhất trong Đảng
Một là, đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, học tập, đấu tranh nhằm bảo vệ Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, quan điểm, Điều lệ của Đảng. Đây là cơ sở để tạo nên sự thống nhất về tư tưởng, về tổ chức, từ đó có sự thống nhất về hành động của toàn Đảng. Mọi đảng viên lúc này phải tích cực học tập, cập nhật thông tin, nắm vững đường lối của Đảng. Đó là cơ sở tạo sự thống nhất trong hành động
Hai là, tuân thủ nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Dân chủ là điều kiện quan trọng để có đường lối đúng, nghị quyết đúng. Tập trung bảo đảm cho sự thống nhất về ý chí và hành động, kỷ luật Đảng được chấp hành triệt để. Đó là phương pháp căn bản để khắc phục những bất đồng về tư tưởng. Nhưng dân chủ rộng rãi không tách rời tập trung nghiêm ngặt. Thường xuyên thực hiện nghiêm túc tự phê bình và phê bình - quy luật phát triển của Đảng. Cán bộ càng cao, trách nhiệm càng lớn càng phải gương mẫu tự phê bình và phê bình
Ba là, giữ gìn sự đoàn kết trong Đảng “như giữ gìn con ngươi của mắt mình”, theo Bác “…Phải có tình đồng chí thương yêu lẫn nhau”. Sau nhiều lần bổ sung Bác đã viết thêm 9 âm tiết này vào Di chúc đã làm sáng rõ tâm trong sáng, bao dung của Bác đối với mỗi người, mỗi cán bộ đảng viên. Có tình thương yêu đồng chí mới thực hiện dân chủ tốt hơn, trung thực.
Bốn là, kiên quyết chống bệnh quan liêu, độc đoán, chuyên quyền trong đội ngũ cán bộ. Cần phải sát dân, gần dân thật sự, nắm chắc nguyện vọng của nhân dân. Đảng cầm quyền nhưng dân là chủ, dân làm gốc. Chính cái gốc này đem lại nguồn sinh lực vô tận cho Đảng. Đảng phải thường xuyên chăm lo củng cố mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với Nhân dân.
Năm là, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng Việt Nam hùng cường. Đại đoàn kết dân tộc không chỉ là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng mà còn là nhiệm vụ hàng đầu của cả dân tộc. Hơn nữa, nó phải trở thành một chiến lược cách mạng, trở thành khẩu hiệu hành động của toàn Đảng, toàn dân, biến thành sức mạnh vật chất, thành lực lượng vật chất có tổ chức. Mặt trận dân tộc thống nhất là một thực thể được xây dựng trên nền tảng liên minh công, nông, trí thức, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quy tụ được cả dân tộc, tập hợp được toàn dân kết thành một khối vững chắc. Vấn đề bảo vệ khối đại đoàn kết toàn dân tộc trở nên một nhiệm vụ quan trọng cả trước mắt và lâu dài. Đảng phải thực sự là hạt nhân đoàn kết toàn dân tộc trong mặt trận dân tộc thống nhất..
Trong bản Di chúc, Bác viết: “Nhờ đoàn kết chặt chẽ, một lòng một dạ phục vụ giai cấp, phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc cho nên từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta đã đoàn kết, tổ chức và lãnh đạo nhân dân ta hăng hái đấu tranh tiến từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.” Tư tưởng của Bác Hồ về đoàn kết thống nhất trong Đảng, hạt nhân đại đoàn kết dân tộc được Đảng và nhân dân ta liên tục phát triển, ngày càng hoàn thiện cùng với thực tiễn đang biến đổi của đất nước trên con đường xây dựng đất nước thịnh vượng hùng cường.
Trần Công Huyền