Họp báo giới thiệu Kỷ yếu Hội thảo khoa học “Sự kiện Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh đi tìm đường cứu nước. Ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại” tại Bảo tàng Hồ Chí Minh – Chi nhánh TP. Hồ Chí Minh (Bến Nhà Rồng) sáng 17-12. Tại buổi Họp báo TS. Vũ Mạnh Hà – Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh phát biểu: Cách đây 110 năm, ngày 5-6-1911, từ bến cảng Sài Gòn, Chủ tịch Hồ Chí Minh khi đó là người thanh niên trẻ Nguyễn Tất Thành đã tạm biệt Tổ quốc, đi tìm đường cứu nước, bắt đầu cuộc hành trình vạn dặm để “đi ra nước ngoài xem cho rõ. Sau khi xem xét họ làm ăn ra sao, tôi sẽ trở về giúp đồng bào tôi”. Sự kiện này không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Người, mà còn ghi vào lịch sử dân tộc Việt Nam một sự kiện lịch sử có ý nghĩa và giá trị vô cùng sâu sắc, đưa cách mạng Việt Nam bước vào một thời kỳ mới: thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc để đến với kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Với mong muốn tiếp tục nghiên cứu và luận giải kỹ hơn về sự kiện này, để có thêm những hiểu biết về cuộc đời, sự nghiệp và tư tưởng Hồ Chí Minh, Bảo tàng Hồ Chí Minh chủ trì phối hợp với Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, Sở Văn hóa và Thể thao TP. Hồ Chí Minh và Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Sự kiện Nguyễn Tất Thành – Hồ Chí Minh đi tìm đường cứu nước: Ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại”. 
Bảo tàng Hồ Chí Minh – Chi nhánh TP. Hồ Chí Minh (Bến Nhà Rồng), cách đây 110 năm, ngày 5-6-1911 với tên gọi Văn Ba, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước. Theo dự kiến ban đầu của Ban Tổ chức, Hội thảo sẽ được tổ chức vào dịp tháng 6-2021, đúng vào thời điểm diễn ra sự kiện lịch sử đặc biệt cách đây 110 năm tại TP. Hồ Chí Minh, điểm xuất phát, điểm khởi đầu của cuộc hành trình vĩ đại đi tìm chân lý, tìm con đường giải phóng cho dân tộc Việt Nam của Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đại dịch Covid -19 đã khiến cho việc tổ chức Hội thảo không thể thực hiện theo đúng như kế hoạch. Do đó, Ban Tổ chức đã tiến hành xây dựng nhiều phương án khác như: Tổ chức hội thảo online, chuyển thời gian tổ chức Hội thảo sang tháng 9-2021 khi cả nước kỷ niệm 76 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9… nhưng do cả những điều kiện chủ quan và khách quan, cuối cùng các kế hoạch trên đều không thể thực hiện được. Đến tháng 12-2021, với sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp lãnh đạo, đặc biệt là lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh, cũng như sự nỗ lực của các đơn vị phối hợp tổ chức Hội thảo; hôm nay, Ban Tổ chức quyết định tổ chức một cuộc Họp báo nhằm giới thiệu đến công chúng những kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học, các chuyên gia trong cả nước đã gửi tới Ban Tổ chức Hội thảo khoa học. Sau một thời gian lập kế hoạch, xây dựng chủ đề Hội thảo và gửi thư mời tới các chuyên gia và nhà nghiên cứu, Ban Tổ chức Hội thảo “Sự kiện Nguyễn Tất Thành – Hồ Chí Minh đi tìm đường cứu nước: Ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại” rất vui mừng và vinh dự khi nhận được 128 bài tham luận của các chuyên gia nhà khoa học từ nhiều cơ quan, đơn vị và cơ sở đào tạo trong cả nước. Mỗi tham luận gửi đến Hội thảo là một kết quả nghiên cứu công phu, nghiêm túc, là tâm huyết của các tác giả, thể hiện một cách cụ thể và sâu sắc niềm kính yêu vô hạn đối với Bác. Tuy nhiên, để tạo nên một dấu ấn đặc biệt trong dịp kỷ niệm 110 năm Ngày Bác Hồ kính yêu ra đi tìm đường cứu nước (1911-2021), Ban Tổ chức đã thống nhất chọn ra 110 bài tham luận để đăng trong Kỷ yếu Hội thảo “Sự kiện Nguyễn Tất Thành – Hồ Chí Minh đi tìm đường cứu nước: Ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại”. Con số 110 bài tham luận của Kỷ yếu chính là món quà tri ân, có ý nghĩa vô cùng sâu sắc kính dâng lên Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu - Người Anh hùng giải phóng dân tộc Việt Nam, Nhà văn hóa kiệt xuất. 110 tham luận trong kỷ yếu cũng như 128 bài tham luận gửi tới Hội thảo với những góc độ nghiên cứu, phân tích khác nhau, song đều góp phần khẳng định: “Đã 110 năm trôi qua kể từ ngày Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh đi tìm đường cứu nước, nhưng ý nghĩa to lớn của sự kiện ấy vẫn còn nguyên giá trị, đặc biệt, những di sản mà Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại đã, đang và sẽ mãi là ngọn đuốc soi đường cho toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta vượt qua mọi khó khăn, từng bước xây dựng đất nước Việt Nam “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”, “sánh vai với các cường quốc năm châu” đúng như mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời. Trên cơ sở các chủ đề gợi ý của Ban Tổ chức Hội thảo, các chuyên gia, nhà nghiên cứu trong cả nước đã gửi tới Hội thảo những tham luận có hàm lượng khoa học cao, cung cấp thêm nhiều luận chứng, luận cứ, bổ sung nguồn tư liệu mới có giá trị, làm sâu sắc thêm những vấn đề có liên quan đến 4 chủ đề của Hội thảo: Từ Thành phố này Người đã ra đi; Hành trình tìm đường cứu nước; Người đi tìm hình của nước và Hồ Chí Minh sống mãi. Đây cũng chính là bốn phần nội dung chính trong cuốn Kỷ yếu Hội thảo “Sự kiện Nguyễn Tất Thành – Hồ Chí Minh đi tìm đường cứu nước: Ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại” được Ban Tổ chức lựa chọn, biên soạn và xuất bản. Ban Tổ chức hy vọng cuốn Kỷ yếu sẽ góp phần giúp độc giả có thêm những hiểu biết toàn diện, sâu sắc trong quá trình nghiên cứu về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thông qua đó, tiếp tục khẳng định ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại của sự kiện ngày 5-6-1911 và hành trình đi tìm đường cứu nước của Người; Góp phần lan tỏa sâu rộng hơn nữa việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đến các thế hệ người Việt Nam ở trong và ngoài nước cũng như bạn bè quốc tế. 
Bìa cuốn Cuốn Kỷ yếu Hội thảo khoa học: “Sự kiện Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh đi tìm đường cứu nước. Ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại”. Kỷ yếu gần 1.000 trang, 110 bài tham luận được chia ra 4 phần chính Cuốn Kỷ yếu Hội thảo khoa học: “Sự kiện Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh đi tìm đường cứu nước. Ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại” với gần 1.000 trang, gồm 110 bài tham luận được chia ra 4 phần chính đã tái hiện một cách chân thực và đầy đủ hành trình tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh cũng như ý nghĩa của sự kiện đó đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam, 4 phần nội dung bao gồm: Phần I: “Từ Thành phố này Người đã ra đi” Cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX là giai đoạn có nhiều biến động của lịch sử thế giới và Việt Nam. Trên thế giới, chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai đoạn độc quyền (chủ nghĩa đế quốc) và ra sức đàn áp, bóc lột nhân dân lao động trong nước, đẩy mạnh xâm lược, áp bức nhân dân các nước thuộc địa. Ở Việt Nam, phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp nổ ra mạnh mẽ nhưng đều lần lượt thất bại. Sinh ra và lớn lên trong cảnh nước mất nhà tan, lại chứng kiến những bất công, lầm than, cơ cực mà người dân phải gánh chịu, Nguyễn Tất Thành thấm đẫm nỗi khổ của cảnh nước mất nhà tan. Từ trong huyết quản truyền thống yêu nước của dân tộc, truyền thống quê hương và gia đình đã từng bước thôi thúc Nguyễn Tất Thành đi ra nước ngoài, đến với các nước phương Tây để tìm đường cứu nước. Quá trình chuẩn bị cho dự định đó đã đưa Nguyễn Tất Thành đến với Cảng Sài Gòn. Có thể thấy, Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh là nơi Nguyễn Tất Thành dừng chân không lâu, nhưng đây lại là nơi có vai trò quan trọng, tác động trực tiếp đến quyết định xuất dương tìm đường cứu nước của Người. Ngày 5-6-1911, với tên gọi Văn Ba, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã rời Cảng Sài Gòn, tạm biệt Tổ quốc để khởi đầu hành trình 30 năm bôn ba đi tìm đường cứu nước. Phần I của Kỷ yếu tập trung vào các vấn đề sau: - Bối cảnh lịch sử trong nước và thế giới thời điểm Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước. - Những nguyên nhân Nguyễn Tất Thành lựa chọn Sài Gòn là điểm khởi đầu trên hành trình tìm đường cứu nước của mình. - Dấu ấn của thương cảng Sài Gòn và vị trí cầu tàu nơi con tàu Amiral Latouche Tréville đưa Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước... Phần II: Hành trình tìm đường cứu nước Vượt qua ba đại dương, bốn châu lục Á, Âu, Phi, Mỹ, trải qua những năm tháng lao động kiếm sống, hòa mình vào cuộc sống của những người dân lao động, Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh nhận thấy: “Dù màu da có khác nhau, trên đời này chỉ có hai giống người: giống người bóc lột và giống người bị bóc lột” và Người hiểu được thực chất những gì ẩn giấu đằng sau khẩu hiệu “Tự do, Bình đẳng, Bác ái” của Pháp. Bên cạnh những thay đổi về nhận thức, Nguyễn Tất Thành đã tiếp thu những tinh hoa, văn hóa của Phương Đông và phương Tây để làm giàu có thêm vốn tri thức của bản thân. Tất cả những hoạt động đó đã góp phần quan trọng đưa Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc từng bước đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, chân lý của thời đại.
Phần II của Kỷ yếu được các nhà khoa học tập trung vào các vấn đề sau: - Các công việc Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc đã làm trong 30 năm tìm đường cứu nước (1911-1941). - Việc học và sử dụng ngoại ngữ của Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc. - Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh với việc sử dụng báo chí là phương tiện đấu tranh cách mạng. - Những tác phẩm lớn của Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc trong 30 năm hoạt động ở nước ngoài (1911-1941). - Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc với các tổ chức chính trị trên thế giới trong hành trình tìm đường cứu nước (1911-1941). Phần III: “Người đi tìm hình của nước” Sau 10 năm tìm hiểu thế giới, hòa mình vào cuộc sống lao động và chiến đấu của giai cấp vô sản, Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh đã đến với chủ nghĩa Mác-Lênin, hướng niềm tin vào Quốc tế Cộng sản và quyết định đưa cách mạng Việt Nam đi theo con đường cách mạng vô sản. Từ đó, Nguyễn Ái Quốc đã đấu tranh, bảo vệ và vận dụng sáng tạo đường lối của V.I.Lê-nin về vấn đề dân tộc và thuộc địa vào thực tiễn cách mạng Việt Nam, sáng lập chính đảng của giai cấp công nhân Việt Nam (3-2-1930); Người tổ chức và lãnh đạo Cách mạng Tháng Tám thành công, sáng lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (2-9-1945), trở thành vị Tổng chỉ huy tài ba và là ngọn cờ kêu gọi, tập hợp sức mạnh toàn dân, lãnh đạo nhân dân Việt Nam giành thắng lợi vẻ vang trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đưa nước Việt Nam bước vào thời kỳ mới, đi lên chủ nghĩa xã hội. Trên cơ sở đó. Phần III của Kỷ yếu tập trung vào các nội dung chính sau: - Những nhận thức của Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh về thế giới và kẻ thù của dân tộc (1911-1945). - Thời kỳ khảo sát, nghiên cứu các học thuyết trên thế giới và đến với chủ nghĩa Lê-nin của Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc (1911-1920). - Thời kỳ hoạt động với tư cách là một chiến sĩ cộng sản và chuẩn bị các điều kiện cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc (1920-1930). - Thời kỳ Nguyễn Ái Quốc vượt qua những khó khăn, thử thách và sự kiên định về tư tưởng, quan điểm của Người về cách mạng giải phóng dân tộc (1931-1940). - Thời kỳ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam (1941-1969). Phần IV: Hồ Chí Minh sống mãi 110 năm đã trôi qua kể từ ngày thành phố Sài Gòn - Gia Định trước đây, nay là TP. Hồ Chí Minh tiễn chân người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành ngày 5-6-1911 bắt đầu hành trình đi tìm chân lý cho dân tộc đến khi trở về Tổ quốc trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam năm 1941 và sau này trên cương vị Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Người chưa một lần được quay trở lại nơi đây. Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt bàn tay lên ngực trái với câu nói xúc động nghẹn ngào thể hiện tình cảm với đồng bào Nam Bộ luôn còn mãi trong trái tim mỗi người dân Việt Nam: “Bác chẳng có gì tặng lại cả, chỉ có cái này: Miền Nam yêu quý luôn ở trong trái tim tôi”. Đất nước được thống nhất, nhân dân Sài Gòn vinh dự và tự hào khi Thành phố được mang tên Bác kính yêu - Thành phố HỒ CHÍ MINH. Tư tưởng, tấm gương đạo đức cao đẹp cùng những cống hiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam và quốc tế là di sản quý báu của toàn Đảng, toàn dân ta, là niềm tự hào, nguồn cổ vũ lớn lao đối với các thế hệ người Việt Nam. Chính vì vậy, công tác giữ gìn, phát huy giá trị những di tích và địa điểm di tích, các công trình tưởng niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh tại TP. Hồ Chí Minh cũng như trong cả nước và trên thế giới có vai trò vô cùng quan trọng. Đây cũng là nội dung Phần IV của cuốn Kỷ yếu. |
H. Hào |