Cán bộ cơ sở xã, phường, thị trấn có tầm quan trọng đặc biệt trong việc thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước. Cán bộ nào phong trào ấy. Nhiều xã, phường, thị trấn do thực hiện tốt quy hoạch cán bộ và cán bộ được rèn luyện, giáo dục, bồi dưỡng thường xuyên đã góp phần đưa phong trào cơ sở phát triển toàn diện. Ngược lại, ở không ít nơi, đội ngũ cán bộ cơ sở yếu về đạo đức, thiếu tinh thần trách nhiệm, năng lực công tác đã làm cho phong trào trì trệ, công việc ách tắc, giảm lòng tin của nhân dân với Đảng. Thời gian một nhiệm kỳ so với lịch sử thì chỉ là khoảnh khắc ngắn ngủi nhưng so với tốc độ phát triển như vũ bão hiện nay trên thế giới thì rất dài. Nếu bầu được một cấp uỷ tốt, nhất là cán bộ chủ chốt có trình độ và đạo đức của người cộng sản thì tăng nhanh tốc độ phát triển kinh tế-xã hội ở địa phương, đời sống của nhân dân được nâng lên, an sinh xã hội bảo đảm, dân tin Đảng. Ngược lại thì tình hình địa phương trì trệ, sa sút, phạm nhiều thiếu sót, khổ cho dân và khổ cả cấp trên.
Về cán bộ cơ sở, hiện nay còn nhiều khó khăn:
1. Chất lượng quy hoạch cán bộ không cao. Do nguồn cán bộ hạn hẹp, nhiều đồng chí năng lực trình độ hạn chế, không đủ tiêu chuẩn nhưng vẫn đưa vào quy hoạch. Đến đại hội, không theo quy hoạch thì không có người bầu vào giữ các chức vụ chủ chốt mà để có cán bộ theo quy hoạch thì chất lượng cán bộ lại yếu. Nhiều nơi, do nể nang nên hằng năm có rà soát nhưng không đưa được những người sa sút ra khỏi quy hoạch và không mạnh dạn bổ sung người trẻ có năng lực, có sức phấn đấu tốt vào quy hoạch để khi đại hội có thể được bầu giữ các chức vụ chủ chốt. Không ít nơi cán bộ yếu nhưng có tư tưởng tham quyền, cố vị hết làm chủ tịch UBND lại sang bí thư đảng uỷ và ngược lại. Hiện nay, một số nơi chưa thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 37-CT/TW, ngày 4-8-2009 của Bộ Chính trị về đại hội đảng bộ các cấp viện nhiều nguyên nhân trong vấn đề nhân sự…
2. Hiện nay có chính sách hưu trí với cán bộ cơ sở. Nam phải đủ 60, nữ phải đủ 55 tuổi và có đủ năm công tác mới được hưởng chế độ hưu. Nhưng là cán bộ được bầu theo nhiệm kỳ nên đâu dễ được bầu cho đến đủ tuổi nghỉ hưu, đủ năm công tác! Vì thế, có huyện, xã cố tìm cách giải quyết để cho số cán bộ thiếu năm công tác, thiếu tuổi tiếp tục giữ chức vụ cho đến khi đủ tiêu chuẩn nghỉ hưu. Thế là nảy sinh hiện tượng áp đặt, “chạy” đủ kiểu... gây bất hợp lý trong lựa chọn, sắp xếp, bố trí cán bộ và bất bình, bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.
3. Số cán bộ trẻ, nữ chiếm tỷ lệ thấp, cán bộ cơ sở đang bị già hoá nhanh. Cán bộ trẻ có năng lực không được vào quy hoạch, chưa được tin tưởng trao nhiệm vụ, số cán bộ cao tuổi, chất lượng yếu không được thay thế. Đó là cái thiệt cho nước, cho dân.
4. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện cán bộ cơ sở về nhận thức, tư tưởng, đạo đức, phẩm chất, trình độ nghiệp vụ chưa được thực hiện nền nếp, có hiệu quả; chất lượng không đảm bảo yêu cầu thi tuyển công chức.
Với thực tế trên, theo tôi nên có một số giải pháp:
Trước hết, thực hiện quy hoạch cán bộ có chất lượng, đúng hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương. Cán bộ quy hoạch bảo đảm chất lượng, không gò ép. Mạnh dạn, tin tưởng đưa vào quy hoạch cán bộ trẻ, cán bộ nữ có năng lực, triển vọng phát triển.
Thứ hai, thực hiện có hiệu quả, thiết thực việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cơ sở. Đào tạo theo quy hoạch để chấm dứt tình trạng được bầu, bổ nhiệm giữ chức vụ rồi mới cử đi học. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cập nhật kiến thức cho cán bộ. Những cán bộ tha hoá, yếu kém về phẩm chất, năng lực kiên quyết bố trí cho họ nghỉ việc. Có làm như vậy mới có đội ngũ cán bộ bộ cơ sở chất lượng tốt, giải quyết được tình trạng trì trệ, ách tắc, bức xúc ở các địa phương, lấy lại niềm tin của dân.
Thứ ba, đổi mới, mạnh dạn bố trí, sử dụng cán bộ vượt cấp. Không nên máy móc, cứng nhắc để làm bí thư đảng uỷ thì nhất định phải qua phó bí thư, để làm chủ tịch UBND nhất thiết phải qua phó chủ tịch.
Thứ tư, vận dụng linh hoạt, mềm dẻo, hợp lý trong giải quyết chính sách cho cán bộ về hưu để giải quyết “đầu ra”. Không nên cứng nhắc về tuổi, về số năm công tác của cán bộ. Số cán bộ gần đủ tuổi, đủ số năm công tác mà phải nghỉ việc do bầu cử hoặc do lý do khác thì nên giải quyết chính sách hưu trước tuổi, chấm dứt tình trạng một số cán bộ cơ sở cố giữ chức, quyền chờ được về hưu và cũng không có tình trạng một số cán bộ cơ sở không được giải quyết chế độ hưu nên phải “chạy”.
Thứ năm, cấp uỷ cấp trên cần đi sát cơ sở, tìm hiểu kỹ, chu đáo, phát huy dân chủ, tránh chủ quan áp đặt.
Niềm tin của dân đối với Đảng được bồi đắp không chỉ ở chính sách vĩ mô mà cụ thể qua chất lượng việc hằng ngày của từng cán bộ, đảng viên, cấp uỷ.
Hải Hồng