9 giờ 45 phút sáng ngày 2-9-1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từ biệt chúng ta! Tổn thất này vô cùng lớn lao! Đau thương này thật là vô hạn!

Dân tộc ta, Đảng ta mất một vị lãnh tụ thiên tài và một người thầy vĩ đại, phong trào cách mạng và giải phóng dân tộc cùng cả loài người tiến bộ mất một chiến sĩ lỗi lạc, một người bạn chiến đấu kiên cường và thân thiết. Đồng bào và chiến sĩ cả nước thương nhớ Người khôn xiết, anh em và bầu bạn khắp năm châu cùng chia sẻ nỗi đau buồn sâu sắc với chúng ta.

Khi ấy, thành phố Sài Gòn đang bị Mỹ - Nguỵ thống trị, nhưng đã có những tờ báo đăng nhiều bài viết về sự kiện này. Báo đưa tin ông Nguyễn Văn Lê, Chủ tịch một uỷ ban trong hạ nghị viện Sài Gòn đã thông báo tin Chủ tịch Hồ Chí Minh từ trần ngay tại khoá họp thường niên của Lưỡng viện quốc hội Sài Gòn sáng ngày 4-9-1969. Ông đề nghị Quốc hội và Chính phủ Việt Nam cộng hoà cử một phái đoàn ra Hà Nội kính viếng Hồ Chí Minh.

Hai ngày sau khi biết tin cụ Hồ từ trần, báo “Tia sáng" đã có năm bài viết về Bác.

Ngày 5-9-1969, báo Chính Đạo đăng ở trang nhất bài viết của tác giả Lê Quang Bằng với tựa đề “Để nói lên khí thế hào hùng của dân tộc”. Bài báo viết:”. Thế là ông Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà đã dã biệt tất cả chúng ta!

… Ông Hồ Chí Minh, một con người có tiểu sử thần thoại mà có lẽ sau này khi ông ra đi, tính chất thần thoại trong tiểu sử của ông vẫn không mất theo.

Nếu chỉ phê phán ông qua sứ mạng chống xâm lăng giành độc lập cho xứ sở, thì không ai có thể phủ nhận rằng ông đã thành công trong việc lãnh đạo một dân tộc lạc hậu sau 100 năm ngoại thuộc, bị ngoại bang bóc lột đến tận xương tuỷ, vừa phải khoác lên đầu một vành tang đau thương 2 triệu người đã phải ngã gục khắp các hang cùng ngõ hẻm, xó chợ đầu đường, bởi kế hoạch triệt đường lương thực của thực dân Pháp và phát xít Nhật...(2 triệu dân chết đói 1945-chú thích của tác giả).

…Chín năm sau, thực dân Pháp, một cường quốc cai trị 1/4 thế giới này được nếm đòn ở Điện Biên Phủ đã phải đầu hàng đoàn quân của ông..., Ông lại phải đương đầu với một siêu cường quốc số 1 (Mỹ) trên thế giới này. Ai đảm bảo rằng 10 năm sau siêu cường quốc kia đã phải điêu đúng và hầu như sẽ bị sụp đổ vì ông? (thực tế không đến 10 năm như dự đoán của tác giả bài báo, chỉ sau hơn ba năm từ khi Người qua đời, đế quốc Mỹ đã phải cuốn cờ cút về nước (1973) và hơn 2 năm sau đó Nguỵ đã phải nhào từ Đại thắng mùa xuân 1975 lịch sử – chú thích của LST).

Tôi nói không là làm lợi cho cộng sản mà chính là để cho đồng sự ngoại quốc của tôi không hiểu lầm rằng tôi đã ngu muội tới mức không dám công khai thừa nhận một "Vĩ nhân siêu việt” ấy chính là sản phẩm của giống nòi tôi”.

Tác giả bài báo không phải là người cộng sản, nhưng trước thực tế của lịch sử dân tộc, ông ta  đã ca ngợi Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu của dân tộc.

La Sơn Thái