Bài 1: Từ cuốn sách của đồng chí Tổng Bí thư về công tác phòng, chống tham nhũng

Tham nhũng, tiêu cực là những hiện tượng xã hội gắn liền với sự ra đời của nhà nước và quyền lực trong xã hội phân chia giai cấp, nó tồn tại ở mọi quốc gia, trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó có Việt Nam. Cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nêu rõ một số vấn đề rút ra từ thực tiễn công cuộc đấu tranh PCTN, tiêu cực ở Việt Nam. Từ đó đưa ra những giải pháp để công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực ở nước ta hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Giá trị tác phẩm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về PCTN, tiêu cực

Sự ra đời của cuốn sách mang ý nghĩa hết sức sâu sắc và quan trọng trong bối cảnh cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam hiện nay đang được Đảng chỉ đạo quyết liệt, trở thành một cuộc chiến không khoan nhượng và đã đạt được những kết quả toàn diện, tích cực. Cuốn sách: "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh PCTN, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh" gồm khoảng 600 trang với gần 100 hình ảnh minh họa, được chia thành 3 phần:

Phần thứ nhất: "Một số vấn đề rút ra từ thực tiễn công cuộc đấu tranh PCTN, tiêu cực ở Việt Nam", gồm bài viết tổng quan "Đấu tranh PCTN, tiêu cực: Một việc làm cần thiết, tất yếu; một xu thế không thể đảo ngược!" của Tổng Bí thư đánh giá lại công tác PCTN, tiêu cực ở Việt Nam từ khi thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, tiêu cực (năm 2013) đến nay; 4 phát biểu kết luận của Tổng Bí thư tại các Hội nghị toàn quốc về công tác PCTN, tiêu cực các năm 2014, 2018, 2020, 2022; kết luận tại 36 phiên họp, cuộc họp của Ban Chỉ đạo và Thường trực Ban Chỉ đạo.

Phần thứ hai: "Nhất quán phương châm: Phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, từ sớm, từ xa, cả ngọn lẫn gốc", tuyển chọn 22 bài viết tiêu biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên - công tác luôn được đồng chí Tổng Bí thư dành sự quan tâm đặc biệt dù ở trên cương vị công tác nào, ở thời kỳ nào. Trong đó, 14 bài viết về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng từ những năm đầu tiến hành đổi mới đất nước đến nay; 8 bài viết về rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, trong đó có bài được viết từ những năm 70 thế kỷ XX. Những bài viết này cho thấy tư duy sắc bén, nhãn quan chính trị vượt trội của đồng chí về “vấn đề căn cơ trong đấu tranh PCTN, tiêu cực là phòng ngừa từ xa, từ sớm mà trọng tâm là xây dựng, chỉnh đốn Đảng và đặc biệt là phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, tức là trị tận gốc tham nhũng, tiêu cực”.

Phần thứ ba: "Trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt", tập hợp, chọn lọc 62 ý kiến đánh giá của các tầng lớp nhân dân, 10 ý kiến của đại biểu Quốc hội và 24 ý kiến của các chính khách, học giả, bạn bè quốc tế, thể hiện sự ghi nhận, ủng hộ, niềm tin tưởng sâu sắc của người dân thuộc mọi tầng lớp, ở mọi vùng miền, lãnh thổ đối với cuộc chiến chống “giặc nội xâm” được tiến hành thường xuyên, liên tục, kiên quyết, kiên trì, bền bỉ dưới sự lãnh đạo của Đảng, trực tiếp là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Thông qua nội dung sách, mỗi chúng ta sẽ trả lời được câu hỏi lớn, bao trùm được đặt ra ngay từ đầu bài viết tổng quan của Tổng Bí thư: Vì sao chúng ta phải kiên quyết, kiên trì đấu tranh PCTN, tiêu cực; đồng thời nhận diện đúng về tham nhũng, tiêu cực và những tác hại của nó; hiểu rõ quá trình nhận thức của Đảng, Nhà nước ta về PCTN, tiêu cực; những kết quả mà toàn hệ thống chính trị, toàn xã hội đã đạt được trong cuộc đấu tranh PCTN, tiêu cực dưới sự lãnh đạo của Đảng; xác định được những việc phải làm và cách làm để tiếp tục ngăn chặn, đẩy lùi nạn tham nhũng, tiêu cực trong thời gian tới. Hành vi tham nhũng chính là kẻ thù nguy hiểm phá hoại đạo đức cách mạng của dân tộc Việt Nam. Chính vì thế, công tác PCTN, tiêu cực là công tác quan trọng mà Đảng và Nhà nước Việt Nam đã và đang kiên quyết thực hiện.

Trong cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh PCTN, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Đấu tranh PCTN là một việc làm cần thiết, tất yếu, là một xu thế không thể đảo ngược”. Cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nêu rõ một số vấn đề rút ra từ thực tiễn công cuộc đấu tranh PCTN, tiêu cực ở Việt Nam; chủ trương nhất quán phương châm: Phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, từ sớm, từ xa, cả ngọn lẫn gốc; và chủ trương trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt của Đảng và Nhà nước ta hiện nay.

Cụ thể trong cuốn sách của mình, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nêu rõ những bước tiến mới về nhận thức trong công cuộc PCTN, tiêu cực khi Đảng và Nhà nước hiện nay đã quan tâm nhiều hơn, nhìn rõ hơn những tiềm ẩn, khôn lường của tham nhũng, tiêu cực. Đó là nguy cơ làm hư hỏng, biến chất cán bộ, đảng viên; làm mất niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ và cuối cùng là mất chế độ như đã từng xảy ra trong thực tiễn lịch sử trên thế giới. Chính vì thế, Tổng Bí thư đã sáng suốt khẳng định cuộc đấu tranh PCTN, tiêu cực ngày càng có vị trí và vai trò quan trọng và toàn diện hơn. Cuốn sách đã hệ thống hóa sự chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư kiêm Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, tiêu cực, giúp các ngành, các cấp, các địa phương, các tổ chức cơ sở đảng, đảng viên và nhân dân nắm vững, quán triệt và triển khai có hiệu quả công tác quan trọng này. Ngoài ra, nó cũng thể hiện tư tưởng xuyên suốt, nhất quán của người đứng đầu Đảng về công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực, xây dựng, chỉnh đốn Đảng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Nội dung những chỉ đạo này được đúc rút từ kinh nghiệm thực tiễn phong phú, sinh động, thể hiện sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, toàn diện và đầy sức thuyết phục của đồng chí Tổng Bí thư - Trưởng Ban Chỉ đạo, góp phần làm sáng rõ bước phát triển mới trong tư duy lý luận của Đảng về công tác PCTN, tiêu cực. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong quyển sách của mình cũng đã ghi rất rõ phương châm của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong công tác PCTN, tiêu cực đó là nhất quán phương châm phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực từ sớm, từ xa, cả ngọn lẫn gốc vì theo Tổng Bí thư vấn đề căn cơ trong đấu tranh PCTN, tiêu cực là phòng ngừa từ xa, từ sớm mà trọng tâm là xây dựng, chỉnh đốn Đảng và đặc biệt là phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, tức là trị tận gốc tham nhũng tiêu cực.

Chủ tịch Hồ Chí Minh - người cha già vĩ đại của dân tộc lúc sinh thời đã luôn nhắc nhở cán bộ và nhân dân ta rằng: Tham ô là hành động xấu xa nhất, tội lỗi, đê tiện nhất trong xã hội. Tham ô là trộm cắp của công, chiếm của công làm của tư. Nó làm hại đến sự nghiệp xây dựng nước nhà; hại đến công việc cải thiện đời sống của nhân dân; hại đến đạo đức cách mạng của người cán bộ và công nhân. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã kế thừa quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và Nhà nước Việt Nam nói chung đó là PCTN, tiêu cực đã góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời giữ vững ổn định chính trị, cũng cố được niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng. Mục tiêu đầu tiên và rõ ràng nhất của công tác PCTN, tiêu cực là làm trong sạch Đảng và bộ máy Nhà nước, tiến tới từng bước phát triển và xây dựng đất nước vững mạnh hơn. Vì thế, Tổng Bí thư đã đưa ra những quan điểm và những nhận diện đúng đắn về tham nhũng, tiêu cực để giúp cho tất cả mọi người có thể hiểu rõ hơn về các hành vi tham nhũng, tiêu cực, những tác hại mà chúng gây ra.

Theo Tổng Bí thư: Tham nhũng và tiêu cực, nhất là suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống có mối quan hệ gắn bó mật thiết, chặt chẽ với nhau; nguyên nhân cơ bản, trực tiếp của tham nhũng là do suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; tiêu cực là môi trường làm nảy sinh tham nhũng; tham nhũng tác động trở lại làm trầm trọng hơn tình trạng tiêu cực. Nếu chỉ PCTN về tiền bạc, tài sản thôi thì chưa đủ, mà nguy hại hơn là sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Đây mới là cái gốc của tham nhũng; không suy thoái, hư hỏng thì làm gì dẫn đến tham nhũng? Tiền bạc, tài sản có thể còn thu hồi được, nhưng nếu suy thoái về đạo đức, tư tưởng là mất tất cả. Vì vậy, phòng, chống tiêu cực, mà trọng tâm là phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, tức là trị tận gốc của tham nhũng.

Không phải ngẫu nhiên mà quyết tâm của người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam về sự kiên quyết, kiên trì, không khoan nhượng, không ngừng, không nghỉ trong cuộc đấu tranh đầy cam go, thử thách để chống vấn nạn tham nhũng, tiêu cực, nhất là yêu cầu “phải xây dựng các quy chế quản lý nội bộ của Đảng; các nguyên tắc và chuẩn mực đạo đức áp dụng đối với cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong việc giữ gìn phẩm chất đạo đức, liêm chính, gương mẫu đi đầu trong PCTN” lại được thể hiện rõ nét và chân thực đến vậy trong cuốn sách. Những trăn trở, tâm huyết cũng như những gợi mở, định hướng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, tiêu cực về phòng, đấu tranh chống tham nhũng gắn với công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng trong cuốn sách về PCTN, tiêu cực như “gắn công tác PCTN, tiêu cực với xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội trong đấu tranh PCTN, tiêu cực” và nhất là việc cán bộ, đảng viên, cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu mỗi địa phương, cơ quan, đơn vị phải chú trọng gương mẫu trong thực hiện Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị và Kết luận số 21-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương càng làm sinh động hơn, rõ nét hơn những nội dung trong Thông báo Kết luận số 12-KL/TW ngày 6-4-2022 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTN, tiêu cực”.

Cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là một công trình có tầm khái quát lý luận cao, tổng kết thực tiễn sâu sắc cuộc đấu tranh PCTN, tiêu cực của Việt Nam thời gian qua. Cuốn sách giúp bạn đọc trong và ngoài nước hiểu đúng, đầy đủ hơn về chủ trương, đường lối, quyết tâm của Đảng, Nhà nước ta và cá nhân Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong phòng, chống “giặc nội xâm”. Cuốn sách là “kim chỉ nam”chỉ dẫn, định hướng cho công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực của Việt Nam trong thời gian tới, đồng thời góp phần phản bác những luận điệu xuyên tạc, sai trái, thù địch về công cuộc đấu tranh PCTN của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta.

Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục và lâu dài.

Tác phẩm như cuốn “cẩm nang”, khẳng định PCTN, tiêu cực là “một nhiệm vụ hết sức khó khăn, phức tạp, cần sự thống nhất, đồng thuận trong Đảng, sự kết hợp của cả hệ thống chính trị. Do đó, mỗi cán bộ, đảng viên của Đảng phải rèn luyện đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, phải thường xuyên thực hiện tự phê bình và phê bình “như rửa mặt hằng ngày”. Cán bộ, đảng viên phải luôn tiên phong, gương mẫu trước mọi nhiệm vụ, “đảng viên đi trước, làng nước đi sau”. Những tổng kết cả về lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; về công cuộc đấu tranh PCTN là cơ sở quan trọng cho việc tiếp tục tổng kết lý luận về đường lối đổi mới của Đảng, là tài liệu quý để giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, về công tác PCTN, tiêu cực tạo nên sự đồng thuận xã hội để khơi dậy, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, để đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, thu nhập cao, theo định hướng xã hội chủ nghĩa như Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đề ra. Cuốn sách còn giúp cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, bạn bè quốc tế hiểu rõ bản chất của Nhà nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, cuộc đấu tranh PCTN ở Việt Nam.

Những kết quả trong công tác PCTN, tiêu cực của Việt Nam thời gian qua là minh chứng cụ thể cho ý chí và quyết tâm của cả hệ thống chính trị và nhân dân ta, góp phần thúc đẩy sự ổn định chính trị, phát triển kinh tế, tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Kết quả đó đã được các tầng lớp nhân dân đồng tình, ủng hộ, được cộng đồng quốc tế ghi nhận, thậm chí những bài học kinh nghiệm trong PCTN, tiêu cực của Việt Nam còn có giá trị tham khảo quý cho nhiều quốc gia trên thế giới. Sự kỳ vọng, niềm tin tưởng của các tầng lớp nhân dân vào quyết tâm PCTN, tiêu cực của Đảng, Nhà nước và cá nhân Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ngày càng được củng cố vững chắc từ hiệu quả thực tiễn cuộc đấu tranh PCTN, tiêu cực của Việt Nam, nhất là từ khi Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, tiêu cực được thành lập cho đến nay. 

Những điểm sáng trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng hiện nay

Trong công tác PCTN của Đảng và Nhà nước Việt Nam ta hiện nay, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định Đảng đã sớm nhận thức và ngày càng xác định rõ hơn về nguy cơ, tác hại của tệ tham nhũng, tiêu cực đối với Đảng, chế độ và sự nghiệp xây dựng xã hội chủ nghĩa của đất nước Việt Nam ta. Trong tất cả các giai đoạn của sự nghiệp cách mạng từ thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như khi trong giai đoạn xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa như hiện nay, Đảng và Nhà nước Việt Nam vẫn tập trung, nỗ lực trong công tác phòng, chống tệ nạn tham nhũng, tiêu cực. Đặc biệt, trong giai đoạn đổi mới như hiện nay, tình trạng tham nhũng, tiêu cực ngày càng bộc lộ rõ nét và diễn biến phức tạp đã khiến Đảng nhiều lần chỉ rõ “Tham nhũng làm giảm lòng tin của quần chúng đối với sự lãnh đạo của Đảng và sự điều hành của các cơ quan nhà nước” (Đại hội VI); “đe dọa sự ổn định, phát triển của đất nước” (Đại hội XI); “là thách thức nghiêm trọng đối với vai trò lãnh đạo của Đảng và hiệu lực quản lý của Nhà nước” (Đại hội XII). Đặc biệt, từ Hội nghị giữa nhiệm kỳ Đại hội VII (tháng 1-1994), tham nhũng được Đảng ta nhận diện là một trong bốn nguy cơ đối với Đảng và cách mạng Việt Nam, đến Đại hội IX đã trở thành “một nguy cơ lớn đe dọa sự sống còn của chế độ ta” và đến nay “vẫn là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ” (Đại hội XIII)”.

Điều đó cho thấy, Đảng và Nhà nước Việt Nam chưa bao giờ chủ quan; trái lại, luôn luôn đặt cảnh báo về nguy cơ và sự tác hại của tệ tham nhũng ở mức độ cao nhất. Những bước tiến mới trong nhận thức về công tác PCTN, tiêu cực của Việt Nam đã giúp cho công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực của Việt Nam ngày càng hiệu quả, ngày càng làm trong sạch đội ngũ đảng viên trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hạn chế được thực trạng lãng phí. Trước đây, chống tham nhũng, lãng phí chủ yếu chỉ tập trung vào các hành vi: tham ô, chiếm đoạt, nhận hối lộ, đưa hối lộ, làm thất thoát tài sản nhà nước. Nay không chỉ trong khu vực nhà nước mà còn mở rộng ra cả khu vực ngoài nhà nước. Đặc biệt, không chỉ PCTN, lãng phí mà còn gắn PCTN với phòng, chống tiêu cực, trọng tâm là phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Bởi nguyên nhân sâu xa của tham nhũng là do chủ nghĩa cá nhân, do sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo cấp cao. Vì vậy, phải chấn chỉnh, uốn nắn từ suy nghĩ, nhận thức mới có thể phòng, chống từ sớm, từ xa, cả ngọn lẫn gốc tình trạng tham nhũng. Đây là lý do vì sao Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN được bổ sung thêm chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn để chỉ đạo cả công tác PCTN và phòng, chống tiêu cực.

Từ đây, cuộc đấu tranh PCTN, tiêu cực bước sang một giai đoạn mới, đi vào chiều sâu, gắn kết chặt chẽ hơn giữa phòng và chống theo đúng tư tưởng chỉ đạo của Đảng đã được đề ra từ Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 khóa X. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành hơn 250 văn bản về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và PCTN, tiêu cực, trong đó có nhiều chủ trương, quy định mạnh mẽ, quyết liệt, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, đánh giá cao, triển khai thực hiện nghiêm túc, đi vào cuộc sống, tạo chuyển biến rõ rệt. Nhất là các quy định về phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Trung ương, Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, người đứng đầu các cấp, các ngành; về kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng; về kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, đảng viên; về công tác cán bộ, miễn nhiệm, từ chức; về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và một số lĩnh vực trọng yếu khác; về trách nhiệm và thẩm quyền của ban chỉ đạo và các cơ quan có chức năng PCTN, tiêu cực; về cơ chế chỉ đạo phối hợp trong hoạt động kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; về phát hiện, điều tra, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng; về bảo vệ người phát hiện tố giác, đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực... Quốc hội sửa đổi, bổ sung, ban hành mới hơn 300 luật, pháp lệnh, nghị quyết. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành hơn 2.000 nghị định, quyết định. Các bộ, ngành, địa phương ban hành hàng nghìn văn bản quy phạm pháp luật để kịp thời thể chế hóa và triển khai thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng về quản lý kinh tế - xã hội, PCTN, tiêu cực.

Công tác PCTN, tiêu cực của Đảng và Nhà nước Việt Nam đã đạt được những thành tựu cụ thể. Đó là nhờ công tác huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội trong đấu tranh PCTN, tiêu cực dưới sự lãnh đạo của Đảng. Đảng đã xác định đẩy mạnh công cuộc chống tham nhũng, tiêu cực trong quá trình thực hiện đường lối đổi mới và coi đây là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng trong quá trình xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Đảng luôn lãnh đạo trực tiếp, chặt chẽ, toàn diện, thường xuyên tới công tác này, thực hiện đúng tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh là kiên quyết, kiên trì, liên tục, bền bỉ, chủ động, tích cực. “Đảng viên và cán bộ cũng là người. Ai cũng có tính tốt và tính xấu. Song đã hiểu biết, đã tình nguyện vào một Đảng vì dân, vì nước, đã là một người cách mạng thì phải cố gắng phát triển những tính tốt, loại bỏ những tính xấu. Vì tính xấu của một người thường chỉ có hại cho người đó; còn tính xấu của một đảng viên, một cán bộ, sẽ có hại đến Đảng, có hại đến nhân dân”.

Trên cơ sở các phương thức lãnh đạo được xác định trong Cương lĩnh chính trị và Điều lệ Đảng, Hội nghị Trung ương 5 khóa XI đã quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN trực thuộc Bộ Chính trị do đồng chí Tổng Bí thư làm Trưởng Ban Chỉ đạo, Trưởng Ban Nội chính Trung ương làm Phó Trưởng ban Thường trực; lập lại Ban Nội chính Trung ương là cơ quan tham mưu cho Ban Chấp hành Trung ương, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư về chủ trương, chính sách lớn thuộc lĩnh vực nội chính và PCTN, đồng thời là Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN. Theo Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 khóa XIII, tất cả 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã thành lập ban chỉ đạo PCTN, tiêu cực và nhanh chóng đi vào hoạt động, đạt được những kết quả bước đầu.

Ngoài ra, công tác PCTN, tiêu cực được đồng bộ giữa thi hành kỉ luật đảng với kỷ luật hành chính và xử lý hình sự, rất nghiêm minh nhưng nhân văn khi thực hiện đồng bộ các biện pháp chính trị tư tưởng, tổ chức hành chính, kinh tế, hình sự, kết hợp chặt chẽ giữa tích cực phòng ngừa với chủ động phát hiện, xử lý nghiêm minh, kịp thời những hành vi tham nhũng, tiêu cực. Quá trình điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, thanh tra, kiểm toán, nếu phát hiện sai phạm liên quan đến cán bộ, đảng viên thì phải kịp thời báo cáo và chuyển tài liệu cho cấp ủy, ủy ban kiểm tra có thẩm quyền để xem xét xử lý theo quy định của Đảng. Tích cực, kịp thời áp dụng các biện pháp kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, thu hồi triệt để tài sản tham nhũng trong quá trình thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; khuyến khích người phạm tội tự nguyện bồi thường, khắc phục hậu quả. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã làm rõ tham nhũng, tiêu cực là những hành vi xảy ra do tác động của các nguyên nhân chủ quan và khách quan nên việc xử lý phải hết sức biện chứng, chặt chẽ, gắn với hoàn cảnh cụ thể về tình hình thực tế và quy định của pháp luật tại thời điểm xảy ra, xem xét kỹ động cơ, mục đích, hậu quả và nguyên nhân để có thể đánh giá được khách quan và toàn diện nhất trong tổng hòa các mối quan hệ để đánh giá đúng bản chất của sự việc, hành vi sai phạm, lỗi, động cơ, mục đích, xử lý nghiêm hành vi sai phạm của những người vì động cơ vụ lợi, cá nhân, khuyến khích các cá nhân tự giác nhận khuyết điểm, sai phạm và tự nguyện khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại, từ chức của người có sai phạm, song song với đó là khuyến khích những người dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới, sáng tạo vì sự nghiệp chung, bảo vệ những người dám đứng ra để tố cáo các hành vi tham nhũng, tiêu cực. Từ sự phát triển nhận thức, tư duy về những vấn đề nêu trên, Đảng đề ra các nhiệm vụ, giải pháp PCTN, tiêu cực ngày càng đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, với bước đi, lộ trình phù hợp cho từng giai đoạn phát triển của đất nước, từ tuyên truyền, giáo dục; hoàn thiện thể chế; công tác cán bộ; kiểm tra, giám sát; công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình; kiểm soát tài sản, thu nhập; cải cách hành chính đến phát hiện, xử lý, xây dựng cơ quan, đơn vị và cán bộ chuyên trách PCTN, tiêu cực,... Bên cạnh đó, Đảng cũng chủ động phát hiện, xử lý nghiêm minh, không có ngoại lệ để nêu cao tinh thần công bằng, đồng bộ, quyết liệt.

Đặc biệt, Đảng cũng hoàn thiện cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để không thể tham nhũng, tiêu cực song song với việc chỉ đạo công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực. Từ năm 2012 đến nay, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cơ quan tham mưu, giúp việc của Trung ương đã ban hành hơn 250 văn bản về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và PCTN, tiêu cực. Đảng và Nhà nước Việt Nam cũng tăng cường công khai, minh bạch, giám sát, kiểm soát quyền lực; xây dựng văn hóa liêm chính, tiết kiệm để “không muốn”, “không cần” tham nhũng, tiêu cực. Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII ban hành và chỉ đạo triển khai thực hiện Kết luận về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; Quy định mới về những điều đảng viên không được làm là chủ trương rất đúng và cũng là một bài học kinh nghiệm quý trong công tác cán bộ của chúng ta. Đảng tăng cường giám sát, kiểm soát việc sử dụng quyền lực, giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống và nêu gương của cán bộ, đảng viên. Theo đó công tác cán bộ đã có nhiều đổi mới theo hướng ngày càng dân chủ, công tâm, khách quan, công khai, minh bạch hơn, đúng nguyên tắc, đúng quy trình bảo đảm sự lãnh đạo chặt chẽ của Đảng; tích cực cải cách hành chính tăng cường tính công khai, minh bạch, đồng thời công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về PCTN, tiêu cực được tăng cường và đổi mới.

Công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về PCTN, tiêu cực được tăng cường và có nhiều đổi mới; sự giám sát của các cơ quan dân cử; vai trò của MTTQ, của nhân dân và báo chí, truyền thông trong PCTN, tiêu cực được phát huy tốt hơn. Cấp ủy, tổ chức đảng ở Trung ương và địa phương đã chỉ đạo đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về PCTN, tiêu cực; đưa nội dung PCTN vào chương trình giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng tại các cơ sở giáo dục, đào tạo. Qua đó, nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và nhân dân về PCTN, tiêu cực được nâng lên. Việc công khai kết quả thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực; chủ động cung cấp thông tin việc xử lý đối với những vấn đề nhạy cảm, dư luận quan tâm đã góp phần định hướng tốt dư luận xã hội và thể hiện sự công khai, minh bạch trong xử lý tham nhũng, tiêu cực. Các cơ quan thông tấn, báo chí đã tích cực vào cuộc, đồng hành cùng Đảng, Nhà nước và các cơ quan chức năng trong PCTN, tiêu cực; vừa tuyên truyền, vừa tích cực đấu tranh, phát hiện tham nhũng, tiêu cực, vừa tích cực đấu tranh phản bác những luận điệu xuyên tạc của các thế lực xấu, thù địch về công tác PCTN, tiêu cực. Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và HĐND các cấp tăng cường giám sát công tác PCTN, tiêu cực; không chỉ giám sát thường xuyên tại các kỳ họp, mà tần suất giám sát chuyên đề cũng được tăng lên. MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên tập trung giám sát các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực, gây nhiều bức xúc trong nhân dân; giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất, đạo đức của cán bộ, đảng viên; yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý các thông tin do báo chí phản ánh về tham nhũng, tiêu cực; tích cực tham gia phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh.

Đảng và Nhà nước ta cũng tăng cường công khai, minh bạch, giám sát, kiểm soát quyền lực, xây dựng văn hóa liêm chính, tiết kiệm để không muốn, không cần tham nhũng, tiêu cực, đồng thời giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống và nêu gương của cán bộ, đảng viên, đặc biệt là các cấp lãnh đạo. Trong thời gian vừa qua, công tác cán bộ đã được đổi mới theo hướng ngày càng dân chủ, công tâm, khách quan, công khai, minh bạch hơn, thực hiện theo đúng nguyên tắc, quy trình dưới sự lãnh đạo và bảo đảm chặt chẽ của Đảng. Bên cạnh đó cũng từng bước mở rộng hoạt động PCTN, tiêu cực khu vực ngoài nhà nước và nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế về PCTN, tiêu cực khi tham gia tích cực các sáng kiến, diễn đàn quốc tế, nghiên cứu, trao đổi kinh nghiệm với các quốc gia, các tổ chức quốc tế trong công tác PCTN, tiêu cực theo đúng lộ trình, phù hợp với điều kiện và pháp luật của Việt Nam.

Công tác PCTN, tiêu cực là công tác quan trọng và cần thiết của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ đất nước, đặc biệt là giai đoạn hiện nay. Công tác PCTN, tiêu cực được Đảng và Nhà nước Việt Nam chú trọng và đề ra những mục tiêu cụ thể trong các kỳ đại hội Đảng, đồng thời rút kinh nghiệm, đưa ra những hạn chế, khó khăn để công tác PCTN, tiêu cực được tiến hành hiệu quả, nhanh chóng, minh bạch, nghiêm minh hơn. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: Chúng ta phải phát động tư tưởng của quần chúng làm cho quần chúng khinh ghét tệ tham ô, lãng phí, quan liêu; biến hàng ức, hàng triệu con mắt, lỗ tai cảnh giác của quần chúng thành những ngọn đèn pha soi sáng khắp mọi nơi, không để cho tệ tham ô, lãng phí, quan liêu còn chỗ ẩn nấp. Với sự chỉ đạo chặt chẽ của Trung ương, với quyết tâm của cán bộ và sự hăng hái tham gia của quần chúng, cuộc vận động này nhất định sẽ có kết quả tốt. Trong giai đoạn hiện nay, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đề cập rất rõ trong cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh PCTN, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” công tác PCTN, tiêu cực đã được Đảng và Nhà nước Việt Nam tiến hành nhanh chóng, mạnh mẽ, kịp thời, nghiêm minh. Với những thành tựu đã đạt được trong việc giải quyết các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực lớn đã thể hiện được đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước, theo đúng tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

(Còn nữa...)

Đảng ủy Chi nhánh Ngân hàng TMCP Công thương Hai Bà Trưng