Trong hai ngày 18 và 21-4, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Ban Bí thư đã họp dưới sự chủ trì của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để xem xét báo cáo số 74 và 75-BC/UBKTTW, ngày 17-4-2017 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị thi hành kỷ luật đối với tổ chức đảng và đảng viên, xét nội dung, tính chất, mức độ vi phạm và căn cứ các quy định của Đảng về xử lý kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm, Ban Bí thư thống nhất 100% bằng phiếu kín, quyết định thi hành kỷ luật cảnh cáo đối với Ban Cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhiệm kỳ 2011-2016; thi hành kỷ luật cảnh cáo đối với đồng chí Nguyễn Minh Quang, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Ban Cán sự đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường; kỷ luật cách chức ủy viên Ban Cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhiệm kỳ 2011-2016 đối với đồng chí Bùi Cách Tuyến, nguyên ủy viên Ban Cán sự đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường và đồng chí Nguyễn Thái Lai, nguyên ủy viên Ban Cán sự đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường; kỷ luật cách chức ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2005-2010 và nhiệm kỳ 2010-2015 đối với đồng chí Võ Kim Cự, bao gồm cách chức cả các chức vụ: Bí thư Ban Cán sự đảng Ủy ban Nhân dân tỉnh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh theo quy định.
Ban Bí thư yêu cầu Ban Cán sự đảng Chính phủ chỉ đạo thi hành kỷ luật về hành chính tương ứng theo quy định đối với Bộ Tài nguyên và Môi trường, đồng chí Nguyễn Minh Quang, đồng chí Bùi Cách Tuyến, đồng chí Nguyễn Thái Lai và đồng chí Võ Kim Cự.
Trước đó, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương quyết định thi hành kỷ luật cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng đối với đồng chí Lương Duy Hanh, Cục trưởng Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường, cách chức Bí thư Đảng ủy Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2005-2010 và 2010-2015 đối với đồng chí Hồ Anh Tuấn. Trường hợp đồng chí Mai Thanh Dung, Đảng ủy Bộ Tài nguyên và Môi trường đã thi hành kỷ luật cách chức Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Tổng cục Môi trường; Bộ Tài nguyên và Môi trường đã kỷ luật giáng chức Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường.
Việc Ban Bí thư xem xét, kết luận về thi hành kỷ luật đối với Ban Cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường và một số cán bộ cao cấp liên quan đến sự cố môi trường biển nghiêm trọng do dự án thép của Formosa Hà Tĩnh gây ra và theo đề nghị của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Ban Bí thư, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Tĩnh sẽ xem xét, thi hành kỷ luật theo quy định và thẩm quyền không chỉ là việc thi hành kỷ luật khi cán bộ đảng viên vi phạm mà còn khẳng định tính nghiêm minh, công bằng của kỷ luật đảng đối với những vi phạm, bất kỳ người đó là ai. Đồng thời điều đó cho thấy:
Khi cán bộ lãnh đạo, quản lý nhất là người đứng đầu thực thi nhiệm vụ được giao phải nhận thức được hết không chỉ quyền hạn mà còn trách nhiệm cá nhân trước Đảng, nhân dân, lường được những hậu quả từ mỗi quyết định của bản thân. Trong kết luận của Ban Bí thư và Ủy ban Kiểm tra Trung ương về mỗi tổ chức, cá nhân vi phạm chỉ rõ “thiếu trách nhiệm”. Phải chăng, nếu mỗi đồng chí đều nhận thức và thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình thì liệu có thể xảy ra sự cố môi trường biển nghiêm trọng ấy?
Là cán bộ lãnh đạo, quản lý, đặc biệt là người đứng đầu cần có tầm nhìn xa, trông rộng, tâm huyết với đất nước, quê hương, không vì cái lợi trước mắt ảnh hưởng tiêu cực đến lợi ích lâu dài, không để lợi ích riêng ảnh hưởng xấu đến lợi ích chung. Tiến hành CNH, HĐH thời mở cửa, thu hút đầu tư nước ngoài phát triển kinh tế là quan trọng nhưng không đánh đổi phát triển kinh tế bằng môi trường sống, không chỉ cho chúng ta hôm nay mà muôn đời con cháu mai sau. Lợi nhuận thu được có thể đếm được bằng tiền nhưng tác hại đến môi trường sống thì không thể đo đếm được. Trong sự cố môi trường biển bốn tỉnh miền Trung, tầng đáy và các dải san hô ở nhiều khu vực đã bị hủy hoại, không biết bao nhiêu năm sau có thể hồi phục. Thiệt hại này làm sao đong đếm bằng tiền? Lợi nhuận thu được liệu có thể bù đắp được những mất mát, thiệt hại do phải khắc phục những hậu quả hữu hình và vô hình do chính đầu tư gây ra? Là cán bộ lãnh đạo, quản lý hôm nay, nhất là người đứng đầu không thể có tư duy nhiệm kỳ và càng không thể có tư tưởng hạ cánh an toàn, miễn sao bình an khi tại nhiệm. Kết quả của nhiệm kỳ này tạo nền tảng phát triển cao hơn cho nhiệm kỳ sau như xây móng cho ngôi nhà lên tầng vững chắc. Móng không chắc, chỉ lo gia cố làm sao lên tầng? Đây là một nguyên nhân làm giảm tốc độ phát triển đất nước, thậm chí góp phần kéo đất nước tụt hậu, cần loại bỏ. Khi tại nhiệm vi phạm, liệu nghỉ hưu có an toàn? Chưa phải là tất cả nhưng những vi phạm nghiêm trọng đã được chỉ rõ và những cán bộ lãnh đạo, quản lý vi phạm đã bị xử lý dù đã nghỉ hưu. Điều đó hạn chế tư duy nhiệm kỳ và góp phần nâng cao trách nhiệm cá nhân khi thực hiện nhiệm vụ được giao.
Đặng Khánh Chi