Quốc hội đánh giá, giai đoạn 2006-2010, dù có nhiều khó khăn nhưng toàn
Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã đạt nhiều kết quả nổi bật. GDP bình quân 5 năm
đạt 7%. GDP năm 2010 gấp 2 lần năm 2000. Vị thế của Việt Nam ngày càng được
nâng cao. Hầu hết các mục tiêu thiên niên kỷ mà Việt Nam cam kết với quốc tế đã
được thực hiện.
Tuy nhiên, trong số 24 chỉ tiêu kế hoạch 5 năm có 10 chỉ tiêu chưa
đạt. Sức cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp. Phân hóa giàu nghèo tăng lên.
Chất lượng nguồn nhân lực, chất lượng hạ tầng... vẫn là những yếu tố kìm hãm sự
phát triển. Nguyên nhân của yếu kém này tuy có tác động khách quan nhưng chủ
quan vẫn là chính.
Về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2011-2015, Nghị quyết
nêu rõ: Mục tiêu tổng quát là phát triển kinh tế nhanh và bền vững, gắn với đổi
mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng nâng cao chất
lượng, hiệu quả sức cạnh tranh. Bảo đảm phúc lợi và an sinh xã hội, nâng cao
đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Tăng cường hoạt động đối ngoại và
nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế. Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống
nhất, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội,
tạo nền tảng đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng
hiện đại.
Trong 2-3 năm đầu kế hoạch, tập trung thực hiện mục tiêu ổn định
kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, tăng trưởng ở mức hợp lý và tiến hành
khởi động mạnh mẽ cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng.
2-3 năm tiếp theo, bảo đảm, hài hòa giữa mục tiêu tăng trưởng, ổn định kinh tế
vĩ mô và an sinh xã hội. Nghị quyết đề ra 20 chỉ tiêu chủ yếu (10 chỉ tiêu kinh tế, 8 chỉ
tiêu xã hội, 2 chỉ tiêu môi trường).
Buổi chiều,
các đại biểu Quốc hội làm việc tại tổ, thảo luận, cho ý kiến vào dự thảo Luật Phổ
biến, giáo dục pháp luật và dự thảo Luật Giá.
Các đại biểu cho rằng cần thiết phải ban hành Luật Phổ biến, giáo
dục pháp luật nhằm nâng cao kiến thức, hiểu biết về pháp luật của người dân,
tiến tới hình thành thói quen tôn trọng pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành
pháp luật của người dân và của xã hội.
Tuy nhiên, các đại biểu cũng cho rằng dự thảo Luật vẫn nhiều còn
nhiều điều quy định chung chung với các biện pháp một chiều nhằm đưa kiến thức
pháp luật tới người dân chứ chưa chú trọng đến hình thức tuyên truyền cho phù
hợp với từng đối tượng cụ thể.
Về xã hội hóa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, các đại
biểu đề nghị Luật cần đưa ra được các quy định cụ thể về các biện pháp thúc đẩy
việc xã hội hóa đối với công tác này chứ không nên quy định chung chung bằng
các từ “khuyến khích”, “hỗ trợ”...
Nhiều đại biểu cho rằng cần bổ sung quy định về việc giáo dục pháp
luật trong gia đình, cơ quan, tổ chức, nhất là giáo dục đối với phạm nhân, học
sinh trường giáo dưỡng, cần quy định cụ thể hơn các đối tượng cần được ưu tiên
hay bắt buộc được giáo dục phổ biến pháp luật.
Để công tác phổ biến, giáo dục pháp luật phát huy hiệu quả, các
đại biểu đề nghị dịch ra tiếng dân tộc thiểu số những bộ luật thiết yếu, các
văn bản, tài liệu tuyên truyền, cần linh hoạt trong hình thức phổ biến, thực
hiện đơn giản, phù hợp với từng vùng, miền để người dân có thể tiếp cận dễ
dàng. Đặc biệt cần bỏ quy định coi đội ngũ báo cáo viên pháp luật là đội ngũ
chuyên nghiệp và cần có những quy định mở để tận dụng đội ngũ già làng, trưởng
bản, người có uy tín, có kinh nghiệm... trong xã hội để làm công tác phổ biến,
giáo dục pháp luật.
Góp ý kiến vào dự thảo Luật Giá, đa số đại biểu nhận định việc ban
hành Luật Giá là cần thiết trong bối cảnh hiện nay nhằm tiếp tục đổi mới phương
thức quản lý giá, khắc phục những bất cập hiện tại để quản lý giá phù hợp với
cơ chế thị trường và đảm bảo khuyến khích cạnh tranh về giá.
Việc ban hành Luật Giá sẽ góp phần quan trọng vào bình ổn giá thị
trường, ổn định kinh tế vĩ mô, khắc phục những tác động tiêu cực của kinh tế
thị trường và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân sản xuất kinh
doanh và người tiêu dùng.
Cùng quan điểm với đánh giá của Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội,
nhiều đại biểu nhận định dự thảo Luật đã được hoàn thiện một bước, đã quy định
rõ ràng và chi tiết về quyền, nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong hoạt động về
giá, về điều tiết giá của Nhà nước, thẩm định giá… Tuy nhiên, dự thảo Luật vẫn
chưa đạt được mục tiêu phù hợp với cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa, giảm thiểu sự can thiệp của Nhà nước vào quan hệ cung - cầu. Nhiều nội
dung của dự thảo Luật tập trung quy định về quản lý nhà nước, chú trọng đến vai
trò của các cơ quan nhà nước trong quyết định và điều tiết giá.
Về chính sách bình ổn giá, thực tế cho thấy bên cạnh những kết quả
đạt được vẫn còn nhiều tồn tại đáng lưu tâm.
Chính sách bình ổn giá chứa đựng nhiều
điểm bất cập, chưa bảo đảm tính công bằng do cơ bản chỉ áp dụng ở một số thành
phố lớn, tại các siêu thị, cửa hàng lớn, những nơi người nghèo không thể tiếp
cận.
Đặc biệt,
việc áp dụng chính sách không đi đôi với biện pháp kiểm soát thực hiện dẫn đến
lợi dụng chính sách để đầu cơ trục lợi, người dân không được hưởng ưu đãi, sử dụng
ngân sách nhà nước lãng phí, kém hiệu quả, đã tạo dư luận không tốt trong một bộ
phận người tiêu dùng. Nhiều đại biểu đề nghị cần bảo đảm công bằng khi triển
khai thực hiện bình ổn giá và cần có chế tài nghiêm đối với các vi phạm quy định
về bình ổn giá.
Lê Thuỷ