Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN.

Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5 do IPU, Liên hợp quốc (LHQ) và Quốc hội CH Áo phối hợp tổ chức từ ngày 6-9 đến ngày 8-9. Chủ đề tổng quát của Hội nghị là “Sự dẫn dắt nghị viện vì chủ nghĩa đa phương hiệu quả hơn nhằm đem lại hòa bình và phát triển bền vững cho người dân và Trái đất này”.

Phát biểu khai mạc, Tổng Thư ký IPU Martin Chungong chào mừng các Chủ tịch Quốc hội các nước đã đến dự Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5, lần đầu tiên lãnh đạo nghị viện thế giới có thể gặp nhau trực tiếp sau 2 năm “giãn cách” vì đại dịch, để cùng xây dựng lòng tin và sự hiểu biết lẫn nhau. Ông cũng chỉ ra đại dịch COVID-19 cho thấy những thách thức toàn cầu chỉ có thể được giải quyết bằng những nỗ lực toàn cầu; sản xuất và phát triển vắc-xin là hy vọng cho loài người vượt qua dịch bệnh… Tổng Thư ký IPU hy vọng các nhà lãnh đạo Quốc hội có thể cùng nhau hợp tác để thúc đẩy chủ nghĩa đa phương như là một giải pháp để đạt được hòa bình và phát triển bền vững.

Chủ tịch IPU Duerte Pacheco cho rằng việc tổ chức hội nghị trực tiếp lần này thể hiện ý nguyện và nỗ lực của IPU và lãnh đạo các nghị viện trên toàn thế giới. Nhấn mạnh thế giới đang phải sống chung với dịch bệnh, Chủ tịch IPU cho biết trong hai năm qua trên thế giới đã có hơn 4 triệu người tử vong vì COVID-19. Nghèo đói cũng như khoảng cách giàu nghèo gia tăng. Bài học rút ra từ sự hoành hành của virus SARS-CoV-2 là “Chúng ta không thể chiến thắng một con vi-rút dù rất nhỏ”, mà chỉ cùng nhau mới có thể chiến thắng, cùng nhau mới giải quyết được những vấn đề toàn cầu. Việc lãnh đạo các nghị viện có mặt tại hội nghị lần này thể hiện sự sẵn sàng cùng nhau góp phần chiến thắng dịch bệnh. Dịch bệnh cũng cho thấy sự kiên cường của các nghị viện và các nhà lãnh đạo quốc hội phải là những người hành động. Chủ tịch Pacheco cho rằng với quyền lực và ảnh hưởng của mình, các nhà lãnh đạo quốc hội có thể góp phần làm nên những thay đổi. Ông nêu rõ: “Chúng ta không chỉ nói những lời tốt đẹp, không chỉ gặp nhau cho vui mà chúng ta gặp nhau để hành động. Nếu quyết tâm chúng ta có thể giành chiến thắng”.

Chủ tịch IPU cho biết trong hai năm qua, IPU cũng đã có tiếng nói kịp thời đối với những vấn đề ảnh hưởng đến an ninh mới nổi lên như ở Mi-an-ma, Vê-nê-xu-ê-la, khu vực Trung Đông, Afghanistan, nhất là bảo vệ quyền và sự an toàn cho các nghị sỹ. Chủ tịch Pacheco kêu gọi thế giới chung tay hành động chống khủng bố và bạo lực. Chủ tịch IPU cũng nhấn mạnh quan tâm đến thế hệ trẻ và phải để lại cho họ một thế giới tốt đẹp hơn, trong đó các nghị viện phải cùng nhau góp phần xây dựng một tương lai tươi sáng bằng cách ngăn chặn các hành động phá hoại môi trường, biến đổi khí hậu….

Tại lễ khai mạc, các đại biểu đã dành 1 phút mặc niệm tưởng nhớ trên 4 triệu người trên thế giới đã tử vong vì dịch bệnh COVID-19 trong hai năm qua.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu. Ảnh: TTXVN.

Ngay sau lễ khai mạc đã diễn ra Phiên thảo luận toàn thể dưới sự chủ trì của Chủ tịch IPU và Tổng Thư ký IPU. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và các nhà lãnh đạo Quốc hội - Nghị viện trên thế giới đã thảo luận chủ đề: “Để đạt được phát triển bền vững đòi hỏi tập trung hơn vào những lĩnh vực nào, hạnh phúc ấm no cho người dân, bảo vệ môi trường hay ưu tiên phát triển kinh tế”.

Phát biểu tại Phiên họp này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chia sẻ quan điểm cho rằng phát triển bền vững cần chú trọng vào việc chăm lo sức khỏe con người và bảo vệ môi trường hơn là chỉ tập trung cho tăng trưởng kinh tế bằng mọi giá. Điều này là phù hợp với Mục tiêu Phát triển bền vững SDG-2030 của LHQ và là sự cân bằng hài hòa của 3 mục tiêu kinh tế, xã hội và môi trường.

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, con người là nguồn tài nguyên, của cải đích thực và quý giá nhất của mọi quốc gia, mục đích phát triển kinh tế - xã hội là để con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện, các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển - đó là yếu tố nền tảng vững chắc mang tính quyết định đối với sự phát triển bền vững. Chủ tịch nhấn mạnh thực tế rút ra rất nhiều bài học đắt giá về ô nhiễm môi trường, thiên tai, biến đổi khí hậu, dịch bệnh và đại dịch COVID-19 chính là một lời cảnh tỉnh sâu sắc về việc phải quan tâm đến môi trường sống và sức khỏe con người, đầu tư hơn nữa cho hệ thống y tế cộng đồng, luôn sẵn sàng để đối phó với các dịch bệnh khó lường trong tương lai.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ trong chiến lược và kế hoạch phát triển quốc gia, Việt Nam luôn xác định không đánh đổi môi trường cũng như sức khỏe của người dân để lấy tỷ lệ tăng trưởng kinh tế cao, mà luôn hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, hài hòa với thiên nhiên để bảo đảm môi trường sống trong lành cho các thế hệ hiện tại và tương lai; con người giữ vị trí trung tâm trong chiến lược phát triển trong đó phát triển giáo dục - đào tạo và khoa học- công nghệ là quốc sách hàng đầu; bảo vệ môi trường là một trong những vấn đề sống còn, là tiêu chí để phát triển bền vững.

Chủ tịch Vương Đình Huệ khẳng định Quốc hội Việt Nam đã thúc đẩy và giám sát việc thực hiện các văn bản pháp luật về chuyển đổi mô hình kinh tế hướng tới nền kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn; tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường tái chế, tái sử dụng; nỗ lực hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường; tăng cường các nguồn lực và năng lực quản lý nhà nước, đẩy mạnh phát triển và ứng dụng khoa học - công nghệ, nâng cao công tác tuyên truyền và giáo dục về môi trường và chất lượng cuộc sống của người dân. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh Việt Nam rất mong muốn hợp tác, chia sẻ với các quốc gia, các tổ chức quốc tế để bảo đảm ưu tiên cho sức khỏe của người dân, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế.

Trong chiều 7-9 (theo giờ địa phương), Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5 (WCSP5) tiếp tục diễn ra theo đúng chương trình nghị sự. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã có phát biểu tại một số phiên thảo luận.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dự Lễ khai mạc Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5 (WCSP5). Ảnh: TTXVN.

Thảo luận chuyên đề có nội dung về “Phục hồi sau đại dịch: Chuyển đổi nền kinh tế để chống biến đổi khí hậu và thúc đẩy phát triển bền vững”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã có phát biểu trực tiếp nêu rõ thế giới hiện đang phải ứng phó với “thách thức kép”, vừa chống dịch COVID-19, vừa tìm cách phục hồi từ sự tàn phá của đại dịch, đồng thời đối mặt những tác động ngày càng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu đe dọa hệ sinh thái, cuộc sống người dân trên toàn cầu, đòi hỏi các quốc gia phải đổi mới thể chế, phương thức quản trị…

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chia sẻ, đối với Việt Nam, phục hồi sau đại dịch, chuyển đổi nền kinh tế để ứng phó với biến đổi khí hậu và thúc đẩy phát triển bền vững là thách thức rất lớn. Việt Nam đang ưu tiên huy động các nguồn lực, sự chung tay hành động của mọi người dân, kiên quyết thực hiện nhiều biện pháp mạnh trong phòng, chống dịch COVID-19 nhằm thực hiện mục tiêu kép vừa kiểm soát dịch vừa phục hồi, phát triển kinh tế, hỗ trợ doanh nghiệp, duy trì chuỗi cung ứng và bảo đảm an sinh xã hội cho mọi người dân.

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, là một trong 10 quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu, nước biển dâng, Việt Nam đã triển khai nhiều biện pháp ứng phó toàn diện, giảm mức tiêu thụ năng lượng hóa thạch, tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo lên 25% tổng nguồn cung sơ cấp vào 2030, từ tháng 4-2021 triển khai chương trình trồng một tỷ cây xanh đến 2025, nhằm hấp thụ thêm 2-3% lượng khí phát thải vào 2030, đã sớm gửi LHQ Cam kết Quốc gia tự nguyện (NDC) và Quốc hội Việt Nam đã đưa NDC vào Luật, theo đó, đến năm 2030, bằng nguồn lực trong nước, cam kết giảm 9% tổng lượng phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính và tăng lên 27% khi có hỗ trợ quốc tế…

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, các nghị sỹ/đại biểu Quốc hội cần ủng hộ, đồng hành và thúc đẩy Chính phủ hành động mạnh mẽ, tăng cường rà soát, hoàn thiện khuôn khổ pháp luật, hỗ trợ, giám sát phòng, chống dịch COVID-19 đi đôi thực hiện cam kết COP-21, chuyển đổi nền kinh tế theo hướng phục hồi xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững…, khuyến khích phát triển quan hệ đối tác công - tư, đề cao sự nỗ lực, sáng tạo của doanh nghiệp, sự ủng hộ cùng hành động của người dân.

Cùng với đó, tăng cường hợp tác quốc tế, hợp tác nghị viện nhằm chia sẻ kinh nghiệm cùng ngăn chặn đại dịch COVID-19, hỗ trợ cung cấp vắc-xin, hợp tác sản xuất vắc-xin, nâng cao năng lực y tế công cộng, bảo đảm an sinh xã hội, duy trì sản xuất, ổn định chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu. Các nước phát triển giàu mạnh hơn cần đi đầu thực hiện các cam kết về giảm phát thải khí nhà kính, hỗ trợ kỹ thuật, tài chính, nâng cao năng lực công nghệ cho các nước đang phát triển.

Tại Phiên thảo luận này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao tinh thần đoàn kết, hợp tác, trách nhiệm, gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định vì đây là điều kiện tiên quyết để phát triển bền vững.

Chiều cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã gửi tới Hội nghị hai bài phát biểu.

Về nội dung “Ứng phó với đại dịch COVID-19 và thách thức đối với cơ chế hợp tác đa phương trong việc đáp ứng nhu cầu của người dân”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh vai trò của các tổ chức đa phương trong kết nối hành động nhằm bảo vệ tính mạng và quyền lợi của người dân, “trong khó khăn thách thức, càng sáng lên tình đoàn kết, hữu nghị ấm áp được sẻ chia”, hợp tác quốc tế thông qua các cơ chế hợp tác đa phương đi đầu là Tổ chức Y tế thế giới với Chương trình tăng tốc tiếp cận các công cụ ứng phó COVID-19 và Chương trình hợp tác toàn cầu về vắc-xin cùng nhau vượt qua đại dịch.

Với tinh thần tương thân tương ái, Việt Nam đã hợp tác, chia sẻ nguồn lực với các nước đồng thời nhận được nhiều sự giúp đỡ quý báu, kịp thời của nhân dân, Chính phủ các nước và các tổ chức quốc tế về trang thiết bị, vật tư y tế, san sẻ nguồn vắc-xin ngừa COVID-19, tiếp thêm sức mạnh cho người dân Việt Nam để chiến đấu và đẩy lùi dịch bệnh.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ kêu gọi, trong bối cảnh các thách thức toàn cầu đòi hỏi hành động mang tầm chiến lược toàn cầu, các quốc gia, không phân biệt trình độ phát triển, không phân biệt quan điểm chính trị, cần phối hợp hành động, đóng góp nguồn lực của mình, ủng hộ và làm sống động chủ nghĩa đa phương để chiến thắng đại dịch COVID-19, các Quốc hội, các quốc gia cần tiếp tục ủng hộ, tin tưởng và tăng cường hợp tác đa phương với vai trò trung tâm dẫn dắt của LHQ, dựa trên các nguyên tắc và giá trị của LHQ, cùng sự tham gia của các tổ chức quốc tế, khu vực, qua đó bảo đảm đủ nguồn lực tài chính để đạt được các mục tiêu phục hồi toàn diện và bền bỉ sau đại dịch COVID-19.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh tầm quan trọng của đổi mới nâng cao hiệu quả hợp tác đa phương để đẩy nhanh tiến độ phòng, chống dịch bệnh, thúc đẩy chuyển giao công nghệ sản xuất vắc-xin, bảo đảm tất cả các quốc gia đều có thể tiếp cận công bằng, bình đẳng các nguồn cung vắc-xin nhanh chóng, kịp thời với giá cả hợp lý, chia sẻ công nghệ, hợp tác sản xuất vắc-xin, thuốc điều trị, phát huy tốt hơn nữa các khuôn khổ, sáng kiến hợp tác khu vực, tạo thuận lợi tiếp cận thị trường cho doanh nghiệp và tăng cường hỗ trợ các nước đang phát triển thực hiện đầy đủ và đúng hạn các mục tiêu phát triển bền vững.

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, các nghị viện cần chủ động sáng kiến, hành động quyết liệt trong thẩm quyền của mình nhằm tạo điều kiện tốt nhất để chính phủ kịp thời triển khai các chương trình quốc gia ứng phó với các mối đe dọa toàn cầu.

Về chuyên đề “Giảm thiểu tác động của đại dịch COVID-19”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chia sẻ những kinh nghiệm của Việt Nam, trong đó nhấn mạnh phương châm “lấy dân làm gốc” là kim chỉ nam cho mọi chính sách, hành động, “là nhiệm vụ khắc sâu vào tâm trí của mỗi đại biểu Quốc hội”. Đại biểu Quốc hội phải thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, hành động mạnh mẽ và cả Quốc hội Việt Nam là một khối đoàn kết, tập trung xây dựng Nhà nước pháp quyền vững mạnh vì lợi ích người dân, giảm thiểu tác động đại dịch, tiến lên chiến thắng đại dịch COVID-19, phục hồi, phát triển đất nước.

Trên tinh thần đó, Quốc hội Việt Nam đã tham gia ngay từ đầu với vai trò nòng cốt trong Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19, kịp thời thông qua và triển khai nhiều quyết định về nguồn lực, ngân sách quốc gia và nhiều biện pháp chống dịch, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân nghèo… nhằm thực hiện mục tiêu kép, vừa tập trung chống dịch, vừa duy trì phát triển kinh tế, nhưng đặt ưu tiên bảo vệ tính mạng, sức khỏe người dân dù phải hy sinh lợi ích kinh tế trước mắt, mọi người dân được hỗ trợ bảo đảm đời sống, chăm sóc y tế, tiếp cận vắc-xin công bằng...

Để giảm thiểu tác động của đại dịch COVID-19, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng các Quốc hội cần có vai trò dẫn dắt quan trọng trong việc đặt người dân vào trung tâm của mọi quyết sách, đoàn kết dân tộc, phát huy nội lực, sức sáng tạo của mọi người dân, doanh nghiệp. Theo đó, cần nâng cao hiệu quả hoạt động Quốc hội về xây dựng và hoàn thiện luật pháp, giám sát thực hiện các chính sách, quan tâm đến phụ nữ và trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật và ứng phó với tình trạng bất ổn kinh tế, tái nghèo đang lan rộng trong đại dịch.

Các Quốc hội cần tích cực chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, hợp tác nghị viện trong phòng, chống dịch COVID-19 để cùng giảm thiểu tác động của đại dịch, gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định và phát triển kinh tế-xã hội ở mỗi quốc gia, hướng tới hoàn thành các Mục tiêu phát triển bền vững SDG-2030 của LHQ.

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, do “giãn cách” trong phòng chống dịch, cần phát huy công nghệ thông tin, chuyển đổi kinh tế số, mở rộng việc số hóa việc trao đổi thông tin và tương tác của cử tri với các nghị sỹ, phát huy việc người dân tích cực tham gia vào các hoạt động Nhà nước.

P.V (tổng hợp)