Các địa phương đã tập trung chỉ đạo chi bộ thôn, tổ dân phố lựa chọn đảng viên có uy tín, năng lực để giới thiệu bầu trưởng thôn, sau đó đại hội chi bộ sẽ bầu đồng chí đó làm bí thư chi bộ. Ở những nơi khó khăn về nhân sự bầu trưởng thôn là đảng viên, bố trí bí thư chi bộ để giới thiệu bầu trưởng thôn, hoặc chuẩn bị nhân sự trưởng thôn là quần chúng có khả năng, uy tín, đủ tiêu chuẩn, điều kiện vào Đảng để bầu trưởng thôn, sau đó theo dõi, giúp đỡ trở thành đảng viên...

Với quyết tâm cao, chỉ đạo quyết liệt, nhiều địa phương đã đạt kết quả tích cực trong thực hiện chủ trương này. Từ năm 2020, tỉnh Quảng Ninh đã hoàn thành mục tiêu 100% bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn, bản, khu phố trên cơ sở thực hiện quy trình nhân sự "Dân tin - Đảng cử". Đại hội chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở nhiệm kỳ này, Quảng Ninh tiếp tục chỉ đạo thực hiện theo quy trình này để phát huy hiệu quả. Theo đó, cấp ủy giới thiệu đảng viên có đủ năng lực, phẩm chất, uy tín, quy tụ, nhiệt tình, tâm huyết để nhân dân lựa chọn, bầu vào các chức danh trưởng thôn; sau đó cấp ủy giới thiệu để bầu các chức danh trong chi bộ. Việc bầu trưởng thôn, bản, khu phố được toàn tỉnh thống nhất thực hiện trong 1 ngày 5-6-2022; đại hội chi bộ thôn, bản, khu phố nhiệm kỳ 2022-2015 thống nhất trong 1 ngày 3-7-2022 nhằm tạo đợt sinh hoạt chính trị rộng rãi, đẩy mạnh phong trào thi đua, tăng cường sự đoàn kết, thống nhất, ổn định và đồng thuận cao trong toàn Đảng bộ.

Đảng viên khu Bình Quyền, thị trấn Bình Liêu (Bình Liêu, Quảng Ninh) bỏ phiếu bầu bí thư chi bộ tại đại hội, ngày 3-7-2022. Ảnh: TL

Kết quả, ngày 5-6-2022, toàn tỉnh Quảng Ninh đã thực hiện bầu 1.452 trưởng thôn, khu phố; 100% người đắc cử là đảng viên tạo cơ sở tốt về nhân sự cho đại hội chi bộ thôn, bản, khu phố. Ngày 3-7-2022, 100% các chi bộ thôn, bản, khu phố trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành đại hội chi bộ nhiệm kỳ 2022-2025. Kết quả, 100% các đồng chí trưởng thôn, khu phố đều được đảng viên tín nhiệm bầu làm bí thư chi bộ với tỷ lệ phiếu bầu cao. Trong đó 27% bí thư chi bộ được bầu mới, 63% bí thư chi bộ tái cử.

Ở Bắc Giang, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành văn bản chỉ đạo và đề ra mục tiêu nâng tỷ lệ trưởng thôn là đảng viên toàn tỉnh đạt trên 85% trong năm 2022. Chỉ đạo các huyện ủy, thành ủy xây dựng kế hoạch đại hội chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở và bầu trưởng thôn, TDP nhiệm kỳ 2022-2025, gắn với thực hiện Chỉ thị số 14-CT/TU ngày 30-9-2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Tính đến ngày 20-6-2022, có 10/10 huyện, thành phố đã tổ chức xong đại hội chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở nhiệm kỳ 2022-2025; 9/10 huyện, thành phố đã tổ chức bầu cử trưởng thôn, tổ dân phố nhiệm kỳ 2022-2025. Kết quả bầu cử của 9/10 đơn vị cho thấy: có 89,5% trưởng thôn, tổ dân phố là đảng viên, trong đó có 183 đồng chí bí thư chi bộ đồng thời làm trưởng thôn, tổ dân phố.

Ở Quảng Ngãi, Tỉnh uỷ ban hành Đề án thực hiện thí điểm mô hình “Dân tin - Đảng cử” tại các huyện Ba Tơ, Tư Nghĩa và Bình Sơn với chủ trương cấp ủy, chi bộ lựa chọn thống nhất nhân sự có uy tín, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giới thiệu để nhân dân bầu trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, sau khi trúng cử giới thiệu để đại hội chi bộ thôn, tổ dân phố bầu làm bí thư chi bộ (hoặc phó bí thư, chi ủy viên) nhiệm kỳ 2022-2025, giúp cho hệ thống chính trị ở cơ sở tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn. Tỉnh thống nhất chọn 1 ngày Chủ nhật để bầu trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố trên địa bàn các huyện; điều chỉnh thời gian nhiệm kỳ trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố theo nhiệm kỳ đại hội chi bộ thôn, tổ dân phố. Dự kiến mô hình kiêm nhiệm như sau: Huyện Ba Tơ: 9/93 bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố; 83/93 phó bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố; còn lại 1/93 chi ủy viên chi bộ là trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố. Huyện Tư Nghĩa: 21/79 bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố; 58/79 phó bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố. Huyện Bình Sơn: 21/120 Bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố; 97/120 phó bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố; còn lại 2/120 chi ủy viên chi bộ là trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố.

Cử tri thôn Đông Mỹ, xã Nghĩa Hiệp (Tư Nghĩa, Quảng Ngãi) đi bầu cử trưởng thôn, tổ dân phố, ngày 22-5-2022. Ảnh: TL

Việc thực hiện thống nhất nhiệm kỳ trưởng thôn, tổ dân phố gắn với nhiệm kỳ đại hội chi bộ thôn, tổ dân phố sẽ góp phần thực hiện hiệu quả cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ” và phương châm “Dân biết - dân bàn - dân làm - dân kiểm tra - dân giám sát - dân thụ hưởng”. Tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đội ngũ đảng viên.

Tuy nhiên, quá trình triển khai ở các địa phương cũng xuất hiện một số khó khăn trong cách thức thực hiện quy trình giới thiệu, hiệp thương đối với những nơi lâu nay thực hiện việc đại hội chi bộ thôn, tổ dân phố trước, tổ chức bầu trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố sau. Nhân sự tham gia bí thư chi bộ và trưởng thôn, tổ dân phố chủ yếu là cán bộ về hưu, việc đảm nhiệm đồng thời cả 2 chức danh sẽ tăng thêm khối lượng công việc, khó khăn trong việc lựa chọn cán bộ… Bởi vậy, trong thời gian tới, các cấp uỷ, tổ chức đảng cần đánh giá lại hiệu quả của mô hình này để làm cơ sở triển khai thống nhất trong toàn quốc, góp phần nâng tỷ lệ đảng viên trong đội ngũ trưởng thôn, bản, tổ dân phố, góp phần bảo đảm vai trò hạt nhân chính trị, lãnh đạo toàn diện của chi bộ đối với hoạt động của thôn, bản, tổ dân phố.

Gia Định