Năm 2017 là năm thứ hai thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, tiếp nối truyền thống "Tuyệt đối trung thành, đoàn kết, trung thực, liêm khiết, kỷ cương và tận tụy", cán bộ, công chức Ngành Kiểm tra nỗ lực phấn đấu tạo những chuyển biến mới trong công tác kiểm tra, giám sát góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng.

Từ sau Đại hội toàn quốc lần thứ XII của Đảng đến nay, công tác kiểm tra, giám sát được quan tâm đúng mức. Cấp ủy, UBKT các cấp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, với trọng tâm là: "Đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu".

Ngay đầu nhiệm kỳ, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và UBKT Trung ương đã sớm ban hành các văn bản quan trọng về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng như: Quy định thi hành Chương VII, Chương VIII, Điều lệ Đảng về công tác kiểm tra giám sát và kỷ luật của Đảng; Quy chế làm việc của UBKT Trung ương khóa XII; Quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của UBKT Trung ương; sửa đổi bổ sung các quy định về giám sát trong Đảng; xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm, xin lỗi, phục hồi quyền lợi đảng viên bị kỷ luật oan; kiểm tra, giám sát việc kê khai tài sản của cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý. UBKT Trung ương đã ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện một số điều trong Quy định số 30 của Ban Chấp hành Trung ương; quy trình giám sát chuyên đề đối với tổ chức đảng và đảng viên; quy định tiếp nhận, xử lý đơn thư, tiếp đảng viên và công dân; giải quyết khiếu nại, tố cáo phục vụ bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp… Đồng thời, tham mưu giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành và tổ chức thực hiện Chương trình kiểm tra, giám sát các năm 2016-2017; thành lập nhiều đoàn kiểm tra đối với các tổ chức đảng trực thuộc Trung ương; cử cán bộ tham gia các đoàn kiểm tra, giám sát việc thanh tra vụ việc, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng kinh tế nghiêm trọng tại nhiều địa phương, đơn vị.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương chủ động xây dựng Chương trình công tác toàn khóa; trong đó xác định tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp và chi bộ; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm những tổ chức đảng, đảng viên vi phạm Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng. Tập trung kiểm tra, giám sát, đối với ban cán sự đảng, đảng đoàn, tổ chức đảng ở các cơ quan nhà nước, đơn vị kinh tế và các lĩnh vực dễ xảy ra sai phạm. Chú trọng kiểm tra, giám sát người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao và việc giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống... UBKT Trung ương xây dựng Kế hoạch thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Trong đó, xác định rõ trách nhiệm, thẩm quyền, nhiệm vụ của UBKT Trung ương và cách thức tiến hành trong từng giai đoạn cụ thể, tập trung vào những vấn đề trọng tâm để đấu tranh, ngăn chặn suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.

 Nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng; Bộ Chính trị, Ban Bí thư, UBKT Trung ương và cấp ủy các cấp đã quan tâm chỉ đạo, cải tiến đổi mới phương pháp kiểm tra, giám sát theo hướng khoa học, hiệu quả, bảo đảm nguyên tắc, quy trình, thủ tục; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết dứt điểm từng vụ việc cụ thể; kịp thời thông báo kết luận kiểm tra, kết quả giám sát đến tổ chức đảng, đảng viên được kiểm tra, giám sát và tổ chức đảng có liên quan để thực hiện; kết hợp kiểm tra tổ chức đảng với đảng viên, người đứng đầu cấp ủy, lãnh đạo cơ quan đơn vị; phân công trách nhiệm cho từng cấp ủy viên, thành viên tổ chức đảng trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện các cuộc kiểm tra, giám sát… Công tác kiểm tra đảng viên, tổ chức đảng khi có dấu hiệu vi phạm tiếp tục được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, đã đi vào những lĩnh vực, những nơi khó khăn, phức tạp, nhạy cảm, những vụ việc bức xúc, nổi cộm trong xã hội; tính chất, mức độ kiểm tra sâu sát hơn, quyết liệt hơn; nhất là những nơi trước đây cho là "vùng cấm".

Cụ thể trong năm 2016, cấp ủy các cấp đã kiểm tra 49.110 tổ chức đảng và 256.014 đảng viên, tăng 13% đảng viên so với năm 2011, trong đó có 53.890 đảng viên là cấp ủy viên các cấp. Qua kiểm tra kết luận 360 tổ chức đảng, 1.019 đảng viên có khuyết điểm, vi phạm; phải thi hành kỷ luật 9 tổ chức đảng và 208 đảng viên. Giám sát chuyên đề đối với 31.792 tổ chức đảng và 104.574 đảng viên, phát hiện 219 tổ chức đảng và 501 đảng viên có dấu hiệu vi phạm, chuyển sang kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 11 tổ chức đảng và 47 đảng viên. Cùng với đó, các cấp ủy và chi bộ đã thi hành kỷ luật 145 tổ chức đảng và 12.012 đảng viên, tăng 15% đảng viên so với năm 2011.  

Bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, UBKT Trung ương đã chỉ đạo UBKT các cấp triển khai toàn diện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định Điều lệ Đảng; chủ động nắm tình hình, tập trung kiểm tra, giám sát những vấn đề nổi cộm, gây bức xúc dư luận xã hội như: Công tác phòng chống, phát hiện, xử lý tham nhũng trong lĩnh vực thuế, hải quan, các tập đoàn, tổng công ty nhà nước; công tác quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ… Điểm nổi bật năm 2016, UBKT các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 2.891 tổ chức đảng và 9.486 đảng viên, kết luận 1.852 tổ chức đảng, 6.553 đảng viên có vi phạm; phải thi hành kỷ luật 96 tổ chức đảng và 3.606 đảng viên. Điển hình, UBKT Trung ương đã kiểm tra 9 tổ chức đảng và 18 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm (tăng 7 tổ chức đảng và 14 đảng viên so với năm 2015), trong đó có 12 đảng viên diện Trung ương quản lý. Đặc biệt, thực hiện ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, đã kiểm tra dấu hiệu vi phạm đối với Trịnh Xuân Thanh, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang nhiệm kỳ 2010-2015 và một số tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm tại: Hải Phòng, Bắc Ninh, Hà Tĩnh, Bộ Tài nguyên & Môi trường, Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam, Bộ Công thương, Bộ Nội vụ, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hậu Giang. Sau kiểm tra đã khẩn trương xem xét, kết luận, xử lý và kịp thời đề nghị Ban Bí thư xem xét kỷ luật các tập thể, cá nhân có vi phạm. Điều đó đã thể hiện quan điểm chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư và UBKT Trung ương rất dứt khoát, chặt chẽ trong việc xử lý cán bộ sai phạm; đồng thời, cho thấy quyết tâm chính trị cao của Đảng trong vấn đề làm trong sạch nội bộ Đảng; kiên quyết đấu tranh chống sự suy thoái, sự tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ. Việc xử lý kỷ luật được thực hiện nghiêm minh, đúng quy định, thấu tình, đạt lý, không có "vùng cấm", không có tình trạng "nhẹ trên, nặng dưới". 

Trong 6 tháng đầu năm 2017, cấp ủy các cấp đã kiểm tra 18.570 tổ chức đảng và 90.317 đảng viên. UBKT các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 855 tổ chức đảng và 3.508 đảng viên; trong đó, UBKT Trung ương kiểm tra 9 tổ chức đảng và 15 đảng viên. UBKT các cấp đã kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát đối với 9.880 tổ chức đảng; kiểm tra việc thi hành kỷ luật đối với 3.830 tổ chức đảng. Kiểm tra tài chính đảng đối với 1.039 tổ chức đảng về thu, chi ngân sách và sản xuất kinh doanh; kiểm tra 9.622 tổ chức về thu, nộp, quản lý và sử dụng đảng phí. Cấp ủy các cấp và chi bộ đã thi hành kỷ luật 87 tổ chức đảng và 6.098 đảng viên; UBKT các cấp thi hành kỷ luật 1.648 đảng viên bằng các hình thức. Cấp ủy các cấp giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng của 44 đảng viên; UBKT các cấp giải quyết khiếu nại của 67 đảng viên. UBKT các cấp nhận được 5.595 đơn, thư tố cáo tổ chức đảng và đảng viên; trong đó phải giải quyết tố cáo 22 tổ chức đảng và 794 đảng viên. Cấp ủy các cấp giám sát 8.837 tổ chức đảng và 37.816 đảng viên; UBKT các cấp giám sát 7.007 tổ chức đảng và 17.505 đảng viên.

Bên cạnh những kết quả đạt được, nhìn lại công tác kiểm tra, giám sát từ sau Đại hội toàn quốc lần thứ XII của Đảng đến nay cho thấy, ở một số cấp ủy, UBKT việc triển khai thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát chưa đồng đều, chất lượng và hiệu quả kiểm tra chưa cao; nội dung kiểm tra, giám sát một số nơi chưa có trọng tâm, trọng điểm, chưa đi vào những lĩnh vực nổi cộm, gây bức xúc. Công tác giám sát thường xuyên, nắm tình hình ở một số địa phương, đơn vị còn thiếu sát sao, chưa kịp thời, chất lượng chưa cao nên nhiều khuyết điểm, sai phạm của đảng viên và tổ chức đảng chậm được phát hiện; giám sát cấp ủy viên cùng cấp còn hạn chế. Một số UBKT chưa thực hiện nhiệm vụ kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm hoặc chưa chủ động, thiếu quyết liệt trong quyết định kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, còn trông chờ vào sự chỉ đạo của cấp ủy; có vụ việc xảy ra rồi mới đi kiểm tra, làm rõ sai phạm hoặc nhiều vụ việc được phát hiện là do quần chúng nhân dân phát giác, tố cáo và công luận phản ánh. Số lượng các cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm mặc dù tăng so với những năm trước nhưng chưa tương xứng với thực tế tình hình vi phạm. Bản lĩnh chính trị, tính chiến đấu trong thi hành kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên ở một số nơi chưa cao, nhất là cấp chi bộ và một bộ phận đảng viên không có chính kiến rõ ràng trước vi phạm của đảng viên có chức, có quyền; vẫn còn biểu hiện bao che, dĩ hòa vi quý hoặc đùn đẩy trách nhiệm lên cấp trên; vẫn còn tình trạng xử lý kỷ luật nhẹ trên, nặng dưới hoặc hình thức kỷ luật chưa tương xứng với tính chất, mức độ vi phạm…  

Tiếp tục nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác kiểm tra, giám sát, trong thời gian tới, cấp ủy, UBKT các cấp cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung sau:

Một là, tiếp tục bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư, khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Coi trọng nghiên cứu, quán triệt, giáo dục, tuyên truyền các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, làm sao để mỗi cán bộ, đảng viên phải thấm nhuần quan điểm, chủ trương, mục tiêu của Nghị quyết, từ nhận thức phải biến thành hành động cụ thể, tự giác của các cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp, thông qua việc xác định, xây dựng và tổ chức thực hiện các chương trình kiểm tra, giám sát thực hiện Cương lĩnh chính trị, Điều lệ và nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.

Hai là, thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định Điều lệ Đảng, kiểm tra, giám sát phải có trọng tâm, trọng điểm và triệt để, tập trung vào những vị trí quan trọng, lĩnh vực nhạy cảm, dễ xảy ra vi phạm; đẩy mạnh công tác kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất việc tổ chức thực hiện các nghị quyết, kết luận của Đảng; nâng chất lượng thực hiện nhiệm vụ giám sát, kết hợp chặt chẽ giữa giám sát gián tiếp và giám sát Người đứng đầu cấp ủy phải đích thân tổ chức thực hiện các cuộc kiểm tra, giám sát trực tiếp; giám sát thường xuyên với giám sát chuyên đề. Qua kiểm tra, giám sát xử lý nghiêm minh các tập thể, cá nhân ban hành văn bản không đúng, không phù hợp hoặc thực hiện không nghiêm túc các nội dung nghị quyết, kết luận của Đảng. Đồng thời, chú trọng phát hiện những nhân tố tích cực trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của toàn Đảng nói chung và của từng cấp ủy, tổ chức đảng nói riêng để nhân rộng, lấy tích cực lấn át tiêu cực, với phương châm kết hợp giữa "xây" và "chống"; "xây" là nhiệm vụ cơ bản lâu dài, "chống" là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách.

Ba là, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các quy định của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng. UBKT Trung ương cần tiếp tục phối hợp với các cơ quan, tổ chức đảng có liên quan tập trung nghiên cứu, tham mưu, trình Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét ban hành các quy định, quy chế mới nhằm bổ sung, phát triển quan điểm, nguyên tắc về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, nhất là những vấn đề còn bất cập, vướng mắc cần làm rõ trong công tác xây dựng Đảng, công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng như: Nghiên cứu việc tăng thẩm quyền và chế tài xử lý trách nhiệm của UBKT các cấp trong việc kiểm tra, giám sát, kỷ luật đối với tổ chức đảng, đảng viên; rà soát, hoàn thiện các quy định của Đảng và Nhà nước về xử lý kỷ luật, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa kỷ luật của Đảng với kỷ luật hành chính của Nhà nước; xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực hiệu quả đối với cán bộ, đảng viên có chức vụ, quyền hạn; kiểm tra, giám sát việc kê khai tài sản; quy định về trách nhiệm và thẩm quyền của UBKT các cấp trong phòng chống tham nhũng. Thực hiện các biện pháp ngăn ngừa sự tha hóa quyền lực của một bộ phận cán bộ lãnh đạo, quản lý, để không có cơ hội câu kết, hình thành "nhóm lợi ích" tiêu cực, tham nhũng; tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng và quản lý Nhà nước trong hoạt động của xã hội.

Bốn là, phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với các cơ quan có liên quan trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Thường xuyên rà soát, đánh giá kết quả thực hiện quy chế phối hợp để có sự điều chỉnh, bổ sung kịp thời, phù hợp với tình hình thực tiễn, tránh tình trạng phối hợp hình thức, kém hiệu quả.

Năm là, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp, đáp ứng yêu cầu đủ về số lượng, bảo đảm chất lượng, đủ sức hoàn thành nhiệm vụ. Cấp ủy, UBKT các cấp phải thường xuyên đổi mới công tác tuyển chọn, quy hoạch, bồi dưỡng, đào tạo, bổ nhiệm, đề bạt, bố trí, luân chuyển, sử dụng, khen thưởng, kỷ luật để xây dựng và củng cố đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp. Phối hợp với các cơ quan liên quan đổi mới chương trình và giáo trình đào tạo; tăng cường nghiên cứu về lý luận chính trị, để có kiến thức, trình độ đáp ứng cho hoạt động kiểm tra, giám sát.

Phát huy những thành tích và kết quả đạt được sau gần 2 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và truyền thống của Ngành, đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp tiếp tục phát huy ưu điểm, khắc phục khuyết điểm, nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân.