Đảng ta, ngay từ khi mới thành lập đã mang trong mình bản chất cách mạng và khoa học. Bản chất ấy được củng cố và nâng cao cùng với cuộc đấu tranh bền bỉ và anh dũng của giai cấp công nhân và nhân dân ta, thể hiện sinh động ở sự lãnh đạo tài tình của Đảng ta, ở tinh thần chiến đấu kiên cường, anh dũng, tận tuỵ, trung thành và năng lực hoạt động thực tiễn của các tổ chức đảng, của cán bộ, đảng viên. Đảng ta giải quyết một cách khoa học các vấn đề chiến lược, sách lược và phương pháp cách mạng, tuân theo và vận dụng sáng tạo những nguyên lý của Chủ nghĩa Mác-Lênin. Đảng ta đã sớm tiếp thu chân lý cách mạng của thời đại, Đảng ta luôn giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và CNXH, lãnh đạo nhân dân ta chiến đấu trong những cuộc đấu tranh cách mạng quyết liệt: từ cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh đến Mặt trận dân chủ, Nam kỳ khởi nghĩa, đến Cách mạng Tháng Tám, kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược.

Bản chất cách mạng và khoa học của Đảng ta thể hiện rõ nét ở chỗ luôn xuất phát từ thực tiễn sinh động của xã hội Việt Nam mà vạch ra đường lối, chính sách, phương pháp cách mạng đúng đắn, sáng tạo trên các lĩnh vực đối nội và đối ngoại, về cách mạng dân tộc dân chủ, về chiến tranh cách mạng, về đường lối đổi mới toàn diện đất nước, thực hiện cơ chế thị trường dưới sự quản lý và điều hành của Nhà nước, theo định hướng XHCN, coi đó là sự nghiệp của toàn dân, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Chính sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta hơn nửa thế kỷ qua dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại đã góp phần làm phong phú, sâu sắc thêm nội dung: độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, dựng nước phải gắn liền với giữ nước, xây dựng CNXH phải gắn với bảo vệ Tổ quốc.

Bản chất cách mạng và khoa học của Đảng ta được thể hiện trong vận dụng sáng tạo những nguyên lý của Chủ nghĩa Mác-Lênin về Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân, về xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân, vì dân, về xây dựng các đoàn thể quần chúng trong hệ thống chính trị, phát huy quyền làm chủ của nhân dân; không ngừng tăng cường công tác xây dựng đảng trên các lĩnh vực chính trị, tư tưởng, tổ chức, tăng cường tính chất giai cấp công nhân và tính tiên phong của Đảng, giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, thực hiện tự phê bình và phê bình, tăng cường đoàn kết thống nhất nội bộ Đảng, chống những biểu hiện độc đoán, chuyên quyền, thoái hoá, biến chất, buông lỏng kỷ luật, gây mất đoàn kết… Đảng ta không ngừng chăm lo giáo dục, rèn luyện phẩm chất cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nâng cao kiến thức, năng lực cho đội ngũ đó nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của Đảng trong từng thời kỳ cách mạng.

Có thể nói lịch sử Đảng ta là lịch sử xây dựng thành công một chính đảng Mác-Lênin trong điều kiện một nước thuộc địa, nửa phong kiến, nông nghiệp lạc hậu. Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) Đảng ta khẳng định: “Suốt bảy thập kỷ qua, phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, Đảng ta đã lãnh đạo nhân dân vượt qua bao gian nan thử thách, đưa cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, nối tiếp những trang sử vẻ vang của dân tộc. Sự lãnh đạo đúng đắn và sáng suốt của Đảng là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam”. “Những thành tựu đã đạt được trong quá trình đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo, một lần nữa chứng minh sự phát triển và trưởng thành của Đảng. Thế và lực của cách mạng nước ta ngày càng được tăng cường. Thành tựu đó rất to lớn và đáng tự hào”.

Sinh thời Bác Hồ đã từng căn dặn: “Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không còn trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”(1). Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) của Đảng ta chỉ rõ: Trước yêu cầu mới ngày càng cao của sự nghiệp cách mạng, trong Đảng đang bộc lộ một số yếu kém: sự suy thoái về tư tưởng chính trị; tình trạng tham nhũng, quan liêu, lãng phí của một bộ phận cán bộ, đảng viên có chiều hướng phát triển nghiêm trọng hơn. Việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ không nghiêm, bộ máy tổ chức của Đảng và Nhà nước chậm được củng cố và đổi mới. Để đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước, Đảng phải không ngừng củng cố, chỉnh đốn, để ngày càng vững mạnh về mọi mặt”.

Trong giai đoạn hiện nay, để Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh thực sự là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam trong công tác xây dựng đảng, các cấp uỷ đảng, cán bộ, đảng viên của Đảng cần thực hiện tốt những vấn đề sau:

1. Nắm vững bản chất cách mạng, khoa học và phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh.

2. Biết vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh vào hoàn cảnh cụ thể, trong đó sự hiểu biết và khả năng kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận và thực tiễn có ý nghĩa quyết định.

3. Đấu tranh chống mọi biểu hiện xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời đấu tranh chống chủ nghĩa giáo điều, rập khuân, bảo thủ, kinh nghiệm chủ nghĩa.

(1) Hồ Chí Minh toàn tập, NXBCTQG, H.2002, tập 12, tr.557, 558.

Trần Đình Quảng