Thực trạng
Phần lớn các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An quy mô nhỏ và siêu nhỏ, sử dụng công nghệ thấp, ít lao động, chủ yếu là lao động thủ công (lao động thời vụ, ngắn hạn), tập trung chủ yếu tại TP. Vinh, các khu công nghiệp trọng điểm và một số huyện như: Quỳ Hợp, Quỳnh Lưu, Cửa Lò. Số còn lại phân tán rải rác ở các huyện vùng đồng bằng.
Thời gian qua, mặc dù chịu nhiều tác động tiêu cực của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, thiên tai, dịch bệnh... nhưng các doanh nghiệp của Nghệ An vẫn có sự phát triển về số lượng, quy mô và lĩnh vực, ngành, nghề kinh doanh, góp phần giải quyết việc làm cho người lao động, đóng góp ngân sách cho tỉnh ngày càng nhiều, thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội.
Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế thị trường cạnh tranh khốc liệt, hoạt động sản xuất - kinh doanh của các doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế như: Quy mô doanh nghiệp nhỏ, trình độ công nghệ của doanh nghiệp còn thấp, khả năng quản trị doanh nghiệp chưa tốt, việc tiếp cận nguồn tín dụng, mối liên kết giữa các doanh nghiệp còn hạn chế, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh và phát triển. Tình trạng nợ lương, chậm lương, nợ thuế, nợ đọng bảo hiểm xã hội của người lao động vẫn còn.
Triển khai kịp thời Sau khi Hướng dẫn số 17-HD/BTCTW ngày 20-1-2013 của Ban Tổ chức Trung ương về việc thực hiện thí điểm kết nạp những người là chủ doanh nghiệp tư nhân đủ tiêu chuẩn vào Đảng được ban hành, BTV Tỉnh ủy Nghệ An đã triển khai gắn với hội nghị triển khai nghị quyết của Trung ương và của tỉnh, gửi Hướng dẫn đến các đảng bộ trực thuộc, chỉ đạo cơ quan báo chí tuyên truyền, duy trì tốt các chuyên trang, chuyên mục về xây dựng Đảng, trong đó có nội dung phát triển đảng viên trong doanh nghiệp.
BTV Tỉnh ủy đã ban hành Công văn số 1809-CV/TU ngày 9-3-2013 chỉ đạo và hướng dẫn các đảng bộ trực thuộc chọn từ 1 đến 2 doanh nghiệp để thực hiện chủ trương thí điểm; đồng thời ban hành Đề án "Phát triển đảng viên, tổ chức đảng trong các doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2014-2020" (ban hành kèm Quyết định số 5155-QĐ/TU ngày 8-2-2014, gọi tắt là Đề án 5155). Ban Tổ chức Tỉnh ủy ban hành Hướng dẫn số 13-HD/BTCTU ngày 23-1-2015 về quy trình kết nạp người vào Đảng, thành lập tổ chức đảng trong doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; Công văn số 2310-CV/BTCTU ngày 14-8-2015 chỉ đạo, đôn đốc thực hiện Đề án 5155 trong toàn Đảng bộ tỉnh. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy ban hành Hướng dẫn số 48, 49-HD/BTGTU ngày 2-7-2014 về thực hiện chương trình bồi dưỡng lý luận chính trị dành cho học viên lớp đối tượng kết nạp đảng và đảng viên mới trong các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Kết quả bước đầuThực hiện Hướng dẫn số 17-HD/BTCTW và Đề án 5155, các huyện, thị, thành ủy đã tiến hành khảo sát, nắm số lượng chủ doanh nghiệp để tuyên truyền vận động. Kết quả, cấp ủy các cấp đã bồi dưỡng và kết nạp được 23 chủ doanh nghiệp tư nhân vào Đảng (doanh nghiệp tư nhân 8; công ty TNHH 9; công ty cổ phần 6). Về chức danh: giám đốc doanh nghiệp 16, chủ tịch hội đồng quản trị 5, thành viên hợp doanh 2. Trong số 23 chủ doanh nghiệp đã kết nạp có 20 đồng chí là bí thư cấp ủy, 2 đồng chí là phó bí thư cấp ủy và 1 đồng chí là cấp ủy viên. Toàn tỉnh cũng kết nạp được 834 quần chúng trong doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài vào Đảng.
Công đoàn Khu kinh tế Đông Nam tổ chức giao lưu văn hóa văn nghệ cho công nhân tại Khu công nghiệp Nam Cấm (huyện Nghi Lộc). Ảnh: Tư liệu.
Nhìn chung, các chủ doanh nghiệp của Nghệ An đã quan tâm hơn đến hoạt động của tổ chức đảng và tích cực tham gia học tập các lớp bồi dưỡng để kết nạp vào Đảng. Các doanh nghiệp tư nhân có chủ doanh nghiệp được kết nạp vào Đảng đều hoạt động hiệu quả, chấp hành nghiêm chỉnh chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; chú trọng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý, cán bộ kỹ thuật, có chính sách thu hút, quan tâm đến người lao động, không có tình trạng đình công, lãn công trong doanh nghiệp. Đồng thời đã tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức đảng và các đoàn thể chính trị - xã hội trong doanh nghiệp hoạt động.
Còn có khó khăn Từ năm 2013 đến nay, do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế toàn cầu, thiên tai, dịch bệnh... nên các doanh nghiệp tư nhân trên địa bàn gặp nhiều khó khăn trong sản xuất - kinh doanh, nhiều doanh nghiệp hoạt động cầm chừng, không có sự phát triển. Do đó, nhiều doanh nghiệp chưa quan tâm đầy đủ đến công tác xây dựng Đảng. Hầu hết các doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, hoạt động theo mùa vụ, phân tán; trong doanh nghiệp hầu như chưa có chi bộ đảng, chưa có đảng viên, chưa có tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên nên có nhiều khó khăn về việc tuyên truyền, làm thủ tục kết nạp Đảng. Do áp lực công việc sản xuất - kinh doanh cao nên chủ doanh nghiệp và người lao động khó có thời gian để tham gia đầy đủ các lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng và lớp bồi dưỡng dành cho đảng viên mới kết nạp.
Việc phát triển nguồn kết nạp đảng viên còn khó khăn do chủ doanh nghiệp tư nhân nhận thức về Đảng và vai trò của tổ chức đảng trong doanh nghiệp còn hạn chế, do đó chưa có ý thức phấn đấu vào Đảng và quan tâm thành lập tổ chức đảng trong doanh nghiệp. Tiêu chuẩn, điều kiện để được kết nạp vào Đảng đối với chủ doanh nghiệp còn khá cao. Một số chủ doanh nghiệp còn vi phạm chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình. Theo Hướng dẫn số 17-HD/BTCTW, khi kết nạp quần chúng là chủ doanh nghiệp tư nhân phải xin ý kiến BTV Tỉnh ủy nên thời gian dài hơn, ảnh hưởng tâm lý đối với người được đề nghị kết nạp.
Một số kinh nghiệm Một là, cần thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động để chủ doanh nghiệp nhận thức rõ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và ý nghĩa của việc thành lập tổ chức đảng, các đoàn thể trong doanh nghiệp và công tác phát triển đảng viên trong doanh nghiệp.
Hai là, tăng cường lãnh đạo các tổ chức đoàn thể trong các doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả, thông qua các phong trào thi đua để phát hiện, bồi dưỡng quần chúng ưu tú kết nạp vào Đảng, nhất là chủ doanh nghiệp, công nhân trực tiếp sản xuất, cán bộ trẻ...
Ba là, khi có điều kiện thích hợp, cần tổ chức tôn vinh các doanh nghiệp có tổ chức đảng, có chủ doanh nghiệp là đảng viên.
Để chủ trương sớm đi vào thực tiễn và đạt hiệu quả, trong thời gian tới, cần sớm tổng kết thực hiện Hướng dẫn số 17-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương trong phạm vi toàn quốc, chú trọng việc bổ sung, sửa đổi về đối tượng các chủ doanh nghiệp tư nhân xem xét kết nạp vào Đảng, nhất là về tiêu chuẩn, điều kiện và thủ tục, thẩm quyền kết nạp. Đồng thời, sau khi kết thúc thực hiện thí điểm, trên cơ sở đề xuất của Ban Tổ chức Trung ương, đề nghị Ban Bí thư ban hành văn bản mới để thực hiện thống nhất trong toàn Đảng.